Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
presideeren, maar Perczel niet. Wij dulden niet
dat Perczel ooit weer voorzitter is."
De minister-president en een aantal ministers
vertoefden maar tien minuten in de zaal. Do
afgevaardigden van de oppositie riepen hun pe-
reats toe. Tisza zeide: „Dat is geen politieke
strijd meer, het is gewoonweg een misdrijf."
ITALIë.
Uit Rome.
Eergisteren heeft men in de catacombe van
St. Priscilla feest gevierd ter eere der Onbevlekte
Ontvangenis, 's Morgens om 10 uur pontificale
Mis, om 11 uur archeologische conferentie en
om 3 uur processie.
De paters Redemptoristen en Bamabieten
hebben den H. Vader een paar kostbare bou-
quetten van kunstbloemen aangeboden waarop
in gouden letters op satijnen linten de opdracht
geschreven stond.
Aan een gesprek dat Mgr. Lobbedey, vica
ris-generaal van Kamerijk, gehad heeft met kar
dinaal Oreglia ontleent de Semaine religieuse van
dat bisdom het volgende
Hebt ge den Paus gezien, Mgr. vicaris-
generaal
Je Eminentie. Wat is hij goed.
Zeg maar goed, krachtig en heilig. Hoe
meer ik met hem omga, hoe meer ik hem hoog
acht. Hij is de Heilige Vader. Homo Dei.
Na de plechtige heiligverklaring was de
Paus zeer ontroerd en vermoeid, toen hij
de baziliek verliet. In zijne vertrekken terugge
keerd zijnde, overviel hem een flauwte, die even
wel slechts kort duurde, dank de ijverige zor
gen van dr. Lapponi; met eenige dagen rust
zal de gezondheid van den Paus geheel hersteld
zijn.
In de kerk heeft zich geen enkel incident voor
gedaan.
Bij het H. Misoffer heeft de Paus zich bediend
van een massief gouden kelk, met diamanten
versierd, een geschenk van den Sultan, en van
den mijter, aangeboden door keizer Wilhelm II.
De ampullen, waarvan de Paus gebruik heeft
gemaakt, waren dezelfde, waarvan Pius IX zich
op 8 Dec. 1854 heeft bediend.
ZUID-AFRIKA.
De afvaardiging uit het Brandfortsche Boeren-
congres heeft eergisteren aan Sir Hamilton Good-
Adams, luitenant-gouverneur te Bloemfontein, de
moties van het congres overhandigd, met het
verzoek om ze aan den Koning op te zenden.
Men meldt verder dat er kans is op een con
ferentie over onderwijs tusschen leden van de
Hollandsche kerk en de regeering.
AMERIKA.
Het Huis van volksvertegenwoordigers te Was
hington heeft besloten, den rechter Swayne van
het Bcndsgerechtshof wegens ernstige tekortko
mingen in staat van beschuldiging te stellen.
Hij is 212 dagen uit zijn district weg geweest;
bovendien heeft hij onder eede uitgaven terug
verlangd die in werkelijkheid minder bedroegen.
Sedert 74 jaren is dit de eerste vervolging van
een bondsrechter.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 14 December.
Staatsbegrooting.
De minister van Waterstaat, de ver
schillende sprekers beantwoordende, kwam aller
eerst op tegen de min of meer minachtende wij
ze, waarop de heer Foreest had gesproken over
de ingenieurs bij «Waterstaat", en hun wijze van
werken. In zake de indijking van de Lauwerzoe
zijn weer wijzigingen voorgesteld. Misbruiken bij
aanbestedingen werden tegengegaan o. a, daar
door, dat, wanneer er vermoeden bestaat van
afspraken tusschen inschrijvers, de aanbesteding
niet wordt gedaan.
De minister deelt mee, dat de Grafelijke Zalen
door de leden der Kamer heden om half 1 in
oogenschouw kunnen worden genomen.
