Dagblad v oor Schiedam en Omstreken.
Werkstakingen.
herborgen Schat.
25ste J aars.
Zondag 9 November 1902.
No. 7447.
ÜEBSTE blad.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
^WlEELE BERICHTEN,
kennisgeving.
euilleton.
43)
^'VheerP ltgaan"
Schuldig?» gedaaD H°Ud 'k h6m
NIEUWE SCHIEDAMSGHE COURANT
F BI» S Ti.5 DïT BLAD:
'oor Schiedam par 3 maanaer.1.50
■'^ncc p«. post aoor ren»»: Nederland 2.—
^zonöeniike Summers Q.öc
T" 'l
PB IJS D BB ADYEBTKHTIÊH:
Var. 1—6 regels; i I J J /0.60
Elke gewone regei maar i-0.10
Voor hernaaióe plaatsing worden billijke overeenkomsten
sannesraan.
Electa
"W r behoeve van het ondersteu-
voor behoeftigen, gerech-
O tl tof lint «Tfiaininn vrnn Vint Ma
tiert or 0elloeltlSen> gerec
od tot het dragen van het Me
talen Kruis en de Citadel-
Medaille.
V^ester en Wethouders van
een bij bun College ingekomen
"'ëirio nTvan bet Hoofdbestuur der Veree-
h**rin *h °Uw aan Koning en Vaderland"',
'Jk u 1"et mededeelt, dat het bij Konink-
Van 17 September II. no. 32, ge
hete
r^b'
°°k in#j daarin het verzoekt deze collecte
ri "eCt« 'a 101 ne' nouaen van eene
fQae door het geheele Rijk, gedurende
'*ïrs a"aen October en November dezes
's tot het houden van eene
p br#n ez® gemeente te mogen houden
^ec,fb 'er openbare kennis, dat die
ben Dltlnen deze gemeente zal gehouden
^enhg ^nsc^a9' den Hden November
^"«t evelen deze collecte, wier opbrengst
K-.ll'®ourfre'£^en orn den levensavond der
'J u. 'strijders te verheideren, ten zeerste
S ketenen aan.
&Ur 6 d a m' November 1902.
9et*ieester en Wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris,
WIJ TEM A.
l'8che e*taan op de wereld drie democra-
be y6^üdlieken, Zwitserland, Frankrijk
V ereenigde Staten van Amerika, en
^0t(iene2et'''jk wonderlijk mag geheeten
hit' a"e drie zijn groote werkstakin
gen ^darsten. De Fransche mijnwerkers
aardoor het minimum-loon en het
^arjB
(j ïs> stonri'reeP' dat zij daarmee ontslagen
S|u,l#n dus op, maar kon nog niet
lal r®'st tnok f.waagde
nog
1 'e gaan.
'fickett", waagde zij t
°ch over New-York Mijn vader
zij te zeggen.
lal ln
bii b p.
Ui^e'8verH eerst¥°lgende dagen daarheen
acht rd WnrH-r, L?.
V0|
worden zou het niet in uwe
°r, denf8.0' °P de doorreis een goed woord
l/V 16 doen
"%«ti?>.Zou ik ten zijne gunste kunnen
hit
b ®Sveo j zich bijna vrijwillig heeft aan-
bciti'i n dat gij hem voor onschuldig
5l«lling pjib'Üke
trek van bittere teleur-
e®d over zijn gelaat.
achturenwerk en de Amerikaansche eene
loonsverhocging te bekomen, terwijl een
geschil tusschen de trammaatschappij te
Gecéve in Zwitserland en hare bedienden
eene staking in 't leven riep, welke door
al de andere werklieden uit geest van
solidariteit gesteund werd.
In Frankrijk zien wij thans weder
gebeuren wat wij reeds zoo dikwijls in
België en elders gezien hebben de roode
kopstukken hebben de mijnwerkers het
hoofd zoo op hol gebracht, en zoozeer
beloofd dat zij door de algemeene werk
staking alles kunnen bekomen wat zij maar
willen, dat er geen tegenhouden meer
mogelijk is en de ophitsers zich in hun eigen
netten gevangen zien.
