Stads- en Gewestelijk Nieuws.
binnenland.
eergisteren te Linz het gedenkteeken van
keizerin Elisabeth onthuld. Er waren massa's
kransen.
De grot van Lourdes.
De burgemeester van Lourdes heeft van
zijn prefect de mededeeling ontvangen, dat
de beroemde grot van Lourdes weldra
gesloten moest worden. De burgemeester
heeft in antwoord op deze mededeeling
verklaard, dat de stad uitsluitend leefde van
de pelgrims en dat zonder eenige ernstige
stoornis van de orde de handhaving van
dat gebod niet mogelijk zou zijn. Prefect
en burgemeester zijn samen naar Parijs
vertrokken om met den minister president
hierover te spreken.
Hongersnood in China.
Ontzettende hongersnood heerscht in de
Chineesche provincie Kuang-Si. Duizende
menschen bezwijken van ellende. Vrouwen
dienen als slavinnen om aan den hongerdood
te ontkomen. De consul generaal der Ver-
eenigde Staten te Kanton heeft eene
inschrijving geopend.
Schiedam, 23 April 1903.
Lezing over Guido Gezelle.
Onder voorzitterschap van den heer dr.
C. J. Vinkesteyn had gister-avond in het
Verlooplokaal eene vergadering plaats van
de afdeeling Schiedam van het Algemeen
Nederl. Verbond, waarin de zeereerw. heer
pastoor Hugo Vernest uit Ingoychem (Vlaan
deren) een lezing hield over den dichter
Guido Gezelle.
De voorzitter, de vergadering openend,
heette de talrijke aanwezigen welkom en
zeide, dat het Algem. Ned. Verbond te
dezer stede nog niet zoozeer bekend is. De
ata. Schiedam van het A. N. V. heeft met
hare zuster-vereeniging de Ned Z.-A. Ver.
alles gedaan om onze stamverwanten in
Z. Afrika met woord en daad bij te staan,
dit kan net hoofddoel niet meer zijn.Een nieuw
arbeidsveld, heeft zich thans voor de ver
eemging geopend.
Na het doel van het A. N. V. en de
middelen, waarmede het dit wil bereiken,
te he boen uiteengezet, beval hij de vereeniging
warm aan voor hen, die onze taal liefhebben
en ook voor den handel.
Alsnu verleende hij het woord aan
pastoor Verriest.
Spreker is een eenvoudige pastoor in
een dorp van West-Vlaanderen, geen dichter
schrijver of artiest, maar een leerling van
den grooten meester Guido Gezelle. Hetgeen
hij van Gezelle heeft te vertellen, kan spr.
samenvatten in twee vragen en twee ant
woorden
Vanwaar is die groote meester gekomen
Wat heeft hij gedaan?
Wat de eerste vraag betreft, daarschnjven
de geleerden wonderlijke dingen over
Gezelle komt uit geen school, maar uit
zich zelf gelijk een schoone plant uit een
zaadje, dat ontkiemd en gegroeid is in
Vlaanderen. Spr. heeft zijn tamilie zeer
goed gekend. Gazelle's vader was een
boomkweeker te Brugge en kwam meer-
naaien met spr. in contact. Hoe eenvoudig
bij er ook bij liep, toch was het een man
vol wijze woorden. Met de moeder van
Gezelle heeft spr. meermalen aan den haard
gezeten. Het was een mystiek mensch zij
geleidde Gezelle door de schoone straten
van Brugge, naar de kapel van het Engel-
sche klooster, waar zij veel toefde.
Na eenige beelden te hebben gegeven
van Gezelle s broeders, neef en grootvader,
schetste spr. Gezelle als student m het klein
semmarie te Roeselaer, waar hij weinig
notitie naai van de lessen der professoren,
maar er de taal hoorde van het volk.
De kleinste en nietigste dingen, die een
ander met opmerkte, sloeg hy aandachtig
gade en toekende alles zorgvuldig op wat
hem aantrok. Zoo vond men na zijn dood
meer dan 100 000 woorden door hem tijdens
zijn leven uit den volksmond opgeteekend.
Nooit heeft Gezelle theoretisch leeren ver
zen maken, doch hij gevoelde da maat,
van daar de eigenaardige wyze van maat,
die in zijn verzen wordt aangetroffen.
