Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
tweede blad
25ste Jaar":.
Donderdag] 25 December 1902.
No. 7486.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
In onze Vroedschap.
PBH8 YAH DIT BLAD:
Toor Schiedam per 3 maanden
franse per pos» ooor eensei Nederland
Afzonderlijke Hammers
t 1.50
0.05
PB IJS DEB ADYEBTEHTIÊH:
Van 18 reseis1
/"0.60
Elke gewone regei meer j -0.10
Voor hernaaiae plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
langdurige Raadszitting, die gisteren
r Ze vroede vaderen tot ruim vijf ure ten
^adhuize bijeen hield, ontleende een onge
in belang aan de omstandigheid, dat een
in'rt*8 vvethouder moest gekozen worden
als p'aats Tan den heer Van Westendorp,
Wethouder van onderwijs afgetreden,
irea vier jaren heeft de heer Van
^•stendorp den wethouderszetel bekleed
st als wethouder van financiën, later als
houder van onderwijs was hij in het
a|®' ^8s'uur werkzaam. Wij hebben hem
volbloed partijman aan de bestuurstalel
We rtÖa'en m°eten aanduiden en bestrijden
sijn tegen zijn kostbare, voor onze
0 ^''hta-financiën zoo bedenkelijke plannen
onderwijsgebied herhaaldelijk in verzet
voo0töenw® hebben den Raadsleden vaak
1 d' sluwe handigheid van den wet-
We Tan ouderwijs gewaarschuwd. Maar
huldigen toch den man, die naar zijn
sttuiging met ongewoon talent en zeld-
hae vaardigheid in het debat zijn taak
bepj U't t0 V0Cron en zijn standpunt te
Q Ai souden wij het woord, dat van do
°den niets dan goeds wil gezegd hebben,
'ötiszins tot de politiek-dooden willen
strekken, toch moet ons dit woord uit
Pen ten opzichte van onzen tegenstander,
®i als bewindsman dood, als raadslid ver-
°®delijk nog teekenen van krachtvol, on-
*®fzwakt leven zal geven.
n nu zijn opvolger I Verrassend snel
as de keuze beslist. In ééne stemming
as tij afgeloopen. Elf stemmen wezen
®n heer Honneriage Grete aan tegen
'gen die zich op den heer Gouka veree
nden. j)e heer Honnenage Grete heeft
Ud van beraad genomen. We hopen, dat
beraadtijd kort zal zijn dat de heer
^onnerlage de plaats zal willen innemen,
huL **6 h06r VaD West°ud°rp openliet. Hem
'gen wij toch ais een der bekwaamsten
^®r onzen, hem achten wij juist geschikt
0 tetel van onderwijs in het college te
toch"0"' he°l Donneriage Grete is
onb if811 man' dl° 'D ondorwijskringen niet
Wekl 'SZidn Daam moot vertrouwen
On h °n °nder dö Vei° ondorwijzers, die hy als
«n d S- presidont 0Dder ziJue leiding had
d0 2ijn onpartijdigheid wisten te waar-
Waci?1' VaD deU hoer honneriage ver-
tem tSn W^' dat hij het onderwijs-depar-
'••uchtlnH118^ TCh Zal beh80ren> steeds
hiet a belangen der onderwijzers
«enigen! °ndorwiJs aauw te ver-
Tal
deze I*8" benoemingen had de Raad in
°en t»"alS.te jwzitting te doen. Naast
een ®etalpenodiek® ^""edingen vorderden
Scho i Ul Tacaturon in de Piaatsel.
t»jd ®,nmissi® bezetting. In denlaatsten
jn tjnt het in dit college wat rumor
c««« geweest te zyn. Of nu de storm
in de hut bezworen zal zyn door een drietal
leeraren twee zelfs met hoogeren titel
in de commissie te benoemen durven
we betwijfelen. We zouden zoo zeggen,
dat de leeraren getuige weer het heen
gaan van dr. Liezenberg zich daar toch
minder op hun plaats gevoelen moeten,
waar ze het censorschap over hun collega's
van lagere orde moeten uitoefenen.
