Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Een Volksleger.
28ste Jaargang.
Maandag 9 Januari 1905.
No. 8099.
AVONTUREN.
FEUILLETON.
Algemeen Overzicht.
De oorlog in Oost-Azië.
ABONNEMENTSPRIJS:
,D\t b,!K! verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
ilT Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 1U cent franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Alzonderhjke nummers 2 cent.
stritbTnntn m-e"nWnd m daf !iJks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
e Qe handelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
Aan bo\enstaande onderwerp word door De
standaard een hoofdartikel gewijd.
Het blad wijst daarin op de steeds stijgende
kosten Van het leger en vloot en op de duro vrij
willige oefening en vraagt zich daarbij af of de
vooroefening zóó vordert, dat. hierin later het
groote steunpunt voor ons leger zal kunnen ge
zocht Worden.
In het antwoord dat het regeeringsorgaan op
deze vraag geeft zegt het:
„Daarbij nu hangt alles af van de vraag, of
die vooroefening, en het zichzelf weerbaar' ma
ten, opkomt uit wezenlijken ijver, om het va
derland sterker in zijn verdediging te maken,
dan wel of hierbij in hoofdzaak het streven op
den voorgrond treedt, om zoo spoedig mogelijk
van den dienst af te komen, de kosten te doen
dalen, en den steun, dien de Staat in het leger
bezit, te ondermijnen.
„Het streven om ons land sterker te maken,
leeft b,j de weerbaarheidskorpsen. Ook hier moge
liefhebberij meespreken, maar in elk geval bij
deze corpsen is animo om zich te oefenen en te
leeren schieten. Maar wat zijn al deze weerbaar-
150000rPSen Saam' Z0° gij Ze Stelt leëen°ver de
loO.OOö man waarop straks zal te rekenen zijn?
Een druppel aan den emmer.
„En vraagt ge u af, welke motieven buiten
deze corpsen het pleit voor het volksleger steu-
nen moeten, dan vindt ge jammer genoeg bijna
uitsluitend anti-militairen geest, opzien tegen
langen dienst, tegenzin tegen de kosten, en bij
e socialisten en anarchisten den onverholen
toeleg om het gezag te ontwapenen, zoo niet
OwrheTti0nair het V°lk tG Wapenen
„Hierin nu steekt het bederf.
„Wre zijn vaderland lief heeft, mag het denk-
e u van een volksleger alleen steunen, om te
krachtiger onze nationale onafhankelijkheid te
kunnen verdedigen. Maar dan moet dit motief
ook op den voorgrond staan, en dit motief eischt
hoogere en meer algemeene toewijding. Ons volk-
dat nooit in het soldaat-zijn lust had, en in zijn
historie het meest met huurtroepen afdeed, moet
dan opwaken tol die hoogere en heiliger bezieling
die elk burger bereidwillig maakt, om, door zich
zelf weerbaar te maken, de weerbaarheid van
heel het volk te verhoogen.
„En die factor juist ontbreekt nog altoos of
waar hij niet geheel ontbreekt, is hij beperkt' tot
zeer kleinen kring. Van de lust in strijdvaar
digheid die het Zwitsersche volk kenmerkt, is n0g
bijna nergens iets te bespeuren. En zelfs waar
4000 man zich voor den viermaandschen dienst be
reiden konden, bleek, da,t nog niet de helft door
krachtige vooroefening in staat was het tekort
van 41/2 maand te vergoeden.
„Wat ons redden kan is daarom niet een nieu
we wet, maai- alleen het varen in ons volk van
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels 0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 12i/2 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
een andere gezindheid. De overtuiging, dat onze
onafhankelijkheid niet buiten gevaar is, en de wil
om die onafhankelijkheid tot eiken prijs to hand
haven, zijn de twee onmisbare gegevens, 0111
ooit tot een volksleger, dien naam waard, te ge
raken.
„Ongetwijfeld, de lagere school kan veel doen.
Ze kan ons volk physiek sterken. Ze kan ge
oefendheid in de hand werken. Maar al wat
ge door de lagere school op 13-jarigen leeftijd
gewonnen hebt, gaat onherroepelijk verloren, zoo
de zin geen veld wint en de wil niet gestaald
wordt om in de jaren die tusschen 13 en 20 lig
gen de geoefendheid, die verkregen werd, te ver
hoogen en te richten op het militaire doel.
„En dat zelfs is nog niet genoeg gezegd. Ook
wie zijn oefeningstijd uitgediend heeft, moet van
zijn 20e tot zijn 40e jaar zijn geoefendheid weten
te onderhouden, zich voortdurend in het schie
ten oefenen, ©n telken jare zekeren tijd met
anderen saam willen werken, om slagvaardig te
blijven.