Het tijdstip was aangebroken, waarop
Gezelle Zijn examen moest afleggen na
h-it Oeëindigen zijner leerjaren op net klein
seminarie. Hy werd door de voorspraak
van mgr. de Mellous op het groot-seminarie
toegelaten, alhoewel hij bij zijn examen
»zeer onvoldoende" had bekomen.
In 1857 werd Gezelle, na de H. Priester
wijding te hebben ontvangen, en eerst
professor aan de laagste kiasse te Roeselaer
te zijn geweest, benoemd tot professor der
poëzie. Spr, heeft daarvan veel aangename
herinneringen onthouden, want alle leer
lingen dweepten met den grooten meester.
In de nieuwe klasse, waar hij als professor
der poësie optrad, brak hij met de gewoonte
van lange lesuren te besteden aan droge
theoriëen en voerde er een geheel nieuw
stelsel in. Gezelle liet zijn auditorium mede
leven en medevoelen met den kunstenaar,
wiens verzen hij citeerdehij heeft zijn
leerlingen de oogen opengedaan en leeren
zien en de ooren ontsloten en leeren
hooren.
Anderhalf jaar was Gezelle professor
geweest, toen hij vandaar vertrok, omdat
zijn leersysteem niet de goedkeuring zijner
superieuren wegdroeg.
Nu komt spreker tot de vraag wat heeft
Gezelle gedaan t In Brugge begon het tweede
deel van zijn levendaar zat de hoogst
ernstige man, alles ineengestort ziende, en
dichtte niet meer. Hy was ontmoedigd, vol
wee, vervolgd en misprezen door de Vla
mingen.
Maar toen hij als onder-pastoor in Kortrijk
kwam en weer medeleefde en medevoeide
met het volk, ging hij weer aan het dichten.
Daar in die schoone plaats werd hij aanbe
den door de armen, voor wie hij veel goeds
verrichtte. Ook werd aldaar een borstbeeld
voor hem opgericht.
Spr. besloot zijn belangwekkende lezing,
door alle aanwezigen met groote aandacht
aangehoord, met deze kemacntige woorden
Gezelle is dood, leve Gezelle I
Dr. Vinkesteyn dankte met een kort
woord den spreker voor zijn schoone lezing
en sloot daarna de vergadering.
Pluimveehouderij in Nederland.
De aangekondigde vergadering van de
onderatdeeling Schiedam en Omstreken der
Vereeniging tot bevordering van de Pluim
veehouderij in Nederland werd gisteren
avond in »Musis Sacrum" gehouden.
De heer Lodder opende de vergadering
der talrijke opgekomen leden en zette het
doel der vereeniging uiteen en de middelen
waarmee men dat doel tracht te bereiken.
Vervolgens werd een huishoudelijk reg
lement vastgesteld voor de onderatdeeling,
die zal omvatten de gemeenten Schiedam,
Vlaardingen, Viaardinger-Ambacht, Maas
sluis, Maasland, Kethel en Spaland en Over-
schie. De zetel der onderafdeeling is te
Schiedam.
Als bestuursleden werden gekozen de
heeren mr. D. Lodder, J. H. Schuurman,
J. M. van der Schalk Jr., A. van Apeldoorn,
allen uit Schiedam en de heer Mazel, bur
gemeester van Kethel en Spaland. Als voorz.
treedt op de heer Lodder, als secretaris de
heer Scheuerman. Tot commissaris voor het
Prov. Bestuur werd benoemd de heer
Scheuerman.
De Voorzitter deelde vervolgens mede,
dat het bestuur over een sommeija kaD
beschikken, om tegen den prijs van 5 ets.
per stuk aan de leden broedeieren van ras
zuivere Wyandotten, Leghorns en Minorca's
te verschaffen, onder voorwaarde, dat met
die eieren geen handel gedreven wordt
en de daarvan verkregen henkuikens min
stens gedurende een jaar in het bezit der
koopers blijven, terwijl, wanneer dit jaar
een tentoonstelling van de onderafdeeling
gehouden mocht worden, kuikens daarop
gebracht moeten worden.
Verscheidene leden maakten daarop van
de gelegenheid gebruik, om eieren te be
steilen. De Voorzitter deelde echter mede,
dat da gelegenheid, om op voornoemde
condities eieren te bestellen nog openblijft
en men zich daartoe kan wenden tot den
heer Van Apeldoorn, die zich ook met de
uitreiking daarvan belasten zal.
