stelling der Byzantijnsche mozaïek van de
Santa Sophie, voor eenige vierkante metersj
de som van f 250.000 te moeten betalen.
De nieuwe kathedraal zal den naam
dragen van Nova Sancta Sophia en zijn
domtoren zal meer dan 100 Meter hoog
worden. Volgens Harperts Weekly zal het
worden een der wonderwerken van de
Nieuwe Wereld.
Groote Amerikaansche oplichterijen.
Verscheiden Amerikaansche en Europee-
sche bankinstellingen zoo wordt uit
Antwerpen aan de Iel. geseind hebben
voor zevenhonderd vijftigduizeud francs
schade geleden door de oplichterijen van
een zekeren Oldendal te New-Orleans, die
metEuropeesche kooplieden contracten afsloot
voor de levering van maïs en graanladingen
Op de cognossementen werden dan gelden
door hem opgenomen, terwijl de ladingen
niet werden verscheept. Een te Antwerpen
gevestigd handelshuis is voor zeventigduizend
francs in deze oplichterijen betrokken.
Ssads- en Gewestelijk Xienws.
ScmsmAM, 20 November 1902.
Het aantal branderijen te dezer stede,
waarin de nachtarbeid is afgescbalt, breidt
zich uit. Het bedraagt thans reeds een
twintigtal.
De gemeenteraad van Overschie heeft
gisteren vastgesteld het contract met het
rijk ter verhuring van het postkantoor. De
huur wordt aangegaan voor den tijd van
10 jaar, ingaande 1 Dec. e. k. voor een
huurprijs van f1100 per jaar.
Te Rotterdam is gisteren tot lid van den
gemeenteraad gekozen de heer mr. J. G.
L, Nolst Trenité (lib.) met 1017 stemmen.
De heer A. Ter Weeme (antir.) had
823 stemmen.
Bjj het onderzoek der gemeente-begrooting
te Vlaardmgen is o. a. de wenschelijkheid
besproken naast de spoorbrug over de haven
een brug voor het verkeer te bouwen, die
de twee ponten zal vervangen, die daar
dienst doen. B. en W. zullen de zaak in
zeer ernstige overweging houden.
In de gisteren gehouden vergadering
van den Raad van State werd behandeld
het beroep van Burgem. en Wetb. van
Viaardmgen tegen het besluit van Ged.
Staten, tot goedkeuring van eene keur van
den Aalkeet Buitenpolder. Rapporteur was
de staatsraad mr. Asser. Als gemachtigde
van Burgem. en Wethonders trad op mr.
N. Cramer te 's-Gravenbage. De grieven
van het gemeentebestuur waren hoofdzakelijk
gericht tegen bepalingen in de keur, hou
dende verbod tot het leggen van buizen,
goten, riolen enz. tot afvoer van menage-
of fabriekswater en faecaliën in den polder,
wat voor de gemeente Vlaardmgen van groot
belang is met het oog op de uitbreidings
plannen in die gemeente en onmogelijkheid
om anders dan in den polder de uitloozingen
te nebben.
Namens de gemeente was ook ter ver
gadering aanwezig de burgemeester, die
verschillende inlichtingen verstrekte, terwijl
het beroep van B. en W. bestreden werd
door twee leden van het polderbestuur.
Bij de gisteren te Delft gehouden stem
ming voor een lid var. den Gemeenteraad
(vacature Le Comte, lib), waarbij candidaat
waren gesteld de heeren J. A. van Eijk
Bijieveid (lib), ingenieur bij de graadmeting,
en L. A. Verhoeff, particulier (R.-K.), waren
uitgeDracht 813 stemmen. De heer Bijle
veld verkreeg 425, de heer Verhoeff 371
stemmen, zoodat is gekozen de heer J. A.
van Eijk Bijieveid (lib.)
BI> >"ENLA:D.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 19 November.
De afdeeiingen hebben benoemd tot voor
zitters de heeren Mutsaers, Röell, Kolkman,
Lobman en Seret tot ondervoorzitters de
heeren Van Bijlandt, Van Gjjn, Lucassen,
Van Vlijmen en Travagltno.
Aan de orde kwam daarna de
Indische Begrootingi
Op voorstel der voorzitters werd besloten,
de bespreking der kwestie over de Indische
financiën (de eerschuldkwestie) te verdagen
tot bij de behandeling der Indische Compta
biliteitswet na het Kerstreces.
