Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
te gevoelen is men (volgens den Havas-cor-
respondent) zeer verbaasd over het hardnekkig
en verstokt stilzwijgen van admiraal Rodjestvens-
ky, tegen wien de algemeene verontwaardiging
zich richt, 't Ongeluk heeft gewild, dat de ver
antwoordelijkheid voor de „fails et gestes" van
het Oostzee-eskader werd opgedragen aan een
blijkbaar ontoerekenbaar man; aan een „opge
wonden standje", die allerminst aangewezen was
om de uitermate moeilijke taak te vervullen, die
bovenal tact en koelbloedigheid vereischt. De
zen ongeschikten admiraal van zijn ambt te ont
heffen, schijnt een besluit, hetwelk niet slechts
Rusland's, maar het algemeen belang van den
vrede thans allereerst vordert!
De Russische pers is over het algemeen be
zadigd van toon en doet uitkomen, dat men
van uit Petersburg alles wil doen, om het on
gelukkig misverstand vooral in het leven ge
roepen door al de geruchten over te verwachten
aanslagen van Japansche zijde uit de wereld
te helpen.
Het Journal de Saint-Péter sbourg, dat een in
schrijving geopend heeft voor de slachtoffers te
Huil, wijt het vooral aan een ongeluk want
als zoodanig moet het zoowel voor de Russen
als voor de Engelschen beschouwd worden
dat zijn oorsprong vindt in de wijze, waarop
de Japanners het oorlogvoeren opvatten. Natuur
lijk zal de Russische regeering elke schadever
goeding betalen die het billijkheidsgevoel van Rus
sen en Engelschen verlangt. Maar het „nippo-
nisme" kent geen door de militaire eer gestelde
grenzen; dientengevolge wordt ook de grens tus-
sohen een werkelijk en een ingebeeld gevaar
udtgewischt, en het ongeluk bij Hull is daaraan
toe te schrijven. Het eenige middel tegen zulke
voorvallen zou zijn, het nipponisme in den ban
te doen.
Het Nowoje Wremja erkent dat het incident
op de Noordzee in hooge mate raadselachtig is.
Het gebeurde wordt, zoo schrijft het blad, op een
nog vage wijze voorgesteld, met onduidelijke en
tegenstrijdige verklaringen, waarop men onmo
gelijk een bepaald oordeel kan grondvesten. Uit
de onderstellingen die het blad zelf oppert, maakt
het de gevolgtrekking dat er misschien een fout
begaan is zoowel door de visschers als door
de Russen, en dan wordt de wereld nog eens
getroost met. de naïeve verzekering dat alle „noo-
dige" stappen zeker gedaan zullen worden om
de zaak te schikken.
Het Nowosti verwacht dat het voorval niet
minder verbazing zal wekken in Rusland dan
in Engeland, en even diep leedwezen. Dit blad
neemt aan dat de Russische vloot het slacht
offer geworden is van een noodlottig misver
stand, gevolg van de verontrustende geruchten
die reeds vóór het vertrek der vloot uit Kroon
stad rondgingen, en die wel geschikt waren om
wantrouwen en een paniek teweeg te brengen
aan boord van de Russische oorlogsschepen, waar
misschien de kanonnen, zooals men dat noemt,
vanzelf afgegaan zijn.
Er is geen twijfel aan of het Russische mi
nisterie van Marine zal handelen overeenkom
stig den wensch der openbare meening in Eu
ropa, en vooral onder de opgewonden Engel
schen het zal de wassende verontwaardiging
en onrust die het Engelsche gouvernement in
groote moeilijkheden kan brengen, zoo snel mo
gelijk trachten te bedwingen, om de goede ver
standhouding tusschen Rusland en Engeland niet
aan te tasten.
De Birsjevja Wjedomosti is overtuigd dat alle
Russen het incident ernstig betreuren. De toe
stand behoort echter koelbloedig overwogen te
worden, en de leiders der openbare meening in
Engeland zouden slechts hun plicht doen tegen
over de natie indien zij hun eischen en bedrei
gingen achterhielden totdat de voorstelling, door
de visschers gegeven, gewaarmerkt is.
Een belangrijk interview.
De Peterburgsche correspondent van de Matin
is door sir Charles Hardinge, den Engelschen
ambassadeur in de Russische hoofdstad, ontvangen
en deze heeft hem alle bijzonderheden medegedeeld
van zijn samenkomst met den Russischen minister
van Buitenlandsche Zaken, den heer Lamsdorft.
