Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De aanstaande strijd.
28ste Jaargang
Zaterdag 4 Februari 1905.
No. 8122.
TWEEDE BLAD.
Staten-Generaal.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland fi.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau - BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 121/a cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Nog is de verkiezingsstrijd ver in 't verschiet
en toch gordt men zich van verschillende kan
ten reeds aan, om daaraan op- geduchte wijze
deel te nemen.
Vooral de socialisten zijn druk in de weer
en velen hunner voormannen zijn reeds kandi
daat gesteld; ook treden zij al op in vergaderin
gen, waar voor hunne zaak wordt geijverd. Tot
heden gaat dat nog enkel vpor den eigen kring,
en zij beklagen zich, dat niemand eens met hen
m debat komt treden. Alsof dat ©enig nut zou
hebben 1
Daarvan hebben we in den vorigen zomer, bij
de verkiezing voor de Provinciale Staten, nog
staaltjes gezien. Wij waren toen ook geheel en
ai verzeild geraakt in het politieke vaarwater.
En door al wat niet anti-liberaal is, was een
strijd aangebonden tegen het ministerie, en wel
voornamelijk tegen den premier, Dr. Kuyper, wel
ke van groote felheid het merk droeg. In die
campagne gingen liberalen en socialisten hand
aan hand; en het was verbazend te zien en
te hooren, hoe in woord en geschrift allerlei
kwaad waar en onwaar, maar mééstal het
laatste, tegen dezen eminenten leider werd
uitgekraamd. Dat. die socialisten vol gal en bit
terheid zitten tegen dr. Kuyper, die hun voor
©en paar jaar zulk een leelijke kool heeft ge
stoofd, was uit elk hunner woorden merkbaar.
En de aanvoerders van den troep, zooals vooral
de soms uit twee monden sprekende mr. Troel
stra, steunend op den bijval van ©en vaak on
beschaamd en niet begrijpend publiek, zeiden maar
zoowat alles wat hun voor den mond kwam.
Met zulke lieden zou men dan nog moeten gaan
debatteerenl Een antwoord op zijne bemerkin
gen of vragen krijgt men niet; met allerlei uit
weidingen en dikwijls niets zeggende woorden
wordt men afgescheept. Een voorbeeld hiervan
leverde het optreden, verleden jaar, van mr. Troel
stra alhier, toen hem door een der aanwezigen
eene vraag werd gesteld. Heel veel woorden kwa
men er, maar een antwoord niet! En hoe ge
droeg zich een deel van het publiek tegenover
dien vrager? Vrijwel onbeschaamd. Opstaan,
lachen, hem brutaal in het gezicht staan kijken,
en vooraf al pret hebbend in het neerduwend
antwoord dat hem wachtte.
Wat- ter wereld kan men winnen, met te gaan
redetwisten met zulke lieden? Letterlijk niets!
Toch is het hun om zoo'n „debat" te doen. Zij
weten, die socialistische sprekers, dat zij reke
nen kunnen op den al of niet verdienden hij-
val van hun lieve volgelingen, terwijl de tegen
standers al spoedig worden afgevallen en be
spot. Maar vooruit komen doet men er niets
mee. 't Is dus onbegonnen werk, en wijs doet
hij die niet eens naar hen gaat luisteren, en
nog wijzer degenen die, zooals men het noemt,
geen parelen voor de zwgaan werpen 1
Was de strijd verleden jaar hevig, niet min
der zal hij het in Juni zijn. Dan zal alles te
hoop loopen tegen bet ministerie. Zooals wij
zeiden, zijn de socialisten met hunne kandida
turen al aardig op dreef, en de liberalen en
geavanceerden hebben een soort van concen
tratie bewerkt, waarvan zij zich goede vruch
ten beloven. Van alle zijden komt men dus in
t geweer, en de regeeringsgezinden zullen hunne
beste kraebten moeten inspannen, om de meer
derheid te kunnen behouden. Hoe gewenscht dit
is, behoeven wij wel niet nader uiteen te zet
ten. Het tegenwoordig kabinet heeft reeds veel
gedaan, maar het moet en wil nog méér doen.
Daartoe moeten wij, kiezers, het de gelegenheid
Verschaffen, en allen die iets kunnen bijdragen
tot het bereiken van dat goede doel, mogen dat
niet verzuimen. Er zijn er zoovelen, die iets
kunnen bijbrengen tot bevordering der goede zaak,
ieder in eigen kring. Het bestuur der kiesver-
©eniging doet zijn best, maar die pogingen moe
ten gesteund worden. Straks zal men gaan ijve
ren voor het vermeerderen van het kiezerstal;
men zal ze opsporen en als bet ware dwingen
hm in te gaan. Dan worden later de Voorloopige
kiezerslijsten geïnspecteerd, en nagegaan of de
aangegevenen en zij' die recht hebben om er
op te staan, ook werkelijk daarop voorkomen.
