Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
PARIJSCHE KRONIEK.
hun belet door anderen, een sterke patrouille
kwam tusschenbeide, en de stakers antwoordden
met revolverschoten.
Een telefonisch bericht zegt, dat het schieten
voortduurt.
FRANKRIJK.
Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 21 Jan./3 Febr. 1905.
De Russische troebelen. Wat
oud-minister Hanotaux er van zegt.
Dynamietaanslagen. De uitwer
king der manifestaties.
De laatste weken, die wij hier doorleefden,
waren rijk aan émoties. Terwijl Rouvier bezig
was zijn ministerie samen te stellen, bij her
haling te wijzigen en, na van rechts naar links
gezwenkt te zijn, eindelijk met een „cabinet mul
ticolor" voor het parlement verscheen en daar
met zijn vaag en dubbelzinnig programma een
onverwacht „succes d'un jour" behaalde, brach
ten de telegrammen uit St. Petersburg de on-
rustbarendste berichten over werkstakingen en
de daarmede gepaard gaande optochten en on
lusten in Rusland. Deze door het geavanceerde
en uiterst vrijzinnige internationale telegrammen-
bureau zeer overdreven en naar de wenschen der
vrijzinnigen opgestelde tijdingen maakten overal
opgestelde en gepeperde tijdingen maakten overal
een geweldigen en gezochten indruk en velen
zagen Rusland reeds in handen der Revolutie.
Ook hier vielen deze tendens-telegrammen in
vruchtbare aarde en misten hunne noodlottige
uitwerking niet, zoodat alles wat maar ©enigs
zins naar het revolutionnaire overhelt, om wraak
begon te schreeuwen en den Tsaar voor moor
denaar uit te maken.
De Engelsche, Duitsche en ook vele Fransche
dagbladen deden gedurende de laatste tien da
gen hun best om alles wat in Rusland voor
viel op het ergst voor te stellen, doch na de
verbeterde en gewijzigde berichten over den op
stand van Zondag 22 Januari, die Petersburg
met bloed bespatte, heeft men zeker recht om
zich af te vragen of dit droevige drama op de
pleinen en in de straten van de Russische hoofd
stad wel in het volksverlangen naar sociale her
vormingen zijn ware oorzaak vond, zooals na
tuurlijk van alle zijden werd uitgeroepen, of dat
het niet alleen het lang voorbereide werk ge
weest is der professioneele volksleiders en der
dwepers en opstokers, die, evenals de Commune
mannen in 1871 te Parijs, van de nederlagen
en ongelukken van het Russische leger dachten
te kunnen profiteeren en thans het oogenblik ge
komen achtten om de werklieden en de bevol
king tegen het gevestigde gezag op te jagen en
de revolutie te doen uitbreken.
Dat alle klassen van het Russische volk, zoo
wel de gewone stedelingen als de eenvoudige
böeren, meer vrijheid eischen en daar ook ze
ker recht op hebben zal wel niemand betwij
felen, doch deze hervormingen en rechten kun
nen in dit groote rijk alleen door den Tsaar aan
zijn volk geschonken worden. De Fransche oud
minister van Buitenlandsche Zaken, de republi
kein Hanotaux, heeft nog geen acht dagen ge
leden aan een Parijsch journalist rondweg ver
klaard, dat de Russische natie, tengevolge van
de enorme uitgebruidheid van het rijk en de
verscheidenheid der rassen, waaruit zijne bevol
king is samengesteld, onmogelijk op zich zelf kan
rekenen om ©ene ernstige, nuttige en blijvende
hervorming tot stand te brengen. Het Tsarisme
is volgens hem, de eenigste zekerheid en de eerste
voorwaarde der Russische eenheid. Een parle
ment uit Finlandsche, Siberische, Poolsche, Mo-
covische en Kozakken-afgevaardigden samenge
steld, zou de verwarring en de onmacht zelf
wezen.
De Tsaar, die Rusland tegen de nihilisten ver
dedigt, dat is tegen de anarchisten, is nu een
tyran, evenals Lodewijk XVI; zooals iedereen
weet, er ook een was. Doch deze laatste heeft
niet gewild, dat op de opstandelingen en gewelde
naars geschoten werd, omdat hij zich als de va
der van zijn volk beschouwde. De geschiedenis
is daar om ons te leeren, dat de conventie-man
nen, nu de voorgangers en voorvaders der te
genwoordige socialistische journalisten, vrijmet
selaars, verklikkers en radicale advokaten, hem
deden guillotineeren met duizenden van de no
belste der Fransche natie. En nu willen de na
komelingen van zulke beulen de gevoeligen en
zachtaardigen uithangen en zouden niets liever
wenschen, natuurlijk uit zuivere humaniteit, dat
Nicolaas II en al zijn onderdanen, die niet van
hun gevoelen zijn, evenals den Koning-Martelaar
en zijn getrouwen, de slachtoffers hunner goed
heid en kortzichtigheid werden.