Door verschillende sprekers wordt aangedrongen
op voorziening ter zake van de Lauwerzee in het
belang van de afwatering van Friesland, doch de
heer Okma wenscht geen rijksbijdrage, omdat er
belangen zijn, strijdig met de indijking. Tegen
over hem staan de heeren Melchers en van Veen.
De minister verdedigt zijn in zake de Lau
werzee gevolgde gedragslijn, die geheel overeen
komt met de daaromtrent ingekomen rapporten.
De heer Passtoors dringt aan op Zondags
rust en betere huisvesting van de kanaalbeamb
ten de heer S me en ge op gratis geneeskundige
hulp, pensioenregeling enz., waarop de minister
antwoordt, dat een groot aantal categorieën van
ambtenaren en beambten in dezelfde positie ver-
keeren. Wat gedaan kan worden zal echter ge
daan worden.
Na de pauze wijst de heer van G ij n op den
onvoldoenden toestand, waarin de waterweg van
Dordrecht naar zee zal komen te verkeeren,
wanneer de thans bestaande plannen worden ver
wezenlijkt.
De minister zegt toe, dat een verandering
van de geprojecteerd route zal worden overwogen.
Het amendement-Foreest tot vermindering van
den post voor bouw van woningen voor water
molen-beambten wordt, na bestrijding door ver
schillende leden, ingetrokken. In de plaats komt
het amendement, in dien geest door den heer
Smeenge voorgesteld.
Dit wordt, na overgenomen te zjjn door den
minister, aangenomen.
Het tweede amendement van den heer Foreest
strekt tot vermindering van den post voor onder
houd van de Pettener zeewering.
Dit amendement wordt verworpen met 39
tegen 37 stemmen. Het volgend amendement tot
verlaging van den post voor duinplantingen aan
de Noordzee werd daarentegen met 42 tegen 35
stemmen aangenomen.
Nadat nog eenige posten zonder stemming zijn
aangenomen, wordt het verdere debat verdaagd
en de vergadering geschorst tot des avonds 8
uur, als wanneer de begrooting van Marine aan
de orde zal zijn.
Avondzitting.
Staatsbegrooting.
Aan de orde is hoofdstuk VI (M a r i n e).
Er worden geen algemeene beschouwingen
gevoerd.
De heer V e r h e y bespreekt bij de eerste
atdeeling, kosten van het Departement, het bureau
stoomwezen.
Nu dat bureau eenige jaren heeft gewerkt
vraagt spr. of de onderstellingen van den gewezen
directeur van het stoomwezen juist zijn bevonden,
of wel of de nieuwe organisatie voldoende is ge
bleken. Spr. vraagt verder of het niet goed zou
wezen aan het hoofd een chef van het eigen korps
aan te stellen of een officier-machinist.
Ten slotte brengt spr. de kwestie der uitbreiding
van het aantal schrijvers aan het Departement ter
sprake en vraagt in verband hiermede of het niet
goed zou zijn hen, die nog goede diensten kunnen
bewijzen, zoolang mogelijk aan het Departement
te houden.
De minister van Mar ine antwoordt dat
de inspecteur van den stoomvaartdienst op alles con
trole zal uitoefenen en voeling houden met het
bureau van stoomwezen en de minister heeft alle
mogelijke reden te gelooven, dat alles op de door
hem voorgenomen wijze goed zal gaan. In die
omstandigheden zou het verkeerd wezen den in
specteur van het stoomwezen aan het departe
ment te plaatsen. Het is geenszins uitgesloten
later iemand uit het corps te nemen.
De heer V e r h e y hoopt dat het den minister
zal gelukken zoodanige maatregelen te nemen dat
de adviezen der deskundigen steeds tot hun recht
zullen komen.
Bij art. 17 (materieel) stelt de heer M a r c h a n t
met andere leden een amendement voor om het
geld voor het nieuwe pantserschip voor de binnen-
landsche defensie van de begrooting af te nemen.