Nadat de benoemingen waren afgeloopen
en een aantal begrooting-wijzigingen waren
goedgekeurd, kwamen de jantjes van de
gemeente-reiniging aan de orde. De Raad,
die door de gemeente-reiniging in eigen
beheer te nemen, hen tot gemeente
ambtenaren had gepromoveerd, had, volgens
den heer Gouka met de lusten ook de
lasten te dragen en moest hen dus voor ai
den tijd zij bij de reiniging in dienst waren,
pensioneeren. Maar zoo ver wilden B. en
W. met gaan. Zij bedoelden slechts voor
de berekening van hun pensioen in aan
merking te nemen de tijdelijke diensten
door hen in het afgeloopen vijfjarig tijd
perk aan de gemeente bewezen. De heer
Gouka heeft zijne opinie met klem van
redenen verdedigd, daarin gesteund door
de heeren Van der Schalk en Van
Westendorp, die in het College van een
afwijkende meening blijk had gegeven.
De Voorzitter hield echter vol, dat art. 11
der betrokken verordening geen andere
voorziening dan voor tijdelijke diensten toe
liet. Komen er aanvragen om meerderen
onderstand, dan moet de Raad elk geval op
zich-zelf behandelen. De meerderheid van
den Raad, die wellicht evenals de heeren
Lagerwey en P. Jansen het voorstel Gouka
te vèr gaand achtte, vereemgde zich toch
met het denkbeeld van den heer De Groot
dat voorstel tot de volgende vergadering
aan te houden. Inmiddels werd het voorstel
van B. en W. na kleine redactiewijziging,
met algemeene stemmen aangenomen.
Toen aldus de jantjes der reiniging ge
passeerd, jaarweddeveriiooging en pensioen
grondslagen vastgesteld waren, besloot de
Raad tot het opnemen van eene straf be-
palihg in de verordening op het houden
van collecten. Daardoor kunnen 3. en W.
met meer gezag optreden tegen de aan
vragers van collecten, die, ondanks hun ver-
verzoek geweigerd werd, toch doorgaan
die collecte te houden.
Nadat de begrooting der Gezondheids
commissie was goedgekeurd, waarbij de
heer Gouka, voorzitter dier commisie, om
trent den naar verhouding grooten post van
onvoorziene uitgaven bevredigende uitlegging
verkreeg en de huur van het Gymnastiek
lokaal wos toegestaan, gaf de Weekmarkt
tot uitvoerige discussie overvloedige stof.
De Marktcommissie wilde voor het volgend
jaar de premiën ietwat verminderd hand
haven, maar tegelijk een matig marktgeld
heffen. Het advies van B. en W, luidde op
dat verzoek niet in te gaan. Zij wilden de
premiën niet verder handhaven, maar on
veranderd de markt vrijlaten Het stelsel
der Marktcommissie werd verdedigd door
den heer Loopuyt, die op grond van wat in het
verleden verricht en voor de toekomst ver
hoopt werd, voor het behoud der premiën
pleitte. De Voorzitter verweerde het denk
beeld van B. en W., daarin gesteund door
den heer De Groot, die zich eene voor
stander van een immer vrije markt ver
klaarde. Tenslotte werd het voorstel van
B. en W. aangenomen met 14 tegen 5
stemmen. De heeren Loopuyt, Kranen, La
gerwey, van der Schalk en Smit bleken
zich aan de zijde der Marktcommissie te
scharen.
Een belangwekkend onderwerp op de
agenda dezer vergauering was ook het
voorstel tot verlaging van den prijs van het
kookgas. B. en W., adviseerend op het voor
stel van den heer Vurtheim om een uniform
tarief van 6 ct. als gasprijs vast te stellen,
stelden hunnerzijds voor den prijs van het
kookgas zóo te verlagen, dat bij een ver
bruik van tenminste 300 Ms per jaar 1 cent,
bij een verbruik van tenminste 20.000 M8
lij cent minder wordt betaald.
Ook over dit onderwerp ontspon zich eene
breede discussie, die de heer Smit opende
met de opmerking dat hij in het voorstel
van B. er. W. siechts een bevoorrechting
van de groote gebruikers, het grootkapitaal,
zag, en het dure muntgas hem een doorn
in 't oog is. Slechts door een gasprijs van 6
cent zou de kleine winkelier worden;gebaat.
De heer Vurtheim, die dit plan van gas-
prijsverlaging ais zijn kind opeischte, sloot
zich bij den heer Smit aan. Uitgaande
van zijn beginsel, de baten der gasfabriek
direct aan de gemeenschap te doen toeko
men, bepleitte bij een uniformtarief van G
cent. Daardoor zou men goedkoop gas,
gemakkelijke administratie en tevreden
menschen verkrygen.
