Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Standen.
Zondag 10 Januari 1904.
lNo. 7797.
EERSTE BLJD.
Wie van de twee?
Bureau Beterstraat 50. Telefoon Ne. 85.
feuilleton.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
NIEUWE SBHIEDAM8GHE COURANT
FKUS TAH DIT BLAD!
Schiedam per 3 maanden f 1.50
Franco per post door geheel Nederland f - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADVERTEHTIÊN:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Door alle tijden heen heelt het met ont
doken aan mannen, die voorgaven mede-
'Üden te hebben met de arbeidende klassen
öaar voornamelijk twee tijdperken zijn er
aan te wijzen, waarin dit bijzonder op den
v°orgrond treedt.
Id de geschiedenis der achttiende eeuw
v'nden we den strijd om vrijheid, gelijkheid
en broederschap.
In onze dagen staan we voor hetzelfde feit.
De sociaal-democratie is doodgedrongen
ln elk land, hier meer, daar minder. Doch
een zeker internationaal karakter zit. er
Dn eenmaal in. Dat heeft op zichzelf weinig
te beteekenen, maar het wijst toch een
verschil aan tusschen de historie der acht
tiende en die der negentiende eeuw. Dat
verschil komt nog nog meer aan het licht,
a s men oplettend nagaat hoe ergerlijk de
£roote strijd loopt over de standen in de
Maatschappij
Het groote leerstuk der sociaal-democratie
St0°rt zich bitter weinig om vrijheid. Er
ls m de geschiedenis aller eeuwen geen
voorbeeld aan te wijzen, waarin meer de
vrtjheid geketend is dan juist daar waar
ne socialist de baas is.
Maar de gelijkheid
De heele boel aldus de socialisten
"toet effen gemaakt.
^an regeeringen, in welken vorm dan
0°lt> wil men niets weten. Van kerkelijk
gezag natuurlijk ook niet. Patroons zijn
0verbodig, want richt eenvoudig bondsla-
rieken op, waarin ieder evenveel te zeggen
eeft. In hoever die bondsliethebberij uit-
V°erbaar is, is lichtelijk te begrijpen.
Maar het egoïsme heeft al zooveel dwaas
eden uitgevoerd, dat het geen verwonde-
ring wekt te zien, hoeveel liefhebbers voor
*uike absurde theoriën nog te vinden zijn.
Domers, al ontkennen wij niet, dat er in
2)
»Neem mij niet kwalijk, Stroomberg, Ik
te haastig en had dat moeten zeegen.
tw?» tS 0UI^9 vr'enden, om samen te
Kerstmi n°g W#' deD avond voor
elkaar1 f güeda' -T\ Stroomberg, terwijl zij
Kaar de hand drukten. «Ik zal ze alleen
P vriendschappelijke manier bewijzen, dat
hf.!? I® T,are vriond n'et is, waarvoor je
ie a ,ou en dat Jaap veel beter is. dan
ov. Vroeger dacht je er ook zoo
r, maar toen Jaap niet voor predikant
gillie studeeren, in de journalistiek ging er.
en hef vrouwtje trouwde dat geen cent
Ja was, toen ben je omgedraaid als een
alle rangen der maatschappij, dus ook in
den uitgebreiden kring der arbeiders, veel
is, wat verbetering eischt daarom is het
nog niet noodig de maatschappij in het
hart te treffen en juist de kern van baar
wezeD aan te vallen.
Van natuurswege toch brengt de maat
schappij verschillende standen meeen
daarboven staat het door God zelf inge-
stelden gezag, waaruit, als eenig ware oor
sprong, een reeks van uiteenioopende rangen
voortspruit.
Wij ontmoeten dus allereerst een hooger
stand, die als het ware de bakerraat der
gezagvoerders is.
Uit de noodzakelijkheid om met arbeid zijn
brood te verdienen, vloeit als van zelf het
bestaan voort van een anderen stand, nl.
die der arbeidende klasse.
Tusschen deze twee standen in ontmoeten
wij de burgerij, die om zoo te zeggen een
trap vormt waarlangs het gezag afdaalt en
waariangs de arbeid zich in allerlei vormen
naar boven werkt, om neel de maatschappij
wel te doen.
