Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Oe Duitsche Jezuïeten wet.
De Duitsche Reichsbote, het predikanten
blad, bevatte eergisteren een opzienbarend
bericht. Het verklaarde, uit betrouwbare
bron te hebben vernomen, dat de evange
lische opperkerkeraad het zich tot zijn
plicht had gerekend bij den koning van
Pruisen bezwaren in te brengen tegen de
voorgestelde opheffing van de beruchte
paragraaf 2 der Jezuïetenwet. Het gevolg
daarvan was, dat over de zaak een onder
houd plaats had tusschen den monarch en
den rijkskanselier, waarbij eerstgenoemde
zich erover beklaagde, omtrent de ware
stemming in het land vooral in evange
lische kringen verkeerd ingelicht te zijn
geworden.
Z. M. gaf daarop als zijn verlangen te
kennen, dat Pruisen zich in den Bondsraad
voor de ophelfing van paragraaf 2 niet
meer zou interesseeren. De Reichsbote
spreekt den wensch uit, dat de Regeering
zich in deze kwestie duidelijk moge ver
klaren. »Wjj kunnen", zegt de Germania,
»ons bij dezen wensch slechts onvoorwaar
delijk aansluiten. De Centrumspartij heeft
er in hooge mate belang btj nauwkeurig te
weten hoe de zaken staan. Het is ons
echter schier niet mogelijk te gelooven, dat
de Regeering aan een in het Parlement
plechtig gedane belofte van graaf Von
Bülow ontrouw zoude worden".
Petekind van den Tsaar.
De nieuwe wereldburger, aan wie de
kroonprinses van Rumenië het leven heeft
geschonken, heeft den naam van Nicolaas
De Tsaar zal peter en persoonlijk bij den
doop tegenwoordig zijn na zijn terugkeer
uit Italië en Oostenrijk.
Vreemde werklieden in Transvaal.
Uit Johannesburg wordt aan deLondensche
Standard gemeld, dat Viljoen, die daar
teruggekeerd is, hoog opgeeft van het
slagen zijner besprekeningen met de boeren
in Ermelo, Lijdenburg en Rustenburg, ter
zake van den invoer van vreemde werklieden.
De meerderheid zou zelfs een invoer van
Chineezen voorstaan, mits deze beperkt
bleef tot bepaalde ambachten. Viljoen zal
gaan spreken in het noorden van Transvaal.
Onlusten in Britsch-Afrika.
Officieel wordt medegedeeld, dat een
troep, bestaande uit dertig blanken en vijf
honderd zwarten, den 27n Juli Burmi, in
Noord Nigeria, heeft bestormd. Zij dooden
zevenhonderd man, onder wie de Emir van
Sokoto en de meesten van zijn hoofden zich
bevonden. Een Britsch officier en zes man
werden gedooddrie officieren en twee en
zestig man gewond.
Schiedam, 21 Augustus 1903.
Uit het Gemeenteverslag.
II.
O n d e r w ij s.
Hooger onderwijs. Gymnasium.
In Jan. 1902 waren er 53 leerlingen,
waaronder 5 meisjes. Bij den aanvang van
den cursus 1902/3 waren er 48 leerlingen
waaronder 3 meisjes.
Middelbaar onderwijs. H. B. School.
In Jan. 1902 waren er 131 leerlingen,
waaronder 10 meisjes, voor alle klassen en
4, waaronder 2 meisjes, voor enkele lessen.
De cursus 1902/3 ving aan met 126
leerlingen, waaronder 14 meisjes, en 8
waaronder 3 meisjes, voor enkele lessen.
Bij het eindexamen in 1902 slaagden van
de 17 leerlingen er 14. (In 1903 slaagden
alle leerlingen),
Burgerscholen.
De gemeente is vrijgesteld van de ver-
plichting tot oprichting van een burger-
dagschool.
De Burgeravondschool begon voor den
cursus 1902/3 met 83 leerlingen. Het
eindexamen in 1902 werd afgelegd door
5 leetiingen, waarvan 4 het diploma ver
wierven.
Lager onderwys.
