Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gouddorst.
-7ste J aars:.
Zondag 31 Juli 1904.
>o. 7964.
ÜERSTE blad.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
-SïïïCIEELE BEKICHTÊnT
^iaï^ere Burgerschool met
ri?en cursus te Schiedam.
Parijsche Kroniek.
Ct8 brong®n-
euilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maandenf 1.35
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers E - 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Jv
bovengenoemde inrichting vaceeren,
904.5s ,sP'itsing ran klassen voor dencurcus
V ^etrekkinjren van
^e'rl ar *n rï® Aardrijkskunde en
f 2ftnnSC'le taa' waaraan eenejaarwedde
t.^X)1S vArbnndiin. RAzitters van de
^®Ur Aardrijkskunde zullen den voor-
20t j'eten.
^u«de Paarin d® Fransche taal en Ietter*
u ^et 8 wekelijksche lesuren tegen
8 Uur°°°'ng van 1100—* P®r wekelijksch
tan'®n worden uitgenoodigd hunne
**0 g? Vddr Augustus in te zenden
Ü8 £8®meester en Wethouders.
°Pi» r®c'®ur is na 4 Augustus voor
Biet te spreken.
8®#r Fransche Katholieken door de
'n8 al uiet genoeg op allerhande
k °0d®rdru'a» '«rvolgd en getergd wer-
Ff4' °®®n nu nog twee prelaten van het
U»4i episcopaat, de bisschoppen van
v'8eti ri'D ^on' d® gemoederen der geloo-
°°r dun zear te veroordeelen gedrag
i°v®r den Paus, verontrusten en geheel
atk°li«ke Frankrijk in een angstige
®H On mgr. Geay, bisschop van Lava',
bei(jB Fe Nordez, bisschop van Dyon,
Kal allan8 om hunne republikeinsche
V°S be^end en verdacht, die de oor-
d» {v*^0 Van het laatste conflict tusschen
_S°be rogeering en het Vaticaan ont
die dus van het zenden van een
Reeds onge-
d'tito*0
*e«r 01 de schuld dragen.
jaren geleden werd mgr. Ga ay
^otjgr ?tö® geroepen om zich tegenover de
Satiën betreffende verschillende pun-
50) -
L »2oo
lif.1^ vri.^l b®st® *an Denssen, spreekt zij
f aaD' nadat 2Ü een g«make-
ki^Öken r °P het '««"as en een flesch
i» 8«Zet ra??at' met ®®D g'as voor hem heeft
n v®nelt - 10 vorl5:w'k u ®®rst wat 1 En
ib oud. gl-i' Wat u hierheen voert?"
«h b«t s-u00811 s'aat d® oogen op en blikt
dez, bi??0®; ®rnstig® g«laat vóór hem,
(j 'Uitdrukt alles uit wat zijn ziel
V ^rh.??8' SDQart en ®enö grenzelooze
ov4° Voü 'lg, Pro®ft hij even aan het glas.
tf in d.n blJ, da banden, leunt achter
een dart 00 s'uit d® °°8®n-" Ah
if, jijden w° teresita stroomt over van
l<u, laat»» j is de man daar vóór haar
don? '®hr i." agen verouderd I Zyne ge-
d®0. 0i* "aal, gelijk aan die eins
P® rimpels omgeven oogen en
ten van beschuldiging, welke wij hier maar
zullen verzwijgen, te verantwoorden. Met
den sluier der liefde bedekt, werden de
verkeerde handelingen van den bisschop
zooveel mogelijk hersteld en mgr. Geay,
bleef in zijn ambt gehandhaafd. Dit alles
had onder het ministerieWaldeck Rous
seau plaats.
Mgr. Le Nordez wordt openlijk beschul
digd tot de francma<?onnerie te behooren.
De aartspriester van de kathedraal van
Dyon, vicaris-generaal van mgr. Le Nordez,
een deugdzaam ernstig en zeer voorzichtig
man, had met het grootste leedwezen
daarvan de onomstootelijke bewijzen gevon
den, welke gevoegd bij de overige grieven
reeds zoo lang bekend, hem deden besluiten
het Heilige Officie van een en ander op de
hoogte te stellen.