„Zo,0 is het goeddeels in Zwitserland, en daar
aan dankt Zwitserland zijn geheel eenige positie.
„Maar zelfs Zwitserland zou met dïe gulle be
reidvaardigheid tot oefening niet vorderen, als niet
het warme patriotisme bij elk goed Zwitser boven
alles ging, en indien de heilige liefde voor het
gemeenschappelijk vaderland de schutters uit de
onderscheidene kantons niet tot één reuzenmacht
samensmeedde.
„Physieke ontwikkeling op de volksschool is
uitmuntend; maar een volksschool, die niet vóór
alle dingen de liefde voor het vaderland aan
vuurt, zal nooit de weerbaarheid van ons volk
verhoogen.
„De kracht tot weerstand ligt niet in de biceps,
maar in het mannenhart."
Een Oost-Aziatische vertelling.
5)
„En toch staat het me voor, dat er iemand
Van dien naam van adel moet zijn.""
„Wel, om de waarheid te zeggen, Lord Fre-
niome is mijn neef en er zijn zijn nog andere
van mijne familie, die een handvat aan hun
naam hebben. In de laatste jaren echter heeft
niemand hunner geweten, waar ik was en thans,
nu mijn geld weg is, zullen ze er zich weinig
°na bekommeren".
„Ge zijt secretaris bij een minister geweest,
en als zoodanig, geloof ik, dat ik u ook wel
zou kunnen gebruiken. Ge komt me wel geschikt
Of het kwam van de champagne of van de
broodjes of door het vooruitzicht eene betrek-
ng te krijgen of om alle drie redenen te sa-
fnen, ik gevoelde groote- lust om mijn hoed
in de lucht te gooien en het van blijdschap
ud te schreeuwen; doch mijne aangeboren koel
heid werkte als tegenwicht en ik verwonderde
mijzelf, toen ik op bedaarden toon antwoordde:
„Het. zou dwaasheid zijn voor iemand, die
jvust om bet baantje van stoker heeft gevraagd,
9 Januari.
PORT ARTHUR.
Voor de overgave.
De oorlogscorrespondent van de Daily Mail
te Tsjifoe had een onderhoud met baron Von
Kleist, Russisch marine-officier, die op een der
laatste torpedo-jagers uit Port-Arthur te Tsjifoe
aankwam. Deze deelde o. m. mede, dat generaal
Stössel na 24 December alle hoop op ontzet had
opgegevendien dag ontving hij een telegram
van den Tsaar, waarin vermeld stond, dat het
Oostzee eskader niet vóór het einde van Februari
de bedreigde veste kon bereiken en de Tsaar hem
herinnerde aan de plechtige belofte, liet verzet tot
den dood toe te zullen volhouden. Overigens liet
de Isaar den generaal volkomen vrijheid van
bandelen, ten opzichte van een eventueele over
gave. Begin November had Stössel den Tsaar
gemeld, de verdediging niet langer dan een
maand te kunnen voortzetten, waarop de Tsaar
het antwoord gaf, dat tegen midden December
voor te wenden niet opgetogen te wezen over
m Ik behoef u "iet te zeggen,
de en danlwheR aaimeCm met VreuS'
w£ah /®d.ataffsproken," zei de millionair.
„Wat het salaris betreft, ik denk dat ge wijs
zult doen, de regeling daarvan geheel aan mij
ovei te laten. Ik hpb m den laatsten tijd veel
betaald en er weinig voor gekregen. Indien gij
het blaadje kunt omkeereu en zorgen dat ik
.waarde geniet voor mijn geld, zult ge bevin
den, dat ik mild kan zijn op het stuk van be-
Jooning."
„Ik ben volkomen bereid, zulks aan u over
te laten, zeide ik. „Doch als eerlijk man
-i U )v"aai'scEuwen, dat ge u in mijn schran
derheid of 'beleid verwacht, dat ik veel zou
kunnen doen tot uw voordeel. Ik ben geen man
van zaken." 6
„Dat weet ik reeds", hernam mijnheer Hem
ster. Wat de zaken betreft, die kan ik vol
doende besturen. Van u verlang ik geheel iets
anders. Ge zegt, meer talen te kunnen spreken
aan uwe eigene."
„Ja. Ik ken Fransch en Duitsch en een wei
nig Spaansch en Italiaansch. Ik lees en schrüf
het Japansch en spreek die taal, evenals het
Ghineesfh, tctïïiolijk vloei'Gnd. Het Korociansch
is me ook niet geheel vreemd."
„Dan zijn ge mijn man," sprak mijn gast
heer op beslisten toon. „Ik veronderstel, dat
ge er niet op tegen zult hebben, iets op afre-
op ontzet kon worden gerekend. Hij spoorde
Stössel aan, tot het uiterste te blijven strijden.