Er zjjn 2 scholen (A en B) voor L. O.
met uitgebreid leerplan; 3 scholen (C, D
en E) aer le kl. en 2 scholen (F enG)
der 2e kl.
Aan schooi A waren 103 leerl. (jongens),
school B 150 leerlingen 30 j., 129 m
C 526 (250 276
D 530 (264 266
E 485 (249 159 n
F 241 (121 120
Daarvan ontvingen kosteloos onderwijs
school A 3 j.
B 3 m.
C 204 j. 221 m.
D 216 j. 205 m.
E 165 j. 167 m.
F 23 j. 4 m.
G 8 j. 4 m.
Bijzondere scholen.
1 Christ, nat. onderwijs, 1 Geref. onder
wijs, 1 R.-K. school met uitgebreid leer
plan, 2 R. K. scholen voor jongens, 2 R.-K.
scholen voor meisje', 1 R.-K. school met
uitgebreid leerplan voor meisjes.
Daarvan was het aantal leerlingen
Christ, nat. onderwijs 159 j. 178 m.
Geref. onderwijs 166 j. 122 m.
R.-K. school le sectie 451 j.
2e 138 j.
3e 272 j.
meisjes (a) 232 m.
(b) 99 m.
(c) 485 m.
Daarvan ontvingen kosteloos onderwijs
Christ, nation, onderw. 2 m.
R.-K. school le sectie 60 j.
(a) 56 m.
(b) 10 m.
(c) 23 m.
Herhalingsonderwijs (art. 4 leerplichtwet)
kwam hier niet voor.
Herhalingsonderwij s.
Op de school voor meisjes waren 89
leerlingen, op die voor jongens 47 leerlingen.
Op de herhalingsschool verbonden aan
school A waren 54 leerlingen, waaronder 3
meisjes.
Cursus voor hoofd-akte.
Deze werd gevolgd door 5 onderwijzers
uit deze gemeente.
Cursusvoorlandbouwkunde.
Deze werd gevolgd door 10 onderwijzers.
Rijksnormaallessen.
Deze werden gevolgd door 24 mannelijke
en 32 vrouwelijke leerlingen.
Bijzondere gymnastiekschool.
Deze werd bezocht door 13 leerlingen;
waaronder 7 vrouwelijke.
Huisvlijtschool.
Deze werd bezocht door 52 leerlingen.
Alleen jongens worden toegelaten.
Teekenschool R. K. Volksbond.
Deze werd gevolgd door 60 leerlingen.
Muziekschool (van Toonkunst).
Deze werd bezocht door 52 leerlingen
(23 j. en 29 m.
Verzamelingen van wetenschappeiijken
aard.
Er bestaat hier een stedelijk museum,
een verzameling munten, een ryksbibliotheek
voor onderwijzers, een volksbibliotheek van
'tNut en een bibliotheek voor minvermo
genden van den H. Vincentius van Paulo.
Wij vestigen de aandacht op achterstaande
advertentie betreffende den goedkoopen
trein 2 en 3e kl., welke Woensdag 26
Augustus a. s. van hier naar Haarlem en
Den Helder zal rijden.
Gisteren-middag is de koopman W. L.,
wonende aan het Broersveld, rydende op
zijn fiets, aan de Lange Haven nabij de
Koemarkt te water geraakt.
Hij werd door eenige personen op den
kant geholpen.
Gisteren-avond zes ure is het paard ge
spannen voor een wagen aan den Vlaar-
dingschen dijk tegen de helling van den dyk
geraakt, hangende in het tuig.
Nadat het dier van het tuig bevrijd was,
gleed het van den dyk, maar werd van
beneden, zonder letsel te hebben bekomen,
weer opgehaald en voor den wagen ge
spannen.
Heden-ochtend is hier aangehouden' de
reizende koopman J, H., die gesignaleerd
stond voor f 3 boete, subs. 2 dagen hech-
nis, wegens dronkenschap.
Hij is naar het huis van bewaring te
Rotterdam overgebracht.
Heden-ochtend viel de 13-jarige J. van
Koene, wonende aan de Hoofdstraat, in de
fabriek van de firma G. J. Vincent Co.
van een balk, waardoor hij den rechterpols
verzwikte.