In de middeleeuwen stonden adel en gees
telijkheid aan het hoofd der maatschappij de
burchtheeren waren om zoo te zeggeD de
koningen van hun gewest en de bewoners
dier gewesten vonden hun bestaan en nun
welvaart en geiuk in den dienst der
burchtheeren.
De toestand werd anders, toen de Fran-
sche revolutie haar bloedvergietend spel
begon. De burgerij onttrok zich aan het
gezag en de dienstbaarheid van den burcht
heer, en wilde zelf het gezag voeren. Alle
vroegere instellingen werden omvergewor
pen, en de maatscnappij ging een nieuw
tijdperk tegemoet.
Wat was het gevolg
Omverwerping, met van den een of
anderen gezagsvorm, maar van het gezag
zelf. De band, die allen samenhield, werd
vaneengescheurd, en het menschdcm in den
maalstroom van het individualisme geworpen
waarin ieder den baas speelt.
Het lag voor de hand, dst de derde
blad aan den boom, Je hrtn de nanden
van hem afgetrokken en ik weet zeker,
dat hij nu liever van honger sterven zou,
dan ook maar een cent te vragen."
Van Dongen keek hem een weinig onge
rust aan.
«Zoover is hij toch zeier met gekomen 1"
zei hij, «maar al was hit zoo. dan gaat het
mij nog niet aan."
«Natuurlijk met", zrt de advocaat droog
jes, «en daarom is lij te trotsch om iets
aan je te vragen."
«Laat er ons met verder over spreken",
zei Van Dongen. «Ei nu over de zaak zelf.
Weet je wel zek>r, dat je de zaak kunt
oplossen, zonder nij er in te betrekken
Ik zou in geen geval willen, dat zij zelfs
maar konden veruoeden, dat ik er de hand
in heb."
«Vertrouw gerist op mij", antwoordde
Stroomberg glmlachend. «Wanneer je
zelf de proef riet bederft, dan zal ik het
zeker met doen Alleen moet je voorbereid j
wezen op een fantastisch verbaal over de
financieelen tcestand. Je schudt het hoofd i
stand zich een gelijk recht zou toekennen
en op zijn beurt de burgerij we6r alles zou
trachten te ontnemen, wat het zich had
toegeëigend.
De strijd der sociaal-democraten, vooral
zich uitend in den lust tot algemeene
gelijkheid, is dan ook slechts een voortzet
ting van de Fransche revolutie.
De valschheid der revolutieleer komt dan
ook het meest in het licht in de sociaal
democratische leer, volgens welke een
maatschappij zonder standen zeer jgoed
bestaanbaar zou zijn, Wy vinden daarin
mets, wat ons hart kan streelen. Integen
deel, wil de maatschappij welvaart, geiuk,
voorspoed genieten, dan moet zij op het
gezag der overheid rutten en in tevreden
heid onuer alle standen haar kracht vinden.
Indien de sociaal-democratie haar rol
kon afspelen, zou net er ai zeer bedroevend
uitzien.
In een maatschappij zonder onderwerping,
zonder onderdanigheid, in een maatschappij
zander standen, moet noodwendig hetgezag
van den sterkste de hoofdrol spelen en zou
ons mets te wacüien staan dan de afschu
welijkste wreedheid.
Schiedam, 9 Januari 1904.
De Arbeidsbeurs.
(Opgaaf 9 Januari 1904.)
Gevraagde Arbeidskrachten.
Leerjongens voor net sigaren vak. id.voor
de pakkamer vao een sigarenfabriek.Een
scnoenmaker (halfwas). Een koperslager.
Een smidsknecnt. Een boerenknecht.
Een gasfitter (baitwas).Een iuijongen
voor een wmdmoien. la een fabriek een
jongen, bekend met kieedennaaien. Een
jongen voor moestuin. Een dienstbode
voor meid-alleen. Een keukenmeid.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerlieden, Drukkers. Winkelbe
diende. Kantoorbediende. Distillateurs-
knecht. Boerenknecnts. Tuiniersknecht.
en ik weet wel, dat je niet nouat van
leugens, maar in dit geval zullen ze, al
klmkt net vreemd, tot de waarheid voeren.
Stil." Hij luisterde en opende da deur, die
toegang gaf tot een kleine achterkamer.
