Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
27ste J aars.
Woensdag 17 Augustus 1904.
.No. 7977.
Hgemeen overzicht.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
Öe oorlog in Oost-Azië.
v'
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden1.35
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
16 Augnstus 1904.
®roietiging der Russische
jj vloot.
's thans bij alle onzekerheid, die er
ft. beerscht over het lot van enkele
Wk 'SC'le oorlogsbodems, die nu naar alle
#tl *aD 'let oorlogsterrein zijn verstrooid,
hQrt '®'t« dat de wanhopige poging van de
W0 ^rthur-vloot om zich met het Wladi-
Op °k'®skader te vereenigen uitgeloopen is
t>e for®eele nederlaag van de Russen.
van deze, naar het heet door
op» bedachte beweging,had bezwaarlijk
V|Qot "^iger kunnen zijn voor de Russische
lp schepen van minder waarde, naar
tp av®n teruggejaagd, misschien daar zij
Op ,°si'g beschadigd waren om de stryd
h8 *aart voort t0 zotten, in elk geval
lpö schepen er niet veel beter aan toe
at zo onbruikbaar waren gemaakt
Scjjj ®rs do uitval moet hoofdzakelijk ge-
*sp p Z^n onQdat de toestand in de haven
**arp °n A-rthur» onder het vuur van het
Sc^p ^aPansche geschut, voor de oorlogs-
onhoudbaar was geworden. Neemt
Pep aan' dot de Russen hun groote sche-
Port 8'®1 't de handen der veroveraars van
ip (j '^rthur zullen laten vallen, dan is
»eptj*' Ulterst waarschijnlijke geval dat de
*0rJ binnenkort overgegeven moet
bip^J1 de terugkeer van deze schepen
«*pC|1 de haven slechts een uitsel van
De groote kruiser Bajan, die
het eskader dat Port Arthur verliet,
do Retwisan en de Poltawa met
fy^t^A bij het uitvaren der haven van
digtj rtllUr °P oen mjjn liep en bescha-
Yq] Brd> telt ook nauwelijks meer mee.
een raPP°rt Tan Togo beeft de
j" 2War® averij gekregeneen van
ar° kanonnen zou ontredderd, twee
"iet 'ormeld zijn. Van de Pereswjet is
0, 8pt"
H^^nwetsj ligt voorloopig als een
Wrakonder de veilige hoede der
Pkpr R#rS 'n de ^aa' van Kiao tjou. Een
d«ze o^Ussische oorlogsschepen, die mede
jyQ Jolo haven hadden opgezocht, o.a!
fddgevui^ SC^nen na bun kolenvoorraad
-op8tl te hebben, het ruime sop te
d"g t0tg8k0»", on kunnen het dus wellicht
Sl,dh, j 'odiwostok brengen, dank zij den
*8tkrpg 2Ü zijdelings te Kiao-tsjou
d»ppe l ebbon, een steun die de
l*ke °PP°n onder de deskundigen in
S'*Ihtnjtl8rBat'0Baa' recht maar in overeen-
^aara»n8 80081811 brengen met de regelen,
dpp_ °niÜdige staten zich moeten
««p a* klein® kruiser Nowik is overi-
RuSg.ner Wa'nige oorlogsschepen waarvan
D® e-r« ?ICtS dan pl8izier beleefd hebben.
wL kruiser Askold is beschadigd
a at <le R8Dg Sjanghai binnengeloopen.
Schiir,tSS1SChe torPodo-floltielje betreft,
l(jn D8ar a"® kanten uiteengeslagen
®Di de veelbesproken Rctsjitelni y
is door de Japanners opgebracht, een paar
zijn bij Tsjifoe op de kust gezet, andere
namen de wijk naar Kiao-tsjou of Woesoeng
en waarschijnlijk zwerven er nog verschei
dene rond.
Bij deze ramp, de grootste, die de
Russische marine getroffsn heeft, komt
nu nog het verliezen van een zeeslag bij
Tsoe sjima, het eiland dat de straat van
Korea, tusschen dat schiereiland en Japan,
ten deele verspert. Hier wachtte blijkbaar
het smaldeel uit Wiadiwostok de schepen
op die uit Port Arthur zouden trachten te
ontsnappen. Jessen of Reitzenstein, wie
ook de aanvoerder mag geweest zijn van
dat Russische smaldeel, heeft nu met 't
succes gehad van de vroegere tochten met
deze vloot, en Kamimoera zal zijn popula
riteit, die ernstig benadeeld was, thans wel
herwonnen hebben. De Japansche admiraal
bracht, naar de korte telegrammen melden
die te Tokio ontvangen zijn, aan 't slechts
uit drie schepen bestaande Russische
smaldeel (dat dus wel tegen een overmacht
te strijden gehad heeft) een zware
nederlaag toede Rjoerik werd in den
grond geboord, de Gromowoj en de Rossia
werden beschadigd en gingen op de viucht.