De heer Cremer verdedigde tegenover
den aanval van den heer Van Kol punt voor
punt de wijze waarop de commissie van
rapporteurs het afdeelingsverslag heeft
vastgesteld. Spreker betoogde, dat verschil
lende klachten van den heer Van Kol over
het niet opnemen der door hem in de af-
deelingen besproken punten onjuist zijn.
Verschelden vragen komen wel degelijk in
het verslag voor, andere zijn daarin niet
opgenomen, omdat zij geen nieuw gezichts
punt openden.
De Voorzitter heeft gemeend ditmaal
aan de commissie een uitvoerige verdediging
te moeten toelaten, opdat zij zich zou kunnen
zuiveren van blaam, waar zij van kwade
trouw en tendensieuze bedoelingen is be
schuldigd.
De heer F o c k verklaarde, een afwach
tende houding te zullen aannemen tegenover
den minister, wiens optreden hij onder de
gegevenomstandigheden met genoegen heeft
gezien. Spreker hoopt, dat de minister zich
met op het militaire standpunt zal plaatsen,
maar zich zal beijveren die hervormingen
en maatregelen te treffen, welke noodig
zijn tot verbetering van den toestand der
inlandsche bevolking.
Spreker handhaafde tegenover den mi
nister zijn ongunstig oordeel over den
financieelen toestandhij drong op bespoe
diging van het onderzoek naar de mindere
welvaart der bevolking aan, voorts betoo-
gende dat bij den tegenwoordigen toestand
de defensieplannen voor Java niet voorop
moeten staan, maar alles moet worden
gedaan ter bevordering van de toewijding
der bevolking jegens ons.
De heer Pijnackar Hord ij k nam
tegenover den minister eveneens een af
wachtende houding aan, vertrouwende dat
deze, wat betreft de kerstening van Indië,
even gematigd als zijn voorganger zal zijn.
Minder gerust is spreker ten aanzien van
de militaire zijde van ons koloniaal beheer,
en hij betoogde, dat bevordering der
stoflelijke belangen van den Javaan moet
vooropstaan.
Voorziening in de stoffelijke welvaart
diant ook volgens den heer VanVlijmen
vooraf te gaan. Vele millioenen zijn noodig
om verderen achteruitgang te voorkomen.
Voorts beval spr. emigratie van Javanen naar
de buitenbezittingen aan.
De heer Van Kol hield vol, dat door
verwrongen uitlegging vele zijner grieven
zijn achterwege gelaten uit het verslag en
hij eerst na vergeefsch redres van zijn
zaken bij de commissie zijn brochure in het
licht gat-
De heer Schaper herhaaldelijk tot de
orde geroepen, viel heftig den heer Cremer
aan en sprak van «wegmoffelen" door dezen
van verschillende zaken.
De heer T y d e m a n protesteerde tegen
Van Kol's handelswijze en Schaper's woorden.
De heer VanLimburg Stirum zeide,
dat het hem een voorrecht zou zijn dezen
minister, van wiens memorie van antwoord
hij met belangstelling kennis nam, te steuneo
speciaal wat betreft het standpunt des
ministers ten aanzien van de houding der
regeering tegenover de kwestie van de zen
ding. Hij vereenigt zich ter zake van de
Indischen financiën met hetgeen in de Ned.
omtrent de eereschuld is ontwikkeld en
sluit zich aan bjj hetgeen de heer Fock
aanvoerde betreffende den oecouomischen
toestand en de middelen tot verbetering
daarvan. De toestand op Atjeh acht nij niet
zoo rooskleurig; het verzet doet zich nog
in vele streken voor onnoodig geweldaddig
optreden dient te worden vermeden.
De heer Van der Zwaag kwam op
tegen de zijn inziens militairistische neigingen
der Ministers.