Maar als wij daarbij een raad mochten geven,
dan zouden wij zeggenlet niet alleen op dege
nen die er soms niet op zijn vermeld, maar let ook
eens op hen die er wél op staan. Men zal wel
begrijpen wat wij bedoelen, en véél nut zal kun
nen gesticht worden, met het opvolgen van dézen
raad
EERSTE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 3 Februari.
Staatsbegrooting.
De heer Van Limburg S t i r u m bespreekt
bij de voortzetting van de beraadslaging over liet
Hoofdstuk IV (Justitie) het gevangeniswezen. Hij
beeft met veel genoegen de invoering gezien van
het cellulaire systeem, ook juichte hij het toe,
dat men. de gevangenen liet werken, doch nu is
men z. i. daarin te ver gegaan. De gevangenissen
lijken tegenwoordig vaak meer op werkinrichtin
gen voor de verschillende departementen dan op
strafplaatsener zijn opzichters, bazen, onderba
zen, veel cellen worden gebruikt tot berging van
gereedschap, van grondstof enz.
De afgevaardigde vraagt voorts meer oordeel
kundige toepassing van de voorloopige invrijheid
stelling en vermijding van gevangenisstraf voor
jeugdige personen.
De heer Van Waterschoot van der
Gracht is evenals de heer Van den Biesen
van oordeel, dat de voor huwelijk noodige forma
liteiten zeer zouden kunnen vj:~J
den.
vereenvoudigd wor-
Verder wijst hij op liet euvel, dat bij iemands
overlijden de nabestaanden vaak niet weten of een
testament is nagelaten en zoo ja, of dit testament
het laatste was. De notaris, bij wien het testa
ment gemaakt is, kan niet steeds het oog houden
op de dikwijls wisselende woonplaats van al zijn
cliënten.
Volgens spreker zou een centraal bureau waar
alle testamenten, in het land gemaakt, moeten
worden ingeschreven, op eenvoudige wijze daarin
voorzien.
De heer Hovy bespreekt de voorgenomen wij
ziging van het burgelijk wetboek inzake het on
derzoek naar het vaderschap Hij dringt aan, op
uitbreiding van de bevoegdheid van den voogdij
raad, de moeder zij niet per se voogdes.
Koppelarij zoowel waar het meerderjarigen als
waar het minderjarigen geldt worde steeds ge-
struft met gevangenisstraf.
De heer Van der F e 11 z wil een tegemoet
komen aan het bezwaar van de langzame berech
ting van Ongevallenwet-geschillen.
De heer Schol ten vraagt wettelijke regeling
van de accountancy.
De heer Van der Does de Willebois
vraagt de commissarissen van politie inzake
pensionneei'ing gelijk te stellen met rijksambte
naren.
De heer Van Bergma klaagt over het toe
nemend misbruik van het recht van verzet en het
groeiend aantal verstek-vonnissen.
De minister van J u s t i e, de heer Loeff,
repliceerende, zegt het tot op zekere hoogte inzake
de vele formaliteiten, noodig hij het huwelijk, met
de heeren Van den Biesen en Waterschoot van der
Gracht eens te zijn.
»Dan zijn wij er al!" meent de heer Van
den Biesen bij interruptie, doch de minis
ter herhaalt, dat hij gezegd heeft »tot op zekere
hoogte".
De afgevaardigde verloor immers uit het oog,
waarom het gewraakte wetsvoorschrift bestaat
het huwelijk is een zóó gewichtige zaak, dat de
wetgever heeft gewild, dat verwanten jongelieden
te dezer zake tegen onberaden stappen zouden
kunnen hoeden. Eik voorschrift kan in zijn toe
passing weieens onder verkeerd licht komen.
Noodzakelijkheid om in ongeoorloofde betrek
king te leven mag nooit worden aangenomen, ook
niet in het geval dat er geen voldoende »papie-
ren" aanwezig zijn om tot een huwelijk te kunnen
overgaan.
Maar ook de minister meent, dat voor de be
reiking van het aangewezen doel niet alle thans
gevorderde formaliteiten noodig zijn.
Aan het denkbeeld van de instelling van ean
centraal bureau voor testamenten zal aandacht
worden gewijd, evenzoo aan het door den heer
Hovy aangevoerde,, maar daar de Kinderwetten nu
aanhangig zijn, is het niet noodig er nu nader op
in te gaan.
Den gevangenisarbeid acht hij een te nuttig
iets dan dat het opperen van eenige bezwaren bij
de uitvoering, het stelsel zouden kunnen aantas
ten.
