Dagblad voor Schiedam en
a.vow. ïass?001 D'hoofd ,ie he-
28ste Jaargang
Zaterdag 11 Maart 1905
No. 8152.
EERSTE BLAD.
Aflreien van let minister m Bniienl. zake»
dus darrrHhebben seoefend- geio°ven
De strijd om Moekden.
Officieele Berichten.
Kennisgeving.
Algemeen Overzicht.
Binnenland.
C.TERDd|L?Peilbare SCh°01 "«ofdTe"S
genilundIS da?nzirmeerffVei;klarin,S T
De oorlog in Oost-Azië.
Ojama seintMoekden is bezet. De
omsingelings-beweging, welke wij al sedert
eenige dagen hebben uitgevoerd, is thans
volkomen geslaagd. Op verschillende plaat
sen in de buurt van Moekden wordt nog
steeds verwoed gevochten. Wij hebben een
groot aantal gevangenen, ontzaglijke hoe
veelheden wapens, schietvoorraad, voorra
den en oorlogsmaterieel genomen. Er is
geen tijd om naar den omvang van den
buit een onderzoek in te stellen.
ABONNEMENTSPRIJS:
rrfhijnt da§elÜks> uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
weïkTn i Fdam Per 3 m?nden L35' 'uaand 45 cent°enper
week 10 cent Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent. P
stratföO en Th6 al Ip'r^Tp d&f !b'ks aangen°men aan ons Bureau: Boter-
Jtraat_50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels 0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 12 i/j cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 35).
BureauBOTERSTRAAT 50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Ueillustreerd Zondagsblad.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
geven by deze kennis dat de aangifte van leerlingen'
HAGE.e 0penbare sch°o1 E> hoofd de heer
J.VC.0SANDER.llbare 8Ch001 F' 1,00fd (le heer
V«I ber'Süt, sch001 G' "mta
Smm'IÏÏ?",,1? de '■ooMon dierscholen tolden
dat de leerlingen e'I herinneren er tevens aan,
moeten vonr °m ^oeSelaten te kunnen worden,
dan eens de innnf a goed gevolg of meer
gaan of aan de t® r'f°ef°kken hebben ondei-
geleden natuurlijke kinderpokken hebben
Sch ïedam, den 11 den Maart 1905
De Secretaris,
V. LUIK L. S.
De Tijd schrijft
In velschillende bladen vinden we beschouwin-
omtrent de mogelijke redenen van aftreding
an en minister van Buitcnlandsche Zaken, wel-
e in het meerendeel der gevallen samengaan met
zeu onwelwillende besprekingen van diens werk
zaamheid als minister. Wij meenen, dat voor dit
patste absoluut geen redenen bestaan. Dat de
®er Melvil van Lynden een man was van groote
e -vaamheden, heeft hij in vroegere betrekkingen
ewezen. Ook als minister mochten dus de beste
ei wachtingen van hem gekoesterd worden. Dat
iuj aan die verwachtingen niet ten volle heeft
beantwoord, moet, indien wij wel zijn ingelicht,
welkend f8?ChreVen aan gezondheidsredenen,
welke den laatsten tijd bijzonder een zeer ongun-
stigen invloed op den werkkracht van den afge-
uus, dat diens heengaan volstrekt niet met poli
tieke redenen is in verband te brengen.
De Standaard schrijft
1 ^an het ontslaS van den minister van Buiten-
an sche Zaken zal men met leedwezen kennis
hebben genomen.
Mr. Melvil baron van Lijnden was steeds een
sieraad der rechterlijke macht en een schrander
denker. Zijn optreden wekte dan ook de verwach
ting, dat het hem gelukken zou de moeielijkheden
aan het departement van Buitenlandsche Zaken te
boven te komen.
Die moeielijkheden zijn niet gering. Diplomaten
waren geen der laatste vier ministers, De Beau
fort, Röell, Van Tienhoven of Ilartsen, en de sa
menstelling van het departement en zijn personeel
geeft althans niet, wat men in België in den heer
Lambermont bezat.
Bij zijn sterven bleek, hoe deze hoog staande
figuur in België zelf en in het buitenland ge
waardeerd werd. Welnu, een man van den eersten
rang was te Brussel secretaris-generaal van Bui"
tenlandsclie Zaken, minister van Staat enz. Bij
ons daarentegen vindt men niets dat hiernaar
zweemt, en ons althans is hier te lande niemand
van de positie van den heer Lambermont bekend,
die zulk een betrekking ter wille van zijn land
zou willen aanvaarden.
