Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
S5 i*"'.1f;.'*
-^ste Jaar®:.
Zondag 27 Maart 1904
No. 7862.
BLAD
°ude dorp.
<h?. «8«ó :nn ien stal zijner eigene
Bureau Beterstraat 50. Telefoon No. 85.
BERICHTEN.
k
eflnisgevins:.
iaarlijksche herijk.
Twee-
sijlet op h
8<>a wr t°' '7'
ei4iileioii.
BURGER-AVONDSCHOOL.
Parijsche Kroniek.
Slot
NIEUWE SCHIEDA
PKUS Til DIT B A Dl
Schiedam per 3 maandenf 1.80
't*Oco per post door geheel Nederland t - 2.
^feonrierljjke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADYERTEHTIËNf
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billjjke overeenkomsten
aangegaan.
Et"SrtR en Wethouders van
Jij",d<:zer er' desGit van hee.-en Gedeputeerde
»*if \rov. ^r>"uci<= vau 21 DeCemuer 1903, uo.
t Cq I.Kkr U°' IlD alsmede op ue missive
Rr„ '^»ari cRet vau dieust te Rotterdam.
lo 'ennis van de ingezetenen dezer
J,'en dat het
en 8°edkeuringsmerk gedurende de
8.Wlchlen t ideu 'JR en herijk van maten
a »etvUll e bezigen, zal zijn de letter p, in
lijk," dat de 'Ry°rm 5
*«t/ RER(j ita '9°4 aan te vangen twee jaar-
*Qoj c r(JQrCn Vaa üe inhoudsmaten voor droge
kngtc nalen en gewichten,
ut aau een.e zal pUats nebbeu m het
(gJu, acbttr a'ezeu lokaal aau ue Lauge-N teuw-
«UceiJ Us''ek»ch u ü)"l'uasium alhier, no. 12t,
y°'lrhiiH*erkd«l,UU vau 5 April tot 21 Mei a.s.op
U4 UU ags qi ""fiezouderd 12 Mei van ilea
j0> 12 uur en des namiddags van
Kercp'. *01 k Re °uderverdeeling der werkzaam-
J^'Ch a §aiiS,0rder'ng Yan ae orde en den
?ebcie tlgeü g *.an deu dienst, van de huizeu der
aUufte uPsaat VaC"^es zu'leu hezoigd worden, hou-
ulHen"^ateq 11 oen d..g eu het uur, waaropzij
a'e' ia ^hhied" 8cw'chtcn tot deu herijk zuüen
**ry Uchten Cui terwijl zij, die zoodanig briefje
be? UP de i"tVaQÜeu> zieh tot het bekomen
4o, ,8ezeedp ?\en aaugewezeu dagen en uren
f1*'* bit Ue bei.° kunnen aanmelden
a;Seo do terui, aQëdebbeuden worden herinnerd
deze H!augst ,der voorwerpen te over-
uflfC. ^Uiac^ljk met het goedkeunugs-
^uhte" Reroep ""Sfmerk zijn ge tempeld, daar
^*VoL, *ljft be»a Vcrzuimeu, die bij den herijk
V<w tuS dui ölet zal ontslaan van rechts-
p,.,e ',Q ''u'innering gebracht:
X0tdeq Clllcdeu ,,er mateu en gewienten dan alleen
e>'tide 4aaScbodpS de vuorvv,;IPcn schoon en dioog
dat 1 dat ver.if eu Zlch in zoodauigeu toestand
w" »anetïu>aten „'1° en,stB,nRel'ug ".ogelijk is,
i 0rdeü uuvrett,p 1 uicrkteekenen ofaauwtjzin-
5 be,i a's*keur,falgeschaite maten moeten
dat ^tgeUbmen'n teQ *ilen "Jde bunnen worden
^bruiic
en of voorhanden hebben van
3)
*oni^®^>bthlei!'a't1^ 'a8 aan handen en voe-
«W terwii| n„ We8r stapte een schild-
Vh. 8811 aantal vÜfug'al schreden af
>«rbiiif ®8rei?eid o(.° at8n' oestemd om de
^°orbr h,8'den *n ^te '?fS8n 10 de scnuur
fiet^!uen. ^8n ^jd met kaartspelen
^tieïu81 j avon<^ 8n de regen
haet dan ook ne schildwacht
fi°Pen tl"')0röare ^at lW88 gedaanten
*0 rv.' '°tselinrr a 8'm en zyue zuster
l"1 st8f 10 dt h» 1" Wiinel zyn zusier
h* to 81 |18P, de d 80 l8rW1J' d8" "aar
s»eeJ8s banden ?8n trok' 8B met
Kcht sPf°ng Wilhehn 8®vangeneios
8,1 braeht bi naar d8n «8h''d-
bem met een by, een
iet met het vereischte goedkeuringsmerk voorziene
maten of gewichten verboden en strafbaar is.
