Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Staten-Generaal.
Binnenland.
Koot dienen. De overige transportschepen zul
len de Russische vaartuigen op verschillende sta
tions aan de Afrikaansche kust, in den Stillen
Oceaan en in Straat Soenda ontmoeten. Zij schij
nen den weg om de Kaap te zullen nemen.
Uit Marokko.
De Times ontvangt uit Tanger het bericht,
dat in Marokko de toestand steeds ernstiger wordt.
De stammen komen alleen daarom niet in op
stand, omdat er geen staatsgeweld wordt uit
geoefend, waartegen zij zich verzetten kunnen.
De heerschappij en de autoriteit van den sultan
bestaan alleen nog in de steden, alle pogingen
om hulptroepen en rekruten van het land te
krijgen zijn mislukt.
De sultan blijft in Fez met eenige honderden
slecht betaalde en ongedisciplineerde soldaten,
waarvan een groot gedeelte aan koorts lijdt. Zelfs
de gouverneur van Tanger kan de orde niet be
waren. Eergisteren vielen eenige zijner soldaten
die op wacht stonden ter bescherming van de
openbare veiligheid, een Spanjaard aan, beroof
den, mishandelden, bonden hem en wierpen hem
in 't water. Gelukkig kon de man nog ontkomen.
De ambtenaren zoeken uit den toestand voordeel
te halen.
Uit Chili.
Het geheele ministerie van Chili heeft zijn ont
slag genomen.
Uit Zuid-Afrika.
De Morning Post deelt aan Reuter mede, dat
ze morgen een nota zal publiceeren, waarin
wordt aangekondigd, dat Lord Milner vóór Kerst
mis zijn ontslag zal nemen.
Uit Amerika.
De republikeinsche bladen in Amerika spot
ten met Olney's toespraak tot den aartsbisschop
van Canterburywaarin de aartsbisschop aan
gespoord werd, de Amerikanen op het hart te
drukken, dat zij de bacil van bloeddorst en oor
log uit hun aderen moesten verwijderen.
De bladen brengen in herinnering dat Olney
de steller was van het oorlogszuchtig rondschrij-
van in zake Venezuela, en ook op andere wijze
zich in geschrifte oorlogszuchtig uitgelaten heeft,
zoodat hij allesbehalve de geschikte man is om
aan de volkeren den vrede te prediken.
Er is overigens een reactie in Amerika merk
baar tegen het Bostonsche vredescongres. Aan
vankelijk werd dat toegejuicht, thans heet het
een bijeenkomst van droomers en onpractische
idealisten.
Schiedam, 12 October 4904.
De Werkstaking der glasblazers.
Heden-avond zal te Schiedam eene vergadering
gehouden worden van afgevaardigden van de
afdeelingen Delft en Schiedam van Patrimonium
en van den R. K. Volksbond, ten einde zoo
mogelijk te geraken tot vorming van een comité
dat den stakenden glasblazers georganiseerden
steun zal verstrekken of bemiddelend tusschen
de patroons en werklieden zal optreden.
Manifest.
Door Patrimonium en den Ned. R. K. Volksbond
is het volgende manifest verspreid
L. S.
Het is op dit oogenblik aan. ieder in den lande
bekend, dat aan de glasblazerijen in eenige plaat
sen van Zuid-Holland, (Schiedam, Delft, Vlaar-
dingen, Leerdam, Capelle Nieuwerkerk en Zwija-
drecht) onder dei werklieden eene staking uitge
broken is.
Het oordeel over de rechtmatigheid der sta
king is zeer verschillend, alnaarmate men meer
op de hand der patroons, of op die der werk
lieden is.
Men mag veronderstellen, dat ook van weers
zijden genoeg in de bladen gepubliceerd is over
de grootte van het weekloon, en men kan hier
volstaan, met te zeggen, dat het gemiddelde loon
voor een glasblazer per week bedraagt 19.—
voor een steller f 11.en voor een aanvanger
ft- 1 I I
Lijken deze loonen voor den oppervlakkigen
beschouwer zeer voldoende, dan moet men niet
vergeten, dat het glasblazersbedrijf een der on
gezondste en afmattendste is. Dit kan voldoende
aangetoond worden uit de rapporten der arbeids
inspecteurs en uit het nieuwe ontwerp-arbeidswet.
Daardoor komt het, dat de glasblazer, èn door
het achteruitgaan van zijn gezichtsvermogen, èn
door het verlies zijner krachten reeds op betrekke
lijk jeugdigen leeftijd de geschiktheid verliest om
behoorlijk zijn brood te verdienen.
