Dagblad voor Schiedam en
?fiNsBKwK' -
28ste Jaargang
Zaterdag 18 Februari 1905
No. 8134.
EERSTE
Grootvorst Sergius
te Moskou vermoord.
Officieele Berichten.
Kennisgeving.
x.mJhA:, SII(iEES,r'voor hei i11'"'
r-i
V Dr. Bronsveld aan 't woord.
V Controleeren.
Algemeen Overzicht.
De oorlog in Oost-Azië.
ffinlrt "|BI5MACI'ER> ,oor het pand
XnijnZnlnoV32d' IUK(S' ï0°r p,nd
«rt, Zu'- N0#li""K. het P-d Z».
™157 °0rjKAAS' voor het pand
SchTeJ'm"; "et pand
PARIJSCHE KRONIEK.
ABONNEMENTSPRIJS:
l f'' blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
v.°,?r Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
f ranco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
stram^rtn^Kif11 uW<d('etn. '^gelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
J a e Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTERSTRAAT 50.
Bit nummer bestaat uit twee bladen en een
fxet llustreerd Zondagsblad.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 121cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor her h aaldel ij k a d v e r t e e r e n worden uiterst b i 1
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen, ingevolge art. 12, le lid der Drankwet,
de «nT, arf kennis' dat biJ hen zij" ingekomen
rLoZ Sne verz°eken om verlof tot den verkoop
vaifalenR6)? voortzetting van den verkoop
dront- r°-1.0? en n (lrank, anderen dan sterken
of uitsluitend alcoholvrijen drank
Hoofdstraat nj. fj,
G ^00Vis" v t"'f VNS1NG, huisvrouw van
G. OOMS, voor het pand Wilhelminaplein no. 26-
RaamSCHEEPSTRAsoos he, pand
12o. N. v. d. HORST, voor het pand Maria
straat no. 7
13o. van A. van GOGH, voor het pand West-
- ankelandsche laan no. 5
14o. van P. van der WERFF, voor het pand
Dam no. 39;
15° van het Bestuur van het VOLKSHUIS
te Schiedam, voor het pand Lange Haven no. 131
lbo. van J. T. WITBERG, voor het pand
Hoofdstraat no. 109.
Schiedam, 18 Februari 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
zijn voornemens op Donderdag 23 Februari a.s.
aan te besteden het
▼ervoer van gemeente materialen.
Het Bestek ligt ter inzage op de gemeentewerf
en is a f0.15 verkrijgbaar ter gemeente-Secreta
rie (Afdeeling A.)
De Directeur van Gemeentewerken verzoekt
gegadigden voor het grasgewas van 1905.
io. van den Diefhoek met de bermen der
West-Frankelandsche lanen
2o. van de Begraafplaats voor afgekeurd
vleesch
3o. van den Havendijk vanaf de Hoofdstraat
tot de Spuisluis, met de Maaskade
4o. van den Sluisweg met den oprit naar den
Havendijk
5o. van de Kaden langs de Spuihaven
6o. van het terrein aan den Buitenhavenweg
tusschen het pakhuis ^Sumatra" en de fabriek der
firma Kips Co.
7o. van het talud van den Schinkeldijk
8o. van den Groenendijk hun inschrijvings
biljetten ten zijnen kantore in te leveren voor 28
Februari a.s.
Informatiën zijn dagelijks te bekomen ten kan
tore van de Gemeentewerken tusschen 9 en 12 uur.
Dr. B r o n s v e 1 d is in zijn kroniek in Stem
men voor Waarheid en Vrede weer op zijn van
ouds bekende wijze aan het stoken en onrust
zaaien.
Ziet hier wat voor fraais hij ditmaal o.m. heeft
te vertellen
Hoe kan men nu toch van ons, die protestant
en hervormd zijn, verwachten, dat wij een le-
geering helpen in het leven houden, die staat en
valt met haar verbond met de roomsehen l Nooit
en nergens is dat verbond voor een volk een
zegen geweest.
Wie b^j Rome te gast gaat, eet zich den dood.