De heer Van Kol verwachtte weinig
van deze regeering, inzonderheid wat betreft
Atjehhij stelde, ook namens vijf andere
ieaeu, de volgende motie voor
De Kamer, den Atjeh-oorlog afkeurende
als een gevolg der imperialistische politiek
van de Nederlandsche Regeering
van oordeel, dat elke politiek, die ten
doel heeft onvoorwaardelijke onderwerping
te eischen, met de rechtvaardigheid in
strijd is en niet geschikt om zoo spoedig
mogelijk een einde aan den oorlog te maken
verzoekt de regeering stappen te doen,
teneinde vredesonderhandelingen aan te
knoopen met den sultan van Atjeh en de
hoofden zonder dat onzerzijds de eisch van
het verlies der onafhankelijkheid zal worden
gesteld, met bereidverklaring om de noodige
maatregelen te nemen, die hunnerzijds
voor de handhaving van orde en rust zullen
^oruen noodig geacht
Besloten werd deze motie te doen drukken
en ronddeelen.
Heden zal worden beslist omtrent den
dag der behandeling.
De heer V a n K o I, zijn rede vervolgende,
zeide teD slotte, dat, wil men de Indische
begrooting naar behooren behandelen, de
Kamer verplicht is tot behoorlijke voor
bereiding. Deze kan alleen geschieden,
wanneer eene commissie van voorbereiding,
uit personen van alle richtingen bestaande,
zich het geheele jaar met den Minister in
contact stelt, teneinde zoodoende der
Kamer de vrucht van ernstigen arbeid voor
te leggen.
De Voorzitter verzocht den heer
Van Kol zijn rede heden voort te zetten.
De zitting werd verdaagd tot heden
ochtend 11 ure.
Het Koninklijk echtpaar in Mecklenburg.
Koningin Wilhelmina, Prins Hendrik en
Groothertogin Marie reden Zondag-ochtend
naar het dorp Pinnow, om daar de Gods
dienstoefening bij te wonen. Rabensteinleld
hoort namelijk onder de gemeente Pinnow,
's Middags bleven Zij op Rabensteinfeld.
Het weer is koel, maar zonnig.
Prins Hendrik is Maandag-ochtend met
een rijtuig naar het Jasnitzer bosch ge
gaan, waar in den loop van den dag een
paar herten gevangen zouden worden,
die bestemd zijn om naar Nederland
overgebracht te worden. Dinsdag zouden
hertog en hertogin Johann Albrecht op
Rabensteinfeld op bezoek komen en daar
den dag doorbrengen.
Reuter seint uit Dresden, dat prins
Hendrik der Nederlanden daar gisteren te
4.12 is aangekomen. Z. K. H. begaf zich
onmiddellijk naar het residentieslot.
Wettelijke regeling der vivisectie.
Vanwege den Nedertandschen Bond ter
bestrijding der vivisectie is aan H. M. de
Koningin een adres gericht, waarin reque-
strant ofschoon bij voortduring zich
plaatsend op het standpunt der algeheele
afschaffing eener onderzoekingsmethode, die
de folteringen van zooveel gevoelende wezens
tengevolge tieeft en op den duur verhardend
moet werken op beoefenaars en toeschou
wers, aan H. M. verzoekt de nu schier
volkomen vrijheid der personen bij het
nemen van pijnlijke proeven op dieren door
een wettelijke regeling der vivisectie met
strafbepalingen te willen beperken.
Accijnsverhooging.
Aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal is door het bestuur der vereeniging
«Vergunning" te Utrecht, een adres gezon
den tegen het aangekondigd voornemen
der Regeering om den accijns op het
gedistilleerd van f 63 op f 70 per hectoliter
van 50 pCt te brengen. Adressanten zeg
gen o. a.
dat de voorgestelde verhooging ten
gevolge heeft, dat de kostende prijs per
glas met 1/i cent stijgt;
dat de inrichtingen met grooten omzet
deze Va C8nt n'et °P de koopers zullen
verhalen, zoodat ook de kleinere dit niet
kunnen doen, zeer tot hun nadeel ;-
dat deze benadeeling juist tbans wordt
voorgesteld, nu het ongelukkige noodwetje
van 27 April 1901 het bestaan van alle
koopers van sterken drank in het klein
onzeker maakt
dat de voorgestelde verhooging aan de
minder nauwgezetten aanleiding zal geven
om het gedistilleerd te vervalschenzeer
ten nadeele der volksgezondheid en der
schatkist, en het gebruik van den niet
veraccijnsden brandspiritus zal toenemen.
Redenen waarom het voornoemd bestuur
eerbiedig in overweging geeft, de verhoo
ging van den accijns op het gedistilleerd,
zooals zij zal worden voorgesteld, niet aan
te nemen.
