de vergadering openend, merkte op, dat da
laatstgehouden vergadering z. i. geen vol
doende resultaat had opgeleverdslechts
een 40 tal persongn hadden zich toen tot
deelneming opgegeven, waarbij zich later
nog een zestal personen hebben aangemeld.
De voorzitter stelde nu aan de vergadering
de vraag of naar haar oordeel de deelne
ming voldoende was om met de zaak door
te gaan.
Nadat deze vraag bij acclamatie toe
stemmend beantwoord was, maakte een
punt van ernstige beraadslaging uit de
vraag, waar gebouwd zou worden. Natuur
lijk kon daaromtrent nog geen besluit
worden genomen, daar de eindbeantwoor-
ding van die vraag nog van vele zaken
afhing. Het bestuur meende, dat op ver
schillende punten, meest op de grenzen der
gemeente, moest worden gebouwd, zooals
aan de Buitenhaven bij het terreiu der firma
Van der Eist, in de Gorze, aan den Viaar-
dinger dijk in aansluiting bij de Mariastraat
en verder aan den Overschieschen weg.
In antwoord aan den heer A. M e ij e r,
deelde de Voorzitter nog mede, dat
het bestuur ook rekening wenschte te
houden met het algemeene bouwplan der
gemeente, dat aan de Woningwet zijn ont
staan zal danken.
Over de plaats, waar gebouwd zou worden
ontspon zich verder een breede discussie,
waarbij de Voorzitter ten slotte constateerde,
dat zich twee stroomingen in de vergade
ring afteekenden de industrieelen wenschen
de arbeiderswoningen op grooten afstand
van de fabrieken, daarbij o.a. aanvoerend,
dat de terreinen aan de havens voor
industrieele doeleinden moeten bewaard
blijvende werklieden zien gaarne de
arbeiderswoningen geplaatst zoo dicht
mogelijk bij hun werk, opdat zij die te ge
makkelijker van daar uit kunnen bereiken.
De heer dr. Koene pleitte op hygiëni
sche gronden er voor de arbeiderswijk niet
te dicht bij de fabrieksstad te plaatsen en
achtte daarom het meest geschikt het
terrein aan den Vlaardingerdijk en den
Kethelweg, dat later toch door tramver
binding in contact met de fabrieksstad kon
komen. Ook de heer LoefdeMeijer achtte
het terrein in Kortland het meest geschikt,
wijt van daar uit in tien minuten de Maas
kan bereikt worden en dit terrein wel door
spoorwegaansluiting met de fabrieksstad een
geheel zou worden.
De heer dr. V a i 11 a n t meende, dat
men er eerst voor zorgen moest, dat de
te maken plannen in overeenstemming zijn
met de plannen die van Gemeente en
Regeering met het oog op de Woningwet
te wachten zijn.
Nadat aldus de meening der vergadering
omtrent de plaats waar gebouwd moet
worden, genoegzaam was gebleken, kwam
de vraag aan de orde, welk soort wonin
gen er moesten gebouwd worden. De heer
dr. V a i 11 a n t maakte daarbij de juiste
opmerking, dat, al bouwt men ook
woningen van twee of drie vertrekken, de
menschen toch in den regel in het kleinste
vertrek huizen en het overige voor pronk
houden.
Daarna trad het bestuurslid, de heer
H e r m. Jansen, in eene uitvoerige uit
eenzetting van een plan, dat, hoewel slechts
een schema, toch hoofdzakelijk op een
bebouwing van den polder Kortland was
gebaseerd, zooals hij met teekeningen
aanduidde. Volgens dat plan is het ideaal
bij elke wonmg wat open grond te hebben.
Het idee om geheel vrijstaande woningen
te hebben, is echter om verschillende rede
nen niet te verwezenlijken. Men komt dus
tot het plan de woningen in rijen aaneen
te bouwen, met afwisselende gevels en
zonder uitsluiting van bovenwoningen in
niet te lange straten en zóo dat aan de
achterzijde open ruimte voor plaatsje of
tuintje blijft. Deze woningen in complex
gebouwd, zouden bevatten een portaaltje
met zoldertrap en zijingang naar een groot
vertrek, waardoor men komt in de keuken,
die aan een klein plaatsje of tuintje zou
belenden. Van deze woningen (huurprijs
t 1.50), aldus door den heer Jansen getee-
kend, zouden er bijv. in Kortland 130
kunnen gebouwd worden tot een totaal
prijs van t 220.000. De heer Jansen
rekende dan uit, dat er bij behoorlijke
exploitatie van deze woningen f 2527 voor
amortisatie zou overblijven, zoodat men
met volle gerustheid zijn geld in deze
onderneming zou kunnen storten.