De pauselijke kerk is een vijandin van het pro
testantisme, van het evangelie der geestelijke
vrijheidnoch zedelijkheid, noch welvaart wordt
door de heerschappij der priesters bevorderd. En
als men van politieke vruchten der dankbaarheid
wil spreken, dan wijzen wij op de dure verplich
ting van het Nederlandsche volk, om zich te vrij
waren tegen een macht en een kerk, waarvan
onze voorouders na 80 jaren strijds ons bevrijd
hebben."
O, Dr. Bronsveld, kom toch eens tot inkeer
Begrijp eens wat voor gevaarlijk werk gij met al
dat vuil geschrijf verricht.
Gij, die U ook christelijk pleegt te noemen,
dient op de allereerste plaats mede te werken tot
handhaving eener christelijke regeering, die in
haar vier-jarige regeeringsperiode ruimschoots op
allerlei gebied heeft getoond voor haar moeilijke
en zware taak berekend te zijn.
Wees niet langer een duisterling, maar open
uw oogen, opdat uw volgelingen niet langer in
de kaart van de vijanden van het christendom
spelen 1
De anr.-rev. Rotterdammer schrijft
Zie zoo.
Die drukke dagen van 114 Februari zijn weer
voorbij.
Er is door alle partijen hard gewerkt.
Ook onze mannen mogen, in het bewustzijn
gedaan te hebben, wat zij konden op deze veer
tien dagen terugzien.
Nu even blazen.
En dan weer aan den arbeid.
Men beware zeer accuraat de aanteekeningen
betreflende de ingediende biljetten.
Over een flinke maand is de voorloopige kiezers
lijst reeds verkrijgbaar.
Men vergelijke dan daarmede zijn aanteekenin
gen en controleere goed ot al onze nieuwe man
nekens er op staan.
Ook of al onze bekende belastingkiezers de
bun toekomende plaats op de lijst hebben
verkregen.
Het kan dezen zomer op ééne stem aankomen.
En daarom getrooste men zich de uiterste
moeite.
Al is het voor éénen kiezer.
Wie op de kiezerslijst, hetzij vanwege zijne
betaalde belasting, hetzij van wege zijn aangifte
behoort, die moet er ook opstaan.
18 Februari.
üi
Een bom in het rytuig van den
grootvorst geslingerd. Verschrik
kelijke ontploffing. Grootvorst
Sergius aan stukken gescheurd.
De moordenaars gevat. Groot
vorstin Elisabeth. Het hoofd va»
den grootvorst. De eerste lijk
dienst. Yier-en-zestig vensters
vernield. Een verpletterende in
druk. Het leven en de daden van
den vermoorde.
Grootvorst Sergius, een der meest gehate figu
ren van Rusland, is gisteren vermoord.
Gister-middag om 4.15 uur werd te Petersburg uit
Moskou het volgende telefonisch bericht ontvangen
Toen grootvorst Sergius van het »Historische
Museum" naar het Kreml reed, werd het rijtuig bij
bet gerechtshof door twee personen in een huur-
1Utuig opgewacht. Op het oogenblik dat de groot
vorst het gerechtshof voorbijreed, volgden zij
diens rijtuig, een bom werd onder het rijtuig ge
worpen en een sterke ontploffing vernielde het
rijtuigen doodde den grootvorst. Demoordenaars
zijn gevangen genomen, een van hen is zwaar
gekwetst; verder zijn er verscheidene studenten
gearresteerd.
Een uitvoeriger bericht uit Moskou luidt
Heden-middag om drie uur ging grootvorst Sergius
per rijtuig van het Nikolaaspaleis naar het
Senaatsplein. Achter de equipage reden twee
huurrijtuigen. Toen de koetsier bet gerechtshof
naderde, kwam hem een slede tegemoet met twee
mannen in burgerkleeding, de een was als werk
man gekleed. Bij het gerechtshof liet de slede
de equipage voorbijrijden. Op dit oogenblik werd
een bom onder het rijtuig geslingerd. De ontplof
fing was zoo hevig dat alle vensterruiten van het
gerechtshof zijn gesprongen. De equipage is geheel
vernield, de paarden zijn weggerend. Het volk op
het plein raapte stukken hout en andere dingen
op. D e g r o o t v o r s t i s o n m i dil e 1 ij k d o o d
geweest; hoofd en beenen warenvan
den romp gescheiden; de kleederen ver
scheurd. De koetsier heeft erge brandwonden ge
kregen en is overleden, terwijl hij naar het gast
huis werd .vervoerd. Op het plein lagen nog
de wielen van het rijtuig. De ontploffing is op
grooten afstand gehoord. De moordenaars zijn ge
vat. De eene zeide »Het kan me niets schelen
ik heb gedaan wat ik doen moest." De namen
der moordenaars zijn nog onbekend.
