Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
26ste J aars.
Zondag 7 Juni 1903.
No. 7619.
EERSTE BLAD.
Het Ex-Voto.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
Parijache Kroniek.
Feuilleton.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
PRIJS TAN DIT BLAD!
Voor Schiedam per 3 maanden f 150
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Var. 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Het menschdom heeft, evenals de natuur
zijne periodieke omwenteliagen, zijne eb en
vloed, zijn uitbarstingen van vuur en mod
der. Zoowat elke eeuw, dat het ouder
wordt, begint de krater weder te werken
en de aarde te beven, waarna de gemaakte
scheuringen zich langzaam herstellen, het
groen den geteisterden bodem opnieuw komt
versieren.
Frankrijk is een der rijken welke het
meest van die zich opvolgende plagen te
lijden heeft gehad. Na de Gothen en de
Hunnen, die naar Rome optrokken, hadden
de verwoeste en verbrande steden nauw-
'ijks den tijd gehad uit hun asch te
verrijzen of de Islam wierp zich op de
kerken, kloosters en de steden, alles uit-
roovende, vermoordende en verbrandende,
wat het zwaard nog niet vernietigd had.
Een eeuw gaat voorbij, daar komen de
Noormannen met hunne schepen de Fransche
kust verontrusten en overrompelen. Onder
de zware stappen der Vikings hoort men
het knetteren der vlammen bijna niet der
in vuur opgaande abdijen, der ineenstortende
tempels, noch de doodsnikken der vermoorde
monniken en priesters. In de twaalfde
eeuw waren het de Albigenzen, kerels
zonder geloof of vaderland, die met Bra
banders en landloopers, de apaches uit die
dagen, Garcasonne komen plunderen en
uitstelen en den heiligen Dominicus met slijk
werpen en in 't gelaat spuwen.
In de veertiende eeuw bracht de Honderd
jarige oorlog dezelfde rampen en verwoes
tingen, zoodat in Normandië de steden en
dorpen jaren lang zondar priester, altaren
en eeredienst bleven. Van alle hulpmiddelen
beroofd, verbrandden de krijgslieden van
beide partyen de beelden der kerken om
zich te verwarmen en verkochten de ker
kelijke kostbaarheden om zich te kunnen
voeden.
3)
IV.
»Gij weet zeker wel, dat de vrouwen
hier toch al als schoon bekend staan.
Marietta was wel de schoonste der schoonen
Uit de gansche streek. Zij deed denken aan
eene klassieke Romemsche. Wanneer zij in
den schemer van de fontein t^ugkeerde
met een aarden kruik op den schouder, had
men haar gehouden voor eene draagster
der oflerdranken uit de treurspelen. lederen
avond was die terugkeer een triomftocht.
He jonge lieden, getrokken door hare
schoonheid, die zy droeg zonder behaagzucht
of trots, stelden zich op den weg op, om
haar te zien voorbijgaan. En iederen morgen
Ter nauwernood van de Engelschen bevrijd,
werd Frankrijk thans door Calvijn en zijn
volgelingen bedreigd en gedwongen om
zich tegen die nieuwe secte te verweren
weder het zwaard te trekken. Doch wat
heeft het toen lang geaarzeld alvorens dien
strijd goed te aanvaarden. O Allerzielendag
van het jaar 1552 was to Rouaan in de
St. Augustijniskerk een monnik over het
Vagevuur aan 't preeken, toen een bende
iugenooten, de deurender kerk openduwend,
den prediker beletten verder te spreken,
de dienst verstoorden en de geioovigen
op schandelijke wijze mishandelden. Dit
bleef zoo tien jaren voortduren en duizenden
abdijen en kerken werden ontheiligd en
vernield. Een zeker getal vredelievende
Hugenooten betreurden deze hevigheden en
gruwelen, doch ook anderen bleven den
opstand aanvuren en door enkele staats
lieden dier dagen gesteund, bracht de bur
geroorlog vele ongelukken voort, welke
gemakkelijk hadden kunnen vermeden wor
den, want de Hervorming vond het volk
hier tegen zich, daar het mets van Calvijn
wilde hooren en daarom kon dit schisma de
eenheid van Frankrijk toen niet in gevaar
brengen.
