Dagblad \voor Schiedam Omstreken.
h.'Xïïrt.»™1'Sgr ficb' °p
Het gele gevaar.
28ste Jaargang
Zaterdag 18 Maart 1905.
No. 8158.
EERSTE RL JIJ.
SUUT„e.rk30±en'
Kennisgeving.
V Achter de coulissen.
Algemeen Overzicht.
l)e oorlog in Oost-Azië.
str^rr"l,W^d?uda!e!«ks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
bepLï da l^'8 ,erhinde''11 »P den
«oo spoediï mLlök ,rm"rweZ',g 'e daam"
zonder verdof"' Waard°°r zij gehouden ziin>
opkomst te vn?a oproeping, aan de voorschreven
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen en
week 10 cent Franco per post door geheel Nederland ƒ2.—*per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent. 1 aL
BureauBOTERSTRAAT 50.
TT' 'i '7 Tr
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 121/2 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeeliugen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
bil-
Telefoonnuminer 85. Postbus 110. 30.
Bit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Oproeping in activiteit van Zeemilieien«
Verlofgangers derUCOTING lifJE
De Burgeheester van Schiedam
vinaaal Blad No. 16)Pro
belanghebbenden kennis van de daarbij
no. 24>\K'bepaaWk daf^'1 Van 1° Januari '1005,
S«'s der HchS'^-verlofgan-
zullen worden on™,no werkelijken dienst
den tijd van vijf weken m' a 8'nde gedurende
dat op arond l,i« worden geoefend;
melden zeem,liciens veHnT °Pk°mst van na te
van Marine is bepaald ona?gef door den Minister
als in den hier volgenden t atums en schepen
- en staat is vermeld
Ingedeeld
voor de
gemeente.
Datum
van
opkomst.
Zich aan te!
melden l Plaats
aan boordjwAar het
vanHr.Ms.i schip is
oorlogs- 1 gelegen.
Schiedam
b April 1905.
Merua
(jorin-
chern
Willems
oord.
N eptunus.
Namen
en
Voornamen.
ouijtenhek
Arie
Duchenne,
Klaas
Wit, (de)
Dirk Daniel
Nicolaas
stemming zullen hebbel m h ts hunner be-
gekleed in de bii bun begeven, alwaar zij
medegenomen militaire kleed™ Wrlor
het* schip
dat 7ii h P' aaroP Z13 nullen worden geoefend
eene ter GemSe blljken' door
geneeskundige verklaringli"6.t<? leggen
hun herstel IJa u g zich onverwijld na
bestemming behooren te®! aangegeven plaats van
moeten verjoegen aan L 'f ?n zich als dan
nldaar of „aE.H, S,™" ^tschip
opkomst^ter'^emeeute-semunr' V°°r den dag van
den zoowel tot het ufto t moeten aanmel-
ak tnt u7 1 a*teekenen van hun verlofnas
op aanspraak11 bebh611 Va" daggeld en 200 ziJ d^ar-
biljettenen m vereischte passuge-
dagatonLindebr2e bHjVende, °P den bepaalden
latere ODkonst aPenen .e komen, bij hunne
gehouden en 6! langer ln dienst worden
al« deserteur de °P™eping niet voldoende
eseiteur zullen worden behandeld.
trokkem mirP8I'bare kfnnisgeving worden de be-
kennis ,c,ens geacht van hunne verplichting
tendheid ten u ,z, at z*j 'ater geene onwe-
sj ze zuden kunnen voorwenden.
Schiedam, den 18den Maart 1905.
De Burgemeester voornoemd
VERSTEEG.
Het schijnt in de S. D. A. P. lang niet pluis
te zijn.
Naar een bericht, dat de Tel. uit geloofwaardige
bron bereikt heeft, zou er oneenigheid heerschen
in de S. D. A. P. De heer P. L. Tak zou spoedig
als hoofdredacteur van Het Volk aftreden, en zou
dit nu reeds gedaan hebben, wegens een kwestie
met het partijbestuur, indien dit niet een zijner
eischen had ingetrokken.
De heer Schaper zou op 'n onlangs gehouden
geheime vergadering gezegd hebben, dat hij geen
»linksche" propagandisten in «zijn district" wilde
hebben, waarop zijn partijgenoot A. S. de Levita
hem zou toegevoegd hebben, dat een district er
met een was van personen, maar van de partij.
Be heer Schaper zou hierop weer gezegd hebben,
dat bij, wanneer men het hem lastig maakte, uit
de partij zou gaan en een zelfstandige candidatuur
aanvaarden.
