1
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
binnenland.
t-
Maandag 26 dezer bij de behandeling der
begrooting van zijn departement. Evenals
de vorige laatste jaren werd op de meest
dolle wijze brutaal weg de opheffing »en
bloc" dezer begrooting geeischt, tegelijk
met de scheiding van Kerk en Staat. Com
bes beantwoordde de aanvallers en bestreed
hunne voorstellen op zulk een onverwachte
manieren met zulke verbazende argumenten,
dat de geheele Kamer er letterlijk van
verstomd stond en men zich afvroeg, is dat
die monnikken- en nonnenverjager »Zulk
«eene belangrijke kwestie," begon hij, «kan
«onmogelijk bij eene begrooting beslist
«worden. Wanneergij de begrooting schrapt,
«zult gij het land in een groote moeielijkheid
brengen, welke niet alleen de verstoorde
«gewetens tegen U zal doen keeren, doch
«ook tegen de Republiek, welke gij in't grootst
«gevaar zult brengen. Een volk wordt niet
«vruchteloos gedurende een lange reeks van
«eeuwen met godsdienstige begrippen gevoed,
«dat men zich kan voorstellen, door eene
«stemming in 't parlement, daarvoor zoo
«maar anderen, daaraan beantwoordende in
«de plaats te stellen. Gij zult met een
«pennestreep de veertien eeuwen die ver
sliepen niet uitwisschen en alvorens gij dit
«ieed, zoude het toch plicht zijn te weten,
«wat gij er voor in de plaats wilt stellen,
«en de groote meerderheid der Franschen
«kan zich niet met eenvoudige zedelijke
«beginselen tevreden stellen. Er moet een
«praktische leer zijn, welke den mensch de
«kracht schenkt om de beproevingen van
«het leven te kunnen doorstaan (levendige
«toejuichingen rechts). Toen wij de regeering
«aanvaardden, hebben wij verklaard ons
«op het terrein van het concordaat
«te zullen plaatsen. Waarom Omdat wij
«de godsdienstige beginselen, welke de
«Kerken verkondigen, en weike zij alleen
«kunnen verkondigen, als noodzakelijke
«leeringen beschouwen. Wij beschouwen ze
«op dit oogenblik, als de machtigste moreele
«krachten der menschheid. De tijd is nog
«niet gekomen, dat de vrije gedachte,
«alleen op de leer der rede berustende, den
«menschen als leiddraad door het leven
«kan dienen."
Hierop volgde de hevigste uitvallen ;der
uiterste linkerzijde en daarna eindigde
Combes met deze zonderlinge geloofsbe
lijdenis. De wet op de Vereenigingen ver
deüigende, zeide ik«Ik ben een spiritua-
«listisch wijsgeer, ik houd het godsdienstig
«begrip de machtigste moreele kracht der
«menschen. De meerderheid wist zeer goed
«wie ik was, toen zij mij als president van
«den ministerraad aannamen en zoo zij
«denkt dat ik hier niet meer op mijn plaats
«ben, dan heeft zij 't maar te zeggen."
Toen men na de beroering, welke deze
verklaringen maakte, tot de stemming
overging, werd het voorstel met 328 tegen
210 stemmen verworpen en de geheele
begrooting aangenomen.
Fidelius.
Parijs, 15—31 Jan. 1903.
Schiedam, 31 Januari :9U3.
De Arbeidsbeurs.
(Opgave 31 Januari 1903.)
Gevraagde arbeidskrachten.
Leerjongens voor het rij wiel vak.
Personen bekend met het rijwielvak.
Schoenmakersjongen. Barbiersleerling.
Boerenknecht Kuiper (halfwas).
Tuiniersjongen Moutersjongen Behan
gersjongen Dienstboden.
Aangeboden arbeidskrachten.
Een kleermaker. Brandersknechts.
Distiilateursknechis. Boerenknecats.
Tabaksbewerker. Kistenmakers. Ver
vers. Houtkoopersknechts. Maouinist-
stokers. Borstelmaker. Scnippers-
knechts. Mouters. Koetsiers. Een
hofmeester voor groote of binnenvaart,
Personen voor lichte wsrkzaamneden,
schrijfwerk loopwerk, en las wem.
Gelegenheid gezocht voor jongens ter
opleiding in kuiperij en smidsvak.
Schoonmaaksters. Een Dienstboden.
Verslag Arbeidsbeurs.
Uit een verslag over de werking der
Arbeidsbeurs te Schiedam, uitgebracht ui
den aanvang van dit jaar over de eerste
weken van haar bestaan, van 9 tot uito.