De hervormingen moeten in Rusland komen,
doch voor alles blijvse het gezag gehandhaafd.
De Parijsche revolutionnairen en anarchisten
door het laatste nieuws uit St. Petersburg, waar
de kalmte schijnt, teruggekeerd en gelukkig de
macht in handen der regeering bleef, als dol
geworden, hielden Maandag-avond in Tivoli Vaux-
Hall, waar enkele Russen en Polen, doch meer
Franschen zich verdrongen, een groote meeting.
Op de estrade hadden tusschen talrijk opge
komen Israëlieten, de Fransche afgevaardigden
Vaillant, Jaurès en Préssensé, alsmede de oude
communard Allemane, plaats genomen.
De Russen waren het eerst aan 't woord en
gingen in hunne heftige taal zóó ver, dat er een
verklaarde dat men den Tsaar de landen moest
ontnemen, die hij bij het vrijmaken der lijfeigenen
gestolen had. Wie dit begrepen heeft, is meer
dan snugger.
Allemane viel den minister van Buitenlandsche
Zaken, den lieer Delcassé, aan en de geheele
zaal brulde„Weg met Delcasséen om het
oude commune-lid pleizier te doen, riepen eenige
schooiers: „Leve de CommuneI" wat hier ge
heel ad rem was. Toen de naam van den Rus-
sischen gezant werd uitgesproken, klonk het
„Weg met Rusland! Weg met de moordenaars 1"
De Préssensé, de zoon van een predikant, hield
een rede, waarvan niemand wat verstond en ein
delijk verklaarde Jaurès, dat Rusland thans meer
klaar voor de revolutie is dan Frankrijk dit in
1789 was. Het Tsarisme heeft zijn doodvonnis
en zijn schande geteekend. En hierop werd een
orde van den nacht gestemd en begon de uit
tocht., die meer dan luidruchtig e n onstui
mig was.
Doch al die opgewondenheid en aanhitsingen
moesten toch een dadelijk gevolg hebben en toen
np de revolutionnairen van hun meeting kwa
men, werd eensklaps een bom tegen den gevel
van het huis, op den hoek van de Quai Valmy
en de Avenue de la, Republique gelegen, gewor
pen en ontplofte op weinig afstands der daar
geposteerd staande politie-agenten, waarvan er
drie en eenige voorbijgangers gewond werden,
terwijl al dé agenten tegen den grond vielen.
In den nacht van Zondag op Maandag werd
een voorwerp tegen de deur van het huis in
de Rue d'Argenson, door den prins Troubets-
koï, attaché bij het Russische gezantschap, be
woond, gevonden. Door de politie medegeno
men, bleek het een toestel te zijn wat met zwa
velzuur en choratepoeder gevuld was, en dus
bestemd eens ontploffing te veroorzaken. Er wer
den vele arrestatiën gedaan, doch de schuldigen
zijn nog niet gevat.
De aandoening en ontsteltenis, welke deze aan
vallen op het leven en eigendom der bewoners
verwekt hebben, waren zeker gewettigd en men
vroeg zich overal met ongerustheid af, of die
anarchistische misdaden zich weder gingen her
halen.
Jaurès, Vaillant, Préssensé en consorten, zijn
met hunne buitensporige, hevige taal, door de
tot opstand en oproer aanzettende gezangen, zoo-
als de „Internationale", aangevuld, alle perken
te buiten gegaan, zoodat de wraakzuchtigen on
der hunne toehoorders tot daden overgingen,
welke hun zaak zeker meer kwaad zal berokke
nen dan. al hun geschreeuw de Russische re
volutie tot stand zal helpen brengen.