Nu bleef dit land bijna twee eeuwen
van inwendige rust en vrede genieten tot
dat het onder de zoo gunstig begonnen
regeering van Lodewijk XVI langzamerhand
een tijdperk van gruwelijke beroering te
gemoet ging, zooals de vroegere tijden er
nooit gekend hebben, en de revolutie in
1789 de geheele wereld kwam ontstellen.
Evenals bij al de vroegere opstanden waren
het weder de monniken, die het eerst door
het canaille werden aangevallen en uitge
dreven, terwijl hunne goederen verbeurd
werden verklaard. Daarop volgden de reh-
gieusen. Te Nantes, te Lyon, te Mans, te
La Rochelle, te Parijs, in bijna alle groote
steden, kwamen de Jacobijnen met hunne
vrouwen de kloosters aanvallen en de gees-
lijka zusters met zweepslagen uit hunne
woningen jagen. Toen zag men de door
de voitairiaansche geest besmette burge-
kwamen zoetsappige ouders of voogden
Robello een bezoek brengen om hem voor
hun zoou de hand zijner docnter te vra
gen, die echter zonder medelijden zonder
eeuig onaersciieid te maken, alle partijen
weigerde.
»Eens op een avond, dat Marietta, later
dan gewoonlijk, na het vallen van den avond,
terugkeerde, rees plotseling een onbekende
voor haar op. Instinctmatig deed zij eeu pas
achteiuit.
>Wees niet bang!" stamelde een stem
in het duister. ïZet uw weg voort zonder
om te keeren, zonder me iets te antwoor
den, maar luister naar mij. Ik ben Giuseppo
Martini, de broer van Paollo, die uw dier
baren Giovanni doodae en ik bemin u,
ik aanbid u, Marietta".
»Alsof de duivel zelf' haar had aangespro
ken, maakte zij een kruis en verhaastte haar
schreden. Toen zij tnuis kwam, wachtte zij
zich wel haar lichtgeraakten vader over naar
ontmoettiug te spreken.
»Den volgenden dag, op dezelfde plaats,
op hetzelfde uur sprak Giuseppo haar weer
ressen in prachtige zijden japonnen gekleed,
door in lompen gehulde vischwijven gevolgd,
het Carmelietessenklooster binnendringen, en
deze laatste, met zweepen gewapend, terwijl
de burgerwacht daarbij tegenwoordig was,
de ongelukkige heilige vrouwen van hare
kleederen ontdaan, tot bloedens toe geese-
ien, terwijl zij van schaamte en pijn ineen
krompen.
Na afloop dezer nexpeditie" riepen de
dames de voorbijrijdende fiacres aan, zetten
zich naast de koetsiers, hare hoofden met
roode mutsen en eiken kransen versierende
en trokken zoo scheeuwend de stad rond
onder het juichen en de liederen van het
beschonken dansende plebs.
In de maand April van het jaar 1791
gingen de gardes rationales zelfs met de
wapenen in de hand bij deze gruwelen voor
en de dagbladen dier dagen, les Annales
van Carra, onder anderen, verre van deze
vrouwen-mishandelingen af te keuren, moe
digden daarentegen met hunne bravo's de
met riemen gewapende schurken aan, die
de nonnen gingen afranselen.
Zien wij hier thans niet, al gedurende
maanden, dezelfde zamenzweringen en
dezelfde manoeuvres toepassen Die oude
hartstochten worden weder opgewekt en
de ritueele geste wordt opnieuw gemaakt.
Evenals bij de reformatie en de revolutie
dringen de ongeloovige benden de kerken
binnen en maken er oproer. Evenals toen
willen eenige apaches die heiligdommen
van den katholieken godsdienst, waarin
gedurende ruim veertien eeuwen het ideaal
van het Fransch ras bewaard wordt, aan
hunne bestemming ontrukken en evenais
toen is de regeering door hare scheeve
houding of te slap optreden gedeeltelijk
medeplichtig aan die ongeregeldheden,
ludien de kerken in Frankrijk verdwenen,
dan zoude het zeif instorten.