December blijkt, dat in dien tijd door de
beurs waren geplaatst2 zifters in brande
rijen, 1 jongen ter opleiding in het kuipers
vak, 1 boerenknecht, een metselaar, 1
schoenmakersjongen, 1 smid (halfwas)', 2
dienstboden, 1 schoonmaakster. Nog drie
aanvragen om dienstboden bleven van
kracht, terwijl nog drie dienstboden, die
zich hadden aangeboden, met konden voor
zien worden. De oorzaak van dit met uit
wisselen van gevraagde en aangeboden
arbeidskrachten lag in verschil tusschen
wat gevraagd en aangeboden werd. (leeftijd
bekwaamheid enz.)
Aan werkkrachten voor mannenarbeid
bleven nog slechts gevraagd 4 kuipers,
leerjongens voor en personen bekend met
rijwielvak. In het verslag werd gezegd, dat,
waren ook de resultaten van de Arbeidsbeurs
nog gering, wat verkregen werd, toch reden
scheen te geven, om de zaak levensvatbaar
te achten.
Een opmerking waartoe het overzicht van
de werking der arbeidsbeurs aanleiding
gaf, was, dat zoo weinig ambachtslieden
worden gevraagd, maar ook weinig am
bachtslieden zich aanmelden. (Deze opmer
king heeft nog mets van nare waarde
verloren.) Het is nog gewaagd uit dit feit
een gevolgtrekking te maken. Het heeft
den schijn of de ambachten hier ter stede
zoo geregeld kunnen werken, dat bekwame
ambachtslieden voortdurend werk hebben,
zonder dat behoefte aan vermeerdering van
arbeidskracht ontstaat. Dit beeld van° den
toestand zou echter geheel anders kunnen
uitvallen, indien het seizoen zich meer leende
tot uitbreiding der vakken en het gebruik
maken van de arbeidsbeurs reeds tot een
gewoonte geworden was.
Hoe weinig juist het zou zijn, uit het
weinig aanbieden van werkkracnten reeds
tot een betrekkelijken bloei der vakken te
besluiten, bleek uit een in het oog ioopend
voorbeeld. Reeds op 9 December werden
gevraagd 4 kuipers, en schoon aan de ge
vraagde arbeidskrachten voldoende open
baarheid werd gegeven, had zich op 31
December nog slechts eén kuiper aange
meld, die echter aan het hem opgegeven
adres niet verscheen. Bij onderzoek naar
de oorzaak van dit verschijnsel bleek, dat
werkelijk in het kuipersvak ongewoon veel
werk was, echter met zoo, dat zooveel meer
personen dan gewoonlijk werk hadden
gevonden en dat daardoor gebrek aan arbeids
krachten zou zijn ontstaan. Het gebrek was
meer ontstaan door de langdurige slapte
in het vak, waardoor werklieden elders
werk hadden gezocht, en weinig jongelui
in het vak waren opgeleid. Er was dus
tijdelijk gebrek aan voiledig geoefende
vakmannen, terwijl voor een onderdeel van
het vak misschien personen genoeg zijn.
Een treurig feit, dat de aan de Deurs
opgedane ondervinding reeds deed opmerken
dat zoovele jongens geen vak leeren. Gedeel
telijk zeker uit behoefte, maar toch mogelijk
ook door verkeerd begrepen belang, °aten
vele ouders hun jongens in branderijen en
gistpakkerijen werken, waar zij spoedig een
betrekkelijk hoog loon verdienen, maar dan
ook later geheel afhankelijk zijn van vakken,
waarvoor geen speciale opleiding noodig is.
De inrichting der branderijen naar het
zoogn. Fransche systeem, met zijn nieuw
vak: «gistscheppen", heeft dit kwaad zeer
in de hand gewerk, zoodat er overvloed is
van jongelui van 16 i 18 jaar, nog te jong
voor gewoon branderswerk, waarvoor toch
meer aanbod dan vraag is. Zulke jongelui
kunnen zeer moeilijk werk vinden. Dit gaf
aanleiding te trachten gelegenheid °te
vinden tot vakopleiding voor jongens. Op
verzoek heeft een kuiperspatroon hier
ter stede reeds een tweetal jongen als
leerjongens aangenomen.
Een gebrek, aat de werking der arbeids
beurs nog zeer bemoeilijkt, is, dat te veel
personen, die zich naet vraag of aanbod
tot de beurs gewend hebben, verzuimen
kennis te geven, als in de behoefte hetzij
door of buiten de beurs is voorzien.
9">; een portemonnaie met geld, J. Zouten
dijk, Oude Kerkdof 8; een zwart harig
hondje, bij P. M. v. Buytenen, Grofbaan 25ls.
Voor de nationale militie zijn in den loop
dezer maand alhier ingeschreven 297 per
sonen, zijnde een getal dat nog nooit werd
Oereikt.