Zulke manifestation werken voor de protesten
tegen Rusland, zijn Tsaar en zijn regeering zoo
ongunstig, dat zij, die ze ontwierpen en uitvoer
den, onverbiddelijk veroordeeld zijn. Zeker is
het diep te betreuren, dat er zooveel bloed ver
goten werd en zelfs tal van onschuld i gen de
slachtoffers dezeronlusten werden, doch een
Tsaar die zijn huis, zijii troon en land verde
digt, kan voor geen moordenaar uitgescholden
worden. Veronderstellen wij nu eens, dat hier
honderdduizend koningsgezinden naar het Elysée
trokken of liever nog naar de Kamer der Ver
tegenwoordigers, om daar de republikeinen weg
te jagen en te vervangen en dat Jaurès en zijn
volgelingen geen ander middel meer zagen om
hun Republiek te redden dan de troepen te hulp
te roepen en op de menigte te laten schieten?
Wie twijfelt er aan dat zij „Vuur!" zouden com-
mandeeren? Niemand immers!"
Fidelius.
TIBET.
Volgens een Reuter-telegram uit Calcutta is
men daar in regeeringskringen zeer verbaasd over
de [verschijning van het laatste Blauwboek over
Tibet. De verbazing is zeker van zeer onaange-
namen aard. De klanten zeggen, dat nu Bro
dick naar zijn eigen woorden, zich tot bepaling
van de politiek tegenover Tibet heeft laten lei
den door overwegingen, die het geheele Britsche
rijk betreffen, en niet alleen Indië's belang kon
betrachten, het ook onbillijk is Indië alleen de
kosten der expeditie te laten betalen. Dat lijkt
inderdaad onbillijk. Maar 'tis de gewoonte, In
dië te laten betalen voor ondernemingen, die het
niet alleen raken of zelfs het minst raken. Al
leen, men kan nu zeggen, dat de expeditie toch
eigenlijk geheel het werk is van den onderkoning
van Indië, en niet van de Engelsche regeering,
't zij dat deze door haar goedkeuring mede ver
antwoordelijk is.
Het Nowoje Wremja vindt, dat de expeditie
nu blijkt van heel wat, minder gewicht te zijn
dan men eerst dacht. En in dit verband geeft
het Russische blad te kennen, dat ook de po-
litiek-commercieele expeditie naar Perzië een mis
lukking is gebleken. Dan bedoelt het blad zeker
de reis van Curzon in de Perzische Golf, want
de Engelsche handelsexpeditie door Perzië oost
waarts naar Indië is nog niet afgeloopen.
AMERIKA.
De commissie uit den Amerikaanschen Senaat
voor buitenlandsche aangelegenheden heeft be
raadslaagd over de arbitragetractaten met vreem
de staten die haar door president Roosevelt zijn
voorgelegd. Daarbij bleek dat de meerderheid
niet gezind is, die tractaten zonder verandering
goed te keuren. Een voornaam amendement stelt
voor om te bepalem dat geen scheidsrechterlijk
tractaat van toepassing is zonder de goedkeuring
van den Senaat. Dit zou echter natuurlijk veel
van de beteekenis van zulke tractaten te niet doen.
Atjeh.
De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia
seint i
In het bivak te Boeah in Loh-Seumawe is een
troep van 17 man onder sergeant Volaerts uitge
moord door een vertrouwd kamponghoofd met zijn
volgelingen. Een inlandsch fuselier ontkwam alle
wapens gingen verloren.
Kolonel van Paaien.
Uit Batavia wordt aan het Hbld. geseind
«Toen de gouverneur-generaal Van Heutsz
het commandeurskruis der Millitaire Willemsorde
aan kolonel Van Daalen uitreikte, brandmerkte hij
het dooden van vrouwen en kinderen gedurende
de gevoerde campagne. Z. E. deed daarbij echter
uitkomen dat de kolonel Van Daalen zijn plicht
deed en kondigde diens spoedige benoeming tot gou
verneur van Atjeh en onderhoorigheden aan".
Gemeente-ambten» reit.
De voorzitter der afdeeling Zuidholland van den
Nederlandscben Bond van gemeente-ambtenaren
heeft den Commissaris der Koningin in deze
provincie verzocht te bevorderen, dat een deputatie
uit het afdeelingsbestuur in een vergadering van
Gedeputeerde Staten worde toegelaten voor een
bespreking van de salarisregeling der gemeente
secretarissen en -ontvangers, naar welker verbe
tering de afdeeling streeft.
Het afdeelingsbestuur heeft vastgesteld een tot
verschillende gemeentebesturen te richten verzoek
om het salaris van den secretaris te brengen op
de norm, door Gedeputeerde Staten vastgesteld.
Propagundnbond.
