tweede blad
tti ZoMai 23 Noverter 1902.
Vervolg Binnenland.
^trJ5MEE> OVEliZRill.
22 November 1902,
Het Engelsche Blauwboek.
Sc^et te verwachten, dat het Engel-
st 8 Eiauwboek, dat bij alle gewichtige
j kundige gebeurtenissen verschijnt, ook
licht 8 w®'k®sproken Boerenkwestie zijn
js Z°U doen schijnen. Gisteren-middag
tr 8®Q blauwboek openbaar gemaakt be-
bet beroep der Boeren-generaals
0 beschaafde wereld.
atnWlain klaagt, in een brief van 6
dat 6ln^er aan Botha, over den toon van
«oo** en °°k van de redevoeringen,
Eur Seoeraals op het vasteland van
dat°^a ®®b°uden. Chamberlain zegt verder,
*an ^et 'nderdaad n'et 'n de bedoeling
Vra reSeering bgt, het parlement te
d® Tan roillioen te
r6ede°^°n' z'ch"ze'^ 's zu^ ®®n gBt
(j> s zonder voorbeeld in de geschiedenis.
I«e e'°°ft echter verdere hulp door een
art8 op gemakkelijke voorwaarden, volgens
is van de vredesvoorwaarden, dat
®°°it teruggenomen.
0Dkerv°lgens zegt Chamberlain, dat de
s'uit°Slen V00r de dampen, dio sedert het
Rev» Van d®n vredo vooral inrichtingen
ij, 0rd«n zijn, bestemd om de menschen
\yQ Staat te stellen, naar hun vroegere
k0 aatsen terug te keeren, welke on-
do0 6n pond 's maands bedragen,
C d® Engelsche schatkist worden betaald.
v«rh 1$ r®®ds een zeer aanmerkelijke
Sed g
van de gift aan de Boeren
bhllT' lnste"in8 orvan meer dan 3
g#efi°en beloopende. Er is redelijkerwijze
<jL lwÜ'el aan, of deze kampen heböen
Seh 0 vrouwan en kindereD in het leven
^°bden. ^ot doen sterven 1 Red.)
de aar aan'e'ding van Botha's klacht dat
ty0r^Onc®ntratiekampen in stand gehouden
zegt Chamberlain, dat het, reeds
der^*ÖS d® booge uitgaven, in het belang
z°o r,e^®®"ng zou zijn, ze op te heffen
t„e u niet geschiedt, dan is dat uit
dan ®v®ndheid. Niemand betreurt meer
ster{ Engelsche regeering de hooge
het 8 bie er in de kampen was tijdens
"och e6rsc'1®n van mazeien en pneumonie
is c ^8'd nocb be kunst der geneesheeren
^sPaard om die sterfte te verminderen.
S0tQ anaberlain spreekt ook van de groote
naar"1^' door be Trans vaalsche regeering
l)e g oropa gezonden tijdens den oorlog,
dat o ^®'scb® regeering wil niet nagaan hoe
^«tt"6 U Ult8e8even ls> voor zooveel dat op
ia e wÜzeJgeschiedde, maar ongetwijfeld
lijk C°S een gtoote som over, die eigen-
aan»aari d® Engelsche regeering behoort,
^ein^"511 dez® in be rechten der republi-
bereui"6 ..r®^®or'uS 1S getreden zij zou
«eh dle som aan het hulpfonds te
"bede' ^bamberlain hoopt, dat Botha zal
aap 6lken oia be menschen op te sporen
Vaj, dat ge'b toevertrouwd werd, en
Sn Stl V9rantwoording van de uitgaven
krijgket oog overblijvende te ver-
ahtw0 ^°'on'a'e regeering neemt alle ver-
VaQ °rdeiljkheid op zich voor het onderhoud
tn6l 8 ku'pbenoevende weezen der burgers,
derej,"1 ®^"P van be opvoeding dier kin-
®chtej 8 verwoesting van het land is
io° schS'8rk overdreven. De regeering
«rtiSti h Chamberlain ten slotte hoopt
tegeeK at d81Jy®n8e pogingen der koloniale
hiedgtt,11^ gesteund zullen worden door de
vveder 6rklng van bot volk, opdat de welvaart
vóór e t6n minste even groot worde als
a®n oorlog.