Bij de Nieuwjaarsreceptie verschoon de
aartspriester, en evenzoo een der kapelanen
der kathedrale kerk niet. Toen mgr. Le
Nordez den kapelaan daarover interpelleerde,
gaf deze hem zonder omwegen te kennen,
dat een priester met geen vrijmetselaar
geregelden omgang mag hebben, zelfs al
was die vrijmetselaar een bisschop. Daarop
verbleekte mgr. Le Nordez, doch men is
nog altijd een tegenspraak of protest op
deze beschuldiging wachtende. De geheele
geestelijkheid in het bisdom van Dyon ver
keert sedert maanden in de grootste agi
tatie. De seminaristen weigeren de wijdin
gen van den on waard igen bisschop te ont
vangen. Het is een openbaar schandaal en
de geloovigen ontvluchten de kerkelijk e
diensten, waaraan hij nog deelneemt.
De Congregatiën van het Heilig Officie
in het bezit der verschillende beschuldigin
gen in documenten, brieven en talrijke
bewijzen, bestaande tegen deze twee bis
schoppen, hebben hen na ernstig onderzoek,
neus; het haar schijnt sneeuwwit. De arme
man
Eindelijk na een kwartier volkomen rust,
begint de oude te spreken. Diep terneerge
drukt, soms door snikken onderbroken,
vertelt hy aan de beiang stellende vrouw'
van zyn vreeselijken droom en hoe üy daarna
van Renato Tosti vernomen heeft, dat deze
droom werkelijkheid is.
«Ik wilde hem niet gelooven," besluit hy.
«Toen ging ik naar uw^man, mevrouw
Morrison, en daar... daar...."
Hy zucht diep.
»Nu?" Teresita vat bemoedigend zijne
hand.
Onrustig schuift van Denssen op zijn
stoel heen en weer.
«Ik zou uwe gevoelens niet willen kren
ken, mevrouw Morrison," antwoord hij dra
lend. »U is zoo goed voor mij," zoo lief
ais niemand, sedert" hij dringt eene op
wellende traan terug «sedert mjjne
dochter dood is. Maarik zou om... om
uwe bescherming willen verzoeken
«Om mijne bescherming Tegen wat
«Tegen uwen man
Teresita schrikt een weinig terug bij dit
onverwachte antwoord. Bescherming tegen
schuldig tegenover de Kerk bevonden en de
Paus besloot thans de twee prelaten, die
zelfs zoover gegaan waren aan Cembes
c- verdrijving der Fransche congregatiën
i?r. hun bisdom te vragen, op krachtige
tot hun plicht te brengen. Beide
bisschopën ontvingen nu brieven der kar
dinalen Vannutelli, Merry del Val en van
den Nuntius, mgr. Lorenzelli, waarin zij
verzocht werden hun ontslag in te dienen
en waarmede reds enkele hunner kerkelijke
machten hun ontnomen werden.
Deze brieven bezorgden zij aan het
ministerie van Eeredienst, waarvan Combes
het hoofd of liever de afbreker is. Ee hoewel
nu een ieder gevoelt, dat het recht aan het
Hoofd der Kerk, in kerkelijke en geestelijke
zaken onomstootelijk alleen toekomt, bracht
de minister-president als een onverwacht
hulpmiddel om gedurenden den vacantietijd
der beide Kamers zijn slag tegen het Con
cordaat en de Katholieke Kerk te slaan,
dit incident in den ministerraad. Hij had
aan de bisschoppen doen weten, dat zij niet
aan Rome te gehoorzamen hadden en er
werd besloten een ultimatum aan den
Heiligen Stoei te richten, waarbij onder
bedreiging van onmiddellijke verbreking der
diplomatieke betrekkingen het intrekken der
beide brieven geëischt werd.
De bevriende dagbladen hebben ditmaal
geen mededeehng der regeering ontvangen
wat de nota, welke door den zaakgelastigde
te Rome, den heer De Courcel, aan den
Staatssecretaris moet overhandigd zijn,
verder bevat en waarop Combes zijn onbe-
schaamden en onrechtmatigen eisch baseert,
doch bij alle verschillen der laatste tijden
tusschen Frankrijk en het Vaticaan heeft
de regeering zich altijd op de zoogenaamde
later toegevoegde «articles organiques" van
bet Concordaat beroepen, welke artikelen
nooit door den Heiligen Stoel van waarde
zijn erkend en dus in rechten niet mogen
dienen, daar zij niet door beide contrac
tanten aangenomen en geteekend werden.
haren man 1 De oude man is zieker dan zij
meent. Maar misschien is het beter, dat zij
toestemt om hem niet te prikkelen
«Een eigenaardig verlangen, mijn beste
mijnbeer Van Denssen," lacht zij. Wat hebt
gij dan voor kwaads van mijn man te
vreezen.