Dit amendement toelichtende, zegt de heer
Marchant, dat de voorstellers van het amende- I
ment overtuigd zijn, dat die uitgaven een te
zware last zijn.
De heer V e r h e y betoogt, dat wat nu wordt
voorgesteld niet is om schepen te hebben voor den
algemeenen dienst, maar wel voor een sociaal
doeleinde.
Wil men nu materieel voor de defensie, dan
moet er een vast plan zijn, doch hij zou dit be
zwaar loslaten voor dit schip, wanneer hij niet
dit groot bezwaar had, dat het schip voor de
kustdefensie te kostbaar is. Wij kunnen volstaan
met schepen van minder kracht de bestaande
Kortenaers zijn voldoende.
En wil de minister op dit denkbeeld niet ingaan,
laat men dan de gelden bezigen voor het bouwen
van een pantserschip voor Indië, want daar hebben
wij het zeer noodig.
Spreker wil voor de werf van Amsterdam wel
werk hebben, maar dan moet het werk zijn dat
noodzakelijk is.
Verder vraagt spreker, ten aanzien van den
kazernebouw, of het niet noodig is te zorgen, dat,
zoolang de schepelingen aan wal zijn, zij in be
hoorlijke kazernes kunnen worden opgenomen.
De heer Hugenholtz zegt, dat men met de
aanvraag voor dit pantserschip zou komen tot een
geheel nieuw stelsel, dat echter ontzaglijk veel
geld zal kosten.
Spr. conclusie is deze, dat eerst een vast plan
moet bestaandat de taak van het schip nutte
loos is en de techniek het onbruikbaar maakt
voor onze havens.
De heer Duymaer van Twist meent, dat
men de zaak moet beschouwen uit de volgende
drie oogpunten
de werkkring van onze zeemacht bij de kust
verdediging van het land aan de zeezijde
de plannen des ministers, met die verdediging
in verband staande
de financieele gevolgen van wat wordt voor
gesteld.
Spreker wil een actieve zeemacht.
Zeker wordt hier een zeer groot offer geeischt,
maar er is niet aan te ontkomen. Hierbij komt,
dat in den vervolge op verschillende zaken bespaard
zal worden,
Spreker vraagt den minister, of de minister
zich vereenigt met het rapport der defensie-com
missie.
De heer De Visser zegt, dat ook in de
memorie van antwoord staat, dat men onder de
zes schepen voor de kust wil opnemen de drie
schepen, type Kortenaer.
Spr. trekt hieruit de conclusie, dat wij eigenlijk
tot meer schepen moet komen. Spr. is om die
reden ook huiverig zijn stem aan de voordracht
des ministers te geven.
Spr. vraagt verder waarom de minister geen
schip voorstelt met voldoenden kolenvoorraad voor
Indië
Heeft spr. dan ook geen bezwaar voor een vijfde
pantserschip voor Indië, wanneer dit niet het ge
val is, dan heeft hij bezwaar zijn stem aan dit
voorstel te geven.
De heer Staalman wil geen gelden geven
voor de binnenlandsche defensie zoolang er geen
vast plan bestaat tusschen Oorlog en Marine. Het
is z. i. den minister niet gelukt de noodzakelijk
heid van den gevraagden bouw aan te toonen.
De heer Van G ij n zal ook voor het amende
ment stemmen, omdat hij niet vooruit wil loopen
op het toegezegd werkplan, ook om zooveel moge
lijk gelijksoortige schepen te hebben. Hij zal dit
ook doen met het oog op de financiën.
De heer Van Karnebeek zegt, dat zijn
stem omtrent het amendement zal afhangen van
een antwoord door den minister te geven omtrent
zijne plannen voor den aanbouw van schepen voor
Indië. Wij hebben daar stellig zes schepen noo
dig en hebben er maar vijf.
