Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
26ste Jaarg.
Dinsdag: 31 Maart 1903.
No. 7563.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
Parijsche Kroniek.
ALGEMEEN OVERZICHT.
PRIJS TAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maandenf 1.50
Franco per post door geheel Nederland t - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADTERTENTIÊN:
Van 1—6 regelsI f 0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Het is nauwelijks dertig jaren geleden,
dat wij een onzinnigen, onrechtvaardigen
strijd tegen de Katholieke Kerk in Duitsch-
land beleefden, welke, met terugkomen op
schandelijke wetten, ten gunste der onder
drukten eindigde en de vrede tusschen de
regeering en de katholieke Duitschers her
stelde, en nu zien wij in Frankrijk een
tweede Kulturkampf beginnen, waarvan
de gevolgen niet te berekeneD zijn. De af
vallige Combes heeft de laarzen van den
ijzeren prins von Bismarck willen aantrekken
en is daarin bijna verdronken, den grooteu
man willende nadoen. Met eene meerderheid
van 43 stemmen heeft hij eene wet er
door gekregen, welke in geen ander land
der wereld zou worden aangenomen. Honderd
duizenden burgers worden, omdat zij orde
geestelijken zijn, van hunne vrijheid beroofd
en behandeld ais parias der maatschappij.
Alleen omdat zij aan God gelooven en r.iet
over alles denken, zcoals men dit thans aan
de jeugd in de scholen der republikeinen
leert en voorhoudt, mogen zij geen onderwijs
meer geven en zien ai hun werken gedu
rende zoovele jaren bijna kosteloos en in
de minst begunstigde streken van Frankrijk
met onvermoeiden ijver en toewijding ver
richt, door ondank en laster beloond.
De verstandige mannen, ook onder de
republikeinen, deden al het mogelijke om
dezen eersten stap op den noodlottigen weg
van godsdienststrijd en burgeroorlog te voor
komen, waaronder de verklaring van den
oud-minister Ribot, dat er in dezen strijd
overwonnenen zullen zijn en dat zullen zij
worden, die zich de illusie gemaakt hebben,
dat de wet van Waldeck-Rousseau van 1901
in een geest van bevrediging, rechtvaardig
heid en vrijheid zoude kunnen worden
uitgevoerd.
Hij bepleit hier niet de zaak van deze
of gene congregatie, maar de zaak der
gerechtigheid, der vrijheid en dus der
ware republikeinsche staatkunde. Doch
niets mocht meer baten. Combes schaamde
ïich niet openlyk te verklaren, en dat
wel onder de toejuichingen van zijne
door Jaurès gedrilde meerderheid, dat de
vrijheid van onderwijs geen oorspronkelijk
en onafscheidelijk recht van de vrijheid der
burgers is. Kan men op onbeschaamder
wijze de willekeur en de partijdigheid eener
regeering verkondigen, die dus de gewetens
wil reglementeeren en bevelen wie den
^ranschen burgers onderwijs mag geven en
welke andere burgers weer niet. Natuurlijk
hoorden wij ook opnieuw die afgezaagde
on valsche beschuldigingen, dat die scholen
der congregatiën de burgers van de repu-
°k afkeerig maken en verdeeling onder
o bevolking bevorderen en onderhouden,
eel Frankrijk moet dus als vroeger Rusland
®et den knoet regeerd worden en zij, die
en knoet gaan gebruiken, zjjn de revolutie-
mannen, die hunne tegenstanders beschul
digden autocraten en vjjanden der vrijheid
Nadat de eerste serie der Congregatiën
was afgemaakt en buiten de wetten gesteld,
trok de held der vrijmetselaars Zaterdag
den 21sten dezer in den Senaat tegen den
Heiligen Stoel en het Episcopaat te velde.
De ontvangen orders der Loge luidden Na
de monnik, de priester, na de Congregatie,
de Kerk en hij heeft onderdanig gehoor
zaamd. Reeds bij den aanvang deed hij
zijn masker af. Tot nu toe stelde hij de
gewone geestelijken als door de congrega
tiën benadeeld voor, doch thans verneemt
men eensklaps de klacht, dat de regeering
geen voldoende verdedigingsmiddelen ter
harer beschikking heeft, om die geestelijk
heid en dat Episcopaat te dwingen zich te
onderwerpen en de wereldlijke machten
niet meer aan te vallen. Hier keert hij de
rollen geheel om en doet het voorkomen
alsof zij de aanvallers en de regeering de
vervolgde is. Kan het wel lager Het
inhouden der traktementen is niet afdoende
genoeg. De houding der geestelijkheid
moet veranderen of het Concordaat zal
opgezegd worden.