Voorts werd met de heeren Scheuerman
en Poot (Laan ons Genoegen) overeenge
komen, dat zij hun rammelaars (Vlaamsche
reuzenhaaskonijn) voor de leden beschik-
baar zullen stellen tegen vergoeding van
10 ets, met-leden moeten f 0.50 betalen.
Besproken werd nog het deukbeeid, dat
de leden gezamenljjk het voeder voor hun
pluimvee aankoopen, om op deze wijze dit i
belangrijk goedkooper te verkrijgen. Het I
bestuur zal deze zaak onderzoeken.
Na een opwekking aan de leden, om
ieder in zijn kring propaganda voor de ver-
eeniging te maken, sloot de voorzitter de
vergadering.
De heer J. Schrijver, predikant der Ned.
Herv. gemeente alhier, heeft de benoeming
tot directeur der Weesinrichting te Neer
bosch aangenomen. (xV.)
Vannacht omstreeks 12£ uur hoorde de
meesterknecht van de bianderij van den
heer Meaer, aan de Noordvest, de waak
hond aanslaan en even daarna zag hij twee
personen zich van het terrein verwijderen.
De politie werd gewaarschuwd en een
onderzoek ingesteld, waarbij bleek, dat uit
een fust een niet onbelangrijke boeveelheid
jenever was gestolen.
Door den ijver der politie werden als
vermoedelijke daders kort daarop aange
houden de 36-jarige slager J. C. J., die
zich reeds ter ruste had begeven en
de 33-jarige mouter M. P., die zich
schuil had gehouden in den kelder van zijn
woning.
Beiden werden op het politiebureau iu
bewaring gesteld, terwijl het onderzoek nog
loopende is.
In een eergisteren avond te Rotterdam
gehouden vergadering van vakvereenigingen
is besloten aldaar een bureau voor arbeids
recht op te richten. Dit bureau zal gratis
advies en hulp verstrekken aan leden van
aangesloten vereenigingen, en tegen betaling
van 25 cent aan hen, in wier bedrijf geen
vak vereeniging bestaat. Tot ambtenaar van
het bureau werd benoemd de heer H.
Spiekman, die tegen een jaarhjksche ver
goeding van f 150 zal werkzaam zijn.
Nadat de R. K. Wees- en Armhuizen
aan den Schiedamschen dijk te Rotterdam
ontruimd waren, werden de gebouwen voor
f 40.000 door het Leger des Heils aan
gekocht en onder den wijdschen naam
van Volkspaleis ».Metropool" tot huis
vesting en logies voor meer of minder
behoeftigen ingericht, waarvoor aan meu
bilair f 10.000 besteed, een en ander door
leenmg te dekken.
Het gebouw, gisteren fee.-telijk geopend,
bestaat uit drie afdeehugen ten eerste een
toevluchtsoord voor dikiuozen, voorts een
tehuis voor dakloozen en eindelijk een
goedkoop hotel en pension, waar men voor
30, 40 a 50 ets logies kan krijgen en
eetwaren mede tegen zeer billijken prijs.
Alle afdeelingen zijn streng van eikaar
gescheiden.
In het gemeente-droogdok te Cnarlois is
opgenomen het lichtschip Maas, dat gedu
rende 3 jaar buiten den Nieuwen Waterweg
heeft gelegen. Bij het dokken bleek, dat
er zich honderden kilo's mosselen aan het
schip hadden vastgehecht. Vele bewoners
van Charlois maakten van die gelegenheid
gebruik een maaltje dezer schelpdieren
machtig te worden, doch na het gebruik
der mosselen zijn verschillende personen
ongesteld geworden.
De lichtingen.
Da miliciens der lichting 1900 worden
Vrijdag, 24 dezer, in het genot van onbe
paald verlof gesteld zij, die in de nabijheid
der garnizoenen wonen of op eigen kosten
reizen, vertrekken reeds heden (Donderdag)
huiswaarts.
De miliciens der lichting 1901 zullen, naar
men verneemt, eerst na het bezoek van II.
M. de Koningin aan Amsterdam in het ge
not van groot verlof worden gesteld.