Ten einde den stoot te geven aan versterking
van onze scheepsmacht in Indië, wil spreker voor
het amendement stemmen. De minister zal dan
zien dat de Kamer wel een schip wil, maar alleen
alleen voor Indië.
De heer Van Wassenaer Van Catwijck
ze^t dat het niet de vraag is hoeveel de zes
schepen zullen kosten. De vraag is wat men per
jaar zal uitgeven.
Spreker komt verder op tegen wat door den
heer Verhey is gezegd, alsof schepen als de
Kortenaer voldoende zouden zijn.
Verder verdedigt spreker het stelsel van eene
active verdediging onder zekere omstandigheden.
Spreker komt op tegen de bewering, dat inen
een der schepen uit Indië naar hier moeten laten
komen, om dan voor Indië een nieuw schip te
bouwen. Hij zou dit een verkeerde wijze van
handelen achten.
De heer Van V 1 ij m e n meent, dat het noodig
is voor ons land en Indië te bouwen. De min.
heeft duidelijk uiteengezet wat hij wil.
Wij hebben nu nog hier de drie Kortenaers,
maar dit is onvoldoende, wij hebben dus meer
noodig. En nu zegt méner is nog geen plan
maar dat plan bestaat welde commissie heeft
de 6 pantserschepen bepaald noodig geacht. Men
weet dus wat noodig wordt geacht.
Vermits nu het voorgesteld schip eerst in 1908
dienst zal kunnen doen, zullen wij nog lang moe
ten wachten voor al de 6 gereed zullen zijn. En
daarom zou hij willen drie schepen tegelijk.
De minister van Marine, om elk mis
verstand weg te nemen, wil herhalen, reeds vroe
ger overtuigend te hebben aangetoond, dat de
sterkte van het auxiliair eskader kan worden op
gevoerd tot 9 schepen, zoodat het niet vóór alles
noodig is voor Indië te zorgen.
Zich beroepende op het advies der defensie
commissie zegt de minister dat, ook al had die
commissie de schepen niet noodig geacht,
hij toch uit innige overtuiging den bouw van dit
schip zou hebben voorgesteld, omdat hij dit noodig
acht voor de binnenlandsche defensie.
De minister verdedigt verder de techniek van
het te bouwen schip en zegt, dat daarvoor wel
voldoende bemanning zal zijn, daar deze van een
ander schip op het nieuwe zal overgaan. Men wijst
evenwel op de onderzeesche mijnen, doch geen
enkele mogendheid heeft zich daardoor van het
bouwen van pantserschepen laten afhouden.
Wij moeten ook de mijnen hebben, maar dit ont
slaat ons niet van den plicht om de noodige
schepen te hebben, want die hebben wij noodig
om het leggen der mijnen te beschermen, om het
wegnemen der betonning mogelijk te maken. Wat
de tegenwoordige oorlog vooral geleerd heeft is,
dat vooral een kleine mogendheid tijdig klaar moet
zijn. En wat nu de kosten betreft, zeker, het
schip is duur, maar het kan niet goedkooper
worden gemaakt met het oog ep het doel waar
voor het bestemd is. De minister zou het plicht
verzaken achten een dag langer te wachten met
zijne aanvraag.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het amendement, strekkende om f695,300 van
de begrooting af te nemen, wordt verworpen met
47 tegen 30 stemmen.
Voor de heeren Van Foreest, Schaper, Zijlma,
De Boer, Drucker, Smeenge, Ter Laan. Marchant,
Ketelaar, Fock, Hennequin, Bos, Smidt, Treub,
Hubrecht, Verhey, Van Raalte, Van der Zwaag,
Troelstra, Staalman, Borgesius, Hugenholtz, Van
Kol, Pijnacker Hordijk, Cremer, Dolk, Roessingh
en Van Gijn.
De artikelen betreffende het materieel worden
hierop goedgekeurd.
De beraadslagingen vorderen tot de derde af-
deeling; zij zullen worden voortgezet Vrijdag
avond.
