Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
26ste J aars.
Zondag 24 Mei 1903.
No. 7608.
Mgr. C. J. M. Bottemanne.
SE VERLOREN ZOON.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
PRIJS TAK DIT BLAD!
▼oor Schiedam per 3 maandenf 1-50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0-05
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
jgICIEELE BERICHTEN.
Weekmarkt te Schiedam.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
brengen ter algemeene kennis, dat door
ila J.nva"ende Pinksterdagen, de markt in
"inksterweek, in plaats van op Maandag,
a worden gehouden op Woensdag den
Juui, des voormiddags van 8—12 ure.
Schiedam, den 23sten Mei 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Mr. W. H. JANSEN, W.B.
De Secretaris,
WIJTEMA.
<wTejr°Hh#ld hee" nog ëisteren-avond
Haarlems bisdom de treurmare
S#We l' dat het Gode behaagd heeft de
ziel van Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid
monseigneur C. J. M. Bottemanne, bisschop
*an Haarlem, tot Zich te roepen en hem
aldus aan het diocees dat hij zoo lief had
en met zoo helderen blik en vaste hand
bestuurde, te ontnemen.
Aan de opwekking tot een hartelijk gebed
voor de zielerust van onzen wijzen en
goeden Bisschop paren wij de mededeeling
van de volgende levensbijzonderheden
Caspar Joseph Martinus Bottemanne werd
den 14 Augustus 1823 te Alkmaar geboren
en bereikte dus den gezegenden leeftijd van
bijna 80 jaren.
Tot het H. Priesterschap geroepen, mocht
Feuilleton.
2) {Slot.)
Hoe anders was nu ineens Parijs voor
Pierrehoe geheel veranderd waren de
jjaenschen. Wat had hij een razenden spijt,
dat hij in goede dagen niet wat had
0«rgelegd voor den slechten tijd.
Hij zag gauw iD( bat hij, in Parijs
blijvende, heel gauw een bedelaar zou zijn.
Daarom besloot hij, naar St. George te
gaan. Hij kon dan Marie nog eens zien
voor 't laatst. Misschien was ze getrouwd
bu..., En ban.... Pierre bedacht wat het
gemakkelijkst zou zijn, de revolver of een
sprong in de rivier.
ut zijn tijd van voorspoed had hij Marie
bijna vergeten. Nu begreep hij niet, hoe
"IJ 't al dien tijd zonder haar had kunnen
stellen.
herinneringen aan de kinderjaren
werden levendig voor zijn geest, en altijd
*ag hij daar het beeld van Marie, met een
ampzalig gevoel, dat nu alles voorbij was,
*°°r altijd.
-CrtWk^e hy naar St. Georges.
j-n ben zoo veranderd, dacht hij in
P'ogel ziende, dat niemand daar,
hij op Hagevela de lessen volgen van mgr.
Broere, onvergefelijker gedachtenis.
Te Warmond waren zijne leermeesters o. a;
de professeren Van Vree en Borret, waarvan
eerstgenoemde later geroepen werd, om na
het herstel der hiërarchie, den sinds eeuwen
leegstaanden zetel van Haarlem weder te
bezetten.
Den 15n Augustus 1846, dus ternauwer
nood meerderjarig, werd de vrome diaken
tot de H. Priesterwijding toegelaten en
korten tijd later tot assistent van den
aartspriester mgr. Van den Haagen in den
pastoralen arbeid te Soeterwoude geroepen.
Korten tijd later zag het eiland Texel, waar
destijds een verstandig maar krachtig beleid
noodig scheen, den jeugdigen priester gedu
rende bijna een jaar met de geestelijke
bediening belast. De zware taak, die daar
op zijne schouders was gelegd, had hij tot
aller voldoening en bevrediging vervuld,
toen hij, bij het bestijgen van den bisschops
zetel door mgr. Van Vree, door zijn vroege-
ren leermeester aangewezen werd voor het
professoraat in de moraal-theologie aan het
seminarie Warmond.
Vandaar werd hij na eenige tijd weder
geroepen tot de bediening van Soeterwoude.