Naar het Ebl. verneemt, heeft de minister
van Oorlog bepaald, dat dit jaar de najaars
oefeningen (groote manoeuvres) niet, de
regimentsoefeningsn wel zullen worden
gehouden.
De Enquête-Commissie
De aan de Enquête-commissie voor den
rechtstoestand van het spoorwegpersoneel
toegevoegde secretaris, de heer C. D. Ver
hoop, is een ingenieur, die reeds kort na
de voltooiing zijner studiën in staatsdienst
werd geplaatst. Hy vervulde eerst het ambt
van districts-inspecteur der spoorwegdien
sten, belast met hel toezicht op de spoor
wegen met beperkte snelheid in het
zuidelijk gedeelte des lands, en Was laatstelijk
als zoodanig werkzaam voor het district ter
standplaats 's-Gravenhage voor het westelijk
gedeelte van het land.
Het plan bestaat om gebruik te maken
van de bevoegdtieid bij de enquêtewet
verleend en aan de commissie een of meer
adjunct-secretarissen toe te voegen.
Het lid der commissie voor de spoorweg
enquete, dr. A. M. A. J. Ariëns, is pastoor
te Steenderen (Gelderland). Toen hy nog
kapelaan was in Enschedé, is hij bij de
vroegere arbeidsenquête gehoord als getuige
voor de afdeeling der Staatscommissie, die
het onderzoek in de noord-oostelijke
provinciën leidde en heelt hij, als zeer
bekend met de arbeidstoestanden der
meerendeels katholieke arbeiders in Twente,
zeer belangrijke diensten aan de toenmalige
commisie bewezen,
Het archief van het ontbonden Landelijk
Hogerhuis Comité is aanvaard door het
Bureau voor Sociale Adviezen te Amsterdam,
met aanvaarding tevens van het beding,
dat het archief steeds ter inzage zou zijn.
De heer De Wilde, wiens nauwe relaties
met den premier (Dr. Kuyper) bekend zijn,
heeft in een vergadering te Amsterdam,
volgens een verslag in den Stand., o.a.
gezegd
Wat pensioen voor oude werklieden aan
gaat, dunkt het spreker, dat eene regeling
daarvoor thans met te wachten is, le bij
gebrek aan geld2e omdat de ongevallen
verzekering voor visscherij en landbouw veel
tijd zal eischen3e. omdat verzekering in
't algemeen ontzettend veel geld en tyd
eischt.
Men zal zich herinneren, dat de Regeering
in naar eerste troonrede een uitbreiding
aangekondigde van de ongevallenverzekering
tot ae zeevisschery en den landbouw, waar
naast de verplichte verzekering tegen de
gevolgen van ziekte, invaliditeit en ouder
dom zou worden voorbereid.
Van bevoegde zijde wordt opgemerkt, dat
net bericht in sommige bladen opgenomen
alsof de Regeering haar voornemen om een
regeling der invaliditeits- en pensioenver
zekering in te dienen, zou hebben opgegeven
or tot nader uitgesteld, geheel onjuist is.
Er is in het voornemen der regeering
niet de minste verandering gekomen en
vermoedelijk zal het bedoelde wetsontwerp
reeds in de eerstvolgende troonrede kunnen
worden aangekondigd en zal dus dit jaar
bij de Staten-Generaal inkomen.
Ook in de laatstverloopen dagen zijn
weer in verschillende plaatsen des iands
groote vergaderingen van het katholiek
comité van actie gehouden.
Overal werden met eenparige stemmen
moties aangenomen, hulde en vertrouwen
uitsprekend in de Regeering.
De Staking.
Blijkens eene bekendmaking van het ge
delegeerd lid van den raad van administra
tie der H. IJ. S. M. kunnen allen, die in
gevolge de oproeping hunne diensten aan
de Maatschappij hebben aangeboden en tot
heden geen bericht ontvingen, er op reke
nen, dat van hunne aanbieding geen gebruik
kan worden gemaakt.
Zooals men zich zal herinneren, wonen
eenige der by de H. IJ. S. M. ontslagen
beambten in huizen, aan de Maatschappij
toebehoorend. Deze woningen moeten wor
den ontruimd. Eerst was als datum hiervoor
bepaald Dinsdag 14 Aprildaarna werd
genoemd Dinsdag 21 April; thans is, naar