De vergadering wordt hierop gesloten.
Van de Koninklijke familie.
Men meldt uit Schwerin aan de N. Ct.
H. K. H. groothertogin Marie, moeder van Z.
K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, is sinds
eenige dagen lijdende aan influenza, gepaard met
neuralgische aandoeningen, die haar noodzaken
het bed te houden.
Onderscheiding
Z. H. de Paus Pius X beeft aan den heer A.
A. v. d. Poel, die eergisteren te Rotterdam zijn
50 jarig jubileum als Vincentiaan vierde, heteere-
kruis »Pro Ecclesia et Pontifice" geschonken.
Rijksverzekeringsbank.
Gister-avond vereenigden zich de leden der ver-
eeniging van ambtenaren bij de Rijksverzekerings
bank in een der bovenzalen café „de Kroon" op
het Rembrandtplein te Amsterdam.
O.m. was op de agenda geplaatst het voorstel
omtrent de wijze van benoeming van ambtenaren
bij de Rijksverzekeringsbank.
Na debat heeft men besloten niet op dit
denkbeeld in te gaan, maar Z.Ex. den minister
van Binnenl. Zaken te verzoeken, in den vervolge
alleen 2e klerken bij meergemelde instelling te
benoemen.
Hospitaalschepen.
De Conferentie heeft gisteren-ochtend eene
algemeene vergadering gehouden onder voorzitter
schap van den heer de Monbel.
Na eene gedachtenwisseling van algemeenen
aard is eene commissie benoemd die belast is met
het samenstellen van een ontwerp-verdrag op den
grondslag van het Fransche voorstel en met
inachtneming van hetgeen bij de algemeene dis
cussie was in het midden gebracht. Deze commis
sie heeft daarop tot voorzitter gekozen den heer
mr. Asser en tot Rapporteur Baron Guillaume,
gezant van België te 's-Gravenhage. Zij is van 3
uur tot half zes vergaderd geweest en zal heden
haar arbeid voortzetten.
Nationaal-historische partij.
Naar men verneemt, kan de openbaarmaking
van het program van Beginselen der onlangs nieuw
opgerichte Nationaal-historische partij binnen en
kele dagen worden verwacht.
Als orgaan der partij zal een blad worden
uitgegeven, genaamd Nederlandsche Stemmen. Het
eerste nummer daarvan zal waarschijnlijk nog
vóór het einde van dit jaar verschijnen.
Visscherij.
Gister-avond kwamen in het Nieuw Verkoop
lokaal te Scheveningen een aantal visschers, niet
behoorende tot den neutralen visschersbond, te
zamen ter gedachtenwisseling over de toestanden
in het visschersbedrijf, in verband met lotsver
betering der bemanningen en andere noodzakelijk
gekeurde wijzigingen in de verhouding der vis
schers tot de reederij.
Loodgieters- en Fitterspatroons.
Gisteren had te Utrecht in het «Haagsche
Koffiehuis een drukbezochte vergadering plaats
van afgevaardigden der vereenigingen van lood
gieters- en fitterspatroons, waarin o.a. besloten
werd tot de oprichting van een Centralen Bond
der bestaande plaatselijke loodgieters- en fitters-
patroonsvereenigingen.
Pet secretariaat van den Bond is voorloopig
gevestigd Deventerstraat 391, Zwolle.
De Katholieke Pers.
Het bestuur der Limburgsche Katholiekendagen
heeft een zeer goeden inval gehad.
Men heeft eene vereeniging opgericht tot steun
van de Katholieke Pers.
Het lidmaatschap kost geen cent.
Men verbindt zich slechts tot deze drie zaken
1. in het openbaar in hotel restau
rant, koffiehuis, op reis naar katholieke
bladen te vragen.