Na het overlijden van mgr. Van den Haagen
werd hij daar tot deken en pastoor be
noemd. Zeventien jaren lang had deken
Bottemanne de herderlijke bediening te
Soeterwoude vervuld, toen hij, met droef
heid aan de roepstem van mgr. Wilmer
gehoor gevend, zijn geliefd Soeterwoude
verliet om te Amsterdam als pastoor der
St. Catharinakerk werkzaam te zijn. Doch
toen Warmonds president, mgr. Snickers,
tot Haarlems zetel geroepen werd, was
pastoor Bottemanne als het ware van zelf
behalve Denis, mij zal herkennen. Ik trek
een oud pak aan en neem de guitaar mee.
Ze zullen mij houden voor een reizenden
muzikant en meer ben ik ook eigenlijk
niet. Ik zal probeeren of ik Marie te zien
kan krijgen. Tegen morgen avond kan ik
in de herberg van Vaudois zijn. Denis zal
zal er niet zijn; hij gaat eiken Dinsdag naar
Salbourg en keert niet voor den avond terug.
Den volgenden avond waren in de her
berg van Vaudois de gewone gasten. Veel
werd er niet gepraat, nu Denis er niet was;
die had altijd stof gehad, en sedert hij een
reisje naar Parijs had gedaan, was hij on
uitputtelijk over den Eifeltoren, het Louvre
en de boulevards. Over de ontmoeting met
Pierre had hij niet veel verteld, alleen dat
deze een heeie meneer was geworden en
met erg deftige menscben had gezeten.
Ook had hij een paar woordjes apart ge
wisseld met Mane, en na dat oogenblik zag
het arme kind er nog ongelukkiger uit dan
vroeger.
Dezen avond stond zij, als gewoonlijk
achter de toonbank van 't buffet. Al de
vroolijkheid van vroeger was verdwenen.
Het had Marie niet ontbroken aan jonge
lui, die haar 't hof maaktendoch zij kon
aan geen enkelen jongeman denken, zooals
ze aan Pierre had gedacht, haar leven lang
en nog.
Vaudois sprak met den agent der beet
wortelsuikerfabriek, de anderen dronken
zwijgend hun bier en trokken aan hun pijn.
De deur werd open geduwd en er kwam
aangewezen, om de leiding van het groot
seminarie op zich te nemen. Bij de ver
heffing eindelijk van Haarlems bisschop
tot aartsbisschop van Utrecht werd president
Bottemanne, inmiddels in 1878 tot kanunnik
benoemd, voor den bisschopszetel aange
wezen, dien hij nu sinds 30 September
1883, dus bijna 20 jaren, bekleeden mocht.
Wat mgr. Bottemanne in die twintig
jaren voor het bisdom van Haarlem geweest
is, het valt niet in weinige woorden te
zeggen1 Met helderen blik en vaste hand
heeft hij dat uitgestrekte bisdom bestuurd.
Voor de talrijke priesterschaar circa 800
priesters en de honderdduizenden geloo-
vigen der Haarlemsche Kerk is hij in den
volsten zin des woord de goede herder, de
liefdevolle vader geweest. Geloof en gods
dienstzin heeft hij in hooge mate bevorderd
Talrijke nieuwe parochiën heeft hij opge
richt, vele nieuwe kerken gewijd en zich
in de altijddurende aanbidding van het A. H.
Sacrament in zijn diocees een onverganke
lijk monument gesticht.
Maar ook op meer stoffelijk gebied zijn
de twintig bisschopsjaren van mgr. Botte
manne voor de Haarlemsche Kerk bijzonder
vruchtbaar geweest. De heerlijke kathedraal
te Haarlem, die nu voor het tweede deel
voltooid wordt, dankt hem het aanzijn. De
Ned. R. K. Volksbond, waarin duizenden
tegen de maatschappelijke dwalingen van
onzen tijd beschutting vinden, mag ook
z ij n werk genoemd worden.
Wanneer wij ons bij de moeilijkheid der
keuze tot de vermelding van deze bijzonder
heden bepalen, dan moeten wij toch nog
vermelden de buitengewone liefdadigheid
van onzen hooggeachten Bisschop, die zonder
aanzien van religie allen weldeed, getuige
een vreemdeling binnen met een gitaar aan
een bandelier over den schouder. Dit was
een gebeurtenis. De boeren namen de pijpen
uit den mond en keken naar den muzikant
of hij een wondermensch was.
Hij tokkelde een paar deuntjes en naderde
het buffet. Mane zag hem oplettend aan.
