Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
26ste Jaarg.
Zondag 24 Mei 1903.
No. 7608.
TWEEDE BLAD
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
Parijsche Kroniek.
Vervolg Binnenland.
PB IJ 8 TAN DIT BLADs
Schiedam per 3 maanden f V50
Franco per post door geheel Nederland - 2,
Afzonderlijke Nummers 0.05
PRIJS DER AD VERTENTlfilt
Van 16 regels. ƒ0.60
Elke gewone regel meerI 0.16
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomst#»
aangegaan.
«het zamen eens zijn, van een zekere ver-
«standelijke ontwikkeling, zonder welke de
»orde niet kan bestaan en welke dus niet
«verder mag gaan, dan zekere tastbare
Een der gemeenste Parijsche dagbladen
is voorzeker la Lanterne en zoo ik hier
Z1jn naam vermeld, dan is dit alleen om
®®n zijner laatste artikelen, waaruit al zijn
venijn druipt en waarin over het ontslag
van den hoogleeraar der Universiteit, de
heer L. Dimier, geschreven wordt, wat aan
dezen geleerden alleen werd gegeven, om
dat hij een geloovig katholiek is.
De Lanterne verklaart, dat het ontslag
reeds alleen gevestigd is door de verzeke
ring welke de hoogleeraar geeft katholiek
18 zijn en dat men hem daarom niet aan
de universiteiteit kon laten.
»De Jransche burgers, schrijft dit blad
7Sr' heb')en het recht den godsdienst te
U en, welke zij verkiezen daarover zijn
«wij et eens. Wij hebben echter niet
«et minst vertrouwen in de leeken-meesters
>uie aan de godsdienstige dogma's onder-
Worpen zijn. Zoo wij een neutraal onder-
«wijs verlangen, dan moeten wij professors
«hebben die van de clericaie overhesrsching
«bevrijd zijn. Wat het wijsgeerig onder-
«wijs kan zijn van een meester, die zijn
zingevingen in den Bijbel en in de cate
chismus gaat zoeken, daarover behoeven
«wij niet uit te wijden. ,Zijn methapysiek,
«zyn moraal en psychologie moeten voor
«het menschelijk verstand, voor deeenvou-
«dige, gezonden reden de hoogste verach-
«ting koesteren. Hij moet de geniale den-
«kers, die elders dan in de bijbelsche dwaas
heden den oorsprong der werelden zochten,
«met afschuw beschouwden. Neen, een
«katholiek professor kan niet meer dan een
«zeer middelmatigen, zeer gevaarlijke leer
«meester zijn".
«De heer Dimier zond den Lanterne een
«antwoord dat het met gewaardigde op te
«nemen, doch waaraan de Soleil gaarne
«gastvrijheid schonk". Gij, zoo schrijft de
«professor, verdedigt een thesis, welks ik
«verafschuw. Ik ben, gelijk gij zegt,
«een praktiseerend Katholiek en neem
«dus aan dat het katholieke geloof de
«grootste gaaf is welke den mensch kan
«geschonken worden. Gij daarentegen acht
het verkeerd en afkeurenswaardig. Wij
«zijn dus ver van elkander verwijderd.
«Maar wij kunnen toch zamen eene be-
«schouwing maken, namelijk deze dat van
«een staatkundig standpunt, waarmede de
«Staat alleen te maken heeft, het oordeel
«wat u en ik over deze zaken vellen in
het geheel niet in rekening moet komen.
«Ons verschil kan door geen ministerieel
«besluit vereffend worden, zelfs door geen
«wet, alleen zoude een rechtbank van god-
«geleerden, een concilie, indien ik eene ver-
«gadering vijandig aan de Kerk zoo mag
«noemen, een gevoelen over zulke onder
«werpen kunnen uitspreken",
t «De Staat, bewaarder der openbare orde
«en veiligheid, en, een punt waarover wy
«waarheden en breede opvattingen, waaruit
«wij beiden, U zoowel ik, onze overtuiging
Ï>en geloof putten. Tot zoover gaat zijn plicht,
«zijne bevoegdheid,zijne capaciteit. Noch mijn
«vrienden, noch die van den Lanterne zijn
«in het parlement belast over de vraag cf
het catholicisme in principe het mensche-
«lijk verstand verlaagt of verhoogt, te
«redetwisten. Een besluit daarover in een
«wetgevende vergadering genomen en een
«ministeneele daad dientengevolge gesteld
«kon niet anders dan belachelijk zijn.