In hocfdzaak weet men, wat de minister den
gezant had te meldenhet leedwezen van den
Tsaar over het gebeurde, in afwachting van
nadere rapporten. Te Petersburg weet men nu
eenmaal niet, waar op het oogenblik 't Oostzee-
eskader zich bevindt. Men heeft verzekerde
graaf Lamsdorff den journalist geenerlei ge
meenschap met Rodjestvensky's vloot.
De Engelsche gezant bleek wel verbaasd over
dit laatste. En hij voegde er aan toe, hoe het
gansch onverklaarbaar moest voorkomen, dat
de Russische admiraal de geheele Fransche
kust gepasseerd was, zonder eenig teeken van
leven te hebben geschonken. Maar.... heeft de
gezant er bij gevoegd.... wie weet, in welken ge
moedstoestand de admiraal zich bevindt, die
o.a. te Libau revolverschoten loste op een of
ficier, die zich wat verlaat had, zal deze dingen
ook verklaarbaar vinden I Sir Hardinge vond
overigens in het stilzwijgen van den vlootcom-
mandant en in de overhaaste vlucht van het
eskader gewisse teekenen, dat men zich op de
Russische vloot bewust is, eene wreede en onge
hoorde daad te hebben gepleegd.
Nog deelde de Engelsche gezant den correspon
dent van de Matin mede, dat hij aan graaf Lams
dorff en aan de admiraliteit eene nota heeft doen
toekomen, waarin gewezen wordt op het gevaar,
hetwelk het Russisch eskader biedt voor andere
visschers-flotilles, die zich in de Fransche, Spaan-
sche of Portugeesche wateren kunnen bevinden
en hoe Engeland hoopt, dat Rusland afdoende
maatregelen zal nemen om dergelijke voorvallen
te beletten. Geantwoord werd, dat men met
Rodjestvensky in geenerlei gemeenschap staat. In
die omstandigheden zei de gezant zou 't
niemand kunnen verwonderen, dat het Engelsche
eskader het initiatief nam, om de belangen van
Engelsche onderdanen te beschermen. Hij legde
er nogmaals nadruk op, dat Engeland niet wenscht
te wachten op het met ongeduld verbeide antwoord.
Telegrammen van heden-nacht
in verband met het voorgevallene op de
Noordzee.
GIBRALTAR, 26 October. Het kanaal-es
kader heeft kolen, munitie en voor
raad geladen en is gereed om bij het
eerste bevel in zee te gaan. De slag
schepen Jupiter en Hannibal en de kruiser Doris
houden de wacht buiten de straat. Men zegt
dat het eskader der Middellandsche zee hier bin
nenkort verwacht wordt.
In de dokken en op de werven is het zeer
druk, er wordt 's nachts doorgewerkt. De ad
miraliteit doet een onderzoek bij de kolenleve-
ranciers naar de hoeveelheid beschikbare steen
kool.
GIBRALTAR, 26 October. De slagschepen Vic
torious, Illustrious en Majestic, en de kruisers
Lancaster, Theseus en Endymion hebben last ont
vangen, Vrijdag-ochtend te vertrekken. Men zegt
dat deze schepen de pantserschepen der Rus
sische Oostzeevloot zullen volgen en in 'toog
houden, die, naar men verwacht, om de Kaap
heen naar Oost-Azië zullen gaan. Men denkt dat
de Russische kruisers en torpedobooten de straat
van Gibraltar zullen doorvaren op weg naar het
Suez-kanaal.
De geheele torpedo-flotielje te Gi
braltar is gemobiliseerd.
LONDEN, 26 October. De minister van Land
bouw, heden-middag te Glasgow het woord voe
rende, zeideMen zal niet verwonderd zijn, te
vernemen dat de regeering aan het Russische
gouvernement een nota gezonden heeft, met de
mededeeling dat wij verontschuldigingen en vol
komen schadeloosstelling verlangden wegens het
voorgevallene, voorts voldoende waarborgen dat
iets dergelijks zich niet meer zal voordoen. Wij
hebben goede hoop dat die mededeeling opge
nomen zal worden in den geest waarin wij wen-
schen dat ze ontvangen wordt. Hoewel wij geen
officieel antwoord ontvingen, kennen wij toch
de meening van hen die het best in staat zijn
tot beoordeeling van den toestand, en gelooven
daarom dat onze mededeeling op hoffelijke, vriend
schappelijke en bevredigende wijze opgenomen
zal worden. Na de aan de vloot gegeven be
velen te hebben vermeld, zeide de minister nog:
Wij gelooven dat deze maatregelen een aanwij
zing zullen zijn van de openbare stemming, dat
het niet noodig zal zijn, de zaak verder te drij
ven, en dat onze vriendschappelijke betrekkin
gen met Rusland niet afgebroken zullen worden.