0ha^a beantwoordde dezen brief van
Chau,b6rlain den 12en November. Totdat
vlo erlain den 5en zijn rede hield, schrijft
eraa', bad hjj altijd begrepen, dat
de drie millioen bestemd was voor gedeel
telijke schadeloostelling wegens verliezen,
door den oorlog berokkend. Ook Milner
vatte het zoo op, dat bewijst diens telegram
van den Hen Juni. Onder deze omstan
digheden werd het beroep der generaals
verspreid.
Ter zake van Chamberlain's verzekering,
dat de gift van 3 millioen zonder voorbeeld
is in de gescheidenis, zegt Botha, dat alle
omstandigheden van dezen oorlog voor-
beeideloos zijn geweest. Die gift van 3
millioen was een der voorwaarden waarop
de wapens neergelegd zijn. Botha is er
ten eenenmale onkundig van, dat eenig
geldelijk bedrag, gelijk beweerd wordt,
tijdens den oorlog naar Europa verzonden
is mocht dat zoo zijn, dan zou hij gaarne
zien dat het overschot voor het vermelde
doei werd aangewend. Botha vreest, dat
wat hij van de concentratiekampen gezegd
heeft, verkeerd begrepen is hij had slechts
de personen op het oog, die er op gesteld
waren, de kampen te verlaten en daartoe
voldoende middelen bezaten* Hij wenscht
echter alle twistgeschrijf te vermijden, dat
pijnlijke herinneringen zou kunnen opwek
ken, en erkent dat de regeering zeer veel
doet voor de opvoeding in de kampen,
maar zijn landgenooten zijn van oordeel,
dat bun kinderen hun moedertaal niet
mogen verleeren. Botha waardeert, wat
de regeering voor de weezen doet hij is
echter tegen groote weeshuizen de weezen
behoorden zooveei mogelijk bij hun ver
wanten besteed te worden. Chamberlain
is, zegt hij, verkeerd ingelicht ten aanzien
van de hulp, door hun welgezinde vreem
delingen verschaft. Hij houdt vol wat hij
zeide van de verwoesting, door den oorlog
teweeggebracht.
In een brief aan Botha, gedagteekend
15 November, zegt Chamberlain, met inge
nomenheid Botha's wensch omvangen te
hebben om verder twistgeschrijf te vei"
mijden. Hij hoopt, dat zijn bezoek aan
Zuid-Airika leiden zal tot het herstel van
vrede en welvaart in de landen die door
den oorlog geleden hebben.
Botha antwoordde den 18en, met deze
hoop in te stemmen.
Bijstand voor de Boeren.
De Engelsche bladen namen Viljoens
nieuw beroep op het Engelsche publiek op
ten bate van de in den oorlog verminkte
Boeren, voor wie verdere hulp noodig is,
nu, volgens Viljoen het hulpfonds dat Botha,
De la Rey en De Wet geopend hadden,
gesloten is.
Labouchère heeft in het Lagerhuis ge
vraagd met het oog op het feit dat Neder
land alleen voor 1325.510 gulden heeft bij
gedragen tot den bijstand van Boeren
vrouwen en kinderen tijdens den oorlog,
van welk bedrag 498.161 gulden naar Zuid-
Afrika is gezonden in geld of in goederen
in de laatste tijdperken van den oorlog, of
minister Brodick, die de bijdragen van bui
tenlanders tot hulp voor de concentratie
kampen op 562 pond sterling en 2646 pakken
heeft geschat, verklaren kon wat er van de
rest van het geld en der goederen, door
Nederland en andere lanuen gezonden,
geworden is en in wiens handen de rest
is gevallen.
Brodick antwoordde, dat de cijfers 562
en 2646 degene zijn, welke gegeven wor
den door de inlichtingen, die ten dienste
der regeering staan. Over buitenlandsche
bijdragen naar de concentratie kampen in
Transvaal gezonden, heelt de regeering
geen inlichtingen of cijfers ontvangen.