Van het verlies aan manschappen aan
beide zjjden in het drietal zeegevechten
geleden, is nog met veel vermeid. De Russen
zuilen zwaar geleden hebbeen. Zoo zyn hun
bevelhebber en nog een opper-oificier
gesneuveld, maar ook de verliezen op de
Japansche schepen moeten aanzienlijk ge
weest zijn. Bijzonder zwaar waren ze op
Mikasa, waar 14 officieren en 107 man
gedood of gewond werden, dus een aan
merkelijk deel van de bemanning. Naar
'theet kon aan de Japansche scnepen de
schade gemakkelijk hersteld worden,
althans voorloopig.
Het resultaat van de laatste dagen is in
elk geval dat van de beide Russische eska -
ders in het verre oosten nog slechts
stukken en brokken over zyn, waaruit in
't beste geval ter nauwernood een klein
smaldeel saamgeiapt zou kunnen worden.
Voor de groote vraag, hoe de verhouding
der twee zeemachten zijn zal, indien het
aan de Russische Oostzeevloot gelukt,
de Aziatische wateren te bereiken, zal de
uitkomst van de jongste zeegevechten wel
beslissend zyn.
Opmerking verdient, dat de Rjoerik, die
bij Tsoesjima gezonken is, het eerste
groote oorlogsschip is van een der beide
partijen, in een geregeld zeegevecht in den
grond geboord. Het geval van de Warjag
en de Koriéts behoeft hier niet in aanmer
king genomen te wordendaarby kon meti
eerder van een slachting spreken dan van
een gevecht.
Gaandeweg worden meer bijzonderheden
bekend over den gedenkwaardigen zeeslag
van den lOden, waarin het overschot van
de trotsche vloot, die eens met meer dan
vijftig wimpels op de reede van Port Arthur
heeft gelegen, den genadeslag heeft gekre
gen. De gewonde schout-by nacht Matoese-
witsj (die, sedertdien aan zijn wonden
bezweken moet zijn) meldde den 12den
dezer aan den Tsaar
»Het Russische smaldeel begon op 10
Augustus bij het aanbreken van den dag
in zee te steken. Om 9 uur 's ochtends
verliet het smaldeel, dat samengesteld was
uit 6 pantserschepen PoltawaSewastópol,
Pereswjet, Pobjeda, Tsesaréwitsj Retwisan)
en de kruisers Askold, Diana, Pallada,
Nowik en acht torpedo-booten, de reede
van Port Arthur. De Japanners hadden de
volgende strijdkrachten tegen de Russen
aangetrokkende eerste divisie bestaande
uit de pantserschepen Asahi, Mikasa, Foeji,
Jasjima, Sjikisjima, en de kruisers Nisjin
en Kasoega de tweede divisiede kruisers
Jakoemo, Kasagi, Tsjitose en Takasago
de derde divisie de kruisers Akitsoesjima,
Idzoemi, Matsoesjima, Itsoekoesjima, Has
jidate en het linieschip Tsjin-jen, en onge
veer 30 torpedo-booten. Het Russische smal
deel manoeuvreerde met het doel, om door
de linie van de vijandelijke schepen heen
te breken. Intusschen legden de Japansche
torpedoboelen op den door het smaldeel
ingeslagen weg drijvende mijnen en be-
moeielijkten zoodoende het manoevreeren
zeer. Om 1 uur 's middags slaagde het
smaldeel erin na een gevecht, dat 40
minuten duurde, door te breken en den
koers naar Sjantoeng te nemen. De vijand
volgde ons met ai zijne schepen, haalde het
eskader langzaam in en begon om 5 uur
het gevecht opnieuw. Het duurde verschei
dene uren, maar bleet onbeslist. Onderwyl
werden de chef van het eskader gedood
(admiraal Witthöft) en de commandant
van het pantserscmp Tsesaréwitsj gewond.
Bijna tegelijkertijd bleven de machines
van de Tsesaréwitsj 40 minuten lang stil
waardoor de andere schepen gedwongen
werden, in hare nabijheid te manoeuvreeren.
