Alberdingk Thijm.
Gisteren-avond gal de diiettantenclub
»Aiberdingk Tnijra", onderafdeeling van den
Ned. R. K. Volksbond afd. Schiedam, eene
tooneeluitvoering in de zaal der Schiedamsche
Officieren-Vereeniging.
Opgevoerd werd het tooneelstuk »De
Strijders van den Paus", episode uit de
overweldiging van Rome op 20 September
1870, gevolgd door »Het Scheepje van
St. Petrus", een pendant van het vorige stuk.
Bij het opgaan van het scherm trad naar
voren een luitenant der pauselijke zouaven,
gevolgd door een zouaaf, beiden in de originee-
ie umformen der mannen, die eenmaal het
onverschrokken legercorps van den Pause
lijken Staat vormden. Nog zeer vele Neder
landers herinneren zich de dagen dat zij
onder Pius IX goed en bloed veil hadden
voor de heilige zaak van den Paus en wie
nog een oud zouaaf spreekt, zal hem enthou-
siastisch hooren vertellen van de.dagen, die
hij in het schoone Italië, in het eemge Rome
doorbracht in den diensteen onder de bescher
ming van den toen regeerenden grijzen
opperpriester.
In tal van geschriften uit dien tijd kunnen
we ze lezen de namen dier Hollanders, die
op de slagvelden om en bij Rome hun ieven
gelaten hebben en nog heden zien wij er
zoovelen, wier borst met het eere-metaal
prijkt als herinnering uit de dagen, dat zij
voor de zaak van onzen heiligen godsdienst
hun leven veil hadden.
»De strijders van den Paus" was dan ook
eene getrouwe nabootsing van het leven
van den zouaaf in het pauselijk leger.
Immers Willem die gewond en Rudolf, de
luitenant die gesneuveld is, terwijl in de
verte nog de kanonnen bulderden en het
geweervuur knalde, vervulden hunne rollen
uitstekend en gaven een juist beeld van de
verschrikkingen van den oorlog in dien
bewogen tijd.
Zeer nauwkeurig gaven de ambulance-
soldaten, de kanbiniers de aalmoezenier en
de andere zouaven het leven in 1870 te
Rome weer; ook de zoetelaar, die met zijne
ververschingen de troepen doorkruist en
daardoor verscnillende nieuwe tijdingen
opvangt, vervulde zijn rol uitstekend.
Het was zeker de moeite waard »Alber-
dingk Tdtjm" gisteren-avond te hebben zien
werken; deze dilettanten hebben getoond
de rollen grondig te hebben bestudeerd en
hunne beste belooning zal dan voorzeker
ook geweest zijn, te zijn opgetreden voor
een talrijk publiek uit deze stad.
Ten slotte werd nog opgevoerd »Het
Scheepje van Petrus", een tooneelstukje,
dat reeds vroeger werd gegeven en ook nu
weder met blijkbaar genoegen werd ge
volgd.
Het stukje werd over 't geheel zoowel
door de oude acteurs als door een enkele
nieuwe, die ditmaal was opgetreden, goed
en coulant atgespeeld.
Ook nu viel men echter weer in dezelfde
fout, die wij een vorige maal moesten
opmerken, nl. door de Italianen Fransch
te doen spreken. Het vive le Pape Roi
zal niet zoo hcnt in Rome's straten worden
gehoord; het evviua il Papx Rey zal daar
zeker nog meermalen weerklinken, ais
wellicht na verloop van ettelijke jaren, dit
stukje v toekomstmuziek" werkelijkheid
wordt.
De onderafdeeling »St. Ambrosius" luisterd e
dezen avond met muziek op en gaf ver
schillende nummers, die de vrooujkheid en
gezelligheid niet weinig vermeerderden.
Allen, die gister avond in den Tuin zjjn
geweest, zullen zeker dubbel voldaan huis
waarts zijn gekeerd.
drijfijs, dat alleen voor de binnenscheepvaart
ietwat hinderlijk is.