2. in geval van noodzakelijkheid
tot het koopen van, zich abonneeren
op of adverteer én in een niet Katho
liek blad daarnevens een Katholiek
blad te koopen, zich daarop te abon
neeren of daarin te adverteeren,
3. socialistische, liberale en zooge
naamde neutrale bladen uit den huise-
1 ij ken kring te weren.
Schiedam, 15 December 1904.
Door de politie is gister-avond ge
arresteerd een 11-jarige jongen, die in vereeniging
van twee andere knapen van gelijken leeftijd,
zich had schuldig gemaakt aan diefstal van suiker
goed uit een winkel aan de Hoogstraat.
Men meldt ons uit Rotterdam
Gisteren-avond werden in den Tivoli-schouw-
burg alhier op de galerij aangehouden een viertal
jongens van 15 tot 17 jaar, allen haringvisschers.
Zij hadden zich schuldig gemaakt aan diefstal van
lood van een pand der gemeente aan de Geuzen-
laan te Delfshaven. Van het geld, dat zij voor
het lood gekregen hadden, waren zij eene voor
stelling gaan bijwonen van «Robert en Bertrand"
of de lustige vagebonden.
Een vijfde jongen was reeds 's middags aange
houden ten huize van een opkooper.
Een nieuw Raadhuis te Rotterdam.
Naar men uit Rotterdam seint, zijn onderhan
delingen aangeknoopt door het gemeentebestuur
tot onderhandschen aankoop van het blok huizen
in de Hoogstraat en het Achterklooster, hoek
Oostpoort, grenzende tot aan het Krankzinnigen
gesticht en het nieuwe bevolkingsbureau, tot het
stichten aldaar van een nieuw Raadhuis, met
front naar het Nieuwe*Oostplein, waardoor de
stadhuiskwestie zou zijn opgelost en tevens bijna
alle gemeentebureaux alsbevolking, belasting,
onderwijs, militie en armbestuur, die reeds in de
gebouwen grenzende aan dit complex gevestigd
zijn, zouden vereenigd worden. De kosten zouden
deels gedekt worden door verkoop van het terrein
van het oude Raadhuis.
Een dezer dagen te houden geheime raadszit
ting zou met deze bouwplannen, die toejuiching
verdienen, verband houden.
De inbraak en brandstichting te Rotterdam.
Het toezicht der justitie op het kantoor dor
Ned. Kiosken Maatschappij aan de Wijnhaven,
hoek Korte Wijt.brugstraat, te Rotterdam, is opge
heven. Daar binnen ziet het er, wat de beschei
den der administratie betreft, allerbedroevendst
uit. Veel is onherstelbaar vernietigd door brand
en waterschade.
Intusschen heeft de justitie van verschillende
zjjden, in verband met den gepleegden diefstal
en de daarop Volgende brandstichting, zoodanige
aanwijzingen gekregen, dat zij besloot den ten
kantore der Ned. Kiosken Maatschappij werkza-
men bediende J. J. A. H., gister-nacht uit zijn
woning op het Haagscheveer te ontbieden naar
het politiebureau in de Pauwensteeg, van waar
hij gister-middag is weggegaan, onder geleide van
een agent-majoor, tot nader verhoor, het geven
van inlichtingen en het geven van opheldering
en aan de justitie. In de opengebroken lessenaar
van dezen bediende was de sleutel van de kluis
geborgen en hij was ,ook in het bezit van den
sleutel van de buitendeur van het kantoor, welke
deur, toen de brand ontdekt werd, op het nacht
slot was.
H. is sedert ruim 6 jaren op genoemd kantoor
werkzaam.
Notabelen als stroopers. Te IJmuiden
zijn twee personen, die tot de notabelen behooren,
bekeurd wegens stroopen.
Armoede teVolendam. Te Volendam
heerscht bittere armoede nu de vloot sinds weken
niets kon verdienen, meest door windstilte.
De relletjes te Beverwijk. De relletjes,
die te Beverwijk plaats hadden, zullen naar wij
vernemen, een naspel hebben, daar een klacht
I