Nadat de heer Jansen zijn plan uiteen
gezet had, ontspon zich daarover nog
eenige discussie, waarbij de Voorzitter
constateerde, dat men over het algemeen
meeging met het plan van het bestuur,
woningen in den prijs van f 1.50 tot
f 2.50 te bouwen. Minder dan f 1.50 kan
voorshands de huurprijs niet zjjo; voor hen,
die dit niet kunnen verwonen, behoort de
armenzorg tusschenbeiden te treden. Later
zal men overwegen of men met behulp
van rijk en gemeente goede woningen nog
tot minderen prijs, bijv. voor een huurprijs
van f 1, kan bouwen.
Ook meer bepaald over de inrichting
der woningen ontspon zoch nog eenige
discussie. De heer W. E 1 g e r s, die meende
tot minderen prijs te kunnen bouwen en
nog iets over te houden, teekende ook
naast de woning door den heer Jansen op
het bord geschetst, een andere, waar hij
een door loopende gang werd gedacht en de
vertrekkken meer van elkander vrij werden
gehoudende heer Arn. Zoetmulder meende,
dat er woningen van kleine en groot ge
zinnen moesten gebouwd worden; en de
heer Meijer verzekerde, dat hij ais, werkman
geen pronkkamer verlangt, maar aan eene
flinke éénkamers woningen de voorkeur gaf.
Nadat aldus de meening der vergadering
omtrent de inrichting en den huurprijs der
woningen voldoende gebleken was, kwam
het laatsten punt der agenda, de keuze van
het voorloopig bestuur, aan de orde. De
Voorzitter merkte daarbij op, dat het
wenschelijk was het bestuur uit vijf leden
samen te stellen, niet eenzijdig te vormen
daarin ook arbeiders op te nemen en in het
geheel daarin niet één geloof of één partij
te doen overheerschen. Het is de de be
doeling de woningen te doen administeeren
door betaalde krachten, zoodat het bestuur
de algemeene leiding heeft, maar het
dagelijksch beheer aan opzichters of op
zichteressen, zooals elders met goed gevolg
gebeurt, wordt toevertrouwd. Gandidaten
voor het voorloopig bestuur behoeven zich
dus niet te laten afschrikken door de over
weging, dat het definitief bestuur later te
te veel met werk zal zijn overladen Een
zeker grondkepitaal zal voor de Vereeniging
moeten worden bij een gebracht.
Van net denkbeeld om de drie voorloopige
commissieleden, de heeren M. C. M. de
Groot, Herm. Jansen en Th. H. J. Mouwens
als voorloopig bestuur aan te wijzen, dat
zich dan een tweetal leden uit de arbeiders
kringen zou assumeeren, wilde volgens
mededeeling van den Voorzitter, het be
stuur niets weten. Ook het idee om bij de
bestuurskeuze onderscheid tusschen beeren
en arbeiders te maken, vond geen bijval
Nadateerst candidaten gesteld waren,
waarvan enkelen zich daarna teruggetrokken,
bleek na stemming, dat waren uitgebracht,
op de heeren P. Slavenberg 25, T. H. J. Mou
wens 26, M. C. M. de Groot 39, Herm. Jansen
30, Stegman 21, W. Elgers 17, A. Tim
mermans 13, H. Kemper 10, Loef de Meijer
4, D. Ris Ilzn. 16 en dr. Koene 15 stemmen,
zoodat de vijf eerstgenoemden gekozen
waren.
De vergadering werd daarna door den
Voorzitter onder dank voor de opkomst
gesloten.
M
Gisteren-avond 7 ure is de 11-jarige Corn,
de Bruin aan de Hoogstraat omvergereden
door een fietsrijder, vermoedelijk doordat
zij bij het hooren van de fietsbel verkeerd
uitweek.
Het meisje, dat bij dit ongeval een wonde
in de rechterkuit bekwam, werd in den
winkel van den heer J. M. Stolk verbonden,
waarna zij zich naar huis kon begeven.
Van nacht is een Westlandsche schuit,
geladen met meel, achter de mouterij
Delft" aan de Westvest door het wegloopen
van het water gekanteld.
Daardoor is het vaartuig later volgeloopen,
zoodat het heden-ochtend gezonken werd
gevonden.
De gemeenteraad van Overschie besloot
gisteren de gemeenterekening 1902 voorloo
pig vast testellen op f37520.34 in ontvangst
en f 33121.94 in uitgaaf: alzoo met een
bating slot van f4398.40.
Tot opzichter van de waterleiding werd
benoemd de heer K. A. Veuselaart te Over
schie.
De geloofsbrieven der nieuwgekozen raads
leden werden onderzocht en tot toelating
besloten.