Gisteren avond half acht ontstond een
begin van brand in een reservewagen van
de R. T M. aan den Rotterdamschen dijk,
doordat de inhoud van een petroleumlamp
had vlam gevat.
Een agent van politie bluschte de brand,
waarna blebk, dat de zoldering slechts
geblakerd was.
Heden-ochtend kwart over 9 voer het
aakschip Vooruitgangschipper A. Smit,
tegen de Appelmarktbrug, met het gevolg
dat de brug en het schip eemgszins werden
beschadigd.
Heden werd door de stad met een
reclamewagen rondgereden, waarop zich
bevonden een drietal reusachtige flesschen,
waarin zich zelfs volwassen manspersonen
vrij konden bewegen en dit ook toonden,
door nu en dan eene wandelende flesch voor
te stellen.
Deze reclame diende ter aankondiging
van het artikel dat van af heden verkrijgbaar
is bij den drogist, den heer P. J. v. d.
Sman, Samosa, een zuiver medicinale
Grieksche Druivenborsthonig, die tot heden
nog niet in Nederland verkrijgbaar was.
In eene vergadering van assuradeuren,
betrokken bij den brand der firma W. v. d.
Lugt en Zoon te Rotterdam is na uitvoe
rige discussie de schade door den brand
aangericht bepaald op 95 pet. van de
waarde der gebouwen enz.,zijnde f 344.000.
Het bericht van het Dbl. als zou de
voormalige suikerraffinaderij aan den West
zeedijk voorioopig worden ingericht voor het
kuipersbedrijf der firma W. v. d. Lugt
Zoon berust louter op vermoeden.
»Het voornemen bestaat evenwel om de
fabriek weder op te bouwen op de oude
fundamenten aan de Prins Hendrikkade,"
zoo voegt het blad er aan toe. De Msb. kan
deze verzekering met de meeste stelligheid
tegenspreken.
Uit de Oude Kerkiaansloot ouder de
gemeente Kethel is opgehaald het lijk van
de 31-jarige dienstbode Moerman, aldaar
woonachtig en dienstbaar bij de dames de R.
te Kethel.
Men twijfelde al eenigen tijd aan de
verstandelijke vermogens van bedoelde
persoon.
De vereeniging van handelsbedienden
»Mercurius" te Rotterdam bracht Zaterdag
avond de statuten-herziening teneinde.
Besloten werd, dat er geen algemeene
leden zullen zijn: de leden zuilen verplicht
zijn zich aan te sluiten bij de plaatselijke
afdeelingen, leden in plaatsen waar geen
atdeehngen zijn, zullen vrij zijn in de keuze
der afdeelingin plaatsen, waar meer dan
10 leden zijn, moet een afdeeling gevestigd
worden. Statuten wijziging zal moeten
plaats hebben in een algemeene vergadering
met volstrekte meerderheid van het aantal
stemmen, dat behoort te worden uitgebracht.
Ingekomen was een schrijven van den
nationalen Boud, uitsprekende den wensch
tot samensmelting met »Mercurius" Ofschoon
dit punt in deze vergadering niet kon
worden uitgemaakt, werd toch in verband
hiermede besloten de vaststelling van den
naam der vereeniging aan te houden. De
overige artikelen werden vastgesteld over
eenkomstig het ontwerp, waarna de ver
gadering werd gesloten.
De rivier de Maas voor onze haven is
over de geheele breedte overdekt met
De »Vereeniging van Grondeigenaren"
te Rotterdam beeft een adres gericht aan
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland,
waarin zij dezen verzoekt in het verslag
aan H. M. de Koningin omtrent de door
den gemeenteraad aangenomen straatbelas
ting wel te willen rekening houden met de
te dezer zake geopperde bezwaren en H.
M. in overweging te geven het gemeente
raadsbesluit, waarbij deze belasting is
vastgesteld, te vernietigen, althans te
bevelen, dat deze plaatselijke belasting niet
zal worden geheven of zoo noodig a^e
schaft.
De rivier voor Rotterdam was Zond»
over de geheele breedte met eene duo
laag papperig drijfijs bedekt, dat
stoombooten en motorschepen geen hiu
opleverde.