Na eenige oogenblikken begon het volk op de
piek van den aanslag saam te loopen en de poort
van het Kreml werd gesloten. Op het Roode Plein
kwam het tot een betooging tegen de studenten,
die hierbij dermate klop kregen, dat een bij het
gerechtshof aangesteld ambtenaar zich in den
strijd mengde en maakte dat verscheidene perso
nen werden gevangen genomen. Later zijn er pro
clamaties onder liet volk geworpen.
Toen grootvorstin Elisabeth tijding van het ge
beurde kreeg, begaf zij zich terstond naar de plek
van den aanslag. Het stoffelijk overschot van den
grootvorst is bijeengebracht en naar het Nicolaas-
paleis vervoerd.
Nader wordt geseind
Grootvorstin Sergius bevond zich op het oogen
blik, dat de aanslag op haar gemaal werd gedaan,
in hare werkkamer in het Krem 1, bezig met
schikkingen voor liefdegaven aan slachtoffers van
den oorlog. Reeds was een equipage voorgereden,
daar de grootvorstin naar het huis van den gene-
raal-gouverneur zou gaan, om daar haren echt
genoot te ontmoeten, die er eveneens zou gekomen
zijn.
Onmiddellijk na de ontploffing merkte een agent
van politie een man op, die vluchtte. Het gelukte
hem dezen man, hoewel hij met een revolver was
gewapend, gevangen te nemen. De gearresteerde
had vele kwetsuren, door splinters van de bom
veroorzaakt. Hij ontkende niet de moordenaar te
zijn en gaf zelfs toe een revolver bij zich te heb
ben om op iedereen te schieten, die hem zou
genaderd zijn. Hij drukte er zijn voldoening over
uit, dat de grootvorstin niet in het rijtuig had
gezeten. Hij weigerde zijn naam of stand op te
geven en zei alleen, dat hij lid was van de
revolutionnaire socialistische partij.
Het hoofd van den grootvorst is geheel ver
pletterd, slechts waren er nog stukjes van
de hersens op de bestrating te vin
den, welke een vrouw bijeengaarde
en aan een commissaris van politie
gaf. Een politieagent vond de portefeuille van
den grootvorst, waarin geld en verscheidene brieven.
De moordenaar had een portemonnaie bij zich
met ongeveer tien roebels er in.
Om vier uur 's namiddags is in tegenwoordig
heid van de grootvorstin en van alle militaire
en burgelijke autoriteiten de eerste lijkdienst
gehouden, op welken er om acht uur een tweede
volgde.
De ontploffing heeft 64 vensters van het gerechts
hof vernield.
De aanslag heeft te Moskou een verpletterenden
indruk gemaakt,
Eén oogenblik had het den schijn, alsof de groote
Russische beweging verloopen ging. alsof het volk
dreigde andermaal in te sluimeren, gerust als het
was door wat beloften en 'n schijn van politieken
vrijdom, die komen ging. De kalmte werd grooter
de orde scheen hersteld en de arbeid hervat te
worden alleen het intellect verzette zich nog
Maar plotseling komt één, die durft, die richten
zal tusschen volk en vorstenhuis. De hand van
een onbekende richt zich op den oom des keizers,
die ook diens zwager is, op grootvorst Sergius,
wiens naam reeds afschuw wekte, wiens gan»che
leven één groote, weerzinwekkende misdaad is
geweest. Hij is het eerste slachtoffer van vor
stenmoord in Rusland, sedert in 1881 een bom
'n einde maakte aan het leven van zijn vader
Alexander II. Wèl fluistert men, dat de ziekte,
welke Alexander III ten grave «leep*-, ge
volg was van 's spoorwegongeluk, dat boos opzet
veroorzaakte, maar dit is een gissing. Doch Ser
gius is gestorven als zijn vader door een bom,
uit de masa geworpen.