Ten slotte werd aangenomen een voor-
stel-Ruhaak om het schuurtje van Jansen
aan het Achterom aan te koopen voor f 750
en hem het recht van overpad te geven.
Raadsherstemming en
Te Delft zijn tot lid van den gemeente
raad bij herstemming gekozen de heeren
J. H. Tornaer (kath.) 381 en J. van Agge-
len (vrijz.-dem.) 306 stemmen. De heer
Forma (antir.) had 305 en M. S. van Duvé
(lib.) 231 stemmen.
Vermelding verdient, dat de journalist
J. van Aggelen, de eerste vrijzinnige demo
craat is, die zitting neemt in den Delftschen
Raad en dat deze heer door geen der
kiesvereenigingen, maar door een groep
kiezers was gecandideerd.
Te Rotterdam zijn tot lid van den ge
meenteraad bij herstemming gekozen
District I. Gekozen de heeren J. van der
Graaf (aftr. antir.) met 1413, D. de Klerk (altr.
lib.) met 1280 en mr. C. T. A. J. Leesberg
(kath.) met 1213 stemmen. Verder hadden
de heeren G. W. Burger (lib.) 978, H.
Spiekman (soc.) 959 en dr. T. D. A, C.
van Moll (lib) 872 stemmen.
District II. Gekozen de heeren C. J.
Vaillant (aftr. lib.) met 1290, G. W. Burger
(lib.) 1j56, mr. D. Fock (lib:) 1255. Verder
hadden de heeren M. van der Nagel (antir.)
1173, P. Bredius (kath.) 1137 en mr. R.
B. Lsdeboer (kath.) 1122.
District III. Gekozen de heeren T. Koek
Jr. (aftr. lib.) met 1893, mr. J. G. L. Nolst
Trenité met 1388, mr. G. Moll (lib.) met 1364
stemmen. Verder verkregen de heeren mr. A.
Slob (antir.)) 1233, dr. T. C. Swaters (kath.)
1257, K. A. Warmenhoven Jr. (christ.-hist.)
1296.
Te Maassluis is tot lid van Raad herkozen
de heer Tn. van der Dol met 166 stemmen
tegen 120 op den heer Doelman.
Te Rotterdam heerscht sedert een paar
dagen een paniek naar aanleiding van het
feit dat een vreemdeling aan kinderen ver
giftigde chocolade boontjes zou gegeven
hebben.
Hoewel geen enkel ziektegeval officieel
is gebleken, loopt het volk te hoop en
bedreigt iederen vreemdeling, die een weinig
oostersch type vertoont.
Gisteren moest een Schiedammer, pas
met de stoomtram aangekomen, zich op den
Coolsingel uit de voeten maken, om aan
het woedende volk te ontkomen hij ver
klaarde nog nooit zoo bard te hebben
geloopen.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
is, door een onbekende oorzaak de logger
VL 75 benoorden het Noorder Hoofd te
Hoek van Holland aan den grond geraakt.
Het schip heeft 8 last haring in.
Gisteren-avond bij laag water was het
vaartuig gemakkelijk droogvoets te berei
ken en zou men dan ook de lading lossen.
De schuit heeft evenwel al een lek ge
kregen, waardoor zij vol water geloopen
is en nu geen kans meer heeft vlot te
komen. Daar het zeer kalm weder was,
zijn er, gelukkig geen ongelukken voorge
vallen.
Alles is verzekerd.
BINNESLAïD.
EERSTE KAMER.
Zitting van Woensdag 22 Juli.
Opsporing van delfstoffen.
De heer Van Boneval Faure
achtte de rechten van de eigenaren op den
bovengrond niet voldoende gewaarborgd en
daarmede dit wetsontwerp veroordeeld.
Het hooren van de eigenaren is naar zjjn
oordeel slechts eene schijnvertoonmg, daar
de Staat optreed als rechter in eigen zaak.
De heer V1 i e 1 a n d e r H e i n, die mede
verschillende grieven tegen het wetsont
werp ontwikkelde verklaarde .er tegen te
zullen stemmen. Zijn grootste bezwaar was
de onduidelijkheid en onnoodigheid van dit
ontwerp, dat eigenlijk niets anders is dan
een dood paard aan een boom gebonden.
De heer H a v e 1 a a r verdedigde het
ontwerp voornamelijk op grond, dat het
voor de Regeering van groot belang is de
uitgestrektheid der kolen beddingen te loeren
kennen met het oog op uitgegeven concessies.
Spr. deed daarbij uitkomen, dat een groot
algemeen belang jaren is verwaarloosd door
het ongebruikt laten liggen van gronden
die groote welvaart konden aanbrengen.