Hij stelde zich dadelijk onder genees
kundige behandeling.
Den 25n Augustus a.s. hoopt Jan Noordijk
den dag te herdenken waarop hij 25 jaar
als knecht is werkzaam geweest aan den
stoomkoren molen »De West".
Behalve enkele klachten, die haar grond
vinden in de malaise in de Duitsche nijver
heid, heeft het verslag der Rotterdamsche
Kamer van Koophandel op een lichtpunt
te wijzen en niet bepaald voor Rotterdam
alleen, maar voor het geheele land.
Door voortdurende energie zijn de Rotter
damsche handelsmannen erin geslaagd, den
uitvoer uit Rotterdam te verhoogen, zoodat
de schepen, vol binnengekomen, niet met
bijna enkel ballastlading behoeven te ver
trekken.
Het algemeen verblijdend feit is echter,
dat een groot gedeelte van dien uitvoer
wordt bezorgd door de Nederlandsche
industrie zelve, in steeds groeiend cijfer
Weldra zal geen Nederlandsch industrieel
meer gebruik behoeven te maken van
vreemde uitvoerhavens, daar Rotterdam
voor alle streken als uitvoerhaven kan
dienen.
Dit lichtpunt in den handel beschaamt
wel wat de profeten, die den ondergang
onzer industrie voorspellen. (C.)
Heden-nacht is een felle brand uitge
broken in het kleerenmagazijn Insulinde,
Hoogstraat hoek Nauwe Marktsteeg tegen
over bet hotel St. Lucas, te Rotterdam.
Het magazijn, waarin sedert eenige weken
uitverkoop werd gehouden, is grootendeels
verwoest.
In de Eudokiastraat 31, gemeente Hille-
sluis, nabij Rotterdam, had het de aandacht
der buren getrokken, dat de alleenwonende
zonderlinge bejaarde dame, M. C. Duuring
genaamd, 53 jaar oud, sedert eenige dagen
zich niet had vertoond. Bovendien bespeurde
men den laatsten tijd een scherpe lijklucht.
Gisteren-middag 6 uur werd door den
burgemeester van Hillegersberg de justitie
gewaarschuwd en het benedenhuis geopend.
In de alcooi werd in de bedstede in dekens
gewikkeld het met bloed overdekte lijk
gevonden, terwijl ook in andere vertrekken
en op het oehangsel sporen van bloed
werden aangetroffen.
Ook werden in een andere bedstede, in
de voorkamer, verschillende bebloede doeken
gevonden. Den geheeien avond en een
gedeelte van den nacht hielden zich de
olficier van justitie mr. R. D. Ledeboer en
de burgemeester van Hillegersberg, de heer
Lefébvre de Montigny, met het onderzoek
bezig, daar aan misdrijf gedacht wordt,
wijl, volgens personen, die aan huis werk
zaam waren geweest, een vrij aanzienlijke
som gelds aanwezig moet zijn geweest,
waarvan slechts f2.50 werd teruggevonden.
Volgens de couranten, die zich in de
vestibule bevonden, moet zij 3 Augustus
overleden zijn. De voornoemde dame leefde
zeer zonderling en onderhield zich niet met
de buren, terwijl zij er ook geen dienstbode
op na hield.
Gisteren-middag is het lijk ter gerechtelijke
schouwing naar de sectiekamer in het
ziekenhuis te Rotterdam overgebracht.
Het is der justitie nog niet mogen
gelukken hare familie op te sporen.
De gemeenteraad van Delft besloot
gisteren o. m. bij acclamatie tot aanvaarding,
onder dankzegging, van de door den heer
nar. P. de Keth, te 's-Gravenhage, ten
behoeve van het gemeente-museum, gedane
aanbieding in bruikleen van zijn omvangrijke
en belangrijke verzameling munten en van
zijn aanbieding boeken enz.
Het verzoek van den heer Otto Friedrichs
te Parijs, gedaan namens mevr. wed. le-
Clercq, geboren De Bourbon, om vergunning
tot het leggen van een nieuwe zerk op en
het plaatsen van een hek om het gral van
Naundorff (zich genoemd hebbende Lodewijk
XVII) op de gesloten gemeente-begraafplaats
te Delft is door den raad toegestaan.