En is niervan afkondiging gescmed, waar
het behoort, den 26-ten Mtarc 1904.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
VERSTEEG
De Secretaris,
V. SICKENGA.
De TENTOONSTELLING der Teeke-
iiingen zaï dit jaar genoud*n worden op
Maandag 28 en Dinsdag 29 Maart a.s.,
'.avonds 7 uur in net gmouw der Hoogere
Burgerschool.
De Directeur
J. A. HINGMAN.
De toespraak van Z. H. Pius X tot het
H. College den 18den dezer gehouden, werd
in Frankrijk van Katholieke zijde sinds
tang veiwaejjt en is met vreugde vernomen,
»Gy kent, zoo sprak den Vader tot de
zaauwezige kardinalen, de smartelijke
«geoeunemssen welke sedert eemge jaren
»iu Frankrijk zijn voorgekomen. Vanat onze
»verneifiug op de Apostolische Stoei hebben
»wtj, evenmin ais onze glorierijke Voor
ganger, verzuimd, bewijzen van oprechte
«toegenegenheid aau de groove Fianscne
«natie eu ouondere eeroied aan hare
«regeermg te betuigen. Doch, het moet
«eikeud worden, terwijl wij ons innig
«veineugdeu over de voortdurende uitingen
«va i godsviucnt en helde weike tot ons van
«dit katnoneke volk kwamen, werden wij
«diep bedroeld door de in de wetgevende
«kringen genomen en nog te nemen maat-
»iegeien tegen de geestelijke congregaiiëu,
«welke ui du land door nare oewouderens*
«waardige werken van liefdadigheid en
«onrisieiyke opvoeding niet miuuer de roem
«der Kerk als van net Vaüenaud waren.
Zeer merkwaardig is vooral wat de Paus
nauer zeide, nameniijk, dat men nog verder
wondde in uen scnouuer toe. Ue schiid-
wacdt was een oua-gedieude. Onaer het
uilstooien vau eau tuiden schreeuw keerde
ny z en om, greep Wtiheim aan en storte
met nern op den grond. Vrucnteloos poogde
WiiDeim zich los te rukken en terwijl Bertna
met haar vader op koiten afstand bleven
staan, niet kunnende besluiten te vluchten
met achterlating van broeder en zoon,
stormden de soiuaten, die zien in de schuur
bevonden, op den alarmkreet van oen schild
wacht in wilae vaart naar buiten.
Alles scheen verioreu. Opeens ontving de
schuuwacht een geweldige vuistslag tegen
net hooid, uie hem bewusteloos maakte en
Wilueim aeed loslaten.
Christiaan, nep Bertha, des buurmans
zoon, de trouwe vriend en speelgenoot harer
jeugd, dien zij immers had lietgehad, maar
wien zij niet nad mogeo toebehooreo, daar
haar vader verlangd en bevolen nad, dat
zij zich met den rijkeren Andreas Bussert
zou verloven. Maar nooit naa zij Chrtstiaan
kunnen vergeten en nu stond deze naar bij
in den noogsteu nood.
Hierheen, hierheen, riep Christiaan en
allen snelden langs de stal in de duister
nis voort.
Da soldaten losten in het wild hun
wil gaan met het wetsontwerp wat de
regeering verdedigt en wat ten doel beeft
het onderwijs zelfs aan de leden der geauto
riseerde geestelijke instellingen te ver
bieden, deze wettig geautoriseerde instel
lingen op te heffen en hare goederen te
iikwideeren. «Wij betreuren en veroor-
«deeien openlijk", gaat de H. Vader voort,
«zulke maatregelen geheel in strijd met
«het idee van vrijheid en nog meer tegen-
«strijdig aan de grondwettige bepalingen
«van het land, aan de onDetwistbare rechten
«der Katholieke Kerk en aan ae regelen
«zeit uer beschaving, welke verbiedt vreed
«zame burgers te treffen. Ook kunnen wij
«met verzwijgen hoe smartelijk het ons
«getroflen heelt dat het eerbiedig schrijven
«van verschillende hoogst verdienstelijke
«herders, waaronder drie leden van het
«H. College, de Hoogste Raad van de
«Apostoiiscne Stoel, aan het hoofd der
«Republiek, door een maatregel getroffen
«werd, waarbij dit schrijven als abusief aan
«den Raad van State gerefereerd is, alsof
«het een missiag kon zijn zich tot het
«noold van den Staat te richten, ten einde
«zijn aaudaent op onderwerpen in direkt
«verband met de meest gewichtigste plichten
«van het geweten en het openbaar welzijn,
«te vestigen.
De Paus besloot met te verklaren, dat
zijn moed met veifLuwd is en dat bij boopt,
dat dit gevoel van moed en kracht ook de
geestelijke zusters en bloeders van Frankrijk
zal bezielen. «Zij, ue kinderen bij uitnemend
heid der Katholieke Kerk, welke wij met
de innigste deelneming onzer vaderlijke liefde
en onze vurigste gebeden op hun
lijdensweg volgen. Hij beveelt hun in
godsvrucht en ijver te verdubbelen en aan
hen, die hunne ïusteilingen bestrijden, ver-
g ffexns ie scnenken.