«Ga oaar binnen, luister goed en verraad
je vooral met."
Nauwelijks was de rentenier in zijn
schuilplaats, of er werd aan de deur geklopt
en er t;ad er een keurig gekleeöe jonge
man binnen, die den advocaat met uitge
strekte hand naderde.
Stroomberg beantwoordde den handdruk,
al was 't ook met van harte. «Dank u,
mijnheer Van Dongen", zei hij. «Ik wou,
dat ik u hetzelfde wenschen kon"..., hij
eindigde den volzin niet en gaf zijn bezoe
ker een stoei.
Tom Van Dongen keek hem verwonderd
aan en ging daarna zitten.
»U wenscnt mij over een belangrijke
zaan te spreken vroeg hij.
»Juist", antwoordde de advocaat somber.
«We zullen even op uw broer wachten, hij
kan elk oogenblik komen."
Koetsiers. Slagersknecht. Kistenma
kers. Ververs. Een houtkoopersknecbt.
Bakker. Een houtzager-zagenscherper.
Een behanger (halfwas). Een machinist
bankwerker-stoker. Een smid-jongen.
Boek binders werk aan huis gevraagd.
Personen voor lichte werkzaamheden. id.
voor schrijfwerk. id. voor loopwerk,
id. voor los werk. Gelegenheid gezocht
voor jongens ter opleiding in smidsvak,
kuipersvak, manufacturen vak, boekhandel
en timmervak. Schoonmaaksters.
Wasschen aan huis gevraagd. Dienst
meisjes voor heele en halve dagen,
Geronden voorwerpen.
Terug te bekomen aan het commissariaat
van politieeen balkeen portemonnaie
een bos sleutels; een damesbontjseen
sleuteltje; sajet; een handschoen een reep
afzetsel voor schorten.
Terug te bekomen aan de volgende
adressen: een vulpenhouder: P. E. v.
Leeuwen, Kethelstraat9een postboxsleutel
A. v. Leeuwen, Viliastraat 86; een porte
monnaie D. Paik, Noordmolenstraat 36
kinderkousen: wed. L. Groene weg, Touw-
baan 48een meikmaatJ. H. van der
Kamp, Bagijnehof 12; een schippershaak
H. de Haan, Hendrik Gabelstraat 34 een
dameshorloge: P. Vink, Singel 16een
damesbontjeG. Schippers, Zijlstraat een
bril in etui: H. Scholten, Zijlstraat 54.
Voor de leden van den Gemeenteraad is
ten raadhuize ter visie gelegd, teneinde in
de eerstvolgende vergadering tot eene
benoeming te kunnen overgaan, een voor-
oracnt ter benoeming van een onderwijzer
aan school C (hoofd de heer C. Kerdel),
waarop geplaatst zijn
1. P. J. de Mooij te Sommelsdjjk.
2. J. v. d. Erve te Poortugaal.
3. J. Kense te Stavenisse.
Gedurende het jaar 1903 zijn hier uitge
reikt 1034 arbeidskaarten; geldig waren er
«Wal? Komt Jaap?" vroeg Tom verwon
derd de wenkbrauwen optrekkende.
»Ja, daar hoor ik hem ai, geloof ik,"
Iu de gang hoorde men een vlugge stap,
een korte klop aan de deur en Jaap trad bin
nen.Hij had niets van het overvriendelijke van
Tom in zich. maar gaf zulk een indruk van
goedhartigheid, dat Stroomberg, hoewel zijn
vingers pijn deden van Jaap's forschen greep,
vriendelijk glimlachend naar hem keek, Maar
vooral de ontmoeting van de twee broers
trok zijn aandacht. Hij had Jaap ook niet
gezegd, dat Tom er zijn zou en wist, dat
de verhouding sinds eenigen tijd nogal ge
spannen was. Jaap stak evenwel rond
borstig de hand uit.
«Hoe gaat het Tom vroeg hij en maakt
je vrouw good en hoe is 't met... oom?
Alles wel?
Tom ontweek zijn blik, kreeg een kleur
en stak toen aarzelend twee vingers uit,
waarna hij zei«Alles wel, maar heb
hm.oom sedert een paar dagen niet gezien.
(Wordt vervolgd).