De Minister van Waterstaat
ontkende, dat het ontwerp een bedriegelyken
schijn oplevert of willekeurig is tegenover
de eigenaars van bovengrond. Geregelde
staatsexpioratie is in het belang van de
mijneigenaars en van een systematische
verleening van concessiën.
De heer Van Nierop betoogde, dat
de grondeigenaars tot heden van hun recht
op exploratie onvoldoende gebruik hebben
gemaaktstaatsexpioratie naar onzen kolen-
rijkdom is een groot nationaal belang.
De minister van Waterstaat
zeide in zijn repliek in antwoord aan
den heer Vlielander Hein dat de be-
grootingspost (als gevolg van dit ontwerp)
niet gespecificeerd zal zijn, maar zal inhouden
zoowel de kosten als de schadevergoe
dingen voor de eigenaren.
Het ontwerp werd daarna aangenomen
met 31 tegen 11 stemmen, die van de
heeren Reekers, Bultman, Kist, Vlielander
Hein, Meinesz, M. de Jong, Van Boneval,
Faure, Stork, Brebaart, Fenneman en Laan.
Aan de orde waren nu de drie tractaten
inzake
Internationaal privaatrecht.
De heer R a h a s e n ontkende, dat het
internationaal privaatrecht eenheid van wet
geving ten doel heeft, wel het voorkomen
van conflicten in wetgeving. Ook weerlegde
hij, dat bedoeld recht verandering in de
wetgeving zou eischen.
De Minister van Waterstaat
bestreed den vorigen spreker op zekere
punten. Ten aanzien van privaatrechttrac-
taten staat de Minister beslist den zekersten
weg voorrepetitie van elke tractaat in
onze wetgeving.
Na replieken achtte de heer Van dan
B i e s e n repetitie van elk tractaat in onze
wetgeving gevaarlijk in verband met het
niet te fnuiken amendementsrecht der
Tweede Kamer.
De drie tractaten werden zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Aan de orde was nu het ontwerp tot
wijziging der Suikerwet, maar om het
ver gevorderd uur werd de vergadering
verdaagd.
Provinciale Staten van Z.-Holland.
De Noord-Kethelpolder enz.
In de gisteren gehouden zitting der
Provinciale Staten van Zuid-Holland kwamen
aan de orde de adressen van de besturen
van den Noord Kethelpolder enz., met
voorstel van Gedep. Staten om m deze
diligent te worden verklaard.
De heer L o o p u y t hield vol, dat de
hooge waterstand van invloed is geweest
op den toestand der kade. Is de keur niet
nageleefd, dan deugde het toezicht niet, en
al was Defland daartoe wettelijk niet
verplicht, dan was. 't waterschap 't toch
zedelijk. De doorbraak op 24 April was
een gevolg van den veranderden toestand
door de loozing te Scheveningen. Opmerkelijk
is, dat sedert de doorbraak niet zoo hoog
meer wordt gespuid. Op 24 April jl. is
geconstateerd, dat de kaden op verschillende
plaatsen overliepen. Opheffing van onder
houdsplicht wilde spreker niet, maar wel dat
de plicht in andere handen overga.
De heer v. d. Berg stelde de vraagwie
voor den toestand verantwoordelijk is en
hoe te waken tegen gevaar voor nieuwe
overstroomingen in Delfland. Het onderzoek
door Gedep. Staten zal veel tijd vorderen.
Ondertusschen zijn de ingezetenen van
Delfland voortdurend blootgesteld aan het
gevaar van overstrooming. Daarom vraagt
spreker aan Gedep. Staten, zonder aanzien
des persoons te handelen en de bewoners
te vrijwaren tegen overstroomingen, door
te doen datgene wat des Delflands is.
In de gehouden redevoeringen vond de
heer Goekoop de beste bewijsvoering
voer het verzoek om diligentverklaring.
Na verdere discussie werd tot diligent
verklaring besloten.
De heer Fock vestigde de aandacht op
den treurigen toestand van den 's-Graven-
weg.
De heer Goekoop zeide, dat Ged.
Staten omtrent deze zaak, ook van belang
voor andere gemeenten, advies hebben
gevraagd van B. en W. van Rotterdam.
Na goedkeuring der begrooting werd
den heer Hoogeboom toegezegd een onder
zoek naar den toestand der vaarwaters
in het Westland.
De vergadering is daarop gesloten.
H. M. de Koningin heeft den burgemeester
van Roermond een bedrag van f 400 ter
hand gesteld voor de algemeene armen
zijner gemeente.
H. M. de Koningin en Prins Hendrik
brachten gisteren een bezoek op het terrein
van het zangersfeest van den Bond van Chr.
Zangvereenigingen te Apeldoorn, waaraan
12000 zangers deelnemen.