Alle telegrammen van de Tsaar werden met
eenige vertraging ontvangen, met uitzondering
van één, waarin de Tsaar het vertrouwen in een
spoedig ontzet uitsprak en aan Stössel verzocht
zelfs 't onmogelijke te willen aanwenden om het
verzet te rekken. De telegrammen van Koeropat-
kine ontvangen waren, behalve de laatste, ook
allen hoopvol.
Uit dit alles blijkt duidelijk,; dat zoowel de
Tsaar als Koeropatkine tot het laatste oogenblik
toe in de meening hebben verkeerd, dat het
Oostzee-eskader en het leger in Mantsjoerije de
benarde veste nog intijds zouden bereiken om hulp
te bieden.
Verder wordt nog uit Tsjifoe bericht, dat
daar duizend Russen uit Port-Arthur ver
wacht werden. In allerijl werden tijdelijke ver
blijven voor hen gemaaktdaar inmiddels belang
rijke voorraden medicijnen en verbandmiddelen
naar Port-Arthur zijn verzonden, vreest men dat
de verpleging van zoo'n groot aantal gewonden
te Tsjifoe moeilijkheden zal ondervinden. De
Russische bewoners van de stad hebben hunne
huizen voor liun landgenooten beschikbaar ge
steld, terwijl eveneens alle aanwezige levensmid
delen werden afgestaan. Ook het Fransche
hospitaal betoonde groote welwillendheid jegens
de Russische gewonden en zieken.
Stössel en Nogi.
Particuliere telegrammen aan de Standard en
Daily Express, alsook van het Central News-
agentschap deelen de volgende bijzonderheden
mede over de ontmoeting tusschen generaal Von
Stössel en diens tegenstander, generaal Nogi,
welke den 5en Januari plaats, vond. Nadat een
verzoek van generaal Von Stössel was ingeko
men 0111 den Japanschen bevelhebber te ontmoe
ten, was als plaats van samenkomst aangewe
zen de bouwvallige kerk in het platgeschoten dorp
Soeishi, waar ook de voorwaarden voor de over
gave waren besproken en vastgesteld.
Tengevolge van een misverstand verscheen de
Russische generaal aldaar reeds te half elf, gezeten
op een prachtig Arabisch paard en vergezeld van
kolonel Reiss, de luitenants Malchenko en Nebels-
koj en een kozakken-escorte. Wijl men hem eerst
te elf uur had verwacht was er niemand te Soei
shi aanwezig om den generaal te ontvangen, dan
de luitenant van de Japansche wacht, die den
Russischen bevelhebber begroette en onmiddellijk
generaal Nogi van diens aankomst liet verwittigen.
Te paard gezeten bleven de Russen wachten en
het was op t'e merken, dat de robuste figuur
van generaal Von Stössel geenszins door de ont
beringen der laatste weken gebogen was. Zijn ge
laatstrekken worden beschreven als barsch en grof
en hij heeft een zeer gebiedende uitdrukking in
bet gezicht. Doch de norsche, melancholieke ize-
grim, als welke hij wel eens beschreven is, bleek
hij niet te zijn. Al wachtende sprak hij vroolijk
met. zijn officieren.
Te elf uur verscheen ook generaal Nogi, die
kening te ontvangen?"
„Ik zou u er zeer dankbaar voor zijn, in
dien ge vertrouwen genoeg in mij stelt om
iuij een voorschot te geven. Er zijn eenige
dingen, welke ik zou willen aanschaffen, vóór
aan boord te komen en om u de waarheid
te zeggen, eenige schulden die ik zou willen
vereffenen".
„Goed," zei mijnheer Hemster en hij stak
zijne hand diep in zijn broekzak, haalde er
wat geld uit en wierp het op het tafeltje.
„Daar zal zoo wat twee honderd dollar
zijn. Tel het na en schrijf me een kwitan
tie."
Ik telde het, terwijl hij mij scherp gadesloeg
uit den hoek van zijn oog. Er was meer dan twee
honderd dollar en ik noemde hem het bedrag.
De Japanner bracht papier en ik schreef het
ontvan gs the wijs
„Zijt ge bekend met de winkels in de stad
vroeg hij naar Nagasaki wijzende.
,Ja,"
„Men zegt, dat Nagasaki de plaats is, waar
goed aardewerk te koop is. Ik zou u willen
verzoeken drie eetserviezen, drie thee- en drie
ontbijtserviezen aan boord te laten bezorgen.
Er wordt altijd veel gebroken op een jacht
als dit."
„Juist", gaf ik hem ten antwoord. „Verlangt
ge soms een bijzondere kleur of vorm en tot
welken prijs mag ik gaan?"