Bij voorwaardelijke in vrijheid stelling wordt
in de meeste gevallen door den minister het advies
gevolgd van het college van regenten van de
betrokken gevangenis, er zijn evenwel ook geval-
len, waarin van zulk advies wordt afgeweken.
Het toezicht op de Rijksverzekeringsbank, dus
ook op haar wijze van doen bij de behandeling
van beroepszaken, behoort eigenlijk bij het depar
tement van Binnenlandsche Zaken.
Toch kome men niet in de dwaling, dat door
de eigenaardige handelwijze van de Rijksverzeke-
ïingsbank de goede rechtspraak in gevaar zou
komen. In de Beroepswet toch is het geval voor
zien, waarin één van partijen geen uitleg geeft.
Met den heer Van Beyma verschilt hij in
meening, dat zoo groot misbruik zou worden ge
maakt van het recht van verzet bij verstekvon-
nissen: slechts 3 pCt. van verstekvonnissen kwam
verzet en slechts in 5 pCt. van de verzetgevallen
volgde geheele ot gedeeltelijke vernietiging van
het vonnis.
De Justitiebegroting is aangenomen evenals
de naturalisatiën o.a. van den oud-Transvaalschen
gezant dr. Leyds.
Bij den aanvang van de behandeling van hoofd
stuk V. Binnenlandsche Zaken, bespreekt de heer
R e g o u t de bepaling in de Ongevallenwet, vol
gens welke het loon van leerlingen en volontairs
ten-opzichte van de uitkeering niet beschouwd
wordt te zijn het werkelijk gewonnen, maar een
fictief loon, waardoor de uitkeering dikwijls veel
booger wordt dan het loon en waarschuwt tegen
te groote haast en overdrijving hij het maken van
sociale wetgeving, nadat deze ten onzent zoo
langen tijd ten eeneinale heeft stil gelegen. De
voorgestelde ziekteverzekering acht hij te inge
wikkeld en voor vele bedrijven te drukkend, en
gezinsverzekering zou hij eerst willen zien inge
voerd, wanneer de arbeidersverzekering zelf reeds
eenige jaren heeft gewerkt.
De heer van Velzen bespreekt de positie
van de bezoldigde beambten bij de schutterij, die
bij in-werking-treden van de landweer ontslagen
zullen zijn, terwijl deze wet daar niet in voorziet.
Hij vraagt, of de Regeering maatregelen wil
nemen om de dreigende onbillijkheid te vermij
den-
De heer Vermeulen wijst op de ongelijk
heid van de toepassing der Drankwet in verschil
lende gemeenten.
De heer Hovy beveelt de vereeniging voor de
bestrijding van epileptie aan, voor het ontvangen
van eenige subsidie.
De beraadslaging wordt geschorst tot Maandag
2 uur.
Diefstal. December van het vorige jaar was
uit een der woningen aan de Javastraat te
's-Gravenhage ontvreemd een bedrag van ongeveer
f 680 en tevens een zilveren remontoirhorloge met
gouden wijzers en een geldbakje
De dienstbode had toen verklaard, dat een on
bekende man, wiens signalement zij opgaf, zich
toegang tot de woning had verschaft en na haar
in een kast te hebben gesloten, zich het geld en
de voorwerpen had toegeeigend.
De verdenking viel echter onmiddellijk op de
dienstbode, maar de zaak was niet tot klaarheid
te brengen, tot dezer dagen zooveel aanwijzingen
kwamen, dat de dienstbode, de zuster van deze
en een der kostgangers van de zuster, werden
aangehouden.
De aangehoudenen bekenden volledig en ver
klaarden dat de geheele insluitingsgeschiedenis
verzonnen was. Voor het ontvreemde geld waren
verschillende goederen, o.m. een fiets gekocht en
was duchtig feest gevierd.
Door den commissaris van politie van de 4e
afdeeling werd het drietal ter beschikking van
de Justitie gesteld.
richt. Hoewel al de bepalingen van de nog aan
wezige ordonnantie niet worden toegepast en het
Gilde niet meer alle rechten en vrijheden bezit
als daarin worden vermeld, is er toch nog veel
van de oorspronkelijke instelling behouden; o.m.