Na deze overweging zal ieder weldenkende niet
meer geneigd zijn, de gemiddelde loonen te hoog
te vinden.
Nu wilden de patroons eene loonsverlaging van
535 o/o (gemiddeld 20 o/oinvoeren, zoodat de
werkman een vijfde deel van zijn loon zou moe
ten missen. Is dat niet hard
Mag een eerlijk werkman, die de belangen van
zich en zijn huisgezin voorstaat, dit zoo maar
klakkeloos over zich laten komen?
Immers neen!
De onderhandelingen, die hierover met de pa
troons gevoerd zijn, hebben echter tot geen resul
taat geleid en zoo werden de werklieden als het
ware gedwongen den arbeid neer te leggen.
En thans zijn de vuren gedoofd en ligt alles
stil. Daardoor zijn er velen, het is waar
uit vrijen wil broodeloos. Wie zal hen dat echter
ten kwade duiden. Maar bovendien zijn er ook
velen, die door deze staking buiten werk en difs
buiten verdienste zijn, zonder dat zij tot de eigen
lijke vakgenooten behooren.
W elk een ellende staat er dus bij een groot
aantal huisgezinnen voor de deur.
En daarom komen wij met eene bede tot alle
welgozinden in den lande werklieden zoowel
als meer gegoeden om een offertje tot onder
steuning van al de Christelijk georganiseerden in
de verschillende bovengenoemde plaatsen.
Dat wij dit alleen voor onze Christelijke man
nen vragen heeft zijn grond hierin, dat onze po
gingen tot federatieve samenwerking met de neu
trale glasbewerkers-vereeniging zijn afgestuit op
de weigering om de Christelijke organisaties te
erkennen als zoodanig.
Daar wij deze erkenning noodzakelijk achten
voor samenwerking, zijn wij van meening, dat
wij ook op. finantieel gebied onzen eigen weg
moeten gaan.
Gij allen dus, die het met de Christelijke orga
nisatie goed meent, steunt ons zooveel gij kunt,
opdat de werklieden niet door den nood gedwon
gen zullen worden naar de fabriek terug te kee-
ren, tenzij op den vroegeren loonvoet.
Gaarne worden bijdragen ingewacht bij den
Heer H. VOORWALD, Appelmarkt, en bij
den Heer J. VAN DER MOST, Spoorstraat 40.
De Christelijke Glasbew.-Ver. Onderafd.
van Patrimonium.
Het Bestuur van Patrimonium.
Het Bestuur van den Ned. li. II. Volks
bond Schiedam.
Volksbadhuis.
In de week van 39 Oct. 1904 werden geno
men 187 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 16 kuipbaden 29
regen 7 regen 115
school
kinder|» a3ct20
Uit Kethel wordt ons gemeld
Heden-nacht z ij n door d e R ij k s v e 1 d-
wacht te Schiedam in de Poldervaart, onder de
gemeente Kethel en Spaland, vier Woudrichem-
sche stroopers betrapt, die met behulp van een
vaartuig hun strooptochten volbrachten.
volkomen bevoegd is, wettige besluiten te nemen.
V\are dit niet zoo, dan zou door den onwil
van eenige Statenleden het gansche Staatsbestuur
omver worden geworpen.
De minister ontkende voorts, dat door de late
behandeling de wet niet genoeg bekend zou zijn
een wet bestreden, in en buiten de pers, door'bet
gansche land.
Bij het denkbeeld van den heer Ilovy, ook in
de Tweede Kamer geopperd (drankverkoop alleen
geoorloofd in lokalen, waar niets anders dan
sterkedrank wordt verkocht), verklaart de minis
ter, dat niets zoo zeer het drankmisbruik in de
hand werkt, als het veranderen van stelsel van
drankbestrijding. De bestrijding van den heer van
Houten was te zoetsappig, tegenover het ernstige
kwaad dat hier te bestrijden valt. De heer van
Houten was niet op de hoogte van den ontzet-
tenden omvang van het alkoholkwaad, en achtte
ten onrechte dit ontwerp belemmerend voor de
vrijheid. De bedoeling van den minister was niet
plagerijen in het leven te roepen, maar bij
maatregelen tegen den clandestienen verkoop
moeten de goeden wel voor de kwaden lijden Het
verlofsinstituut had de minister gaarne uit de
wet genomen Maar dat ging niet, omdat 't juist
de bierhouders zijn, die clandestien drank verkoo-
pen. Men heeft geklaagd over de slechte
techniek van deze wet. Maar dezelfde klachten
werden in 1881 ook gehoord bij de wet-Modder-
man. Men stapte toen over dit bezwaar heen. De
minister hoopte, dat men 'took nu zou doen.
