Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
26ste Jaarg.
Dinsdag 10 Februari 1903.
No. 7522.
Niet Aldus!
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
PRIJS TAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maandenf 150
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADVERT EN T I N:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
OFFICIEELE BERICHTEN.
Aanbesteding.
De Burgemeester van Schiedam,
zal op Zaterdag, den Uen Februari 1903,
des voormiadags ten 11 uur, ten Raadhuize
aanbesteden, aan te Schiedam gevestigde
kleedermakers, de levering van de
uniformkleeding, benoodigd voor de
hoofdagenten, de agenten van politie
le en 2e klasse, den veldwachter, en
de brug. en sluiswachters-onbezol
digde agenten van politie.
De voorwaarden liggen ter lezing ter
bureele van den commissaris van politie.
Schiedam, 7 Februari 1903.
De Burgemeester voornoemd,
VERSTEEG.
ALGEMEEN OVERZICHT.
9 Februari 1903.
Chamberlain's reis.
De herhaalde berichten over de geest
drift bij Chamberlain's reis door het gebied
der voormalige Boeren republieken betoond,
blijken toch wel een weinigoverdreven geweest
to zijn. Althans hetgeen gemeld wordt over
een onderhoud dat generaal De Wet en
veertig volgelingen, vertegenwoordigende
de uiterste partij onder de Boeren, met
Chamberlain gedurende twee uren hebben
gehad, geeft een geheel anderen indruk dan
de vroegere optimistische berichten wilden
geven. Het ging in dat onderhoud heltig
toe. Generaal De Wet beschuldigde de re
geering, dat zij de voorwaarden van Veree-
niging overtreedt. Chamberlain weigerde
het aangeboden adres aan te nemen. Hij
keurde het in de afgevaardigden af, dat zij
hu een adres aanboden, terwijl zij de goede
trouw van bem zelf en de regeering in
twijfel trokken.
Feuilleton.
3) {Slot.)
Jansens mager gezicht werd plotseling
fuurrood.
»Uwes bedoelt die anzichten 7 nou, dat
Was me een vuil zoodje I wat ze me daar
w°uelate verkoope; die prentjes en portretjes
®n taflereeltjes aan kindere en diensmeisjes
jonge militairen van buite en zoo al 1
thaar haar schaamde ik me zeivers dan toch
hog voor, ziet uwes, ik voor me eiges drink
's een borrel, en 'k gooi er wel 's een
yoekie tussche, maar zoo'n schooier as 'k
aan ben, ik reken m'u eiges te fatsoendelijk,
0I» aan andere mensche, aan de jonkheid
®°g wei,smerige, liederlijke prentjes in hande
speule voor derlui goeie cente, 'k zou
r een bom duite mee kunne verdiene, maar
merci en 'k zei je bedanke", zeit de
ranschman, 'k heb genoeg op me geweten,
m daar zuiver van te blijven! En je mot
t ®t jonge volk voor de winkels zien kaïke
mar de platen en de briefkaarten, en uwes
•hot de woorde hoorealle jong spul kraamt
Nader wordt uit Bloemfontein gemeld
Het onderhoud dat Chamberlain met de
Boeren heeft gehad, heeft hunne onderlinge
verdeeldheid nog doen toenemen.
In de aan Chamberlain aangeboden petitie
wordt, na eene opsomming van de grieven,
de overtuiging uitgesproken, dat bij de
regeling van het bestuur over de Oranje
rivierkolonie rekening zal worden gehouden
met den verpletterenden fuiancieelen druk
die er gelegd is op de bevolking, welke
bovendien met het thans geldende regiem
zeer weinig ingenomen is.
Chamberlain antwoordde, dat de petitie een
aantal denkbeeldige en ongegronde grieven
behelst. In de wijze waarop de rebellen
behandeld zijn, was er niets dat neerkwam
op eene schending van de vredesvoorwaarden.
Hoe kon men, vroeg Chamberlain, spreken
van eene onsympathieke regeenng, waar die
regeenng, dag en nacht werkzaam was en
millioenen besteedde voor het herstel van het
land. Chamberlain loochende het beweren,dat
het land onder een verpletterende fmari-
cieelen last gebukt ging en, zeide hij, als
men voortging met een politiek van morren,
dan zou het nutteloos zijn, verder hulp en
voorscnotten te verstrekken aan eene bevol
king, die reeds ontzaglijke bedragen beeft
aangenomen zonder een woord van dank,
Christiaan De Wet verklaarde later nog,
dat er geen samenwerking mogelijk was,
zoolang als Piet de Wet en Caris Botha
zouden optreden als de vertegenwoordigers
van het volk. Hij (Christiaan) zou dan niet
rusten, voor njj een opstand verkregen had,
met een gewaponden opstand, maar eene
aoor ontevredenheid gewekte algemeene
beweging tegen de regeering.