„Oh, het behoeven geen dure dingen te we
inet zijne officieren, generaal Ichiji en de kapi
teins Sjogda Yasoechara en Matsoedera in draf
draf kwam aangereden.
Voor het eerst, nadat zij elkander gedurende
acht maanden hadden bestreden binnen een af
stand van twee a drie mijlen, zagen de beide
generaals elkaar van aangezicht tot aangezicht.
Tegelijkertijd begroetten zij elkander en even sche
nen beiden te aarzelen, of een hunner ook de
hand zou uitstrekken. Dit geschiedde e chter
niet.
Toen steeg generaal Nogi van zijn paard en
werd zijn voorbeeld door de Russische officieren
gevolgd. Dadelijk met elkander in gesprek ge
raakt, wandelden de generaals naar de kerk, bij
den ingang waarvan generaal Nogi zijn gewe
zen tegenstander liet voorgaan. Middelerwijl had
den ook de Russische en Japansche soldaten zich
reeds verbroederd en rondom de kerk, waar de
generaals zich bevonden, bewogen zich de ko
zakken vriendschappelijk in gesprek met de Ja
pansche infanteristen.
Bij dit vreedzame tooneel kwam te scherper
uit de herinnering aan de gruwelen der voor
gaande dagen, wijl een groep hospitaal-soldaten
onder het puin der platgeschoten huizen naar
de reeds half vergane lijken van gedooden zoeken
kwam.
Het onderhoud tusschen de beide generaals
droeg, naar de correspondenten later vernamen,
een alleszins vriendschappelijk karakter. Beide
brachten hulde a'an den moed, de geoefendheid
en de volharding van elkanders troepen en gene
raal Von Stössel dankte generaal Nogi voor de
welwillendheid, waarmede deze had toegestaan,
dat de voorwaarden van overgave aan den Tsaar
werden doorgeseind, en voor de consideratie door
hem tegenover de officieren van het garnizoen be
toond.
De Russische generaal moet tot tranen toe ge
roerd zijn geweest toen hij vernam, dat twee zo
nen van generaal Nogi voor Port Arthur gevallen
zijn, ondanks de verzekering van den Japanschen
officier, dat deze zich gelukkig achtte, dat zijn
zonen voor het vaderland hadden mogen ster
ven.
„Die volkomen opoffering", zeide generaal Von
Stössel, „vormt, de glorie van Japan en heeft
zeker liet noodige tot Japan's overwinning bijge
dragen."
De Russische bevelhebber schijnt verder gedu
rende de samenkomst, die twee uren duurde en
waarhij de officieren samen lunchten, zijn pa
rool te hebben gegeven. Hij zal zoo spoedig mo
gelijk naar Rusland terugkeeren en zal wellicht
over Tokio reizen.
Toen de generaals naar buiten kwamen, wa
ren alle omstanders getroffen door de klaarblij
kelijke opgewektheid en vriendschappelijkheid van
hun gesprek. Generaal Stössel besteeg zijn paard
en liet het voor generaal Nogi stappen en draven,
waarna deze zijn bewondering te kennen gaf over
het schoone dier. Tegelijk bood toen generaal
Von Stössel den Japanschen opper-officier het
zen. Alles is goed. Ik wil ze zelf niet eens
zien, maar laat de man ze goed inpakken, elk
in een afzonderlijk kistje. Hij moet ze aan
boord brengen precies om half zes van avond
en naar mij vragen. Wanneer kunt ge hier
komen?"
„Morgen ochtend, als dat vroeg genoeg is."
„Goed. Morgen ochtend tegen 10 uur."
„Mijnheer Hemster, ik weet niet, hoe ik u
genoeg zal bedanken voor
„Ja, ja, dat is in orde," zeide hij, met de
hand wuivende. Doch eer iemand onzer nog
verder iets had kunnen te berde brengen, zag
ik op het dek de schoonste en heerlijkste ver
schijning, welke mij ooit is bejegend. Het was
een meisje van rijzige gestalte en prachtig ge
kleed. Ze sloeg volstrekt geen acht op mij,
doch snelde op mijnheer Hemster toe en
riep
„Oh, papa, ik zou gaarne aan land en naar
de winkels in de stad gaan."
„Goed kind", sprak de oude heer. „Het ver
wondert me, dat ge er zoo lang mee gewacht
hebt. We zijn al twee of drie uur in de ha
ven. Dit is mijnheer Runipert Fremorne, mijn
nieuwe secretaris Mijnheer Fremome, mijne
dochter."
Ik boog, doch zij lette er weinig op.
„Hoe gaat het u vroeg ze onverschillig. En
toen tot liaar vader gewend: „Papa, ik moet
geld hebben."
„Zeker, zeker." Wordt vervolgd.)