Landweerwet.
Van welingelichte zijde verneemt de
N. brdat het in de bedoeling der re
geering ligt de Landweerwet op 1 Augustus
1903 in werking te doen treden.
Het gevolg zal zyn, dat de lichting der
Schutterij voor 1903 niet zal word®"
geroepen.
Suikerkwestie.
Het lid van de Eerste Kamer, mr-
heeft een «Open brief" gericht aan
hoogleeraar baron d'Aulnis de &°ar rjPg
gedelegeerde der Nederlandsche reg®®
ter Suikerconferentie. f8p
De heer Sassen acht het standpunt
den heer d'Aulnis te theoretisch en w® -(i
uitvoerig diens standpunt in de suiker^
Kamerverkiezing te Amsterdam*
De anti-revolutionairen en kathoi'®^
zullen voor de verkiezing van een K-a ^et
in district Amsterdam II candidaat
den heer A. de Jong Jr. te Rotterd»®3'^
in 1901 de candidaat der anti-revoluti0®
in district Rotterdam II is geweest. e
bij herstemming de strijd beslist m ^e.
worden tusschen mr. Troelstra en de® (p
ralen candidaat, dan zullen de katb° f
den liberaal steunen, mits deze ni«'
Heldt zij.
Nederland en Zuid-Afrika- j
De firma Houston Co. gaat 01 j
December een vaste stoomvaartlijn °P (Jp
Afrika openen. De booten vertrekk®"^,
Avonmouth endoen Kaapstad,Port-E''8® «p
Oost-Londen, Durban, Louren^o-Marl
Beira aan. i{,
Naar de N. R. Ct. verneemt. b®g®®^uiii'
A. Jurriaanse zich binnenkort naar
Afrika om in het huwelijk te tre^fgpS'
mejuffrouw Sluiter, eene Hollandscb'
vaalsche.
en *ef'
Te 's-Gravenhage is opgericht
eeniging van ridders der Militaire V"
orde, beneden den rang van offifl>®r' j e®
doel is de vereeniging «Moed, b®
Trouw" voor te lichten omtrent di«
der Militaire Willemsorde, met wi®r is-
laatstgenoemde corporatie minder b«
De vereeniging heelt haar zetel te
venhage.
0) t«
De sigarenfabriek der firma S«sS
Haarlem, is eergisteren gesloten, g(l ge'
van een geschil tusschen patroon8
zeilen. De oorzaak moet zijn b®'
van een gezel, wiens zoon slecht p i®
geleverd, en die volhield, dat de j°°
zijn recht was. Een tweede, daa®va"
rend, vroeg verlof om wegens f® ^pi
zijn vrouw een boodschap te moge°
doch telegrafeerde in plaats daar?afl^(|^
het hoofdbestuur van den Sigar®0® p®"
bond. De patroon, dat vernemend®)
dezen werkman ontslag. De
kwamen toen bijeen om de zaa^.tgt9akt<^
ken, de patroon meende, dat zff
en gisteren vonden de arbeiders
gesloten. Naar het heet, is de fir®®9
voornemens haar bedrijf elders voort
De petroleumboot Burgemees^^^
dienende tot passagiersvervoer
Westzaan en het spoorwegstation^ f
Zaandijk vertrok Diasdag-avond
Westzaan, maar bleet zeer ten
der passagiers in het ijs vastzitt®0' jjP
Een vlet met 10 man vverd
gezonden en deze slaagden er 'n tfllr f
vlot te krijgen, waarna zij te ^e\ il
Westzaan terugkeerde, zonder h®
reis bereikt te hebben.
„.aï° .0®
Te Hoogkarspel liep gister®fi)' op
sneltrein van Enkhmzen (8-d 0,ftt®r^(iP
goederentrein, waardoor heel wat
schade werd veroorzaakt. Na een
van* bijna 2 uur konden de paSS
reis naar Amsterdam voortzetten
is 1
De stoomtram Zutfen^mm®®1^
gisteren tusschen den Bremer en g jp
gederailleerd. De locomotief
sloot. De waggon achter d p'
ontspoorde ook, doch bleef ^°°r wag tt
ken der koppelstangen op den
De machinist en de conduct®0
er beiden zonder ongelukken
-■I nijj JfiJUA**