Na repliek van den heer van Houten wordt
het wetsontwerp aangenomen met 22
tegen 14 stemmen.
(Tegen stemden de heeren Welt, Rengers, van
Houten, Rahusen, van Leeuwen, van Beyma,
Sickenga, Bultman, Meinesz, Dojes, de Jong, Laan,
Breebaart en Kist).
De Kamer gaat daarna tot nadere bijeenroeping
uiteen.
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag II October.
Drankwet.
Bjj de voortzetting der beraadslaging over de
Drankwet betoogde de heer Van den Biesen,
dat men over de wijze van drankbestrijding kan
verschillen. Maar dit staat vast, dat er vergun
ningen noodig zijn. Zijn er nu vergunningen, dan
heeft men ook maatregelen noodig tegen den
clandestienen verkoop, die zoodanig toenam, dat
in de clandestiene huizen meer jenever verkocht
werd dan in de vergunningen. Wat heeft men nu
te doen
Niets anders dan dithet drankgebruik zoo
weinig mogelijk aanlokkelijk maken. En dat ge
schiedt bij dit ontwerp door het verbod van
damesbediening, van hazardspel, van muziek in
huizen voor drankverkoop.
Dat deze incomplete Kamer geen rechtens
onaantastbare beslissing zou kunnen nemen, be
twistte spr.
De numerieke meerderheid van de Kamer kan
nooit invloed hebben op de wettigheid van de
Kamer. Waren de Overijselsche leden wel tegen
woordig, dan nog was de Kamer onvoltallig want
2 leden dienden han geloofsbrieven nog niet in.
Zou daardoor nu de Kamer onwettig samenge
steld zijn? Evenzeer onkent spr. dat de late
behandeling oorzaak zal zijn, dat de wet onbekend
zal zijn bij haar afkondiging. Maar de wet is
zoo bekend, dat men er geen woord nieuws meer
over kan zeggen.
Spreker betoogde voorts tegenover den heer
Van Homten, dat tot bestrijding van den clandes
tienen verkoop noodig z(jn dwangmaatregelen,
terwijl hij ontkende dat een gedeelte der bevolking
buiten het algemeene recht wordt geplaatst. Dat
gebeurt slechts voor zoover het noodig is voor de
handhaving van de wet.
De heer Van Leeuwen was van oordeel,
dat doel en strekking van deze wet en de middelen
ter bereiking daarvan, zullen blijken niet te be
antwoorden aan de resultaten welke de Regeering
zich er van voorstelt.
Spr. heeft meer in 't bijzonder op het oog de
instelling van het verlofinstituut, waardoor tal
van inrichtingen in Amsterdam 3700 che
nimmer gedacht hebben aan clandestienen verkoop,
onder het toezicht van de politie zullen worden
gebracht. Daardoor ontstaat een groote uitbreiding
van macht voor de politie-ambtenaren, die spr!
niet zonder groote bedenking acht. Vooral bij een
groot politiecorps zal het moeilijk zijn, ieder lid
daarvan terug te houden van machtmisbruik. De
burgemeester kan daartegen onmogelijk waken.
Spreker ging achtereenvolgens verscheidene ar
tikelen na, ten betooge dat zij met den besten
wil onuitvoerbaar zijnandere artikelen bovendien
het drankgebruik zullen doen toenemen.
Spr. wees op de mogelijkheid van verplaatsing
en uitbreiding van de localiteit. Verlaat een verï
gunninghouder zijn localiteit, dan zal zijn buurman
die ook kroeghouder, is, zijn inrichting met die
verlaten localiteit uitbreiden.
En de betrokken vergunninghouder zal zich
vestigen in een andere wijk, waar nu nog geen
vergunning-inrichting is. Door deze bepaling zal
dus het drankgebruik eer toe dan afnemen.
De heer Sickenga die in beschouwingen
trad over de ongrondwettige samenstelling van
de Kamer, verklaarde desondanks vóór de wet te
zullen stemmen.
De minister van B i n n e n 1 a n d s c h e
Zaken betoogde breedvoerig, dat deze Kamer
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag II October.
Na mededeeling dat de centrale afdeeling be
sloten heeft heden Woensdag ten 11 uur in de
afdeelingen te doen onderzoeken het wetsontwerp
betreffende de verkiezing van 3 leden der Eerste
Kamer door de Staten van Overijssel, wordt de
vergadering gesloten.
