Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
'«S» "d 0ta"«
iï'2,
Xz^'s'kM
'4to- t
-?sie Jaar".
Dinsdag 15 Maart 1904.
:No. 7852.
Bureau Beter straat 5$. Telefoon Ne. 85.
zijn gr°°-
ALGEMEEN OVERZICHT.
De oorlog in Oost-Azië.
F «IJS TAN DIT BIADl
Schiedam per 3 maanden f 1.90
franco per post door geheel Nederland f
A-fzonderlflke Nummers
2.—
0.05
PRIJS DER iDTEBTENlltH:
Van 16 regelsf9.80
Elke gewone regel meer- 0.40
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
l^irijsclie Kroniek.
Het maoi
''«eten Zek®r ®®n merkwaardig toeval
West** °P 'le' z®'^d® tijdstip waarop in
Vr®de „g80 da zegenpraal van denwereld-
ke"en p 6r<^ w®rd ®D zÜn® apostelen, de
'"«r 0p re""ric Passy en d'Estournelles
k«rfeen 2.e®stmalen onder het geknal der
v°iten^K r08DQ ®n d® 'erzoening onder
Va0 het ®Zongen, de vertaling verscheen
8cr'»ain" '!aac'u'ge werk «Journal d'un
SekrÜver'n °°r d®n grooten Russischen
Bij st°ïevski.
^#rre o? aanvanS van den oorlog in bet
^ker^60Van belanS tegenover
*rede o0 PrÜzenswaardige droomen van
('e gedacht ^etD88n® broederschap, ook eens
t# "ooren 180 80 gevoelens over den oorlog
geb®el anrf80 W#' *an 880 ^us' d'® ®r 200
V°'8®liocre 8rS °V8r d®D'£t als Toistoïenzjjn
'Q d«Ze\~ 8n d'® boog genoeg slaat om
ïn het 88118 me8 m°gen praten.
b°eien °Urnal d'un écrivain" wordt op
ü°r|0g WlJze d« Russisch-Turksche
08 Oolter f5, 1876 en 1877 beschreven.
®*bee| g Sc kwestie, welke toen ook
pV#r 'rede°^a V8rontrustle> de problema's
Ur°Pa 8B 8n oor'°g, de toekomst van
S-i' onvermijdelijke gedaante-
KC. '"ende n a 0Dzer planeet zijn de ver-
llJ horken11 uW8rpen W8lk® Rostoïevski
8v«0dige r ehandelt en waaraan de
s ®h WerW ,8? aan«nJP«cde beelden den
lJh Der««„ an ®®n drama geven,
o^^rweg. Ï1J 8 gedachten kunnen gerust
D 880 bier d 1JV8D' WaDt mÜn bedoeling is
V°8l®0s 08 g8sP'®rd« beschouwingen en
f Dl»len sch8 don oorlog van dezen
t81Jpet" réalisiV8r|..dl8 men door z«n aan*
k 6r® gcvlT u M d8 Balzac on door zijn
rij ,D8ot 10 100 kort mogelijke
kfooghartie ^!anme 'I®' heel» en das
8oretiCUs fmfuWlJSg88r' nocb oen abstract
kBd bat 'olkslne) 89D staatsman die zich
dicht V'ordon, heettDletS aaDtrekt> gonoemd
d.n Üke Ziel A niat,;®gonstaande zijn
Ma °0ri°g als d'e gedachten over
ï8tr® had. onverbiddelijke Joseph de
^ster
doch^StUk He Oorlog 080 gedeeit® Tan het
mT >Verkondi8®n
4Bh8t b'oed ware,0:?810- Z« k~
d® re!) Ü8 Oorl°g is e a'ver80t®n worden.
»ten, l6®ringen n onheil. Doch
*«aen z0n leven *9 da'
z«n leven te J.
i k.m: geven voor hetgeen
;n j —i meer hooge
Modernen. fce"oele catechismus
smenschheid te doen hebben, gebruiken
»die zeilde meuschheid dikwerf ten eigen
»bate. Zonder den oorlog werd er mis
schien nog meer bloed gestort. Gelooft
»bet vrij, in zekere gevallen, wellicht in
sde meesten, is de oorlog een proces
waarin door een minimum bloedvergieten,
vmen tot een intsrcationalen vrede geraakt.
»Met dit al blijft het treurig. Doch wat
sdaaraan te veranderen, nu het eenmaal
»zoo is. Beter eens het zwaard te trekken,
»dan zonder einde te lijden. De heden-
ïdaagsche vrede maakt den mensch wreeder
vdan den oorlog. Die soort van vrede wordt
»duur gekochthij brengt stilstand in de
vontwikkeling van den geest. Het zijn
valleen de leiders, de exploiteurs der mensch-
vheid, die gedurende een langen vrede vet
v worden."
