Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
27ste Jaarg.
Zondag 7 Augustus 1904.
No. 7970.
T WEEÜE BLAD
•V Van Hamel over Kruger.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
Vervolg Binnenland.
- -
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden 1.35
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers - 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
'n De Gids van deze maand geeft prof.
G. van Hamel, die den zegetocht van
fl'en president Kruger door Frankrijk in
ambtelijke hoedanigheid, naar men zich
*rmnert, heeft medegemaakt, een artikel
°v®r den overledene en die reis, waarin ons
Aantal bekende gebeurtenissen weer
°°r den geest worden gehaald. Maar óók
'Aw licht op dien zevendaagschen tocht
oor Frankrijk valt, en daaronder deze voor
kennis van des ouden mans karakters
eiaogwekkende, kenschetsende bijzonder
heden
Maar zoo ik, in die zeven dagen geen
*®'e maal den vroeger zoo geroemden
Aatsman heb ontmoet, eiken morgen en
ken avond vond ik weer den trouwen
ader van zijn volk, die niet zich zelt zocht
*at enkel en alleen de verlossing van zyn
and. Hoe gewillig leende hij zich telkens
®®r tot het bedenken en voorbereiden van
redevoering, slechts nu en dan wat
8®duld en wrevel verradend als ik hem
°ren kwam in zyn «denken over zijn volk",
*°mdat er weer een rede" van hem gevraagd
®'d. En het was geen persoonlijke ijdel-
e'd, die hem onvermoeid telkens op het
*ot> deed verschijnen, waar de juichende
®n>gte hem riep, maar, naast de behoefte
50 *ijn volk te hooren verheerlijken, dat
|®'tkkig gevoel van niet langer de door
D8«land gesmade en vervolgde, maar de
r'J® en geëerde gast van Frankrijk te wezen.
ckters in de wijze waarop al dat luid
cutig eerbetoon door Kruger werd aan-
ard. Niet alleen dat elke, zelfs de geringste,
aad van bedwelming was uitgesloten
*An eenige trillende emotie, van een
oJ°tseling aangegrepen worden door eene
Andere treffende demonstratie was op
gelaat of in de woorden van den Pre-
«nt niet veel te bespeuren. Dat hij van
ontvangst in het Hötel de Ville niet
<1®rs thuis bracht dan ee opmerking over
vermoeiende trappen-klimmen, dat men
ar van hem geëischt had, was nog zoo
^atuuriijk nietde vertegenwoordigers
r stad Parijs hadden van die ontvangst
v®ol werk gemaakt, maar daarbij toch
®r hun eigen eer gezocht dan die van
gast. Maar dat aankomen te Dy on, toen
Avond reeds was gevallen, het stapvoets
ör»«nryden van de oude Bourgondische
ji door de overvolle met lampions ver-
jj. l® straten, die vrome ontvangst in het
0 de la Cloche, waar deftige deputaties
bon fluisterenden toon hun hulde aan-
waar kinderen bloemen strooiden,
jon ^istingeerde oude dames en bevallige
m°isjes, met bevende vingers, de
li 0 band van den president aan haar
brachten, dat dit alles niet by
•■kei bij ons zichtbare ontroering
*®t zoodat hij, op de vraag, of hij niet
iets zeggen wilde, ten antwoord gat«Jij
kan die mens net bedank maar ik denk,
ik zal nog veel reden moet hou" blijft
teekenend voor bet temperament van dezen
Afrikaander.
Wat Kruger mag hebben bezeten aan
vatbaarheid voor artistieke aandoening,
was sinds lang bij hem opgegaan in het
godsdienstig gevoel. De symboliek der
emblemen, die men voor hem gegraveerd
had op medailles, geteekend op het
schutsblad van albums, uitgebeeld in
kostbare bloemstukken, ontging aan die
oud-testamentisch gevormde verbeelding.