VIGO, 26 October. De havencommandant heeft
zich aan boortl van het Russische admiraalschip
begeven om mede te deelen dat de Spaansche
regeering niet aan Tie Russische oorlogsschepen
kon toestaan, zich in de haven van voorraad
te voorzien. Toen de Duitsche kolenschepen niet
temin bij de oorlogsschepen gingen liggen, pro
testeerde de commandant en zond hij sloepen
uit om de gezagvoerders van die schepen te ge
lasten, te gehoorzamen.
De Russische admiraal bracht een bezoek aan
den militairen gouverneur. Op diens aandringen
gaf de admiraal zijn eerewoord dat hij geen ko
len zou laden in de Spaansche wateren, maar
hij vroeg verlof om 400 ton te laden in elk
schip ten einde Tandzjer te kunnen bereiken.
Drie kolenschepen zijn naar Tandzjer vertrok
ken, twee blijven bij de Russische oorlogssche
pen liggen.
De Russische consul, die zich aan boord be
gaf, zeide dat de bemanning zenuwach
tig scheen en de bootjes die in de ha
ven voeren, nauwlettend bespiedde.
Men scheen alt ij d klaar voor een ge
vecht.
PETERSBURG, 27 October. (1 u. 30 's mor
gens.) Om een uur was nog geen bericht
ontvangen van Rodzjestwenski. In ma
rinekringen is men meer en meer overtuigd, dat
Rodzjestwenski niet tegenwoordig heeft kunnen
zijn bij den aanval op de trawlers, en dat de
vlootvoogd die daarbij betrokken was, het hem
nog niet kon melden. Het zwijgen van den ad
miraal is alleen bij deze onderstelling verklaar
baar. De regeering wacht in ongedul
dige spanning op zijn rapport.
Van het oorlogsterrein.
Het telegraaf-agentschap verneemt uit Moekden,
dat de Japanners in den laatsten zeer zuinig
zijn met hun geschut. Verkenners hebben
ontdekt dat de Japanners ook stellingen bezet
hebben op een berg een K.M. ten zuiden van het
dorp Fun-kia-poe (aan de Sjaho, ten oosten van
den spoorweg.) Op de hoogten ten zuiden van
Kae-dzjo-sa zijn Japansche stellingen van een
kilometer lengte, met schansen, loopgraven draad
versperringen en wolfskuilen.
Reuter's correspondent bij het Russische wester-
leger seint dat de voorposten der beide
legers op zes of achthonderd el af
stand staan. Er wordt een aan val
van de Japanners verwacht. De Rus
sische batterijen belemmeren de Japanners bij het
maken van verschansingen enz. Uit de omstan
digheid dat de laatstelijk gevonden Japansche
lijken warme kleeren aanhadden, blijkt, dat het
leger voorbereid is opeen win ter
veldtocht, terwijl de Russen nog geen win-
terkleeding hebben.
Koeropatkin's benoeming tot opperbevelhebber
van alle Russische strijdkrachten wekt algemeene
tevredenheid, en zal den goeden gang der krijgs
verrichtingen zeer vergemakkelijken.
Sacharof meldt aan den generalen staf dat in
Dinsdag-nacht geen berichten over gevechten
ontvangen zijn. De Russische vrijwilligers veront
rusten 's nachts den vijand langs de geheele linie.
Een telegram van Koeropatkin van 25 October
zegt dat geen gevechten hebben plaats gehad.
Uit Duitschland.
In een particulier telegram aan de Germania
wordt uit Dresden gemeld, dat al spoedig na
den dood des konings door een groep Saksische
Vrouwen strooibiljetten in circulaire zijn gebracht,
ten einde handteekeningen te verzamelen met
het doel den terugkeer te bewerken der voor
malige kroonprinses Louise. Men wil de agita
tie doen uitgaan van alle grootere steden van
het Koninkrijk, en het Saksische Hof door massa
petities tot de overtuiging brengen, dat de sym-
pathiën voor de kroonprinses niet verminderd
zijn.
Indien dit bericht bevestigd wordt, geven de
Saksische vrouwen van wie deze beweging uitgaat,
zich zeiven niet slechts een hoogst ongunstige
getuigenis op het gebied der kieschheid, doch
ook en vooral op dat der zedelijkheid.