In de vroegere eeuwen was het geloof
de onoverwinnelijke burcht, waartegen noch
de Sarasenen noch de Engelscben noch de
Hugenooten ja zslfs de Jacobijnen bestand
waren. Zoude het huidige Frankrijk dat
aan. Zij zette het op een loopen, maar hij
Wist baar door de volgende woorden tot
luisteren en stilstaan te bewegen.
Veroordeel my met zonder mij te hebben
aangehoord. Ik heo al het mogelijke gedaan
om Paolo te verhinderen uw broeder ie
dooden. Ik ben er niet in geslaagd; Maar
laat mij den last der misdaad met dragen.
Ik ben al zoo ongelukkig geweest, toen ik
aan uw tranen, aan uw lijden dacht.
»»Ofscnoon men my altijd had geleerd
u te haten, van het oogenblik al, dat ik u
had gezien, nu vijf jaar geleden op het feest
Ariccia, heb ik u bemind. Ik wilde u
naderen om u dat te bekennen. De dood
van Giovanni kwam mij den mond sluiten.
Maar daar uw vaaer zich met gewroken
heeft, aaar gij, evenals ik, dat bioedvergie
ten moede zyt, durf ik u vragen onze beide
families te vereemgen. Zou dat met een
middel zijn om een eind aan die moordzucht
te make l
»Zoo sprekend waren zij tot dichtbij Ma>
rietta's huis genaderd. Toen kon Marietta,
tot in het diepst van haar ziel getroffen
geloof thans voor goed verloren hebben
Zoover is het gelukkig nog niet gekomen.
In de schoone romaansche kerk van
Ponterson, zoo lazen wij eenige dagen
geleden, welke door den vader van Willem
den Veroveraar gebouwd werd, bevindt
zich een marmer bas-rehef, de verschillende
scènes uit het Lijden voorstellende, en door
een tijdgenoot van den Heiligen Lodewijk
gebijteld. Geen hoofd is er ongeschonden
van gebleven. Tegen den Verlosser, tegen
Zijne Moeder en Zijne leerlingen werden
beurtelings de dolken dar soldaten van sir
Robert Knoller, de bijlen der gezellen van
Montgommery en de namers der betaalde
moordenaars van Robespierre gericht. Zullen
de apaches der twintigste eeuwnog nieuwe
schendingen aan bas relief van Pontorso n
toevoegen Misschien
Nuttelooze onteenngen! De oude kerk,
waarin het bewaard wordt, staat nog altijd
daar in haar kalmte en kracht als de
onwrikbare getuige der overwinningen van
gisteren en der victorie van morgen.
Fidelius.
Parijs, 23 Mei—5 Juni 1903.
Schiedam, 6 Juni 1903.
De Arbeidsbeurs.
(Opgave 6 Juni 1903.)
Gevraagde arbeidskrachten.
Leerjongens voor het sigaren vak. id.
voor het rijwielvak. Personen bekend met
rijwielvak. id. voor vijlwerk. Tim
merlieden. Oodermouters. Een schoen
makersjongen. Steenhouwers. Een
Verver. Een drukker. In een fabriek
een jongen bekend met kleedennaaien,
Jongen voor gistpakhuis. id, voor distil
leerderij id. voor kurkenfabnek, Een
leerling smederij (boven 16 jaar.) —Branders
knechts. Een moutersjongen. Een
keukenmeid. Dienstbode voor meid alleen.
Aangeboden arbeidskrachten.
Letterzetters. Distillateursknechts.
Kantoorbedienden. Boerenknechts. Een
door die teedere, ernstige, ware woorden,
zich niet weer houden zich naar hem
toe te keeren. Giuseppo stond voor haar
in angstige afwachting. En terwijl zij voor
de eerste maal dien fleren jonkman zag,
aanzag in de glinsterende oogen, gevoelde
de maagd iets onbekends in haar gemoed.
Dien zelfden avond, door een enkelen
stillen blik, waren Giuseppo en Marietta aan
elkander verloofd.
Giuseppo's zuster, die niet den moed had,
zelf tot Marietta's vader te gaan, kwam bij
mij heel eenvoudig de geheele ontmoeting
vertellen.
»Er bleef dus niets anders te doen, dan
den vader te winnen. Daar hield ik mij een
maand lang mede bezig.
{Slot volgt),
NIEUWE SCHIEDAMSGHE COURANT