Volgens latere benenten uit Bloemfontein
is het heftig toegegaan tijdens het inter
view van Cnamberlain met de deputatie
der Boeren onder aanvoering van Christaan
daar de wijsheid uit, en toen ik dat zoo een
paar male gehoord nad, zei ik bij me zei vers
jonge, Klaassie, <loe jij d'r me aan mee,
om ze nog van die prentjes in de hand te
stoppe, iy nog liever van 't winter een
beetje kou en armoe, en ast 't ai me wil
ga je naar de bedeeling, eens mot het toch
ae eerste keer voor je zijn I En nou dank
ik uwe voor 't ruste en 'k ga 'n trappie
üooger, dag meheir I"
Vau üer Es bleef' alleen; het ingepakte
boek lag vóór hem en hij meid den hoed
in de hand.
»Een bom duiten," had de arme kerel
gezegd, »koti ik ermee verdienen, maar ik
reken mij te fatsoenlijk, om anderen zeileiijk
te vermoorden 1"
En de man was borstlijder en had de be
deeling als toekomst-droom 1 De teekenaar
schaamde zien voor den negotie-venter. Had
hij, Johan, met handen om te werken en
eene gezondüeid, die de ontberingen van
een Hollaudschen winter best kon doorstaan 7
Bij den armen Jansen vergeleken, leidde hy
een heeremeveu, en indien hij maar deed.
gelijk vriend Caspar, en eene Oetrekking
zoent, dan kon hy wonen en ziju leven in
nemen op eene wijze, die voor iemand als
den kramer op het vherinkje, Luilekkerland
zou wezen.
Nog lang zat van der Es voor zich uit te
staren, en dacht beurtelings aan de verlok-
de Wet. Chamberlain wees op bitsen toon
het verzoek af om alle vragen te over
wegen. Die vragen zyn, zeide hjj, in strijd
met de vredesvoorwaarden. Toen Ch. de
Wet trachtte te antwoorden, gelastte Cham
berlain hem te gaan zitten, waarop De Wet
het woord overliet aan Hertzog. En toen
nu Hertzog op een bepaald punt Cham,
berlain tegensprak, riep deze Tsa, ik ben
hier niet gekomen om tegengesproken te
worden.
Het adres van De Wet's groep van bur
gers drong hoofdzakelijk aan op algemeene
amnestie, volledige oorlogsvergoeding en
instelling van eene gerechtelijke commissie.
Dit laatste weigerde Chamberlain, omdat
daardoor de ontevredenheid slechts ver
ergeren en de samensmelting der rassen
vertraagd worden zou.
De samenkomst, die drie uren duurde,
is dus vrijwel zonder resultaat gebleven,
hetgeen de volgelingen van de Wet natuurlijk
ontevreden stemde, al lieten zij zich in het
openbaar in tegenovergesteiden zin uit.
Volgens de laatst ingekomen berichten heeft
Chamberlain getracht den slechten indruk
door de ontvangst der Boeren-deputaties
gewekt, eemgszins weg te nemen. In een
speech Zaterdag-avond op een banket hem
te Bloemfonteiu aangeboden, gehouden, zeide
de minister, dat hij geen verwijtingen tegen
de deputatie en De Wet had geuit, doch
wel tegen de bewoordingen van het adres,
hetwelk, met verzwijging van de voordeelen
door de Engelsche en Kaapsche regeeringen
verleend, slechts ongegronde beschuldigingen
inbracht en van wantrouwen tegen beide
regeeringen blijk gat. De kolonie heeft
behoefte na de politieke beroering uit te
rusten.
Chamberlain sprak de hoop uit, dat de
oneenigheid tusschen de Boeren spoedig
een einde zou mogen nemen en zij in
kende tweehonderd gulden, die hij zoo bitter
nara noodig had, en aan de eenvoudige
woorden van den arme scoooier, wiens
Amsterdamsche tongval hem nog steeds in
de ooren klonk met zijn »fesoendeljjk", en
het typiscn: »'k zei je bedanke, 'k iai nog
liever arremoei 1" en de oude, zieke tobber
kon de dreigende armoede met weren, wat
hij, gezond en jong, in elk geval wét kon.