De Transvaalsche millioenen.
De Brusselsche Petit Bleu deelt mede,
dat verschillende banken in Transvaal, o.a.
de «Netherlands Bank", haar goudvoorraad,
tien a twaalf millioen francs bedragende
naar Europa zonden, bij wijze van voor
zorgsmaatregel, op het oogenblik, dat men
meende, dat Roberts Johannesburg en
Pretoria ging bom bardeeren. Dit geld werd
ingescheept op de boot, die mevrouw Reitz.
echtgenoQte van den gewezen staatssecretaris
van Transvaal naar Europa voerde, en de
Engelschen maakte van deze toevallige
omstandigheid gebruik om mevrouw Reitz
te beschuldigen, dat zij voor rekening van
Kruger en Leyds Transvaalsche staatsgelden
naar Europa bracht.
Kitchener en de Waziris.
De Petit Bleu weet te meiden, dat
Kitchener zoodra hij den tegenspoed der
Engelschen vernam in hun expeditie tegen
de Waziris, Caïro verlaten heeft en zich
begaf naar Ismaïla om zich aldaar in te
schepen naar Indië. Sommige bladen in
Engeland beschuldigen Rusland van heimelyk
de Waziris te steunen, welke verdenking
wel in de pers zal gegeven zijn door de
rivaliteit, die tusschen de beide groote
mogendheden in dat gedeelte der wereld
bestaat.
De Duitsche begrooting.
In den Rijksdag deelde de staatssecretaris
Von Thilimann gisteren mede, dat er een
tekort was van 150 millioen en dat, zoo
noodig, bier en tabak zwaarder zouden
worden belast.
De Fransche werkstakingen.
Aan het eind van de Kamerzitting op
gisteren heeft Lasies een voorstel ingediend
tot amnestie inzake delicten bij werksta
king. Minister Trouillot antwoordde, dat er
geen sprake van amnestie kon zijn, zoolang
de werkstaking nog voorduurde. Het door
Trouillot ondersteunde voorstel tot renvoyee-
ring naar de commisie ad hoe werd aan
genomen met 371, tegen 175 stemmen.
Volgens draadbenebt uit Sint-Etienne
hebben de mijnmaatschappijen de scheids-
gerechtconventie met de werklieden ge-
teekend.
Het Spaansche ministerie.
Het herstelde mmisterie-Sagasta heeft in
de Kamer reeds de vuurproef ondergaan.
Met 161 tegen 118 stemmen heeft de Kamer
een votum van censuur tegen de regeering
verworpen.
De onlusten in Marokko.
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken, Delcassé, heeft in den ministerraad
verklaard, dat de onlusten in Marokko ge
ëindigd schijnen, doch dat er maatregelen
zijn genomen om zoo noodig de landgenooten
te beschermen.
Het Panama-kanaal.
In depeches uit Washington wordt ver
zekerd, dat Columbia weer tegenover de
Vereenigde Staten buitensponga eischen
stelt met betrekking tot het kanaal van
Panamadergelijke eischen stelt deze
republiek ook aan^de kanaal-maatschappij
Hay moet Columbia verwittigd heboen, dat
de Unie, ais Columbia zoo voort gaat ten
slotte weer het plan van hel Nicaragua-
kanaal ter hand zal nemen.
's Pausen Jubilé
De Pius-Bond te Rome heeft besloten,
den dag van 's Pausen zilveren jubilé, 3
Maart a. s., o. a. te vieren door een alge-
meene, buitengewone illuminatie der Eeuwi
ge Stad.
Vaticaansche Bibliotheek.
Z. H. Paus Leo XIII heeft beslist, dat
de Vaticaansche bibliotheek, die tot heden
Donderdags gesloten was, voortaan ook op
dien dag zal geopend zijn.
Wederom geeft de H. Vader, door deze
tegemoetkoming aan de geleerden, bljjk,
hoezeer Hem, wetenschappelijk onderzoek
en historisch critiek ter harte gaan.
De Tsarina.