Men zegt, dat de liefde blind is, maar ze
ziet scherp genoeg om den beminde te
herkennen onder elke vermomming. Zij kon
een klein gilletje van verrassing niet onder
drukken haar vader keek op en zag den
zwerver tegen de toonbank leunen om met
het meisje te spreken.
Dat is die landlooper van een Haudin,
riep de kastelein boos. Maria, ga naar
de keuken 't past niet voor een fatsoenlijk
meisje, te spreken met't schuim van Parijs.
Vader, smeekte het meisje.
Ga zeg ik. En tot Pierre»Wat heb
jij hier 'te St. Georges te maken? Zeker
kom je hier om de domme boeren wat af
zetten Ga heen.
Haudin kon zijn toorn niet bedwingen.
Ik ga niet ik wil Mane spreken.
O, je wilt..... je wilt, riep Vaudois.
Wacht, ik zal je leeren.
De mannen dreigden handgemeen te wor
den, doch eer er een noodlottige slag viel,
traden de anderen tusschenbeiden. Bij de
worsteling echter raakte de gitaar in de
benauwheid plotseling kraakte het verdacht
en het instrument bezweekMaar wat
waren dat voor stukjes papier, die nu uit
de gebroken kast fladderden
zijne jaarlijksche giften ook bijzonder voor
andersdenkenden steeds bestemd. Van hem
mogen wij zeker alleszins getuigenzijne
werken volgen hem. Mogen zij hem reeds
het heerlijk loon bereid hebben, dat wij
uit de volheid des hai ten voor hem afbidden.
Hy ruste in vrede!
ALGEMEEN O V EEZICHT.
23 Mei 19U3.
De Kerkvervolging in Frankrijk.
Het resultaat van den tweejarigen parle
mentairen godsdienststrijd in het Fransche
parlement is nihil geweest. Geen enkel
licht is er ontstokengeen enkele hoop
gewekt op vrijheid en herstel van rust
geen enkel voordeel bereikt voor de natio
nale bevrediging. Het Kabinet is in zijne
positie veeteer verzwakt dan versterkt,
meent de Figaro, en het blad vernaait van
een tooneel van heftige oneenighetd, hetwelk
Woensdag onder de radicalen piaats greep,
daar Huolara en zjjn vrienden zich bitter
beklaagden over het gebrek aan steun,
door hen van de Regeering ondervonden bij
het indienen van hun voorstel over
scheiding van Kerk en Staat.
Er heersche naar aanleiding daarvan ge
durende eenigen tijd onder de meerderheids
partijen een lawaai als van een Pooischen
Landdag. Hubbard veralaarde tevreden te
zuilen zijn, indien ten gnnste van het door
hem voorgestane denkoeeid, Combes ook
maar een enkel woordje zou willen zeggen.
Maar Combes weigerde in het uitgeworpen
aasje te bijten, en hij bepaalde zich tot de
apathische verklaring dat de Kamer, indien
zij er neiging toe gevoelden, de motie
Heeft u van die gitaar uw spaarpot
gemaakt meneer Haudin, schertste de agent
der suikerfabriek. U strooit al uw geld
rond. Kijk, daar ligt een bankje van duif
zend franks
En hier ook een, riep de smid.
Wel Pierre Haudin, je schijnt met een
fortuintje thuis te komen.
De papiertjes weraen nu bij elkaar ge
zocht en het oleek, dat de gitaar bankpapier
had bevat tot een bedrag van ongeveer
20.000 franks, den spaarpot van den
ouden Gradinhet geld, dat bij op zij had
gelegd voor het geval ouderdom of zwakheid
hem zouden belet hebben, in zijn onderhoud
te voorzien.
Dit was zijn legaat aan Pierre.
De jonge man was ten hoogste verrast
en diep ontroerd bij de gedachte aan zijn
gestorven vriend.
't Was merkwaardig, hoe spoedig de
herbergier van meening veranderde ten
opzichte van Pierre. 20.000 franks maakte
te St. Georges iemand al tot een man van
aanzien.
Denis, die niet kwalijk nemend was,
woonde als getuige de huwelijksvoltrekking
bij. Pierre vestigde zich in 't naburige
Salbourg als winkelier, en hij keerde nooit
naar Parijs terug, behalve voor een phezier-
reisje, om Mane toch ook de wonueren
te toonen, waarvan Doms zoo hoog had op
gegeven.
NIEUWE