«Hij wil my in een krankzinnigengesticht
opsluiten."
Teresita toeft eenige oogenblikken
zwijgend. Zij is er vast van overtuigd, dat
indien haar man bet noodig oordeelt, het
ook onvoorwaardelijk noodzakelijk is.
«Weet myn man, dat gij bier lijt?"
vraagt zij na een korte pauze.
«Neen. Noch hy, noch Renato Tosti.
Gij mit mij niet verraden, mevrouw Mor
rison I"
Er spreekt zooveel angst, zooveel onrust
uit zijne woorden, dat Teresita het niet
van zich verkrijgen kan, zijn verzoek at te
slaan.
«Ik zal u niet verraden."
Een zucht van verlichting ontsnapt aan
zyn borst.
«Ha I... Goddank. Ik heb veel geleden.
Mijn hoofd doet mij soms pyn. Ik ben
vermoeid en langzaam van begrip. Maar
Zelfs heeft Napoleon I, toen hij den Paus
gevangen hield, Hem nooit gedwongen een
afvalligen of onwaardigen bisschop in zijn
ambt te bandhaven.
Is het inderdaad niet belachelijk den Paus
te beschuldigen de verplichtingen, welke het
Concordaat Hem oplegt, te verkrachten,
omdat Hij zijn geestelijk gezag wil uitoe
fenen wat het Concordaat juist ten doei
heeft gehad Hem in Frankrijk toe te staan
en te verzekeren.
Hoe dit dwaze gezochte conflict ook moge
eindigen, het door Frankrijk gekozeD ter
rein, om tot de opzegging van het Concor
daat te komen is beneden de waardigheid
eener regeering en de minister, die het
opwierp en doordrijft, kan den naam van
Staatsman niet meer dragen.
Dat de minister-president echter niets
minder dan een Richelieu of Colbert gelooft
te zijn, bewees de overspannen woordenrijke
rede, welke hij te Carcassonne, Zondag
den 24sten te midden zijner mameiukken,
ambtenaren van alle soort, vanaf den prefect
tot den pompier en een leger betaalde
claqueurs, uitsprak. Zooals hij daar zyn
tegenstanders, ja zelfs de republikeinen, die
niet precies zooais hij denken, uitschold en
zyn eigen ministerie tot in de hemelen
verhief, was zoo buiten alle grenzen, dat
men werkelijk vrees zoude gaan koesieren,
dat zijn hersenen tegelijk door vervolgings-
en grootheidswaanzin waren aangetast. En
zulk een geagiteerde «défroqué" blijft nog
altijd de eer en het fortuin van Frankrijk
in banden houden.
Niets ware op het oogenblik wensche-
lijker, dan dat ook hij het grootste gedeelte
der Parijzenaars volgde en buiten wat
kalmte ging zoeken en daar, in de mooie
groene weiden of tusschen de goudgeie
graanvelden, op de schilderachtige bergen
of in de bekoorlijke dalen, in de rustige
wouden of bij de bruiscbende watervallen,
den overwerkten geest wat tot bedaren deed
komen, dan ten minste zoude bij zelf en
krankzinnig..,, neen 1"
«Zoo meent bij het zeker ook niet," tracht
zy te troosten.
«Jawel, jawel! Hij wil mij in het gek
kenhuis iaten brengen om van my ontslagen
te zijn."
«Om van u ontslagen te zijn herbaalt
Teresita ten zeerste verbaasd! Eene plot
selinge onrust overvalt haar. Onbewust
gevoelt zij, dat daar iets achter schuilt.
«Ja, ja, om van mij ontslagen te zyn,"
bekrachtigt de oude man.
«Oordeel zelf!..,. Toen ik hem heden in
zijn bureau opzocht, gebruikte hij harde
woorden: ik was gek en zou opgesloten
worden een zeker teeken van mijne krank
zinnigheid was, dat ik zoolang niet aan
den dood van mijne dochter geloofd heb.
Bij zei ook nog, dat het een geluk was
voor mijne Haona, dat zij gestorven was
want Renato zou haar niet meer bemind
hebben. En als dat waar is, dan moet hij
eene andere hebben helgenad, niet waar,
mevrouw Morrison
ONLordt mxolgi}'
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
k 4.1sof j
Zooal» door nadere beriehten bevestigd wordt
ia mgr. Le Nordez werkelijk zonder voorkennis der
Regeering naar Rome vertrokken. Moge de volle
waarheid in de zaak van dezen veelbesproken Kerk
voogd nu spoedig blijken. gED