Waar de heer Vurtheim het plan, der
gasprijsverlagmg zijn kind noemde, moest
de heer Van Westendorp, voorzitter der
gascommissie,.hem toch dat kind ontfutselen,
want reeds lang voor de heer Vurtheim er
aan dacht, was bij de commissie het pian
gerijpt den gasprijs te verlagen. Spr. wees
er op, dat hier twee beginselen tegenover
elkander staande gasfabriek voor de
gemeentenaren of de gasfabriek industri-
eeie inrichtinghuldigt men het laatste
beginsel, dan mag de fabriek ook winst
behalen. En nu toonde spr. met een
grafische staat, dat de winst der gasfabriek
steeds zeer voldoende was geweest ook in
verhouding tot andere gemeenten en alleen
was ternggegaan na een jaar van dure
kolenprijzen. Tevens betoogde hy, dat
meerdere winst een gevolg moet zijn van
meerder gebruik en dat totnogtoe hoofd
zakelijk het meer gebruik maken van kook
gas hoop op grootere winst gaf.
In verder antwoord op den heer Vurt
heim wees de beer Van Westendorp nog
op het betrekkelijk gering gasverbruik en
betoogde hy de rechtmatigheid, dat de
muntgasverbruikers, die leiding enz. gratis
bekomen, iets meer moeten betalen.
Nog gat de heer Vurtheim zyn kind niet
vrij. Maar de heer Van Westendorp deed
hem zien, dat de gasfabrierk volstrekt geen
blok aan het been is en dat de heer V.
alvorens »het enorme cijfer" dat de fabriek
kost, in debat te brengen, eens nadere
bescheiden moest raadplegen.
Het slot der langdurige discussie was een
tournooi tusschen den beer Van Westendorp
en den heer De Groot, die meende, dat nu
de prijs van het kookgas verlaagd wordt
ook de prys van het muntgas, dat voor
driekwart kookgas is, moest verlaagd
worden. Maar de voorzitter der gascom-
missie merkte hem op, dat de muntgas
verbruikers eigenlijk te veel bevoorrecht
waren en eerst door deze regeling in iets
billijker verhouding tot de andere gebruikers
zouden komen.
In dit betoog werd de heer Van Westen
dorp gesteund door de heeren Gouka en
Kranen, die nog opmerkten, dat door geen
meterhuur te betalen, de muntgasverbrui
kers het gas feitelijk 1 cent goadkooper
hebben.
Daarna werd de veelbesproken kwestie
voorloopig opgelost m den zin van het
voorstel van B. en W., dat, naar we ver
trouwen, een geleidelijke verlaging van den
gasprijs zal bewerken, die zeker velen hoogst
welkom zal zijn.
Een opgewekte, levendige discussie lokte
mede uit het advies door B. en W. ter
zake van het hernieuwd verzoek van regen
ten van het St. Jacob-Gasthuis en admini
strateuren van Oude-Manhuistonds uitge
bracht.
Zooals men weet, werd opnieuw verzocht
het gasthuis aan de gemeente te mogen
afstaan in ruil voor een bunder gemeente
grond en het geven van een jaarlijksche
subsidie uit de gemeentekas tot dekking
van het tekort op de exploitatie.
B. en W. adviseerden, dat de Raad,
terugkomend op het ten vorige jare geno
men besluit, het verzoek der beide betrok
ken corporatiën, ook wat betreft de dekking
van het jaarlykscn tekort, zou toestaan.
Dit advies had den heer Loopuil, die
overigens het plan toejmchtte, niet voldaan.
Spr. ontwikkelde een ander denkbeeld,
waarbij de verpleegden door gemaente-
subsidie iets meer zouden ontvangen, maar
de bouwplannen zóo lang uitgesteld werden,
dat uit de aangegroeide renten der fondsen-
zelven de stichting kon onderhouden worden
en belichaamde zyn denkbeeld in eene
motie, die ten slotte ectiter geen voldoende
steun kreeg.
De Voorzitter, de heer Versteeg, presi
dent van het regenten-college van het gast
huis, bestreed krachtig de door den heer
Loopuyt bedoelde regeling, die geen voor
ziening bracht. Hy toonde aan, dat do
verpleegden nog aan meer behoefte hebben
dan aan voedsel, dekking, en kleeding. De
toestand der gebouwen is zeer slecht en
eischtdringend voorziening. Weigert de Raad
het verzoek van regenten, dan zullen weidra
duizendea guldens moeten besteed worden
om oen en ander in benooriyken staat te
NIEUWE SCDIEDAMSCHE COURANT
mi
i t