in verband met het sterven van Giidebroeders
waarvan art. 17 zegt:
„Item sooder yemandt van de giidebroeders
quaeme te hijelycken, deslve sal betaelen voor
een trounobel acht schellingen grooten vlaemsch,
ende compter yemandt van de voorsc. giidebroe
ders te sterven ofte zijne huysvrouwe, sal men
betaelen voor een doodtnobel gelijcke acht schel
lingen grooten vlaemsch, ofte de busse met flesse
ende aencleve, tot obtie van de weduwe ofte
erffgenaemen van den overledene, ende voor de
vrouwe halft geit, ende wes kinderen van eenich
schutter commen te sterven sullen betaelen half
soe veele als de vrouwen, dies zullen de Rodt-
gesellen, onder wijens rodt deselv© schutter ofte
zijn huysvrouwe gestorven is, gehouden wesen
deselv© eerlijck ter eerde te draegen, gelyck alle
de schutters sullen gehouden wesen met haere
paluere, ofte mantel (indijen datter geen paluere
geordonneert en is) met den lijeke te grave te
gaene, op de boete van een pondt vlaemsch ofte
acht stuyvers daer vooren, mits dat heurluijden
bij den Cnape van de schutterij© een wete wert
gedaen omme ten grave te commen, ofte aen
yemandt van den huyse, welverstaende, dat-die
exempt sullen wesen van de boete, die over wae-
ter buijten slandts sullen sijn, ende sal de Cnape
van deselve schutterij© alle de naemen oplesen van
de schutters ende de. absenten optijekenen, ende
den Gezworen overleveren."
De Giidebroeders volgden nu eergisteren hun
deken grafwaarts, terwijl een zilveren vogel met
opstaande vleugels op het dekstuk van de dood
kist was geplaatst; aan weerszijden van dezen
vogel hangt door middel van een zwaren zil
veren ketting ©en schild van vierkanten vorm,
waarop verschillend attributenhet eene draagt
tot opschrift: „Anno 1632. Jan Marinisse van der
Burcht" en het andere „1630 Marinus Baeck.
Eerste Coninck. Scherpenisse."
Het was een eigenaardige begrafenisstoet.
Op vrije voeten gesteld. De candidaat-
notaris S., die dezer dagen te Nijmegen door de
politie gearresteerd en naar Arnhem overgebracht
werd, is uit de hechtenis ontslagen en heeft zijne
Japanse he tooneelisten. Ondernemers
van vermakelijkheden op de kermissen of wel
spullebazen mogen zich misschien dezen zomer
afvragen wat op 't oogenblik het meest in den
smaak moet vallen van het publiekeen Russische
schommel of een Japansche ladder geheel an
ders denkt er een hekend Hamburgsch impres-
sario over, die, naar wij uit goede bron verne
men, eerstdaags naar Nederland en allereerst naar
Amsterdam komt om daar voorstellingen te ge
ven met een tooneelgezelschap uit Tokio geen
nagemaakte, maar echte dwergmenschen, die een
voortreffelijk ensemble vormen en de Hollanders
dus een proefje zullen geven van Japansche dra
matische kunst. We kunnen natuurlijk nu reeds
zelfs niet bij benadering een oordeel uitspreken
over het gehalte van hetgeen vertoond zal wor
den, doch onze zegsman verzekert ons dat het
voor ieder genietbaar zal zijn. Zoo zal o. a. wor
den ten tooneele gevoerd een episode uit de jeugd
van generaal Koeroki.
werkkring
hervat.
als
leeraar aan het instituut Wegerif
Verduistering. De justitie uit Zierikzee
begaf zich gisteren naar Sint Maartensdijk, om
een onderzoek in te stellen naar verduisteringen,
die aldaar door den burgemeester N. P., in zijne
qualiteit van rentmeester, zouden zijn gepleegd.
Een'eigenaardige begrafenis. Woens
dag is te Scherpenisse begraven de heer C. D.
Bolier, burgemeester dier gemeente, welke Zondag
op 44-jarigen leeftijd is gestorven. Deze begra
fenis ging gepaard met een plechtigheid, welke
waarschijnlijk eenig in ons vaderland is. De over
ledene toch was deken van de confrerye of Gilde
van Cloveniers, bij ordonnantie van 7 Maar 1594
door Maria van Nassau, dochter van Prins il-
lem, gehuwd met den graaf Van Hohenloo, opge-
Diefstal in het groot^ Te Marseille
heeft een diefstal plaats gehajff die getuigt van
ondernemingsgeest. Er is 's nachts ingebroken
in -de goederenloodsen van het spoorwegstation, en
daaruit hebben de dieven een kudde schapen
meegenomen, en niet een stuk of wat, maar 80
schapen. Die beesten moesten eerst ovei de
spoorlijn worden gejaagd, en daarbij zijn er 20
achtergebleven, die door een tiein weiden ovei-
reden. Men vond 's morgens 11 doode schapen en
9 o-ewonde. De overige 60 zijn nog steeds zoek.
De nieuwste uitvinding op tele
grafisch gebied, de telautograaf, wordt
thans beproefd door de Fransche postorijen tus-
schen de telefoonkantoren Paris-Central en Rou-
aan-Beurs.
Het toestel bestaat uit een overbrenger, waar
op men met behulp van een gewoon potlood
schrijft, terwijl de ontvanger bestaat uit een
papierrol, die afgewonden wordt. Hetgeen op het
eene kantoor wordt geschreven of geteekend,