De afdeelingen der Tweede Kamer hebben be
noemd tot rapporteurs over de volgende wets
ontwerpen
lo over hoofdstuk III Staats begrooting 1905
(Buitenlandsche Zaken)en goedkeuring van het
te Anthene tusschen Nederland en Griekenland
geteekend protocol tot regeling van den toestand
der naamlooze en andere vennootschappen van
het eene land in het andere, de heeren van By-
landt, van Idsinga, van Vliet, van den Berch van
Heemstede en Zijlma;
2o. over hoofdstuk IV Staatsbegrooting 1905
(Justitie); en naturalisatie van II. B. G. Wester
kamp e.a.en naturalisatie van H. Wiebrun e.a.,
de heeren van Wijnbergen, Lucasse, van Sasse
van IJsselt, van Asch van Wijck en Troelstra.
Het Kon. Echtpaar.
Men schrijft uit Schwerin aan de N. R. Ct.
De vernieuwing, welke de tegenwoordige land
heer van Dobbin en zijne gemalin de gebouwen
op deze bezittingen hebben doen ondergaan, strekt
zich ook uit tot de liefelijk gelegen dorpskerk,
die inwendig nieuw ingericht en van nieuw meu
bilair voorzien is. De wanden zijn voorzien van
aardige decoratieve schilderingen en hunne ver
siering is vervolmaakt met zeer vele schilderijen,
reeds door vroegere eigenaars van het landgoed
aan het kerkje geschonken. Prins Hendrik heeft
voorts luchters aan de wanden laten aanbrengen,
die als producten van Nederlandsche kunst het
Godshuis tot een bijzonder sieraad strekken.
De Koningin en de Prins hoorden voor het
eerst het nieuwe orgel bespelen, dat een vollen
en fraaien toon heeft. De gemeente is natuurlijk
met de nieuwe inrichting van het gebouw zeer
ingenomen.
Daar men vermoedde, dat Zondag de godsdienst-
oelening zou plaats hebben in tegenwoordigheid
van de koninklijke familie, waren bij het mooie
weer de kerkgangers van alle kanten toegestroomd.
De dominé sprak na afloop van zijne preek na
mens de gemeente warmen dank uit voor de ver
nieuwing en de aangebrachte verfraaiingen.
Na het ontbijt op het kasteel, waartoe ook de
landraad von Böhl genoodigd was, richtte de
Koningin voor de kinderen der school te Dobbin
een kinderfeest in in het park van het kasteel,
waarbij verschillende spelen werden uitgevoerd.
Prins Hendrik reikte aan de overwinnaars bij
de wedstrijden de behaalde prijzen uit. Hare
Majesteit verleende op de ongedworigenste wijze
hare hulp bij de spelen der meisjes, wees de
meisjes terecht en deelde onder haar de prijzen
uit, bestaande in nuttige dingen en speelgoed.
Het feest verschafte zoowel aan H. M. en den
Prins met hun gevolg als aan de kinderen veel
genoegen. Er heerschten een hartelijke toon en
veel vroolijkheid.
Na afloop der spelen werden de kinderen op
onbekrompen wijze getracteerd op chocolademelk
en koek.
Op dit punt is aan het publiek wel reeds nu
gelegenheid gegeven inlichtingen te bekomen;
men kan toch tegen betaling van een klein be
drag bij het- bevolkingsbureau inlichtingen ver
krijgen over het adres van bepaalde personen.
Doch dit is niet voldoende voor de behoefte,
die do handel heeft. Het kleine bedrag, dat de
koopman bereid is t.e betalen voor eenevolle
dige informatie, maakt het voor de informatie-
bureau's tot een drukkenden last voor het ver
krijgen van een nauwkurig adres een bedrag van
circa 30 cent en meer te moeten betalen. Bo
vendien is het moeilijk van de autoriteiten de
inlichtingen te verkrijgen, die zij bezitten over
geboorteplaats, de vroegere woonplaats of de
plaats, waarheen iemand vertrokken is, welke
gegevens noodzakelijk zijn, om verdere inlich
tingen te kunnen inwinnen.
Het zou voor den informatiedienst van groot
belang zijn, indien de gemeentebesturen verplicht
werden deze inlichtingen kosteloos te verstrek
ken. Op deze wijze zou het ontmaskeren van
oplichters zeer dikwijls sneller kunnen geschie
den, vooral wanneer zij zich pogen te verber
gen door herhaaldelijk van woonplaats te ver
anderen en zich van andere firma's te bedienen.
Ik heb de eer uw college te- verzoeken mij
te dienen van advies omtrent de vraag of het
aanbeveling zoude verdienen de gemeentebesturen
tot het kosteloos verstrekken van de hierbedoelde
inlichtingen te verplichten.