Het opperbevel over het smaldeel ging op
prins Oechtomski over. Met het invallen van
de duisternis nam de Tsesaréwitsj, daar zy
niet in staat was, het smaldeel to voigen,
dat zij uit het oog verloor, koers naar het
Zuiden om te beproeven, met eigen kracht
naar Wiadiwostok te gaan. In den nacht
stond zij bloot aan torpedo-aanvallen. Bij het
aanbreken van den dag bevond zij zich bij
het voorgebergte van Sjantoeng. Nadat de
oudste officier, die te middernacht het
bevel had aanvaard, de averij van het
schip had bezichtigd, stelde hy vast dat het
schip Wiadiwostok niet kon bereiken. De
Tsesaréwitsj begaf zich daarom tot herstel
van de schade naar Kiao-tsjou. Gedurende
het gevecht werden admiraal Witthöft en
drie officieren gedood, verder acht officieren
licht gewond onder wie Iwanof, de com
mandant van het pantserschip. Het aantal
gevallen en gewonde manschappen is nog
niet juist bekend. Om 9 's avonds kwam
de Tsesaréwitsj te Kiao-tsjou aan en vond
daar den kruiser Nowik en de torpedo-boot
Beskomni".
Aldus het ambtelijk rapport. Uit Tsjifoe
wordt nog gemeld dat de Tsesaréwitsj met
een snelheid van slechts 4 knoopen de
haven van Tsing-tau (Kiao-tsjou) binnenliep.
Het schip moest, om deze geringe vaart te
bereiken, nog ontzaglijke massa's steenkool
verstoken.
Of er ooit weer voor de Russen een bruik
baar schip van te maken zal zijn, is
twijfelachtig.
Uit Berlijn wordt nog gemeld, dat de
gouverneur van Kiao-tsjou strenge in3truc-
ties had gekregen, om de onzijdigheid ten
volle te beschermen. Diensvolgens was het
de Russen slechts geoorloofd, zoodanige
herstellingen uit te voeren, dat de schepen
weer zee konden bouwen. Na afloop
daarvan zouden zij binnen 24 uren Tsing-
tau hebben moeten verlaten, wanneer zij
niet ontwapend en geïaterneerd wilden
worden. Werkzaamneden tot herstel van
de gevechtswaarde mochten ecater niet
verricht worden, daar zou van Duitsche
zijde tegen gewaakt worden. Het is
te begrijpen dat de Russen onder deze
omstandigheden geen zin hadden, om het
wrakke pantserschip uit de haven te zenden,
waar het onder het vuur van een over
machtig vijand slechts een zekere vernie
tiging tegemoet moest gaan.
Het Wiadiwostoksche smaldeel dat niet
minder ongeiukkig gevochten heeft dan
de vloot uit Fort Arthur, is vermoedelijk
slaags geweest met de Japanscne kiuisers
Adzoema, Idzoemo, Iwate en Takatsjio
De Japansche schopen hadden een kieineie
tonnemaat dan de Russische, maar het
voordeel van een veel betere pantsering
en wapening. De Wiadiwostokscne vloot
had blijkbaar het oogmerk, om zich te
vereenigen met de Russische die de
blokkade van Port Arthur geforceerd
hadden, en was daarom de straat van
Korea genaderd. Na het uitvallen van de
Bogatyr, die bij Wiadiwostok op de klippen
is geloopen en slechts met moeite vlot
gemaakt was, bestond het nog uit "de
drie groote kruisers Gromowoj, Rossia en
Rjoerik, wier groote snelheid den tot
dusver in staat had gesteld aan den
sterkeren vijand te ontkomen. Tegen
pantserkruisers konden zij moeielijk vechten,
omdat zij alleen in de wateriyn gepantserd
waren, het pantserdek daargelaten. Ook
had alleen de Gromowoj pantserpiaten
om hare middelsoort kanonnen, by de
twee andere waren slechts de groote
stukken voor en achter beschermd
De Russische kruisers zijn waarschijnlijk
ditmaal met bijtijds gevlucht, omdat zy
steun hoopten te krygen van de vloot
uit Port Arthur. De gezonken Rjoerik was
het kleinste en langzaamste van de drie
schepen. By een waterverplaatsing van
11,100 ton, was zy 130 M. lang, 20,4 M.
breed en 8.3 M. diep, had twee schroeven
(terwijl de andere er drie hebben) en
13600 indicateur P.K. Hare artillerie
bestond uit 4 (niet snelvurende) kanonnen
van 20.3 cM., 16 van 15 cM., 10 vao
47 cM. 2 van 3.7 cM. en 6 torpedo
buizen. De bemanning bestond uit 683
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Opg'
L,