En hier dient te eer op gewezen, daar juist
kort na het optreden van den heer van Lijnden,
de heer Ruyssenaers, die metterdaad, al stelt men
hem met Lambermont niet op één lijn, toch een
kracht vertegenwoordigde en de tradities aanhield,
het departement verliet.
Diplomaten van hoogen rang nu laten zich niet
licht bewegen hun post voor de betrekking op
een bureel op te geven, en de diplomaten van
lageren rang zouden niet geven wat men behoeft.
Dat men onder die omstandigheden het optre
den van den heer van Lijnden dikwijls verre van
billijk beoordeeld heeft, ligt voor de handmaar
evenzoo, dat, zoodra er spanning in onze buiten
landsche verhoudingen komt, dit bijna met nood
zakelijkheid tot schier onmogelijke verhoudingen
kan leiden.
Sinds een halve eeuw hadden we bijna geen
buitenlandsche politiek. We leefden stil en afge
sloten ons eigen huiselijk leven in den familiekring,
en slechts een enkel maal rees er een op zichzelf
staande moeilijkheid.
Dat was verreweg het gelukkigst.
In de laatste tien jaren daarentegen is er een
proces in de Europeesche en in de wereld-politiek
gaande, dat gedurig ook den naam van Nederland
in het geding mengtniet het minst met het oog
op onze koloniën.
En daarop nu is ons departement van Buiten
landsche Zaken, sinds lang niet meer berekend.
Het beschikte en beschikt nog over op zichzelf
uitnemende ambtenaren, maar het bezit niet die
hoogere elementen die steeds meer noodig worden.
De vraag hoe hierin verbetering te brengen, is
een vraag van het hoogste aanbelang, maar wier
oplossing zeer ernstige moeilijkheden met zich
brengt, indien men niet gelukkigerwijze een Lam
bermont aantreft, die zich ten dienste van zijn
vaderland beschikbaar stelt.
Gelukkig behoeft deze vraag geen politieke
partijvraag te worden. In buitenlandsche aangele-
heden staan onze partijen gelukkig nog arm in
arm. Moeite zal men hebben met hen, die achten
dat geld voor Buitenlandsche zaken besteed, weg
gegooid geld is.
11 Maart.
In een deel onzer vorige oplage werd reeds
melding gemaakt, dat Moekden thans door de
Japanners is bezet.
Reuter seinde gister uit Tokio nog het volgend
telegram:
Na tien dagen van hardnekkigen en moord-
dadigen strijd en buitengewonen moed heeft de
onweerstaanbare bravoure van de Japanners ,dus
gezegevierd over de koude dapperheid, het taaie
volhoudingsvermogen van de Russen. De offi
cieele Russische telegrammen spreken wel-is-waar
nog niet van een nederlaag, hoogstens doen zij
den terugtocht vermoeden, maar de telegrammen
van de tegenpartij laten in dit opzicht niets te
wenschen over en het is niet aan te nemen, dat
maarschalk Ojama, waar het zulk gewichtig
nieuws geldt, de onbeschaamdheid zou durven
hebben meer dan de helft er bij te maken, vooral
waar hij tot dusverre zich nooit aan dergelijk
feit heeft schuldig gemaakt.
Bovendien spreken de feiten voor zichzelf,
Moekden aangevallen in het zuidoosten, het zui
den, het westen en het noord-westen, werd be
dreigd door een bijna volledige omsingeling,
waarvan het resultaat voor het leger vair Koero-
patkin, of ten minste voor een groot deel van
zijn leger, hetzelfde zou geweest zijn wat de
insluiting van Sédan in 1870 was voor de Fran-
schen.
Zullen nu de Japanners de achtervolging voort
zetten of vermoeid, uitgeput als hun tegenstan
ders door zulk een verwoeden strijd, blijven in
hunne posities, evenals zij hebben gedaan bij
Liao-jang of aan de Sjaho?