Dit protest van een Vorst zonder
soldaten noch fortuin, zal de rust van net
Franscbe gouvernemet niet verstoren. Wan-
geweien, maar niemand werd getroffen.
Kolonel d'Ermont stampvoette van woede
bij net nooren van net voorgevallene. Hij
besloot een atsenrikkend voorheeid te geven
om zienzeiven tegenover zijn superieuren
ie recnivaardigen, de soldaten tevreden te
stellen en de dorpsbewoners te doen gevoe
len, dat hetgeen geschied was niet onge
straft bleef.
Op zijn bevei werden mannen, vrouwen
en kinderen uit hunne woningen gehaald
en naar de marktplaats vervoerd. Alles sid
derde van angst
Waar zijn de schuldigen? beet de
koionel oen dorpsgeestelijke toewaar zijn
ze, die een Fransch officier hebben vermoord
en daarna eet) aanslag op den schildwacht
hebben gepleegd Gij moet het weten en als
gij bet niet kunt of wilt zeggen, dan wee
het dorp en zijn bewoners.
De geestelijke werd doodsbleek. Ik weet
niet waar de Fiemmings zijn, stamelde hij,
maar wel weet ik, dat deze menschen hier
aden onschuldig zijn. Heb erbarming kolonel
indien er gestraft moet worden, straf mij,
maar iaat dezen, die niets misdreven, onge
moeid.
De kolonel dacht een oogenblik na. De
woorden van den geestelijke hadden toch
neer Combes in de Kamer over het hoofd
der Christenheid spreekt, dan doet hij dat
gaarne met eene sans géne, welke soms
aan het ongepaste grenst. Deze parlemen
taire vuistvechter begrijpt weinig van de
hooge zedelijke kracht. Zij bestaat echter
en allen die in dit katholieke land nog
niet door de onverschilligheid of lauwheid
ontaard of door het ongeloof verdord zijn,
zullen hun hoop, bij het lezen van dit
krachtig protest van het Eeuwige Recht
tegen de voorbijgaande tyrannic, voelen
versterken en derleven.
De plechtige woorden van Z. H. Pius X
zijn een waarschuwing waarmede de Rej>u-
blikeinsche Verdediging en Ma?onnerie
geen rekening zullen houden en waarop
alleen olficieele lompe aardigheden tegen
eeneerbiedwaardigen grijsaard te verwachten
zijn. Zij zijn daarom niet minder nuttig
en belangrijk. Zij zullen een enorme weer
klank hebben en daarom is het, naar mijn
inzien, wei te betreuren, dat zij niet eerder
gesproken zijn. De Fransche Katholieken
wisten wel, aat de Paus hun hef heeft en
beklaagt, doch het was hun met onver
schillig, dat hij in heldere, krachtige
bewoordingen Zijn verontwaardigde droef
heid over ae verschillende vormen der
tegenwoordige vervolging en onderdrukking
uitsprak. Ai is de toon gematigd, zooals
dit van den Opperherder past, blijft zijn
uitgesproken veroordeeling onbewimpeld en
formeel.
Men verzekert, dat Z. Em. kardina&l
Vannutelli na de audiëntie aan den Paus
zoude gevraagd hebben
Vreest Uw Heiligheid Diet dat uwe
woorden een breuk zullen veroorzaken?
Waarop PiusX moet geantwoord hebben
Wanneer ik mijn plicht als Paus
vervul, let ik op geen staatkundige ge
volgen.
Dit antwoord is zoo mooi da< het wei
echt zal zijn en wie weet, misscmen komt
eemgen mui uk op nem gemaakt Goed. zei
hij, de Fiemmings zijn voor hei oogenblik
niet te vinden, maar er zijn under deze
menschen familieleden van de Fiemmings.
Wie zijn dat? Zij ten minste zullen met
den dood voor net misdrijt boeten de rest
kan neengaan.
Hierop scnudde de geestelijke het hoofd
Ik kan, sprak hij, ik kan en mag door
personen aan te wijzen geen onscbuldigen
in den dood jagen. Madr de dorpsbewoners
die in de woorden van den kolonel een
uitkomst zagen, om den dood te ontgaan,
haastien z ch een drie- of viertal mannen
naar voren te stooten.
Het waren allen hoogbejaarde menschen.
dat viel den kolonel tegenhij had ge
hoopt dat men hen jonge krachtvolle mannen
zou kunnen aanwijzen, die hij met zekere
vrijmoedigheid als waarschijnlijke medenel-
pers ter dood kon laten brengen. Maar
zulke afgeleefde mannen te vonnissen, dat
ging toch niet.