Reeds van verleden jaar was er bij de
Fransche mijnwerkers sprake door de alge
meene werkstakiing de inrichting der twee
bovengemelde punten van de Kamers af te
dwingen. Het ministerie, dat de stemmen
der socialisten nooaig had voor de stemming
der wet tegen de kloosters, beloofde alles,
legde een wetsontwerp neer dat elk jaar
den arbeidsdag met een half uur vermin
derde, om aizoo in 1906 tot het achturen-
werk te geraken, doch alhoewel in de
Kamers gestemd, bleet het in den Senaat
hangen. Van het minimum-dagloon wilde
Waldeck-Rousseau niet weten.
Voor eenige dagen kwamen op het
mijnwerkers-congres die twee eischen weêr
te berdeonstuimige besprekingen hadden
plaats en er werd besloten dat de tijd
gekomen was om het minimum-dagloon en
het achturenwerk dadelijk in te voeren.
De algemeene raad van den mijnwerkers-
bond werd gelast te bepalen hoe en
wanneer ae algemeene werkstaking zou
uitgeroepen worden.
Men dacht dat er niets van zou komen,
doch de gemoederen waren te zeer opge
hitst en zonder te wachten staakten de
mijnwerkers het werk en zagen alzoo de
beslissing van den algemeenen raad, welke
nik ontken immers niet, dat ik zeer
genegen ben, aan zijne beweringen geloof
te schenken", voegde hij er geruststellend
bij, smaar wat helpt het of ik dat al zeg?
Ik kan toch niet eenvoudig zeggen sik
houd dezen man voor onschuldig en dan
verwachten, dat men hieraan gewicht hecht.
Dat zou even ongerijmd als vruchteloos
zijn."
»Maar als u de politie zegt, dat gij den
waren schuldige vervolgt als gij verzocht
de rechtsvorderingen uit te stellen, totdat
gij hem bereikt hebtp"
sDat zou een heelen tijd kunnen duren
misschien eeuwig
»Maar zou men hem niet een weinig
zachter op uwe voorspraak behandelen,
mijnheer Prickett Hij is niet jong meer
en heeft veel geleden u weet niet
hoeveel I"
»Nu goed, helpt het niet, het schaadt
ook niet", merkte Prickett op. »Ik zal
een ouden Amerikaanschen collega een
wenk geven."
»0, hoe dank ik u!"
»Veel zal dat echter niet geven", zeide
Prickett die bang was, meer te beloven,
dan hij kon houden. >Wat ik bereiken
den dag nog niet bepaald had, over het
hoofd.
De toestand is zeer onrustwekkend,
't Is inderdaad met geene eenvoudige
werkstaking dat men te doen heeft, 't Is
een ware wedstrijd, een maatschappelijke
strijd die in Frankrijk uitgebarsten is. En
die strijd wordt niet alleen gevoerd tegen
de bazen, tegen de kolenmijn-eigenaars en
de besturen 't is ook den strijd tusschen
de socialistische en de anti-socialistische
werklieden.
Deze laatste, welke, evengoed als de
socialisten beweren het recht te hebben
den arbeid te staken, het recht hebben
aan den arbeid te blijven, hebben zich
ook in syndcaten, gele syndicaten geheeten;
vereenigd en zijn vast besloten den arbeid
niet te staken en desnoods met geweld, de
vrijheid van het werk te verdedigen. Zij
willen een einde doen stellen aan het
dwangjuk dat de socialistische aanvoerders
al te lang op de werklieden hebben doen
wegen.
Tengevolge van dien tegenstand, heeft
de algemeene werkstaking weinig kans
van te gelukken en wij zullen de comedie
van Mei in België ook in Frankrijk zien
herhalen: als de werkstaking reeds van
zelve op haar einde loopt, zal het comité
onder voorwendsel dat er geen kans van
te winnen bestaat, beslissen, dat de arbeid
moet hernomen worden.
En onderlusschen werden niet alleen in
Frankrijk maar ook in Amerika en in
Zwitserland duizenden en duizenden werk
mansgezinnen in de diepste ellende gedom
peld niet alleen tijdens de staking zelve,
maar ook voor de toekomst.
Men mag inderdaad niet vergeten, dat
elke werkstaking in een land voor onver
mijdelijk gevolg heeft de concurrenten der
naburige landen te bevoordeelen en zeer
dikwijls is het voor de benadeelde naijve-
raars en werklieden moeielijk, ja zelfs
kan, is hoogstens, dat men hem met een
weinig meer égards behandelt."