Hieromtrent zullen wij lieden ongetwijfeld meer
Vernemen, maar intüsschen mag er wel eens op
gewezen, dat de slag bij Moekden een der bloe
digste, zoo niet de bloedigste is geweest, waar
van de militaire geschiedenis van alle tijden en
alle volken gewaagt. l
Het is zeer moeilijk om ook maar bij benade
ring juiste cijfers over de geleden verliezen bij
elkander te krijgen, doch het is zeker niet ver
van de waarheid, wanneer zij worden geschat
op een honderdduizend man aan beide zijden.,
En wanneer men dan bedenkt, dat in de bloe
digste dagen van den oorlog van 1870 aan beide
zijden zeker niet meer gevallen zijn dan 25 a
27.000 man, dan vraagt men zich af of het oogen-
blik nog niet gekomen is dat een einde worde
gemaakt aan deze menschenslachting. Bij Moek
den, de doodenstad der Chineezen, ,de stad der
heilige graven, zijn in tien plagen meer men-
schen gevallen, dan de Chineezen ,er in eeuwen
hebben gegraven.
Gaan wij nu nog eens ,even na in 'tkort wat er
in die tien dagen precies is gebeurd. Beide le
gers, die na den bloedigen, maar onbeslisten slag
bij de Sjaho den geheelen winter tegenover el
kander hebben gelegen, hadden ten zuiden van
Moekden een lijn bezet, die zich vrijwel uit
strekte van het oosten naar het westen. Over
het geheele front hebben de Japanners nu tiert,
dagen geleden den aanval hervat. Links was
het generaal Nogi, die met de troepen van Port
Arthur, aangevoerd in een snel tempo, naar het
noorden marcheerde en de divisie onder gene
raal Kaulbars betrekkelijk zonder moeite in den
beginne vóór zich uitdreef. Hij ontwikkelde daar
bij zulk een snelheid, dat uien te Tokio reeds
drie dagen geleden wist te yertellen, dat ge
neraal Koeropatkin naar het noorden, pn wel
naar Tieling, was teruggetrokken. In het cen
trum hadden evenwel de legerkorpsen van Okoe
en Nodzoe weinig terrein gewonnen pp Bilder-
ling, die zich wist te jmudhaven op de oevers
van de Sjaho. In het oosten moest Koeroki
eenzelfde beweging uitvoeren als Nogi jn het
westen had ondernomen, doch hij .stuitte daar
bij op een hardnekkigen weerstand van de ge
neraals Linewitz en Rennenkampf, en ,had aan
vankelijk weinig succes. Maar eindelijk is deze
Japansche generaal ,er in geslaagd het dorp Man-
chantan, ten .noordwesten van den Gaotoulin-
pas, te bezetten en daarmede was het pleit be
slist. De linkervleugel van de Russen moest
terug en het centrum moest toen wel volgen.
Wanneer generaal Kaulbars er ten plotte in ge
slaagd is zijn tegenstander Nogi tegen te hou
den, is voor het Russische leger nog niet alles
verloren, inaar wanneer hij ook heeft moeten
wijken, is de terugtocht van den linkervleugel
en van het centrum bijna (niet meer mogelijk.
De Oostzeevloot.
Volgens den correspondent van de Times te
Petersburg, zou Rozjestwenski met zijn vloot van
Madagaskar naar Dzjiboeti zijn gestevend, om
zich daar aan te .sluiten bij de afdeeling van
admiraal Njebogatof en de kolenschepen die bin
nenkort uit Port Saïd .vertrekken. Het heet dat
Rozjestwenski zijn tocht naar Oost-Azië toch zou
vervolgen, hetzij regelrecht door (den Indischen
Oceaan of met een wijden boog om het Zuiden
van Australië heen. Daar er .Japansche oorlogs
schepen in den Indischen Oceaan gerapporteerd
waren, achtte men het .onvoorzichtig dat Rozjes
twenski nog langer bij Madagaskar bleef of ad
miraal Njebogatof werd blootgesteld aan het ge
vaar van een aanval.
De Engelsche avondbladen bevatten intüsschen
een telegram uit Dover, meldende dat de Oost
zeevloot daar verwacht wordt, om in het Kanaal
nieuwe bevelen af te wachten. t
om bij die eenvoudige en christelijke zielen de
liefde voor den officieelen godsdienst te bewaren.
Maar laten wij hun de oogen openen voor het
ware christendom, het katholicisme van een Vin-
centius a Paulo en een Franciscus van Assisië,
het katholicisme, dat de Pausen en de bisschop
pen steeds hebben geleeraard, zelfs toen soms,
helaas hun voorbeeld in tegenspraak was met
hun leer, het katholicisme, dat steeds de eeuwen
door, de waarachtige getuigen van het geloof, de
heiligen Gods hebben verheerlijkt door hun bloed
of hun brandende liefde, aanstonds zullen zij vol
geestdrift er heen snellen als naar het eind van
hun rusteloos zoeken, als naar het verbeide doel
van hun avontuurlijke reis.