Rijn- en lichterschepen hebben nog
in de binnenhaven behoeven te vlucb
en onderhouden de schroef- en raderbo®
naar de omliggende plaatsen nog den di«n
alhoewel met eenige vertraging.
De meeste beurtschippers op de
Hollandsche en Zeeuwsche eilanden,
gewoonlijk Zondags in den loop van a
dag hier aankomen in verband roet
marktdag (Maandag) bleven evenwel
reis schuldig en kwamen de schipp«rS
stoomtram van Zeeland en Hoeksche Wa#
De R. T. M. laat daartoe markttr®1®8
loopen.
Ook te Rotterdam is het ijsvermaak
korten duur geweest, alhoewel het
zich Zaterdag zoo gunstig liet aaDZ'».s
Niettemin hebben Zondag tot omstr®®
half twee uur in den namiddag nog duize®
kunnen profheeren.
Vooral de vermaarde Hillegersberg3
en Kralingsche plassen waren bezaaid
duizenden schaatsenrijders en maa»
eenige honderden rijders den tradition®*
tocht naar Gouda om behangen
bekende Goudsche pijpen en sprits
loop van den middag via Nieuwerk®1"''
Moordrecht terug te keeren. ^e\
Velen werden op de terugreis ev*n gf
overvallen door regenbuien en keerden P
spoor terug.
Ais een groote merkwaardigheid
gemeld worden, dat in de RotterdaU1®^
diergaarde de familie van den -
vermeerderd is en het jong, reeds 10 d'
oud, zich in goeden welstand schijnt
bevinden. Het wordt met bijzondere 1
verzorgd. Hoogst zelden, weiiicüt n'®0
heeft men noch hier te lande noch 10 p
buitenland een in gevangenschap g®b°^i
jjsbeer in het leven kunnen houden-
ts te hopen, dat men met dit ysbe® f
dat ten minste al een aantal dagen 'a S)
in leven bleet dan zijn broertjes en z
gelukkiger zal zijn.
ia ie
Zaterdag-avond omstreeks half ze»
10-jarige Bern. van Heyst, wonend®
Crispijnlaan te Rotterdam, in de Oid®D
neveldstraat aldaar door de stoo®
|d
overreden. Bewusteloos met een ver" ^o'
rechterbeen werd de jongen in hetg9d.
huis gebracht, waar hij spoedig "V®
Tegen vieren verliet de knaap
het oU'
lijke huis om te gaan spelen. Ü*r js
vermoed, dat hij bij een poging oco "P^p
treeplank van de tram te springen, g*v
en onder een der wagens geraakt
het noodlottige gevolg.
Gedurende de vorige week zlJ ep,
Nieuwen Waterweg ingekomen 159 s®
waarvan 5 zeilschepen en 3 ze®11
Hiervan waren bestemd voor R°'
156, voor Scüiedaml eu voor Vi»ar<*'0®
In hetzelfde tijdperk van 1901 ^"^ep*®
binnen 121 schepen, waarvan 3 zeils® ^d
d«
en 1 zeelichter. Hiervan waren
voor Rotterdam 119, voor Schieda®0
Van 1 Januari at tot heden
aantal binnengekomen schepen 169 ^g9r
metende 79.239 netto registertonn®n
dan tot op gelijken datum in 1901^^-—''
iSl-\ .N La:; D'
t>ur£'
Het Koninklijk paar in Meckle0 oec
De moeder van prinses Reus»!
togin Wilhelm van Mecklenburg»
prinses Alexandrina van Pruisen» ®e^Ql v»"
van prins Albrecht van Pruisen, ve& »g'
het hertogdom Bruswijk, is e®"
middag te Schwerin aangekotaea
bezoek op Rabensteinfeid te ^ti®®'
Groothertogin Marie was aan he®
om de hertogin, die sedert een>^e e(i,
bij haar dochter te Ludwigslust
te halen.
coöperatie, die zich alhier openbaart. Naar sprekers
inzien kan geen lid ?an den Volksbond meedoen aan
eene coöperatie, waarvan de winsten zuilen worden
aangewend tot volksontwikkeling o. a. tot het stichten
van eene volksbibliotheek maar dan streng neutraal, d.i.
zegt spr. tot het voeren van een propaganda, die niet
de uwe is, die tot grondslag heeft een zedeleer zonder
God. Onder dit opzicht kunnen dus de leden van den
Volksbond aan de hier bestaande beweging van coöpe
ratie niet meedoen.