Eu eensklaps stelde van der Es zich voor,
hoe hy het zedelooze boek van de vereischte
plaatjes zou voorzien hebben, en hoe net
voor de uitstal ramen zou liggen en gekocht
worden, om den reeds bekenden titel, en
koopers en koopsters het zoudeu doorbla
deren en staren op die teekeningen, zijne
teekenmgen, die daar met hare prikkelende
voorstellingen het kwaad zouden orengen
ot aankweeken in de narten der jeugd vooral
en dat bij eiken nieuwen druk hij weer
schuldig zou wezen aan tweeduizend gele
genheden tot zonde hjj, die met zijn talent
enkel het reine, net edele, het verhevene
had willen bevorderen 7 Week gestemd,
dacht hij aan zijue vroeg gestorven ouders,
aan den vader, die ook kunstenaar was,
ofschoon hij zoo prozaïsch mogelijk als
broodbakker den kost verdiende; maar die
zijne weinige vrije uren zat te teskenen
en te sonuderen, kleine schetsen, welke zelfs
de bewondering van kenners hadden gewekt
w die hjj, de zooa, nu ook naar waarde
goede verstandhouding met de Engelschen
zouden leven. Hij legde de belofte af, dat
de wetten en de godsdienstige gebruiken
zouden worden geëerbiedigd en alle recht
matige eischen spoedig zouden worden
ingewilligd.
Turkije bereidt zich ten oorlog.
Voor eenigen tijd uitten wjj reeds het
vermoeden, dat Turkije zich ten oorlog
voorbereidt. Dit vermoeden zien wij thans
bevestigd door het volgende draadbericht
uit Constantinopel
Door den minister van oorlog worden
toebereidselen getroffen voor eene mogelijke
mobilisatie, welke zal moeten dienen om
alle mogelijke gebeurtenissen in Macedonië
te keeren. Tusschen de spoorwegmaat
schappij in Anatolië en den minister van
openbare werken wordt op het oogenblik
onderhandeld. Het besluit en het verdrag
van den aanleg van de eerste sectie van
den Bagdadspoorweg zijn afgekondigd.
Aan aen Parijscnen 1 emps wordt uit Con
stantinopel geseind, dat net mannebestuur
is aangezegd, maatregelen te nemen, om
eventueel de reserve van het tweede en
derde legerkorps uit Klem-Azië te kunnen
vervoeren.
Naar aanleiding der Macedonische bewe
ging heeft de Turksche regeenng aan den
minister van financiën bevolen alle betalingen
testaken tot nader orde. Al het beschikbare
geld moet voor de militaire uitrustingen
bestemd worden.
Te Weenen is men van meening dat de
Russische regeenng schijnbaar de Bulgaar-
scne opstandelingen afvalt, doch in het geheim
de onruststokers steunt, in de hoop een voor
wendsel te vinden om tusschen beide te
komen. In ieder geval schijnt het zeer
moeiljjk dat de Turksche regeering er in
slagen zal verbeteringen aan te brengen m
kon schatten. Gok aan zjjne moeder moest
hy denken, hoe zij vaders werk bewonder
de en naar man aanmoedigde, trotscü op
diens talent, en de fijne plaatjes m het
kerkboek bewaarde, want vader teekenae
bijvoorbeeld de Madonna of Sc, Cecilia of
ook wel Veronica's Zweetdoek in miniatuur.
Hoe zou vaaer zien scnamen en moeder
verschikt het hoofd afwenden, als zjj konden
zich, waartoe hun zoon zich leende
Johan ontwaakte uit zijn gepeins door het
vrooijjk gefluit van vriend Caspar, die even
kwam in wippen, om den uitslag van het
namiddag-bezoek te vernemen, en deze
hoorde net geheele verhaal aan van den
strijd en de overwinning, want zjjn vriend
einuigde op beslisten toon
»En dus breng ik vanavond nog het boek
terug en bedank voor het aanDou."
Vriend Caspar nad een paar jaren het
gymnasium bezocht en eenige uitdrukningen
uit dien tyd ontnouuen en van der Es was
dan ook niet verbaasd, hem eenvoudig te
hooren Zeggen: »Non tan auxmo",ju waet,
Uat bet beteekent: zniet aldus wnien wij
geholpen worden". Let nu verder op neigeeu
ik je zeg: net boek wordt u.cgageven, met
door O. en Zoon maar door aelinnz Kuoos,
scbunmger gedacnteuis."
Zoo was net ook! Esmgen tijd later, toen
van der Es al van j oogsten Kanioorosdiauja
tot tweeden bevorderd, eu zyn inkomen van