Aan de Besturen Van de R. K. Politieke Propa-
ganda-Vereenigingen in Nederland is de volgende
uitnoodiging .gezonden
L. S.l
Zooals u wellicht bekend is, werd op Zondag
4 December te 's-Gravenhage een algemeen© ver
gadering gehouden van 11. K. Propaganda-vereeni-
gingen, waarin statuten en reglement voor een
Nationalen Bond van deze vereenigingen werden
ontworpen. Deze zijn ter goedkeuring opgezon
den aan Z. D. H. den Aartsbisschop van Utrecht,
bij wien tevens door de Voorloopige Commissie,
een audiëntie werd aangevraagd en verkregen.
Op deze audiëntie verklaarde Monseigneur onder
meer dat Hij op het voetspoor der Pauselijke
Encyclieken geen Bond zou kunnen goedkeuren
die niet een strenge scheiding maakte tusschen
politieke en sociale actie, maar overigens geen
bezwaar had tegen de oprichting van een Bond,
die alleen verhooging van R. K. Politieke actie
beoogt, daar Mgr. zich als zoodanig buiten de
politieke beweging houdt.
De Voorloopige Commissie overwegende, dat bij
het meerendeel der Propaganda-vereenigirigen de
politieke actie op den voorgrond treedt, heeft
daarom de eer uwe vereeniging uit te noodi-
gen, één of meer afgevaardigden te zenden naar
een algemeene vergadering op Zondag 19 Februari
1905, 's middags 1 uur, in het Zuid-Hollandsch
Koffiehuis te 's-Gravenhage, tot stichting van een
Nationalen Bond van R. K. Politieke Propaganda-
Vereenigingen en tot verkiezing van een Bestuur.
In de statuten wordt natuurlijk volgens den uit-
drukkelijken wensch van Mgr. Van de Wetering,
alles geschrapt wat betrekking heeft op de so
ciale actie.
Elke vereeniging heeft één stem.
R. K. Propaganda-vereenigingen, welken deze
Circulaire niet werd toegezonden, worden be
leefd verzocht hiervan kennis te geven aan den
ondergeteekende.
Namens de Commissie voornoemd,
H. F. FLUITMAN, Secretaris.
NB. Verzoeke van het al- of niet zenden van
afgevaardigden bericht te zenden.
AGENDA
1. Opening.
2. Notulen der vorige vergadering.
3. Stichting van den Bond.
4. Verkiezing van een Bestuur.
5. Bespreking over de houding van den Bond
bij de a.s. verkiezingen.
6. Rondvraag en sluiting.
N.B. De afgevaardigden moeten voorzien zijn
van een legitimatie-bewijs, geteekend door den
voorzitter en secretaris hunner vereeniging, en
van een mandaat imperatief in zake punt 3 van
de agenda
Eventueel verlangde wijzigingen in statuten en
reglement kunnen alsnog ter sprak^ worden
geOracht.
Kath. Soc. Actie.
De aartsbisschop van Utrecht heeft tot geeste
lijk adviseur voor het comité der katholieke soc.
actie te Utrecht benoemd den heer B. A. Baten
burg, plebaan.
Moordaanslag te Swalmen.
In verband met den gepleegden moordaanslag
op den opzichter, onbezoldigd rijksveldwachter L.
Beek. te Swalmen, in den nacht van 30 van 31
Januari j. 1. werd Donderdag onder die gemeente
door de maréchausssee van brigade Roermond,op
rechterlijk bevel alsnog gearresteerd Ch. C. arbei
der te Beasel, en overgebracht naar de gevangenis
te Roermond, terwijl P. C., oud 53 jaren (vader)
van beroep voerman, en diens zoon B., oud 21 jaren
arbeider, beiden wonende te Swalmen, nog werden
aangehouden.
Na verhoor werd alleen in verzekerde bewaring
gehouden P. C. (vader), de overigen werden op
vrije voeten gesteld. L. K.
Een moordenaar ontdekt?
Men schrijft uit Dinxperlo aan de Arnh. Cou
rant
Men herinnert zich wellicht den vóór eenige
jaren te Doctinchem gepleegden moord op den
heer Reling Brouwer, waarvan de dader, on
danks alle nasporingen, onontdekt bleef. Door
een hier wonende vrouw, vroeger bij den ver
moorde werkzaam, zijn nu mededeelingen gedaan,
welke, zegt men, er toe kunnen leiden, den wer-
kelijken dader op te sporen.
Ongelukken.
De nog jonge vrouw van J. G. van Putten, te
Steenwijk, kwam vóór enkele dagen met een paar
emmers water op zeer noodlottige wijze te vallen.