Arme geestelijkheid 1 Hoe nederiger zij
zich aanstelde en zich republikeinse!) ver
klaarde des te heviger werd de haat der
sectarissen en de keuze grooter tusschen
hongerlijden of afvallig worden. De Kul-
tur-kampt in haar brutaien vorm.
In een schitterende redevoering heeft de
senator De Lamarzelle den minister presi
dent zijn onwetenheid en kwade trouw
bewezen. Zijn twist met het Vaticaan over
de investituur noemde hij kleingeestig en
absurd. Hier is de toestemming zoowel
der Kerk als van den Staat noodig. De heer
Combes vindt, dat hij alleen voldoende is.
»In zijn slot zeide de heer Lamarzelle."
»lndien de Republiek eens aan Frankrijk
»de beproeving der opzegging van het
»Concordaat mocht opleggen, dan zal de
»geestelijkheid boven een betaalde dienst
baarheid aan eene roemvolle armoede,
»welke de harten zuiver en de hoofden
ïhoog houdt, de voorkeur geven."
Combes was plat en hatelijk geweest,
De Lamarzelle was welsprekend en super
be, en het is de rede van den eerste,
welke voor rekening der belasting-betalers
op de muren zal geplakt worden. Twee
geafficheerde redevoeringen, die van 18 en
21 Maart in vier dagen, is wel wat veel
Wat leeft men toch goedkoop en gelukkig
onder eene republiek 1
De predikorden waren Dinsdag aan de
beurt en zijn er, zooals te verwachten was,
niet beter afgekomem. Hoe krachtig ook
door de heeren Plichon en Deiafosse verde
digd, en de misionnarissen zeifs door den
oud-minister Georges Leygues, uit het
ministerie Waldeck Rousseau, toch was
de woedende haat der anti-godsdienstige
meerderheid niet tot bezinning te brengen
en de tweede kar veroordeelden was voor
het schavot aangewezen. De derde <jp laatste
terechtstelling en bloc gaf ons de Kamer
zitting van Donderdag den 26sten dezer te
aanschouwen, toen met steeds toenemende
meerderheid, de beroemde orde der Kar-
thuizers ontbonden werd verklaard. Na een
lange verdediging vaH den heer Ménard, die
beweerde dat het geen handeldrijvende, doch
een orde van afzondering en innerlijke be
schouwing was, die in 1817 reeds geauto
riseerd werd. De ongeduldig geworden
uiterste linkerzijde viel hem onafgebroken
in de rede. Een dier woestaards riep»Wij
lachen wat met het recht I" Waarop de
redenaar zeide, dat na zulk eene openlijk
uitgesproken verklaring der stemming,
waarin de meerderheid zich uitspreekt, hij
met verder zal gaan en hij verliet de
tribune zonder zijn discours voleind te hebben.
Ook de abbé Lemire hield een zeer
mooi pleidooi voor de Karthuizers. »Geheel
»de Fransche geestelijkheid, zeide hij, be
treurt de opheffing der geestelijke orden.
Wat de Kamer hierin gedaan heeft, is een
skiein, nietig, een land als Frankryk,
onwaardig werk".
Deze rede had indruk gemaakt, zoodat de
minister Combes begreep, dat hij het effect
daarvan met een streek moest trachten te
verminderen met te verklaren, dat de
Karthuizers in abbé Lemire een uitmun
tenden verdediger hadden gevonden, wiens
gematigde beginselen de geheele Kamer
waardeert, doch hij gelooft niet, dat het
Parlement voor deze orde een anderen regel
mag volgen dan die op de andere congre
gatiën toegepast en zoo werd na een zeer
onstuimige zitting dan ook eindelijk besloten.
Het verradeiijke plan door Waldeck Rousseau
op huichelachtige wijze opgezet, is beden
door haat en het brutaal verkrachten van
vrijheid en recht ten einde gebracht en
voltooid. Welk nieuw werk van verdelging
staat ons nu te wachten
Fideliüs.