Ingevolge een dezerzijds met de Britsche re
geering getroffen regeling, zullen de Britsche auto
riteiten in China bescherming verleenen aan fa-
brieks- en handelsmerken, door Nederlanders in
Groot-Brittannië en Ierland gedeponeerd.
Middelstand
De vergadering der Staatscommissie voor den
Middelstand,te's-Gravenhage gehouden, was vooreen
groot deel gewijd aan het nader preciseeren der uitge
breide taak, voor welke de commissie zich ge
plaatst ziet, de wijze waarop zij zich van die
taak zal hebben te kwijten en de raming der
kosten die deze zal meebrengen.
Besloten werd tot het doen van enkele voor-
loopige stappen, waarvoor reeds nu de gegevens
aanwezig zijn en die zullen kunnen leiden tot
een spoedig resultaat voor enkele onderdeelen
barer taak.
Verkiezing Tweede Kamer.
Bij de gisteren in het kiesdistrict Assen
gehouden herstemming ter verkiezing van een
lid voor de Tweede Kamer zijn uitgebracht
4321 stemmen.
Mr. M. W. F. Treub verkreeg 2520 stemmen
en is dus gekozen.
Mr. N. G. Pierson had 1801 stemmen,
Flores.
De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia
seint
De Gelderland en de Mataram gaan de strand-
dessa's van Zuid-Flores tuchtigen.
Zooals men zich zal herinneren werd den lOden
van de vorige maand een telegram uit Indië
gepubliceerd, meldende dat in Endeh (Zuidkust
van het eiland Flores( de bergkampongs in opstand
en zwaar versterkt waren. Bij eene conferentie
op het strand kreeg de landingsdivisie van de
Mataram de toen gemelde gesneuvelden en
gewonden. Wegens de ontoereikende macht kon
toen niet tot de bestorming van de oproerige
kampongs worden overgegaan en keerde de
Mataram naar Soerabaja terug om aanvulling
van troepen te halen.
Nu is blijkbaar ook het pantserschip Gelderland
(hetzelfde, dat indertijd president Kruger naar
Europa overvoerde) aangewezen om met de
Mataram de weerspannige tot rede te brengen.
Zulk een groote bodem beschikt natuurlijk over
veel meer combattanten dan een flottieljevaartuig.
Toch schynt men zich niet aan een tocht naar
de binnenlanden te willen wagen immers ver
meldt het telegram uitdrukkelijk, dat de »strand-
dessa's" zullen worden getuchtigd en niet de
bergkampongs, die men de vorige maal ook al
ongemoeid moest laten.
Briefkaarten.
Ten einde de onbestelbare briefkaarten aan de
afzenders te kunnen terugbezorgen zullen op last
van den directeur-generaal der posterijen nieuwe
formulieren worden gedrukt, waarop aan de
voorzijde naam en woonplaats van den afzender
kan worden vermeld.
Informaties door gemeentebesturen.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
het volgend schrijven gericht tot de Gedeputeerde
Staten der provinciën;
In verband met het uitgebreid credietverkeer
en de beteekenis van nauwkeurige handelsinfor-
"rhaties is mijne aandacht er op gevestigd, dat
eene groote verzameling gegevens in de ambte
lijke bureau's bijeen is, die steeds wordt aange
vuld en die, behoudens enkele uitzonderingen,
voor het credietverkeer braak ligt. Men heeft
hier het oog op de bevolkingsregisters en op de
woningregisters.
Naar wij met zekerheid vernemen, zal het lid
maatschap der medische afdeeling van de nieuwe
sKatholieke Wetenschappelijke Vereeniging" zon
der uitnoodiging worden opengesteld voor iederen
Nederlandschen arts als zoodanig. Het hangt nu
natuurlijk van onze Kath. geneesheeren zelf af
om te willen toetreden. In elk geval is thans het
idee van een nationalen Katholieken Artsenbond,
z(j het ook als afdeeling eener nog grootere ver
eeniging, die ook andere groepen van wetenschap
pelijke mannen omvatten zal, vervuld. Dit is on
getwijfeld voor ons Kath. volksleven een grootsche
gebeurtenis. Msb
Naar men verneemt, heeft de commissie van
bijstand uit den Haagschen gemeenteraad voor de
visschershaven te Scheveningen aan B. en W. uit
de sollicitanten een lijst van aanbeveling van drie
personen opgemaakt voor de betrekking van
directeur van die haven.
De Storm.
Geruchten uit zee, te Scheveningen door be-