Gisteren-avond is door de kiesvereeniging
«Nederland en Oranje" candidaat gesteld
voor de verkiezing voor den gemeenteraad
in district II de heer A. J. van de Poei,
rijksambtenaar alhier.
Over veertien dagen zal de kiesvereeni
ging weer vergaderen in verband met de
tweede vacature.
Naar wij vernemen, bestaat het voornemen,
Arnolds Spool's vocaal-ensemble ook hier ter
stede omstreeks half Februari eene
uitvoering te doen geven.
De entreeprijs zal zóo zijn gesteld, dat alle
muziekliefhebbers van dien kunstavond
zullen kunnen gebruik maken.
De bloemistknecht Levebre is gisteren
middag met zijn handwagen in aanrijding
gekomen met een molenwagen, waarbij hij
ernstig aan de rechterhand werd verwond.
Op de Damlaan is gisteren avond een
jongen door een melkwagen aangereden.
De knaap werd ernstig aan een der oogen
verwond, zoodat de hulp van een oogarts
moest worden ingeroepen.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het commissariaat van
politie een zakje brood, een pet, een sleutei.
Terug te bekomen aan de volgende
adressen
Een rozenkrans in het Diaconiehuis, Nieuw-
straat; een bloedkoralen armbanoje, H.
Weber, Grofbaan 47 een roeiboot, L. Bitter,
Havendijk 6een jongensbaret, D. Storm,
Wiliemshofje 11een ged. van een koperen
gaskraan, wed. den Held, Doelenofje 27
een sleuteltje, N. v. d. Wilk, Nieuwstraat
Aan het station alhier worden in verband
met de transportstaking geen goederen
ter verzending voor Amsterdam aan
genomen de personentreinen rijden tot
Haarlem.
Naar wij vernemen, wordt de gist
te water (per nachtdienst) naar Amsterdam
vervoerd.
Ook hier ter stede, bij den heer Lamb.
Melcners, is door den minister van Water-
st&at enz. een automobiel aangevraagd.
Met het oog op de transportstaking zal
het telegraafkantoor alüier morgen (Zondag)
als op werkdagen den geheeien uag zijn
geopeud.
Den dekknecht van ue Viaardingscne
boot P. Van Aiewijn overkwam eergisteren
een treurig ongeluk. Ter hoogte van
1 arms geraakte mj met ae Oeenen tus
schen een staaliouw, tengevolge waarvan
aeide beeueu oraken.
Daar te Pernis geen geneeskundige hulp
was te bekomen, gaf men Uem met ue
naar V'iaaruiugen varende stoomboot mede
en werd öij, daar aangekomen, terstond
por brancard naar het ziekennuis gebracht-
Volgens rapport van een te Vlaardingen
binnengekomen logger oevouden zich ter
hoogte, waar een scaip door den IJmuiden-
schen stoomtrawler werd overvaren, de
loggerschepen Triton van de firma Hoog er-
werfi Co. aldaar, en Zeelust, van Kunge en
I oortmau, te Maassluis. Men vermoedt nu,
dat een van öeide schepen het verongelukte is.
EERSTE KAMER.
Zitting van Vrijdag 30 Januari.
Staatsbegrooting.
De Minister van Binnenl.Za ken
dankt den neer Woltjer voor diens kloeke
en klaar öetoog, in een voor de tegen
standers zoo verzoenenden zin uitgesproken.
Nu er geen eenheid van levensovertuiging
meer bestaat, mag oe overheid in den onder
wijsstrijd met voor edn bepaalde richting
partij kiezen. De Minister noopt, dat oe
reeus verkregen mouus vivendi zal worden
versterkt, in net belang van den vrede od
onderwijsgebied.
Na goedkeuring van 't Hoofdstuk Bmnenl.
Zaken en eemge kleinere wetsontweipen
was aan de orue Hoofdstuk VII B (Finan
ciën) waarbij de heer Weit opnieuw op
een kadaster met bewijskracht en oe
heer Sassen op spoedige tariefsherziening
aandrong.
De Minister van Financiën
acht de kwestie van het kadaster thuis-
behoorend bij het Departement van Justitie.
Hoofdstuk VII B wordt goedgekeurd.
Na goedkeuring van de Hoofdstukken XI
(Onvoorziene Uitgaven) en VI (Marine) wor
den behandeld de Vestingbegrooting en
Hoofdstuk VIII (Oorlog.)
Tegenover den wensch van den heer
Van den Biesen, om de stelling van
Amsterdam terstond te voltooien en hiervoor
desnoods een leening te sluiten, betoogt
de Minister van Oorlog, dat aller-
eeist voor een goed ieger dient gezorgd, al
gat hij toe dat een spoedige afwerking
der stelling gewenscht is.