Nadat de heer Smit aldus zijne uiteenzetting ten
einde had gebracht, was het woord aan den heer
Verhoeve, die, betoogend dat hier de toestanden
niet van dien aard zijn, dat coöperatie volstrekt uoodig
is, een krachtig pleidooi hield voor den nijveren mid
denstand, den stand waarop veelal al de slagen in den
strijd tusschen kapitaal en arbeid neerkomen. Die
middenstand heeft zware lasten te dragen, moet aan
groote eischen voldoen de middenstand is de onmis
bare sport op den maatschappelijken ladderdie stand,
waarin de werkman eenmaal zijn kinderen hoopt ge
plaatst te zien, is de verbindingslijn tusschen kapitaal
en arbeidverdwijnt die stand, dan valt de maat
schappij ineen en dat is juist het doel van hen,
die geen verbetering maar omverwerping der tegen
woordige maatschappij beoogen om op hare pnin-
hoopen op te trekken hun ideaalstaat, die immer een
utopie zal blijven, omdat God het Paradijs, door
's menschen hoogmoed eD zondenval gesloten, hier op
de wereld niet meer heropenen zal. Waar dus het
bestaan der maatschappij-zelve met het instandhouden
van den middenstand gemoeid is, moet die stand in
den zwaren strijd om het bestaan krachtig gesteund
worden.
Toen beide genoemde sprekers aldus het nadeel van
coöperatie voor den middenstand hadden uiteengezet,
kregen de voorstauders der coöperatie op hun beurt
het woord.
De heer Kloppers, bestuurslid, voerde hoofd
zakelijk het woord tot persoonlijk verweer, betoogend
dat hij coöperateur zal blijven maar ook als bestuurs
lid blijft.
De heer Hilkhuijze n, bestuurslid, zeide niet
den moed te hebben dat te blijven. Spr. trachtte, voor
lezend wat in verschillende katholieke volksbladen
omtrent coöperatie is betoogd, te bewijzen, dat coöpe
ratie niet in strijd is met hel katholiek beginsel. Veel
eer dan het middel om den middenstand te doen ver
dwijnen, is zij de weg om aan het alles overheerschend
grootkapitaal paal en perk te stellen. Ook wilde hij
aantoonen, dat de afd. Schiedam van den Volksbond
geen reden heeft zich tegen de coöperatie te verzetten,
waar zij self dat beginsel met haar bondscafé toepast.
De heer N. Elgers pleitte mede voor den mid
denstand, betoogend dat die stand als 't ware is
opgebouwd met het bloed der Katholieke Kerk en
haar de meeste priesters heeft geschonken. Spr. zegt,
dat men beoogt een coöperatie der maatschappij, d. i.
feitelijk voor eik vak éen patroon. Die coöperatie zal
in de toekomst blijken een moeras, waaruit verpestende
dampen opstijgen. Hij acht slechts een coöperatie
gewettigd, nl. die welke strijdt tegen de voor kleine
indnstriën doodende concurrentie der naamlooze
vennootschappen. Maar tegen de coöperatie hier
bedoeld moeten allen zich ten strijde gorden.
De heer Smit verkreeg uaarna het woord ter
weerlegging van enkele opmerkingen van de beide
genoemde vooi standers der coöperatie. Waar de heer
Kloppers, geheel ter goedertrouw sprak van betere
levensvoorwaarden voor de arbeiders, zegt spr., dat
men dan zeker in de coöperatieve bakkerij het
loon moet verhoogen, want de knechts daar staan
niet in loon gelijk met de zijne. Afschaffing van
nachtarbeid is niet vol te honden en slechts door
wettelijk verbod te verkrijgen. In antwoord ook aan
deD heer Hilküuizen zegt hij, dat zeker niet alle
coöperatie uit den booze is, maar de voorstanders
hebben zekere bepaalde voorwaarden gesteld. Verder
houdt spr. vol wat hij in zijn inleiding beweerd heeft.