Door den njksveearts Kruijt te Delft is
gisteren het vleesch van eene aan miltvuur
lijdende koe, afkomstig van een landbouwer
uit Kethel, voor de consumptie afgekeurd en
verbrand.
BINNEN LANIL
Prins Hendrik is eergisteren te 10 uur
met den Groothertog en de hertogen Paul
Friedrich en Johan Aibrecht te Wismar
aangekomen, waar zij op het marktplein
ontvangen werden door den burgemeester,
die een toespraak hield. De Groothertog
noemde in zijn antwoord Wismar een
kleinood van Mecklenburg. Zooals men weet,
viert het stadje zijn 100-jarig feest met
optochten, parade, zeetocht en tot slot
onthulling van een gedenkteeken.
Gisteren is de Prins over Berlijn naar
het Loo vertrokken.
Het bestuur van de Rotterdamsche
Brood bakkersgezellen-Vereeniging Bijstand
zij ons Doel" heeft een adres aan den
Minister van Binnenl. Zaken gezonden,
inhoudende het verzoek, dat het geheele
bakkersbedrijf alsnog als verzekerings-
plichtig bedrijf bij koninklijk besluit
worde aangewezen en aldus het geheele
bakkersbedrijf in de Oagevallenwet van
1901 op te nemen.
Naar het weekblad Limburg verneemt,
zou het de minister van Justitie zijn, die
heeft bevolen een zeer uitgebreid en
nauwgezet onderzoek naar de beweerde
immoreele praktijken bij de jongste Sit-
tardsche verkiezing in te stellen.
In elke gemeente zouden buiten den
burgemeester een viertal ingezetenen worden
gehoord.
Het ontslag-Lindeman.
Het conservatief-liberale Utrechtsch Dag
blad meent, dat de minister met alle recht
optrad tegen den ambtenaar, die 's morgens
stond in bezoldigden dienst van den Staat
en 's avonds meehielp den Staat omver te
werpen. Het prijst bovendien 's ministers
groote lankmoedigheid.
»Is het echter gerechtvaardigd, van ont
slag als een straf te spreken vraagt
het Utr. Dbl., en het antwoord daarop
Als astral" kunnen wij ons denken be
risping, boete, verplaatsing of wat dier
meer zij. aOnslag" isbeëindiging eener
rechtsverhouding.
En de rechtsverhouding, die hier bestond,
moest beëindigd worden.
Een ambtenaar neemt in vry verdrag op
zich eenige staatsfunctie te vervullen. Hij
wordt daardoor staatsorgaan. Hy neemt op
zich de verplichting van trouw en gehoor
zaamheid aan de hiërarchisch boven hem
gestelde machten. En zoo ontstaat tusschen
hem en den Staat een rechtsband, hechter
dan een civiel-rechtelijk contracteen pu-
bliek-rechtelyke ondergeschiktheidsverhou
ding. Verbreking van de aldus vrijwillig
aanvaarde verplichting van trouw en ge
hoorzaamheid door agitatie tegen den Staat
in wiens dienst men trad, is verraad is felonie'.
Het eenig mogelijke, dat overblijft is,
dan onmiddellijke, met eervolle en plechtige
verbreking van den band, die feitelijk reeds
moedwillig werd verscheurd.
Het Utr. Dbl. acht met ons dit plotseling
ontslag een logisch-onontkoombare conse
quentie van de daden van den betrokkene,
die toonde verantwoordelijkheidsgevoel niet
te kennen, en het blad meent dan ook dat
het er slecht zou uitzien met een gemeen-
scqap, waar men dat zou vergeten.
Het Bestuur van den Bond tegen Vaccine-
dwang stelt pogingen in 't werk, een
eigen orgaan op te richten. Het vraagt
daartoe financieelen steun, in de eerste
plaats van de leden van den Bond en in de
tweede plaats van degenen, die, ofschoon
geen lid, met het streven van den Bond
instemmen.
De Tsaar van Rusland heeft uit de leden
van het Permamente Hof van Arbitrage
benoemd tot arbiters in het geschil tus
schen Venezuela en de Mogendheden omtrent
k*