Het ambtelijke Dresdner Journal kan tegenover
zekere geruchten in de pers uit de beste bron
verzekeren dat er niet de minste kans bestaat op
hereeniging van den koning met gravin Montig-
noso. De koning heeft ook na den dood zijns
vaders te kennen gegeven dat hij alle toenade
ring voor altijd opgegeven had na al hetgeen
gebeurd is kan de Koning nooit een andere
houding aannemen.
Uit Oostenrijk-Hongarije.
Het Hof te Weenen heeft genoegen genomen
met de benoeming der Fransche deskundigen, die
den geestestoestand der prinses van Coburg moeten
onderzoeken, en aan het gerechtshof der Seine
opgedragen, hen den eed te laten afleggen.
De Weener bladen bevestigen dat het mini
sterie v. Koerber zich gereconstitueerd heeft, met
Kosel voor financiën, Buqudy voor landbouw en
Randa als Tsjechisch minister zonder portefeuille.
Uit Spanje.
Het verbieden van stierengevechten op Zon
dag, wat gelijk staat met het afschaffen van de
ze openbare „vermakelijkheden", heeft den toorn
van alle toreadores en hunne bewonderaars gaan
de gemaakt. Te Madrid is een bijeenkomst van
alle voorname stierenbevechters gehouden, bij
wie zich 10.000 andere menschen aansloten, om
de herroeping van het verbod van de regeering
te eischen.
Uit Duitsch Zuid-west-Afrika.
Volgens de Tagliche Rundschau, heefd de Duit
sche Keizer last gegeven om onverwijld niet een,
maar drie bataljons uit te zenden tot verster
king van de politie-troepen in Duitsch Zuidwest-
Afrika. Het legerbestuur zit met de handen in
het haar, daar het geen kans ziet drie batal
jons in korten tijd aan land te zetten te Swa-
kopmond en twee bataljons dus beter vooreerst
in Duitschland zouden kunnen wachten. Het twee
de bataljon zou, volgens het oorspronkelijk plan,
pas eind November, het derde eind December in
gescheept worden. Men doet moeite, om het kei
zerlijke bevel veranderd te krijgen.
Gisteren vertrokken weer 20 officieren en 375
man van de artillerie en genie naar Swakop-
mond.
Het Ken. Echtpaar.
Men meldt uit Schwerin
Groothertogin Marie die kortgeleden van een
bezoek bij hare dochter uit Oldenburg terug is
gekeerd, heeft zich vandaag naar Dobbin begeven,
om daar verscheidene dagen te blijven.
Prins Hendrik is gisteren op het jachtslot te
Gelbensande aangekomen.
H. 31. de Koningin-Moeder.
De Koningin-Moeder zal 29 Oct. van Arolsen
naar König vertrekken tot het brengen van een
bezoek aan den Prinses von Erbach. H. M. heeft
in de afgeloopen week een bezoek gebracht aan
het slot Waldeck en zal deze week de badplaats
Wildungen bezoeken.
De minister van Binnenlandsche Zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat sollicitanten
voor eene benoeming bij de inspectie, bedoeld in
art. 48 der Drankwet, vooralsnog niet in aanmer
king kunnen komen, en dat, voor zoover dit later
het geval mocht zijn, zulks tijdig zal worden
bekend gemaakt.
Prof. Treub.
De Amsterdamsche gemeenteraad heeft prof.
Treub toegestaan tot de algemeene verkiezingen
van 1905 het lidmaatschap der Tweede Kamer te
bekleeden.
Verzekeringswetten.
Naar wij vernemen is men nu met de verze
ker ingsontwerpen zoover gevorderd, dat de ouder-
doms-verzekering reeds voor de zomer inging, naar
den Raad van State is verzonden ziekteverzeke
ring binnen enkele dagen de Kamer zal bereiken
dat de visscherijverzekering tegen ongevallen
tegelijk met het wetsontwerp van de ziektever
zekering naar de Staten-Generaal zal gaan, en dat
hierbij zal zijn gevoegd een voordracht tot de
noodige wijzigingen in de ongevallenwet en ein
delijk dat de landbouwverzekering tegen ongeval
len binne een tweetal weken het departement za
verlaten. Voor de visscherijverzekering is het
van belong te achten, dat hetgeen de visschers op
de Zuiderzee zullen te betalen hebben, naar men
ons meldt, belangrijk minder zal zijn, dan wat ze
nu hebben te voldoen.
llr. Lobman over hooger onderwijs
In de Algemeene Debatingclub te Utrecht zal
jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, lid der
Tweede Kamer, op Maandag 7 November de vol
gende stellingen verdedigen
1. Een onderwijsinstelling, gebonden aan bepaald
aangewezen beginselen van leerstelligen aard, kan
zijn een kerkelijk instituut, maar niet eene uni
versiteit in den zin van de wet op het Hooger
Onderwijs.