Maar wie in een bijbelwoord een nieuwe
toespeling wist te vinden op Afrika's strijd
tegen den klauw van den Leeuw en den
hoorn van den Eenhoorn, die wekte in
dat gemoed nieuw vertrouwen op den
triumf van «die zaak van rechtvaardigheid",
Oud testamentisch was deze patriarch,
hoe modern ook uitgedost, als hij in 't
vol ornaat zijner officieele waardigheid
opging naar het Eiysée of, in een pels
gehuld, in een open landauer rondreed om
«die dorp" van nabij te bezien. Hij was
het vooral op den rustdag, den sabbat des
Heeren. Toen hem des Zondags het voorstel
gedaan werd, om een krans te gaan
nederleggen aan de voeten van het
standbeeld van Jeanne d'Arc, die immers
de Engelschen uit Frankrijk verjaagd bad,
gelijk hij, Kruger, ze hoopte te verjagen
uit Transvaal en Oranje-Vrijstaat, hoe
heftig was toen zijn verzet tegen zulk een
verheerlijking van menschen en menscnen-
werk, waar gode alleen eer mocht worden
gegevenHet hielp niet, of men al sprak
van Jeanne's godsvertrouwen van haar
nederig geloof aan hooger roeping: «Ik
versta wel," klonk het kort bescheid, «maar
dat is afgoderij.".
In zulke oogenblikken was hij geheel
zich zelf. Hij was het het ook wanneer hij,
in den kring der Transvaalsche vrienden
en familieleden, het kinderlijk en vroolijk
tafelgesprek volgde voor zoover zijn doof
heid hem dit toeliet, en een gemoelijk
woordje, of ook wel eens een grap, er, met
een glimlach, tusschen wierp.
Maar die oogenblikken van verpoozing en
verstrooiing waren zeldzaam. Van iedere
andere aandoening won het, in die dagen,
eerst de hoop, de stralende hoop, toen de
vrees, weldra de vertwijfeling aan alle hulp
van menschen. En boven alle, ook boven
deze, stond hoog en onverzettelijk in dit
groote kinderhart het geloot aan Israel's
«Heer", die immers nu was geworden
Zuid-Afrika's Gods.
Voor dat godsbestuur boog Kruger het
hoofd bij elke beproeving en elke vernede
ring, nu en dan toch pogend de wondere
«wegen" van zijn God te verstaan. Hoorde
ik hem niet zeggen, na Wilhelm's weigering
om hem te ontvangen en hem te heipen
«Ik denk, die Heer wil alléén die eer
daarvan hè!" Toen de Republieken on
herroepelijk gevallen waren, boog hij het
hoootd nog dieper, maar zocht naar een
nieuwe oplossing van het probleem, dat de
wereldgeschiedenis stelde aan zyn geloof.
Kinderlijk en eenvoudig was de oplossing,
waarbij zijn geest en zijn gemoed vrede
vonden«Die Heer kent zijn tyd".
Men meldt uit Leiden
In de laatste vergadering der 3-October-
vereeniging is besloten dit jaar op den dag
van het ontzet een optocht te laten houden,
die een beeld zal kunnen geven van de
Leidsche nijverheid. Reeds 32 werklieden-
vereenigingen hebben toegezegd met hare
banieren aan de optocht te zullen deelnemen
en men is van een twaaltal versierde wagens
verzekerd.
In eene te Amsterdam gehouden verga
dering van ambtenaren der H. IJ. S. M. is
in principe besloten tot het oprichten van
een «Onderling ziekenfonds voor ambtenaren
der H. IJ. S. M".
Na boedelbeschrijving in het faillissement
der Gebr. Gramata te Leeuwarden bljjkt,
dat de beide gefailleerde op hun leven twee
verzekeringen badden gesloten, een van
500,000 gld. en een van 85.000 pond ster
ling of ruim een millioen gulden. Per jaar
moest daarvoor een premie betaald worden
van 168.000 gold.
De opening van den Maasmond
Zooals bekend is, zal op 18 Augustus
plaats hebben de opening van den Maasmond
bij Heusden en de plechtige onthulling van
den gedenksteen op de afsluitdijk te Andel
door H. M. de Koningin in tegenwoordigheid
van Z. K. H. den Prins der Nederlanden,
ter gedachtenis aan deze gewichtige
gebeurtenis.
Door den minister van Waterstaat zijn
ter bijwoning van deze plechtigheid een
1000-tal personen (500 heeren en 500
dames) uitgenoodigd en daarvoor zijn
afgehuurd drie salonbooten der reederij Fop
Smit Co. te Rotterdam, nl. de W. F.