Na goedkeuring van de Vestingbegrooting
en Hoofdstuk VIII dringt de heer Merc-
k e 1 b a c h bij Hoofdstuk IX (Waterstaat)
aan op uitvoering van het plan tot aanleg
van een kanaal van de Zuid-Willemsvaart
naar den Amer volgens het projest Lely.
De heer Van Lier bespreekt eënig
belangen der noodenjke provinciëD.
De heer Brebaart acht de droog
making der Zuiderzee mogelijk en wen-
scheiijk. tSprdrong aan op wederindienmg
van bet wetsontwerp tot droogmaking
aer Zuiderzee, op beter toezicht tot het
tegengaan van het dekken van afgekeurde
hengsten en op behoud van het hengstveulen
depot te Bergen-op-Zoom.
De heer Michiels van Kesse-
n i c h heeft met genoegen vernomen, dat
de minister overweegt in hoever het best
kan worden voldaan aan de bezwaren tegen
het weigeren van uit België teruggevoerd
vee. H(j wenscht merking van verdachte
melkkoeien, opdat zij niet als gezond vee
ter markt worden aangebracht. De tuber-
cuiine proef door de Belgische ambtenaren
wordt wei wat willekeurig toegepast en de
behandeling der dieren iaat te wenschen over.
Hij drong aan op het bewerkstellen van
een meer nauwkeurig onderzoek van ons
melkvee aan de grenzen.
De heer Van Velzen bepleit Zondags
rust voor het spoorwegpersoneel, hulde
brengend aan de maatscüappijen voor de
beperking van het goederenvervoer op
Zondag en zag gaarne die maatregelen
ook op het persoonsvervoer van toepassing.
Voorts beveelt spr. aan de bevordering
van de lijnen Amsterdam-Aifen en Alfen—
Hillegersherg, die meer waart zijn dan een
derae hoofaspoorweg tusschen Amsterdam
en Rotterdam.
Door den heer H a v e 1 a a r wordt den
Minister dank betuigd voor de verbetering
van de positie aer commiezen bij de poste
rijen. Met betrekking tot het plan tot
uroogmaking der Zuiderzee geeft hij den
Munster toe, dat op beteie financieele
omstandigheden moot worden gewacht.
Ook üe deer H o vy moet zijn sympathie
betuigen voor het groote plan tot droog
making der Zuiderzee, wijzende op de
groote voordeeien, die de nadeeien verre
overtreffen. Met genoegen heeft hij verno
men, dat de brug voor gewoon verkeer te
Velzen met zal worden weggenomen, voordat
in het verkeer over het kanaal op andere
wijze behoorlijk zal zijn voorzien. Hij drong
ten slotte aan op verbetering van den Dordt-
scden Waterweg.
De heer Rachusen is van meening,
dat de heer Breebaart te veel onderschat
heeft de beteekenis van de visscherij op de
Zuiderzee, vooral de belangrijke ansjovis-
visscherij. Het is een waar nationaal belang,
dat niet mag verwaarloosd worden.
De heer Knol Welt bespreekt de
beteekenis van het hengstendepot te Bergen-
op-Zoom. Het is met gemakkelijk goede
toSdieren te krijgen, terwijl de landman
door net depot de gelegenheid Ueeft op elk
tijdstip van 't jaar de zoo nuttige tentoon
stellingen te houden.
Naar aanleiding van het betoog des
heeren Breebaart wijst de heer Buitman
op het gebrek aan arbeidskracht op het
platteland, waardoor de inteasieve cultuur
zeer wordt benadeeld. De landoouw heeft
echter te veel werkkracht in een tijd waarin
de natuur rust en in die tijden gaan de
arbeiders naar het buitenland om werk te
vinden. Droogmaking der Zuiderzee acht hij
voor werkverschaffing minder noodig en
drong verder aan op afschaffing der tollen,
die zeer in het nadeel zijn voor het arbei
dersgezin.
Tenslotte zegt spr. dat hij ten opzichte van
het hengstendepot te Bergen-op-Zoom van
oordeel hlijft, dat het geld daar verspilt
wordt en nog wel ten nadeele van de
paardenfokkerij.
De heer Breebaart dient den heer
Rachusen van rupliek.
De heer van Nierop zegt den minister
dank voor de genomen beslissing in zake
de doorvaarthoogte van de Hemburg, op
welke ook hij indertijd heeft aangedrongen.
ff verzoekt nu, dat het werk met spoed
worde uitgevoerd. Omtrent de brug te Velzen
ondersteunt spr. tea volle hetgeen door
i
iTBaBpCT