De vader werd het slachtoffer van zijn begeerte
om récht; hij trachtte misstanden te verwijderen
uit z'n rijkhij streefde naar de gelijkheid zijner
onderdanen. Maar de jongste van z\jn vier zonen,
deze Sergius, was een noodlot voor Nicolaas, een
booze genius, die hem terughield van den weg
naar hervorming en voortgang.
Hij is er het eerste slachtoffer van, maar hij
schijnt niet eens de glorie van haat gezaaid te
hebben door tyrannie. Von Plehwe stierf, omdat
zijn régime gehaat was; maar Sergius, omdat hij
een tot-niets-nuttige demon was, die den Regeer
der misleidde.
Zijn dood is het eindelijk-geuit verzet tegen
een vorst, die gesteld was boven geheel een on
metelijke natie, maar in zedelijke waarde de
mindere was van den laagsten der onderdanen.
De moord op grootvorst Sergius, op dit oogen
blik, beteekent het gemanifesteerd verzet tegen
rechtelooze overlteersching.
Het portret van den vermoorden grootvorst
staat op blz. 94 van .ons Geïllustreerd Zon
dagsblad".
De Zemski Sobor.
De Petersburgsche bladen melden uit Tsarkoje
Selo, dat daar Donderdag beraadslaagd is over de
kwestie van de Zemski Sobor. Men verzekert
dat in de vergadering van het minister-comité,
onder voorzitterschap des Keizers gehouden, en
waaraan ook Witte en Moerawjef deelnamen, de
vraag besproken is, of het minister-comité, dat nu
slechts af en toe bijeenkomt, veranderd zal wor
den in een vaste instelling, waarmede echter niet
de grondslag gelegd zou zijn tot een verantwoor
delijk ministerie. Het voorzitterschap zou dan
waargenomen worden hetzij door den Keizer, het
zij door den minister-president.
In Zuid-oost Mantsjoerije heeft men in de laatste
dagen benden Choenchoezen opgemerkt, die aan
vallen op den spoorweg in den zin hadden. In de
zelfde streek z\jn Japansche afdeelingen opgedoken,
die de Choenchoezentroepen hebben georganiseerd.
Het totaalcijfer der Choenchoezen is door de Ja
panners op 11,000 geschat.
De Japanners schijnen ongeveer 70 K.M. noord
oostelijk van Goensjoelin te zijn gegroepeerd om
tegen den spoorweg te opereeren.
Tegen Japanners, die de brug ten noorden van
Goensjoelin aanvielen, is van Russische zijde
een afdeeling uitgezonden, die eerst den vijand
heeft verslagen, maar daarna door twee regimen
ten ruiterij en vier compagnieën infanterie met
groote bende Choenchoezen is omringd en met
ernstige verliezen, waarbij een stuk geschut tot
den terugtocht is gedwongen. De strijd heeft on
geveer 20 K,M. noordwestelijk van Goensjoelin
plaats geluid.
De Uuitsehe en Fransche militaire altaché's.
Men herinnert zich waarschijnlijk, dat de Duit-
sche en Fransche marine-attache's aan boord van
een Chineesche jonk Port-Arthur hadden verlaten
en men sinds dien niets meer van hen heeft ver
nomen.
Aan de Köln. Ztg. wordt uit Tsjifoe bericht,
dat daar gisteren twee schippers van Chineesche
jonken zijn gevangen genomen, die bekend heb
ben, dat de Duitsche en de Fransche marine-at
tachés te Port-Arthur, Gilgenheim en de Cu ver -
ville, over boord geworpen zjjn.
FRANKRIJK.
Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 4/17 Febr. 1905.
Met het ministerieRouvier is Frankrijk wel
van regeeringswjjze doch niet van richting ver
anderd. Al dadelijk na den val van Combes
was er in de samenstelling van het Kabinet,
welke hem móest vervangen, te bespeuren, dat
men de richting zou houden, welke tot he
len door de socialisten gevolgd was. Dezen be
dreigden onmiddellijk Rouvier den oorlog te ver
klaren, zoo hij niet voor alles de vrijheid en
le belangen der Katholieke Kerk aan de vrij
metselaarsloges ten prooi wilde geven.