Zooals bereids gemeld is, geeft de toestand
der Tsarina thans meer reden tot groote
bezorgdheid. Haar lijfarts, dokter Ott, heeft
den Tsaar echter verzocht, voorloopig geen
specialiteit voor zenuwziekten te ontbieden,
daar hij in het succes van zjjn eigen be
handeling het volste vertrouwen heeft en
ook vrees dat koestert de verschijning van
een vreemd geneesheer op zijn patiënte een
ongewenscht effect zal hebben.
President Steyn.
Reuter seint uit Clarens, dat president
Steijn, hoewel nog aan sponde of rustbank
gebonden, nu zonder groote vermoeienis
gesprekken kan voeren. Schalk Burger is
Zondag gekomen en zou eenige dagen de
gast zijn van president Steijn.
Volgems het Dagblad is de juffrouw, die
in het Lange Voorhout in den Haag een
revolverschot op een heer loste, niet bij
kennis geweest, zoodat de justitie geen ge
legenheid gehad heeft haar te hooren om het
voorloopig onderzoek in te stellen.
De toestand van den verwonden heer is
zoodanig, dat deze binnen enkele dagen het
ziekenhuis zal kunnen verlaten.
Juist gisteren-ochtend zou voor de civiele
kamer der Haagsche rechtbank een proce
dure gevoerd worden, waarin de dame be
trokken zou zijn.
Te Leiden is het nluide aanprijzen van
geschriften" verboden. De colporteurs van
het anarchisten-blaadje De Zweep verkoopen
nu daar pepermunt en wikkelen 't peper
muntje in een exemplaar van het courantje.
Dinsdag-avond omstreeks halfzeven werd
de manufacturier G. S. K. met paard en
rijtuig, gaande door het bosch van Wasser
geest naar Voorhout, zijn woonplaats, volgens
zijne aangifte, aangehouden door drie per
sonen, waarvan de eerste zich voor het
paard stelde en de anderen den wagen be
klommen en hem met een mes dreigende
de beurs of het leven afvroegen.
Zij ontnamen hem toen de portemonnaie,
nhoudende ongeveer f 65 aan zilvergeld en
de zakportefeuiile, waarin een bankbiljet
van f 60 en een van f 25. De politie stelde
vruchteloos een onderzoek ter plaatse in.
Gisteren-middag sprong een rail opMde
lijn AmsterdamHaarlem vlak voor de
spoorbrug toen ds trein van 3.35 moest
passeeren. Deze en de volgende treinen
hadden daardoor groot oponthoud. De trein
van 3.35 kon eerst na een half uur door
rijden door hem op een ander spoor te
brengen. Het personeel begon spoedig eea
nieuwe rail in te leggen.
In zake de staking der sigarenmakers te
Alkemaar meldt het Volk
Door tusschenkomst van een drietal
predikanten heeft de fabnekant v. Zydam
er in toegestemd het geschil met zijne
werklieden (ontstaan door een ontslag) aan
scheidsrechterlijke uitspraak te onder
werpen.
Door den heer F. E. Posthuma, zuivel-
consulent in Drente, is aan den gemeenteraad
van Assen verzocht maatregelen te nemen,
om eenerzijds de personen, die melk ver
koopen of doen verkoopen, rondbrengen of
doen rondbrengen, in de gelegenheid te stel
len zich onder contiöle te kunnen plaatsen
en anderzijds het melkverbruikend publiek
de gelegenheid te bieden, de gekochte melk
te aoen onderzoeken.
Brand.
Te Helmond is gisteren de groote spijker-
fabriek van de firma Van Tniel door brand
geheel vernield.
Door eene onbekende oorzaak is de bak
kerij van den heer J. F. te Weerdinger veen
(Dr.) tot den grond toe afgebrand. Aange
wakkerd door den feilen wind lag het
gebouw in korten t\jd aan den grond. Alleen
heeft men een paard en twee varkens
kunnen redden, overigens is alles een prooi
der vlammen [geworden. Huis en inboedel
waren verzekerd. De nabijzjjnde huizen
bleven gespaard.
blijkens de laatst te 's-Hertogenbosch
ontvangen berichten is de Maas en de Diezo
met veei drijfijs bezet.
Te Aiem is de stoom en scheepvaart
"3