In de veeloesproken vergadering heeft de heer G. van
der Most gbzegd, dat de winst met coöperatie te
behalen, moest dienen niet voor algemeene volksont
wikkeling maar om partijbelangen te bevorderen. Ein
digend zegt spr., dat verschil van zienswijze omtrent
coöperatie geen scheiding tusschen de leden van den
Volksbond moet brengen.
Daarna betoogde de heer Kloppers nog het
belang van Zondagsrust en nachtrust, vooropzettend,
dat coöperatie hier wel het middel was van verweer
en dat waar de socialistische coöperatie partijbelangen
beoogt, het juist goed is, dat katholieken van de
andere coöperatie als bestuursleden deel uitmaken. De
heer Hiikhuijzen beriep zich op de encyclieken om
zyn standpunt ia zake coöperatie te verdedigen.
Tot nader verweer tegen beide sprekers trad de
heer Smit in een korte repliek, daarbij opmerkend
dat waar de andere corporatie als verweer tegen de
socialistische wordt geprezen, die toch het eerst is
opgericht. Verder zijne verklaringen handhavend, zegt
spr., dat deze kwestie in zoover een vrije kwestie moet
blijven, dat de Volksbond zich als zoodanig niet voor
of tegen coöperatie moet uitspreken.
Door den heer V erhoeve was toeh een motie
voorgesteld, betoogend dat waar coöperatie uitzondering,
geen regel moet zijn, de redenen die voor deze uit
zondering moeten gelden, hier niet aanwezig zijn, het
stelsel van coöperatie, zooals het hier in den laatsten
tijd wordt toegepast, dus niet gewenscht is, en de
middenstand in den strijd om het bestaan krachtig
moet worden gesteund.
Nadat ook het bestuurslid, de heer Van Hees,
betoogd had, dat de Volksbond als zoodanig zich niet
voor ot tegen coöperatie moest verklaren, verklaarde
de heer Verhoeve op de betrokken vraag van den
Voorzitter, dat hij zijn motie wilde intrekken als
slechis bedoeld werd een gemoedelijke bespreking van
coöperatie, niet het standpunt aan te geven, dat de
Bondsatdeeling tegen de coöperatie-beweging zon in
nemen.
De Voorzitter antwoordde, dat de Bondsaf-
deeling, gehouden zoowel de belangen van den werk
man als van den middeustand te behartigen, zich op
grond van hare statuten niet voor of tegen coöperatie
kan uitspreken.
Na korte repliek der overige sprekers meende de
Voorzitter, verzekerend dat de Bondsafdeeling zich in
de bekende beweging geheel onzijdig heeft gehouden,
het debat te kunnen sluiten onder dank voor de
kalmte en rust waarmede het was gevoerd.
Het bestuurslid, de heer Hickendorf, wilde
echter nog - in tegenstelling met zijn medebestuurder
den heer Frederiks, die de zaak buiten bespreking
wilde laten - dat het bestuur der ontbonden bakkers-
afdeeliug St. Aubertus, welks schrijven de aanleiding
tot deze bespreking was, zich duidelyk omtrent de
reden van zijn optreden zou verklaren»
De heer Companus, ex-bestuurslid dier afdeeling,
verklaarde toen, dat het afdeelingsbestnur gemeend
had, dat de twee betrokken leden van het hoofdbestuur
niet in die positie de belangen der vakarbeiders konden
behartigen, als zij op andere wijze die belangen in den
grond hielpen.
Nadat de Voorzitter nog betoogd had, dat
bestuursleden als zoodanig niet aan de beweging voor
coöperatie deelnamen, sloot hij op de gebruikelijke
wijze, met gebed, de bijeenkomst.
pi®1
1r V&11
hrii^
„n ieV