Dat tenminste het Fransch-Russisch verbond dit
edel oogmerk tot toenadering bevorderde en nog
voor iets anders diende dan om de Russische
schatkist te vullen, die zich voor het verre Oosten
heeft moeten ledigenOverigens is het uur
misschien nog niet gekomen om de Gorkis en
Gapons naar ons land te roepen, opdat hunne
oogen zich eindelijk kunnen openen en zij in al
zijn uitgebreidheid en schoonheid dat onsterfelijk
Christendom ontdekken, d.-n nicest meusehelijken
en den meest goddelijkeu van nlle god-diensten
er zijn nog te veel reactaonuuus in f i un ijk.
DUITSCHLAND.
De bruiloft van den Kroonprins is man» oor-
goed op 6 Juni bepaald en zal te "emjn gevierd
worden.
ZWEDjüiN en EN.
Het nieuwe Noorsche kabinet zal bestaan u,t
de volgende ministersMichelsen ais minister
president te Kristiania, Lövland als voorzitter
van de afdeeling van den Staatsraad te Stock
holm; verder nemen er zitting in generaal (Ls-
son, de koopman Lehmkuhl, de oud-minister Ben
jamin Vogt, dr. Hagerup-Bull, Vinje en Arctan-
der, beiden leden van het Storting, en de ge
wezen ministers Wexelsen en Guimar Knudsen.
De verdeeling van de portefeuilles is nog onze
ker. Michelsen is liberaal, Lövland, Arctander,
Wexelsen en Knudsen behooren tot de linker,
Olsson, Lehmkuhl, Vogt en Hagerup-Bull tot de
rechterzijde. Vinje is gematigd.
RUSLAND.
Gorki en het Christendom.
In den Univers schrijft Marc Sangnier over
Maxim Gorki o.a. het volgende
Gorki evenals Tolstói en evenals allen in Rus
land zijn in hun ziel godsdienstig zij staan dichter
bij ons dan bij de vrijmetselaars of de »délégués
de prefecture". Laten wij hen beklagen. Laat ons
allereerst rechtvaardig zijn te hunnen opzichte. De
kerk van Rusland, met de ergernissen van hare
priesters, de simonie harer popen, die de absolutie
weigeren aan de weenende moejeks, omdat deze
den roebel niet bezitten, welke de hebzucht der
priesters van hen eischt, de dooreenhaspeling der
twee machten aan één zelfden monarch overgele
verd, heeft laten we 't bekennen niets gedaan,
AMERIKA.
Op de New-Yorksche sporen is de toestand
veel verbeterd. De directie verwachtte dat de
dienst vandaag in zijn geheelen omvang hervat
zou worden.
Van de Koninklijke familie.
De Koningin en de Prins verschenen ook gister
avond in de salons van H. M. de Koningin-Moeder,
die een tweede soirée te Haren Paleize gaf,
waarop niet gedanst werd, maar toch liet strijk
orkest van de Kon. Mil. Kapel de wandeling der
gasten door de zalen met muziek oplui-terde.
Onder de 160 a 170 genoodigden warende
ministers, de commissaris der Koningin, de gou
verneur der residentie, B. en W., leden van ver
schillende hooge staatscollegiën en van de rech
terlijke macht, de voorzitters van Eerste en Tweede
Kamer, verschillende gepensionneerde staatsamb
tenaren en officieren, enz.
De receptie, tijdens welke de vorstelijke personen,
by het doorloopen der salons, zich met vele invi
tés onderhielden, was tegen middernacht geëindigd.
Internationaal privaatrecht.
Te s-Gravenhage is uit Berlijn het bericht ont
vangen, dat de Duitsche regeering haar goedkeu
ring heeft gehecht aan de door de Haagsche Con
ferentie van 1904 vastgestelde ontwerp-verdragen
omtrent1°. de wederzijdsche rechten en plichten
der ecfitgenooten en het huwelijksgoederenrecht;
2o. de curateele; 3o. het erfrecht; 4o. het proces
recht.
De twee eerstgenoemde verdragen sluiten zich
aan bij de in 1902 geteekende en op 31 Julie 190 i
in werking getreden verdragen omtrent het hu
welijk en de yoogdy van minderjarigen. Het vier
de bevat eene hèrzieuing der overeenkomst om
trent het procesrecht van 1896, waarin de dooi
de praciijk wenschelijk bevonden verbeteringen
zijn aangebracht.
Men mag verwachten dat deze belangrijke ver-