Inwendig zwaar gekneusd moest zij direct naar
Groningen vervoerd worden. Thans is zij aldaar
overleden.
Ook gisteren heeft de storm weer bij enkelen
te N.-Weerdinge ernstige schade veroorzaakt. Het
huis van den landbouwer L. Bosma, dat bewoond
wordt door twee gezinnen, is gedeeltelijk inge
waaid. Bij enkele andere gezinnen werden dak
pannen en schoorsteenkappen verbrijzeld.
Wijziging Verordening op het Havengeld.
In de vergadering van den Raad van 29 No
vember 2 December werd besloten op het adres
van de firma A. Prins Co. tot restitutie van
havengeld naar hun meening ten onrechte gehe
ven van het Spaansche stoomschip Urquiola, te
berichten dat de beslissing in dergelijke geschil
len bij B. en VV. behoort, doch werd tevens de
motieLagerweij aangenomen luidende De Raad
gezien het adres van de firma A. Prins Co.
noodigt Burgemeester en Wethouders uit voor
alsnog art. 4 toe te passen en voor bedoeld stoom
schip af te wijken van het tarief."
In die raadzitting werd van de zijde van B. en
W. reeds duidelijk te kennen gegeven, dat zij
art. 4 der verordening in dit geval niet van toe
passing achtten, en derhalve ook aan de uitnoo
diging van den Raad tot hun leedwezen niet zou
den kunnen voldoen.
Na het Raadsbesluit hebben zij de zaak opnieuw
overwogen, doch zijn gebleven bij hun oordeel,
dat art. 4 in dit geval niet van toepassing is.
Dit art. 4 spreekt van afwijkingen van het
tarief vermeld in art. 2. Het bedoelt enkel B. en
W. de vrije hand te geven tot het afsluiten van
speciale contracten, waarbij aan ondernemers die
zich verbinden schepen op onze havens te diri-
geeren, een lager tarief wordt geschonken. Inder
daad moet dat zijn voor zeer buitengewone ge
vallen, waarbij het gemeentebelang in hooge matt
is betrokken. B. en W. moeten in die gevallen
van de afwijking ook zoo spoedig mogelijk mede-
deeling doen aan den Raad.
Zij vragen wat er van het grondwettig voor
schrift, dat op het stuk van belastingen geen pri
vilege mag worden verleend, wat er van den
goeden naam van onze haven zou terecht komen
als de gemeente maar lichtvaardig, zonder ernstig
belang aan haar zijde, in een willekeurig geval,
dat bovendien reeds heeft plaats gehad", beneden
haar tarief ging.
Bovengenoemde adressanten maakten in hun
adres aanspraak op behandeling volgens art. 9
der verordening en vroegen daarin niet de gunst
van buiten de verordening te worden gesteld door
toepassing van de uitzonderingsbepaling van art. 4.
Het is ook in geen geval de strekking van art.
4, dat langs een omweg artikelen van de veror
dening worden toegepast op gevallen, waarop zij
niet van toepassing zijn.
aar B. en W. derhalve de verantwoordelijk
heid niet op zich konden nemen aan de uitnoodi
ging van den Raad gevolg te geven, hebben zij er
te ernstiger naar gezocht op welke wijze het in
zicht van den raad, zooals B. en W. dit meenden
te kunnen constateeren, in de verordening kan
worden neergelegd, opdat in volgende gevallen
volkomen wettig op de verlangde wijze kan wor
den gehandeld.
Zij vertrouwen dat de wijzigingen der verorde
ning in het overgelegd ontwerp opgenomen, in
den geest van den Raad zullen zijn.
Zij betreft art. 9.
De gewraakte uitdrukking «gebroken last",
wordt verwijderd. In plaats van schepen welke
met gebroken last hier aankomen of van hier
vertrekken, wordt gesproken van schepen welke
hun lading hier slechts voor een gedeelte komen
innemen ol lossen. Deze bepaling geeft een dui
delijke omschrijving en tevens een rationeele rege
ling. Zij is uitgebreider dan de bestaande. Want
onder de schepen die met gebroken last aanko
men of van hier vertrekken, kunnen alleen die
worden gerekend, die een lading hadden toen zn
hier binnenkwamen, en van welke lading hetzij
reeds elders is hetzij hier wordt gelost. Onder
de voorgestelde bepaling vallen ook de schepen,
die hier ledig binnenkomen, en eveneens, die
welke met gebroken lading binnenkomende, hier
bijladen.
Verder wordt als laatste lid de bepaling opge-