Iets verder, een droomer, die van para
doxen houdt die niemand anders dan
Dostoïevskie zeil is aan het woord latende,
geelt hij onder een meer bepaalden vorm
zijn eigen ideeën over den oorlog
vDe goedheid en edeimoedjgheid ver-
vdwijnen gedurende de lange vredeperio-
vden uit de zielen. Men ziet overal cynisme,
vonverschiliigheid en verveling. Men kan
vgerust zeggen, dat een lange vrede de
vmenschen ongevoelig maakt. Wat het
vsiechtst in den mensch is, komt in die
vtijdperken van vrede altijd op den voor-
vgrond waaronder bijvoorbeeld ae rijkdom
ven de verkwisting door spel en weelde.
vNa een oorlog acht men weer de beiang-
vloosheid en de liefde onder de menschen
vdoch wanneer de vrede duurt, verdwijnen
vlangzamerhand die edele gevoelens. Een
vlangdurige vrede geeft verslapping, verlaagt
vde gedachten en leidt tot verderf. Hij
vvermindert de edele aandoeningen. De
v vermaken worden in de vrededagen
vruwer. Men denkt slechts aan stolïelijke
vvoiiioeningen. De iusten, minder bedwongen,
vwreken zich in excessen en wreedheden.
vDe oorlog verjongt, verfrischt alles, geelt
vkracht aan de gedachten. De kunst daalt
valtjjd in vredestijd. De schoonste gedachten
v worden altijd door strijd geïnspireerd. De
vmenschheid voelt dat de oorlog een ge-
vneesmiddel is en daarom zal bij haar
vdierbaar blijven."
Dostoïevskie gaat zelfs zoover met in
welsprekende bewoordingen te beweren,
dat de oorlog de geest van broederschap
ontwikkelt en de volkeren vereenigt
vHoe wilt gij dat hij de volkeren veree-
vnigt vraagt men hem. Met hen te
«dwingen zich wederkeerig te gaan achten.
»De broederschap wordt op bet slagveld
vgeboren. De oorlog voert minder tot de
vondeugd dan de vrede. En laat men ons
vniet over de mateneele verliezen, welke
vde oorlog veroorzaakt, spreken. Iedereen
«weet dat na den strijd alle krachten her-
«leven. Het is aisol een onweersbui de
«verdorde aarde is komen verfrisscben en
«weder vruchtbaar maken."
Vervolgens onderzoekende wat de oorlog aan
het volk zelf aanbrengt, dat volk wat bij
zoo'n goed hart toedraagt, voegt Dostoïevskie
hieraan toe«Het volk wint er meer door
«dan het er bij verliest. Het is voor het
«volk dat de oorlog de beste gevolgen heeft.
De oorlog maakt bij het vechten allen
«gelijk, vereenigt den dienstknecht met den
«meester in die hoogste uitdrukking der
«menschelijke waardigheid, het ten offer
«brengen van het leven voor het algemeen
«doei, voor allen en voor het Vaderland.
«Gedurende den oorlog zijn alle heldendaden
«gelijk De oorlog geeft aan de menigte
«gelegenheid zich zeil te achten; daarom
«verzet zij zich er niet tegen. Zij maakt
«krijgsliederen na de veldslagen en luistert
«later met eerbied naar de verhalen der
«heldenfeiten en overwinningen. De oorlog
«in onzen tijd is nog een noodzakelijkheid
«zonder hem zou de wereld met alleen
«kranker worden, doch geheel bederven".
Om te eindigen nog deze fiere kreet van
een geduldig hopen, welke, hoewel op den
veldtocht van 1877 betrekking hebbende,
klinkt als ware hij heden uitgestooten, zoo
trouw geeft Oy den Russischen geest terug
op het oogenblik van den strijd in het
Verre Oosten.
«Men moet op alles voorbereid zijn. Zelfs,
«indien wij veronderstellen dat ons in den
«aanvang tegenslagen wachten dan mag
«men den moed niet verliezen. De Russische
«kolos zal er niet door wankelen en eindi-
«gen zijn beurt te krijgen. Ife druk hier
«geen ijdele wenscöen uit, ik ben zeker
«van hetgeen ik zeg. Onze kracht ligt in
«ons vertrouwen in den kolos. Geheel
«Europa vreest soms, dat zijn oud gebouw
«van zoo vele eeuwen gaat instorten. Wij
«kunnen ons op onzen kolos, op ons voik
«verlaten".