De verdere inhoud van het kranig ant
woord, welke geheel verdiende vermeld te
worden, zoo het niet te lang ware, geeft
het verwaande blad op alle punten repliek
en geeselt vooral de belachelijke pretentie
dier overweldigers van alles, wat zy voor
de waarheid houden, dit aan anderen op te
dringen, doch van de overtuiging hunner
tegenstanders geen notitie te nemen. Zij
alleen, de vrijdenkers, hebben het recht de
wereld te onderrichten, omdat zij zich-
zelven al de capiciteiten toekennen, welke
de Katholieken niet kunnen bezitten, omdat
zij aan dogma's gebonden zijn en aan God
en een toekomstig leven gelooven. Wat
zulk eene richting een zedelijk en materieel
nadeel aan Frankrijk moet berokkenen, is te
gemakkelijk te gevoelen. De oneemgheid en
haat welke er door gezaaid worden, kunnen
mets dan hevige réactie of achteruitgang
voortbrengen. Hoe weinig de andere Euro
peesche Staten ook nog christelijk kunnen
heeten, toch bewijzen hunoe staatkundige
en zelfs handelsdaden, dat zij zich nooit ge
heel van hun godsdienstig karakter ontdoen
de sociale waarde van den traditioneelen
godsdienst blytt bij hun een der hoofd
beginselen, welke in den omgang en de
concurrentie met andere volkeren, altijd in
toepassing gebracht wordt.
Dit alles weegt niets in den geest der
sectarische meerderheid, welke Frankrijk
thans regeert; de tegenpartij zal de staat
kundige en godsdienstige vrijheden slechts
door kracht aan het land kunnen terug
geven en van waar en wanneer die sterke
vuist, die alles moet redden, zal komen,
is nog voor iedereen het onoplosbare
geheim.
Middelerwijl is men hier in sommig®
kerken, niet meer zeker. Daar komen de
«apaches", door een afvallige priester of
een anarchist aangevoerd, de kerkelijke
diensten en vooral de prediking verstoren
en beletten, zooals dit Zondag in twee
kerken, in het kwartier van Piaisance en in
de kerk van Saint Jean Baptiste te Belle
ville, plaats greep.
Men wordt verontwaardigd over de perfide
manier waarop deze schandelijke aanvallen op
de uitoefening van den katholieken eeredienst
door de aanzetters en hunne acbter de
schermen zich verbergende officieele aan
hangers worden voorgesteld. De Katholieken
heeten de uitdagers, en daar de apaches
te Belleville door de geloovigen geducht
werden afgerost, en de prefect van politie,
de heer Lépine, er zelfs door een der
ministerieele onruststokers met een ledige
ftesch naar zijn hoofd geworpen, gewond
werd, is het bijna niet twijfelachtig of de
Katholieken zullen er de schuldigen van
moeten worden. Het zal hier nog eindigen,
dat de bestolenen gestraft, en de dieven en
moordenaars beschermd worden, wel te
verstaan, wanneer de bestolenen of aange
randen Katholieken en geen vrijdenkers,
vrijmetselaars of joden zijn.
In de Kamer, welke den 19den dezer weder
bijeen kwam, geleken de eerste zittingen
meer op vergaderingen van het Groot-
Oosten dan op een Fransch parlement. De
staatkundige hartstochten beheerschen er
alles en dringen de ware belangen van het
land op den achtergrond. Door den gods
dienstoorlog worden al de krachten van dit
eens zoo machtig rijk in een ellendig en
strijd van staatkundige partijen verspild.
Erankrijk is aan zijn verdelgers overgele
verd en niettegenstaande velen het voor
gevoel van den naderenden ondergang hebben
blijft het als een dol ros voorthollend tot
dat een machtige hand het tot staan zal
brengen. Geve God du spoedig gebeure en
dat deze treurige angstige dagen, welken
wij hier beleven, mogen verkort worden
Fidelius.
Parijs, 1023 Mei 1903.