Parijs, 15—30 Maart 1903.
30 Maart 1903.
De Fransche Congregaties.
Wat JudasCombes met zijn bende doet,
doet hij snel. Een der voornaamste onder
werpen van bespreking in den ministerraad
van Vrijdag was de uitvoering der genomen
Kamer besluiten. Men bepaalde, dat binnen
drie of vier dagen aan de congregaties het
vonnis dat haar getroffen heeft, officieel
zal worden bekend gemaakt, waarna dan
de minister van Justitie aan de procureurs
generaal instructies zal doen toekomen
betreffende de liquidatie van de bezittingen
der ontbonden congregaties. Aan de ver
schillende onderwijsorden zal een uitstei
worden verleend van een maand of wel
van drie maanden naar gelang van omstan
digheden, d.w.z. van de mogelijkheid om de
kinderen onmiddelijk of eerst in Juni, bij
het einde van het schooljaar, te plaatsen op
de gemeentescholen»
De vraag, welke houding door de getroffen
religieuzen zal worden aangenomen, deed
Donderdag-middag in het klooster der paters
Eudisten te Parys een twintigtal oversten
van congregaties bijeenkomen. Op die ver
gadering schijnt met aigemeene stemmen
besloten te zijn tot passieven tegenstand,
zoodat de kloosterlingen Combes mededee-
hng eenvoudig zouden aannemen voor
kennisgeving, zich door de rechtsbank zouden
laten veroordeeien en evenals in 1880
uit hun woningen zouden laten zetten met
geweld. De congregaties, die missiehuizen
of scholen hebben in den vreemde zouden
weigeren voor deze instellingen tot de
regeering nieuwe autorisatie-aanvragen te
richten. De Echo de Paris weet verder
mede te deelen, dat als inleiding tot dezen
passieven tegenstand, door de congregaties
een verklaring zal worden gepubliceerd,
waarin zij zich verdedigen tegen de beschul
diging van poiitieke kuipery, terwijl, volgens
hetzelfde blad eerstdaags te Lyon een
tweede vergadering zal worden gehouden
door de vertegenwoordigers van al de 54
veroordeelde cougregaties en de meest
bekende katholieke rechtsgeleerden.
De Parijsche correspondent van de anti-
clencalen Antwerpscben Matin vestigt de
aandacht op het feu, dat groote drijfkrachten
in de woede de Kerkvervolging als Combes,
Jautèi en De Pressensé eertijds sterk »be-
smet" zijn geweest met clencalisme, dat
bijv. van Jaures een rede bekend is, waarin
hij ais de meest geloovige Katüohek den
lof van God bezong en De Pressensé twintig
jaar geleden ter verdediging van aen gods
dienst, redevoeringen hield smet het
enthousiasme vau een jongen Capucijn, die
werkt aan zijn eerste spreek".
Wie kan zich daarover verwonderen
Waren het gedurende het scnrikbewind
der groote revolutie niet afgevallen priesters
en monniken men denke slecnts aan
den abbé Gregoire en aan Chabot die
het ijverigst er toe medewerkten om de
guillotine in beweging te houden Wanneer
het beste door het bederf wordt aangetast,
openbaart dat bederf zich in zijn meest
afschuweiyken vorm corruptio optimi
pessima
Uit de Fransche Kamers.
De Kamer heeft Zaterdag de verkiezing
van den ^reactionair" Claudinon ongeldig
verkiaard.
De Kamer besloot Zondag-ochtend
vroeg byeen te komen voor de indiening
van de begrooting en om twee uur voor de
beraadslaging over de begrooting.
De Senaat heeft Zaterdag om half acht
de vergadering geschorst tot negen uur
om dan de middelenwet te behandelen.
Duitsche Rijksdag-verkiezingen.
Bij keizerlijk besluit van 28 Maart zuiien
de verkiezingen voor den Duitschen Rijksdag
op den 16n Juni a.s. gehouden worden.
De Macedonische kwestie.
Een teekenend feit, dat bewijst welk
ernstig stadium de Macedonische kwestie
is ingetreden, is zeker het volgende:
De koning van Griekenland heelt aanzijn
W ZIJO.