Bewonderenswaardig vertrouwen I Ferme
gerustheid welke met een helderen glans
den gemoedstoestand verlicht van een volk
zoo dicht bij ons, doch tegelijk zoo ver van
ods staande.
Wat is deze hymne aan den oorlog door
den grooten dichjer van een groot voik
gezongen, ver van die verleidelijke, bekoor
lijke droomen van een aards paradijs met
zijn eeuwigen vrede en dit nieuwe werk
van den genialen Rus doet ons onwillekeuri g
danken aan de eeuwige woorden der H.
Schrift: «Deus tradidit muudum hommum
disputationibus". (God heeft de aarde aan
de twisten der menschen overgelaten).
Fidelius.
Parijs, 1—12 Maart 1904.
14 Maart 1904.
Bij Port Arthur.
De krijgsbeweging der Japanners blijft
allereerst gericht op het gewichtige Port
A-rthur, dat voor de bewoners van het land
van de «rijzende zon" een overbegeerlijke
prooi blijft. Niet alleen dat de Japansche
vloot Port Arthur op den duur niet met
rast laat, de nadere berichten over den
jongsten aanval inden nacht van 10op 11 dezer
bewyst, dat zij nu krachtiger optreedt dan
in de atgeloopen weken.
De gebeurtenissen in den nacht van den
lOn laten zich nu aldus samenvatten. Ja
pansche torpedobooten verschenen 's nachts
voor Port Arthur, werden door de Russen opge
merkt (niet die welke de mijnen legden, volgens
Togo) en trokken in zuid-westelijke richting,
aoor de Russische torpedobooten (die op
zettelijk weggelokt werden achtervolgd.
Bij het toen voigende gevecht zouden de
Japanners (volgens de Russen) een boot
verloren hebben. Met behulp van de naderbij
komende kruisers dwongen zij echter de
Russische flottielje tot den terugtocht en
de Russische topedojager Steregoetsji werd
ernstig beschadigd. (Het was een boot van
220 ton en 27 mijlen vaart. Toen de Rus
sische admiraal die zag, ging hij zelf aan
boord van de Nowik en snelde met twee
kruisers zijn in 't nauw gebrachte torpedoboot,
die met met de anderen mee kon, te nuip
de boot werd echter omring door vijf Japan
sche kruisers, en was niet meer te redden.
De Steregoetsji werd door een Japanscn
schip op sleeptouw genomen, maar zonk,
waarbij een gedeelte der opvarenden ver
dronk; de overige Russen werüen aan ooord
van de vijaadelijke scnepeu genomen. Op
de beide viootea werden eemge, maar geen
ernstige verliezen geieden. De Russiscne
berichten spreken nog van ernstige bescna-
diging van den Japanschen kruiser lakango
en misschien nog van een anderen kruiser
het Japansche rapport vermeld ait niet.
Den volgende morgen begon een nevig
bombardement van de haven en de stad
van Port Arthur; een deei der Japansche
vloot had zich daartoe beschut opgesteld
achter het voorgebergte Liao-ti-sjan. Op
een afstand van tien kilometer bestreek het
zware geschut aldu3 de westernaven en de
projectielen vielen ook in de stad en op de
omringende forten, overal schade aanrich
tende. De Russische forten beantwoordden
het vuur.
E n ooggetuige van het bombardement
van Port Arthur van Woensdag op Donder
dagnacht, verklaarde, dat het schieten der
Japanners dat bij de eerste beschietingen
middelmatig is geweest, bij deze gelegenheid
bijzonder juist was. De Retwisan, die
zich op de bmnenreede bevond, zou ver
scheidene malen zijn getroffen door de
projectielen. De bemanning zou veel hebben
geieden. De forten van den Goudberg
zouden ernstig bescnadigd zijn.
Volgens de Japansche lezing - bet verslag
van admiraal Togo over bet gevecht van
den lOden nebben de Japansche torpedo-
booten Port Artnur Donderdag een uur na
den middag boreikt en geen vijana gevon
den. Een fljttieije legje mijnen in den
ingang van de haven m weerwil van het
hevig vuur batteryeneen andere
raakte om half vijf met aan vijand slaags.
Het Japansche vuur oraent groote scnade
op de Russische scnepeu aan. Vau een
werd gezien dat het in brand stond. De
NIEUWE SCHIEDA
Deus tradidit muudum ho-
ïuinum disputationibns.
H. Schrift.
B. '"OS 0s-„ j -™.UUBWUljjOU CU