Leemans, de President Kruger en de
President Steijn.
Per extra trein zullen H. M. de Koningin
en Z, K. H. de Prins der Nederlanden, de
ministers en verdere autoriteiten zich van
's-Gravenhage naar Gorinchem begeven,
alwaar de W. F. Leemans, ter ontvangst
van dit hooge gezelschap zal gereedliggen.
De President Kruger en de President
Steijn zullen van 's-Hertogenbosch vertrek
ken.
Teneinde de dagbladpers in staat te
stellen de plaatsing van den gedenksteen
ter gelegenheid van de opening van den
Nieuwen Maasmond door H. M. de KoningiB,
op 18 dezer, by te wonen, heeft het depar
tement van Waterstaat een der booten een
(beperkt) getal plaatsen voor verslaggevers
aangewezen. Die boot brengt de gasten
van 's-Hertogenbosch naar Andel en terug.
Op het perron van het Staatsspoorweg
station te 's-Hertogenbosch zullen de
schoolkinderen bij aankomst van het
Koninklijk Echtpaar op Woensdag 17 dezer
H. H. M. M. een welkomstlied toezingen»
terwijl aan de Koningin door een leerling
van elke school een bloemruiker zal worden
aangeboden. De muziektempel, die op de
Groote markt verrijzen zal, nadert zyna
voltooiing; hij zal van bloemen en water
werken omringd worden.
Omtrent de feestelijkheden, die gehouden
zullen worden bij het Koninklijk Bezoek
aan de gemeente Eindhoven op 20 Augustus
a. s. meldt men nog
Om 3 uur zullende feestelijkheden beginnen
óp het Wilhelminapleinzij zullen bestaan
uit groote volksspelen oplaten van luchtbal
lons groote wedstrijd tusschen harmonie- en
fanfarekorpsen uit verschillende gemeenten,
terwijl op de verplaatsbare wielerbaan, die
dan in de Wiliemstraat zal worden opge
steld, groote internationale wielerwjjdstryden
zullen gehouden worden.
Om 8£ uur zal het plein schitterend
electrisch worden verlicht doer booglampen
van allerlei kleuren en om half tien zal een
grootsch vuurwerk worden afgestoken.
Voor de toeschouwers zullen tribunes
worden gemaakt en een lokaal waar alle
ververschingen zullen te krijgen zijn, worden
gesticht.
Koning Edward van Engeland wordt
Dinsdag 16 Augustus des avonds te 8 uur
met het koninklijk jacht te Vhssingen
verwacht. Het jacht zal op de haven
komen en aan het zuidelijke ponton meeren.
's Avonds 10 uur zal Z. M. met een
extra-trein de reis naar Manënbad vervolger|
De droogte.
Hoe groot voor den landbouw de behoefte
aan regen is, moge blijken uit de volgende
korte correspondentie
In het Oldambt kost het drenken van
het vee hoe langer hoe meer tijd en moeite
De dieren versmachten schier in de weide.'
Over groote afstanden most water aange
voerd worden. Slooten, anders zelden
droog, zijn het nu. Men kan zelfs geen
water begraven. Esn landbouwer, onder
Oostwolde, is dagelijks drie keer een paar
uur bezig, om voor een paar paarden en
koeien nog wat drappig nat te garen. En
wanneer kan dat nog anders worden nu de
slooten eenmaal zóè leeg zyn
Brand.
Uit Apeldoorn wordt gemeld, dat Don
derdag te Asselt de 5 aan de spoorlijn
staande houtmijten, inhoudende 80.000
takkebossen, behoorende aan den heer
H. Hulskamp te Apeldoorn, door brand
vernield zijn. Eenige telegraafpalen zyn
mede verbrand, zoodat de verbinding ge
stoord werd. Alles was verzekerd.
Gisteren-nacht is vermoedelijk door hooi-
broei te Beets (Fr.) afgebrand de groote
boerderij bewoond door van der Veen,
eigenaar baron van Pallandt. Alles was
verzekerd.
Te Bellingwolde (Gr.) is door onbekende
oorzaak totaal afgebrand de behuizing van
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Wa3 toc(lj zoo nu en daDj wej 10ts