Met die woorden wilde hij naar de deur
gaan, maar zij hield hem door een smee-
kend gebaar terug.
»Mag ik nog iets zeggen? Hier kan ik
niets doen voor mijn vader, in New-York
daarentegen zou ik hem wellicht van nut
kunnen zijn. Mijn vader heeft ginds vrienden,
op wie ik ten zijnen gunste invloed zou
kunnen oefenen en mogelijk zou het mij
gelukken, een borg voor hem te vinden 1
Zou u er iets tegen hebben, als ik met het
zelfde schip als u den overtocht deed?"
Prickett trok de wenkbrauwen zoo ver
baasd in de hoogte, dat zij er verlegen en
bloozend bijvoegdesik zou u niet in het
minst lastig vallen, ja in 't geheel niet met
u sprekenook moet ik de goedkoopste
klasse nemen, want ik moet ter wille van
mijn vader ons beetje geld bijeenhouden.
Maar de gedachte, dat iemand aan boord
mij kent, zou een geruststelling voor mij
zijn heeft u er iets tegen
sHandel geheel naar eigen goedvinden,
waarde mejuffrouw."
»En is u niet boos, als ik het
doe
onmogelijk, het verloren terrein terug te
winnen.
Er dient ten andere ook opgemerkt te
worden, dat ondanks de zoogezegde inter
nationale broederlijkheid, waarmede de
socialisten zoozeer schermen, de Engelschen,
gelijk altijd ten andere, er een handje van
hebben om uit alle werkstakingen in
Europa zoowel als in Amerika profijt te
trekken.
Men hoort wel zeggen, dat zij uit broe
derlijkheid zeilen staken of ten minste door
de beperking der werkuren de productie
der kolenmijnen zullen trachten te vermin
deren, doch daar komt niets van, ja, zij
zenden zelfs geld om de werkstaking langer
te doen duren en er des te meer voordeel
uit te halen. De werkstaking in Pensylva-
nië duurt reeds verscheidene maanden
en de Engelsche mijnwerkers bekomme
ren er zich enkel mee om meer en meer
kolen naar Amerika te sturen; er is een
schoone cent te verdienen want de kolen
zijn er schrikkelijk duur. Te Liverpool, te
Cardiff worden gansche vloten kolenschepen
in bestemming voor Amerika geladen.
De Belgische en Duitsche mijnen zullen
er insgelijks wel bij varen, want in plaats
van 500 wagons worden er dagelijks 1500
en meer naar Frankrjjk gezonden.
Die staking zal jammer genoeg nog er
gere gevolgen hebben de kolen, welke
sedert jaren reeds zeer duur stonden, zullen
nog hooger in prijs stijgen en veie arme
menschen zien den winter, welke voorspeld
wordt zeer streng te zullen zijn, met schrik
te gemoet in Amerika, vooral in de groote
steden, doet het gebrek aan kolen zich
schrikkelijk gevoelenin 't klein worden
zij aan 5 centen per kilo verkocht en de
dagbladen melden dat, bij gebrek aan brand
stof, de sterfte onder de kinderen en tering
lijders verschrikkelijk groot is. Bij gebrek
aan kolen zullen weldra, tot groot nadeel
van den werkman, vele fabrieken moeten
stil liggen en sgeen werk, geen brood".
Daartoe heb ik toch geen recht. Dat
is geheel uwe zaak."
»Dan ga ik", verklaarde zij.
XII.
Prickett kreeg inderdaad tijdens den
overtocht weinig van Marie te zien. Slechts
tweemaal kwam hij met haar samen, maar
toch hield Lhij zich in gedachten veel met
haar bezig. Zij had de vermomming van
den weduwenrouw afgelegd en droeg een
donker reiscastuum, waarin hare slanke,
bevallige gestalte menigen blik boeide, Van
het tusschendek had zij afgezien, wijl, on
danks de voorrechten daarvan voor de
beurs, de inrichting voor een dame niet
zeer geschikt was. Zij reisde dus tweede
klasse en Prickett zou gaarne de gemakken
van de eerste voor haar gezelschap er aan
gegeven hebben, want het meisje trok
hem aan.
(Wordt vervolgd).