2. Een hoogleeraar, die om de leerlingen welke
hij verkondigt of de feiten die hij meedeelt kan
worden ontslagen, is niet vrij.
3. Onze openbare universiteiten zijn tegelijker
tijd wetenschappelijke inrichtingen en vakscholen.
De Oostzee-vloot.
Naar men verneemt, is bij het Departement van
Marine van de verschillende op uitkijk gestelde
kustwachten geen enkel bericht ontvangen, dat
de Russische Oostzee-vloot van eenigen dergelijken
post aan de kust in het gezicht is geweest, met
name noch te Scheveningen, noch te Texel.
Yisschershaven te Scheveningen.
Als eerst voorgedragene op de aanbevelingslijst
voor directeur van de visschershaven te Scheve
ningen van de commissie van bijstand uit den
gemeenteraad, wordt benoemd de heer Bakker,
gezagvoerder van de Holland-Amerika Lijn.
S. D. A. P.
Men deelt aan het Nwsbl. v. Friesl. mede, dat
het hoofdbestuur der Sociaal-dem. Arbeiderspartij
den nfdeelingen verzocht heeft, de candidaten voor
de Kamerverkiezing in 1905 niet te publiceeren
daar dit geen plaatselijk belang is, doch beteeke-
nis heeft voor de geheele partij. Het hoofdbestuur
acht het daarom wenschelijk, dat alvorens de
candidaten te stellen; het Partijbestuur een over
zicht heeft over het geheele land.
Dus zijn ze in Rotterdam wel wat voorbarig
geweest
De werkstaking der glasblazers.
Te Leerdam is onder leiding van den heer
A. G. de Kruiff eene vergadering gehouden van
ingezetenen ter bespreking van wat te doen staat
in zake de staking der glasblazers. Het resultaat
was, dat er voorloopig een comité werd benoemd
om verdere maatregelen te beramen, Eenigen der
stakers zijn naar Duitschland vertrokken om te
trachten aldaar werk te krijgen.
Ongelukken.
De heer Klaas Boor, wethouder van Huizen is
Dinsdag-morgen in de R. K. Ziekenverpleging te
Hilversum overleden aan de gevolgen van het
rijtuigongeluk dat j.l. Vrijdag aan den Utrecht-
schen weg te Hilversum plaats had en waarbij de
heer Boor zwaar verwond werd.
De landbouwer Strik uit Dalerveen, die,
zooals we reeds meldden, door de tram is
overreden, is Dinsdag-avond reeds aan de beko
men wonden overleden.
Schiedam, 27 October 1904.
Gemeentezaken.
B. en W. stellen den Raad voor eenige wijzi
gingen in de bouwverordening te brengen.
Ten eerste met betrekking tot den mininum
afstand onder de binten tot welke de grondslag
van woningen ingevolge art. 49 moet zijn opge
hoogd en ten tweede is wijziging wenschelijk
gebleken in de minimum steilte van met pannen
gedekte daken.
B. en W. wenschen de bevoegdheid te hebben
in gevallen waarin dit zonder gevaar kan geschie
den, een steilte van ten hoogste 60 graden toe te
staan.
Bovenstaande wijzigingen zijn opgenomen in een
bij de bijlagen gevoegd ontwerp-besluit.
Door de Commissie van de strafverordeningen
wordt voorgesteld bepalingen te maken op het
houden van collecten, die in de praktijk noodig
zijn gebleken.
Het nieuw voorgestelde artikel in de verordening
op de tapperijen, logementen, enz. luidt
»Het is verboden behoudens het paalde bij
koninklijk besluit van 22 September 1823 Stbl
no. 41) en art. 13der wet van 28 Juni 1854
(Stbl. no 100) aan de huizen der ingezetenen
gelden in te zamelen of lijsten tot dat doel aan
te bieden.
B. en W. kunnen hiertoe vergunning verleenen
en daaraan voorwaarden verbinden.
Hq, die van een vergunning, verleend ingevolge