De behandeling van het geschil betref
fende belastingen in Japan voor het
Arbitragehof vangt eerst aan, nadat vooraf
in September, de wisseling heeft plaats
gehad der eerste nota's. Het is nog niet
zeker of die formaliteit te Parijs zal ge
schieden dan wel in Den Haag, in verband
met de woonplaats der arbiters.
Het mooie weer lokte met Hemelvaarts
dag velen naar buiten, zoodat de Residentie
en Schevemngen een buitengewone drukte
vertoonden. Alleen de stoomtram der H. IJ
S. naar Scheveningen vervoerde ongeveer
13,000 personen.
De tentoonstelling van «Die Haghe in
«Buitenrust" trok eveneens een talrijk
publiek.
Het Wandelhoofd «Koningin Wilhelmina"
werd gisteren reeds door 7500 personen
bezocht.
Vrijdag-avond vergaderden te Leiden op
initiatief van de afdeeling van het Ned.
Werklieden-Verbond, een vijftiental vak
en werkliedenvereenigingen, ter bespreking
van plannen tot oprichting van een eigen
vereenigingsgebouw. Resultaat was, dat een
comité uit de besturen werd gevormd en
daaruit een dagelijksch bestuur werd ge
vormd, die de zaak nader zal uitwerken.
Te Haarlem is na een langdurige ziekte
overleden, de heer G, J. van Dieren Bijvoet
geboren te Bloemendaal 2 Febr. 1829, van
1868 tot 15 April 1902 lid van den Haar-
lemschen gemeenteraad. Ook om zijn
practischen blik, maakte hy deel uit van
verschillende commissiën en waren hem tal
van betrekkingen toevertrouwd, o.a. lid van
het R. K. paroch. armbestuur, regent van
het St. Elizabeth-Gasthuis, enz.
De burgemeester van Amsterdam, mr.
W. F. van Leeuwen, heeft het eere-voor-
zitterschap aanvaard van de commissie,
welke zich gevormd heeft om de werkelooze
miliciens te steunen.
Eene opgave van de verdere leden van
het centraal-comité en van de sub-comités
zal met een door geheel Nederland te ver
spreiden circulaire nader bekend gemaakt
worden.
Door de directie der Maatschappij tot
exploitatie van Staatsspoorwegen is f1200
geschonken.
In een goederenwagen, geladen met
bestelgoed meegekomen met trein no. 217
uit Amsterdam, brak gisteren-avond op
het Centraalstation te Utrecht brand uit.
De vlammen werden spoedig gebluscht,
doch de wagen verbrande voor een groot
deel.
Spoorwegongeval.
Men meldt aan de Tel uit Weesp, dato
21 dezer
Toen de goederentrein, die circa kwart
voor 3 van hier in de richting Amsterdam
vertrekt, op een zijspoor moest worden
gebracht, liep, waarschijnlijk door het niet
goed aansluiten der tongen, de locomotief,
met tender en een bagagawagen, op de
rails Amsterdam—Hilversum. Het breken
der koppeling had ten gevolge dat een
5 tal zand-, een vee- en 2 bagagewagens
langs het zijspoor werden voortgestuwd en
min of meer op- en in elkaar schoven. Een
zandwagen kwam dwars over de rails te
staan en werd geheel vernieldtwee
bagagewagens, die uit de rails waren ge-
loopen, werden ingedrukt; de veewagen
ten deele versplinterd en een baga
gewagen werd geheel vervormd onder
aan den spoordijk gevonden. Slechts de
locomotief en een 2-tal zandwagens bleven
op de rails staan. Het geheel is een ware
ruïne; een 7-tal wagens werden nagenoeg
geheel verbrijzeld, terwijl de grond als het
ware omploegd is. De rails zijn op vele
plaatsen geheel stuk of verbogen.
Dank zij de activiteit en kalme voort
varendheid van den stationchef, werden de
overige wagens door de locomotief van den
sneltrein Hilversum—Amsterdam op ®®n
ander zijspoor getrokkeD, zoodat de spoor
dienst zoo goed mogelyk langs èén lijn kan
plaats bebben.
Even daarna stoomde de Koninklijke rei
langzaam langs de plaats de onheiis, e
Vorstelijk Echtpaar overzag de verwoesting
van uit den waggon.
NIEUWE
HE COURANT