Ie Utrecht, waar Oudegeest door eene vergade-
ring candidaat is gesteld, zouden de besluiten dier
vergadering door een volgende nietig zijn ver
klaard, en werd een motie ingediend, waarbij de
candidatuur-Oudegeest werd verworpen.
Ook vernemen wij, dat mevrouw Roland Holst
en Henri Polak ontslag zouden nemen als leden
van het partijbestuur.
Ook in de libëraje partij schijnt met het, on
danks „het gekonkel én de beginsel-verkwanse-
larij", nog niet heel ver te hebben gebracht. Dit
blijkt althans uit hel volgend stukje uit het T'a-
derland
„Wij kunnen mededeelen, dat het hoofdbestuur
va,n de Liberale Unie besloten heeft de bij de
Unie aangesloten kiesvereenigingen beslist te
ontraden aan kittende oud-liberale Kamerledeh
hun zetels te betwisten.
Ligt het nu niet voor de hand, dat het hoofd
bestuur van den Vrijzinnig-democratisch en Bond
thans nog eenzelfde besluit neemt? Hoe anders
zal trouwe samenwerking mogelijk zijn?
De beslissing in de laatste vergadering van
het bondsbestuur genomen, is nog niet officieel
gepubliceerd. Dit zal nu eerstdaags geschieden.
Hopen wij dat ze zal zijn in overeenstemming
met het besluit van de Unie."
Als die hoop maar niet beschaamd wordt!
De groote strijd, die in het Verre Oosten reeds
sedert ruim een 'jaar tusschen twee machtige
legers van tweeërlei ras Wordt gevoerd, is nog
niet geëindigd; maar Uien is het. er vrijwel over
eens, dat de groote nederlaag, die de Russen
de vorige week bij Moekden geleden hebben,
een gewichtige gebeurtenis is, welke een keer
punt in de wereldgeschiedenis vormt.
Be overwinningen der 'Japanners, welke zij
van het begin van iden oorlog, zoowel te lanjdi
als ter zee, hebben behaald, zijn voor „het Oos
ten een triomf, waarvan de gevolgen niet te
keeren zijn.
Men moet na de groote overwinning te Moek
den tegen wil en /dank erkennen, dat zij nog
méér in zich slujt |dan bloot een profetie van
de emancipatie der gele jrassen en een terug
dringen van de Westersche heerschappij uit het
Verre Oosten.
Het gele ras is ontwaakt en heeft, in dezen
oorlog zijn geweldige kracht /getoond.
Wilhelm I en Bismarck hebben reeds jaren ge
leden, ernstig gewezen op het gevaar, dat de
Westersche volken van uit „het Oosten" dreigt.
Ln zie, pp het «ogenblik zijn wij getuigen
van het begin Van ppkomlst der groote kracht,
die weldra ,het 'gele ,ras zal ontwikkelen.
De nu geleverde slagen jn Mantsjoerije zijn
maar het voorspel Van (ie reuzenworsteling, die
hl de toekomst zal plaats grijpen tusschen de
Christen-natiën en /de volken yan den „opgang
der zon."
Alles wijst er op, dat de triomï van het Oos
ten zich niet bepalen zal tot den uithoek van hot
oudste werelddeel, waar nu zoo vreeselijke strijd
gestreden wordt.
Op den kreet „China voor de Chineezen I" zul
len andere kreten het antwoord geven. De on-
gekerstende, heidensche volken 'zien in de „man-
oen vap Ai poon hun. bevrijders en juichen den
ag te gymoet, dat ze zich tegen het Westen
te weer kunnen stellen.
Die toekomst kkn nog ver af maar die
Wijs is „geeft 'op deze dingen verstandig acht."
En zeer zeker zaj, als het tot de „opwaki'ng"
van alle Oostersche volken komlt, ook met den
factor van het Islamisme te rekenen zijn.
Er zijn schrijvers, die volhouden, dat het „gele
gevaar" slechts denkbeeldig is. Men kent de ge
schiedenis der volken niet, of wil ze niet ken
nen, indien mien de onmogelijkheid betoogt, dat
Japan zich aan het hoofd zal stellen van de
tien-, de honderdtallen miillioenen Mongolen, en
den invloed der Eu,ropeesche mogendheden te
niet zal trachten te doen.
Gegronde redenen zijn er om, aan te nemen,
dat zelfs de kans groot is, dat alle Boeddhisme
en Shintoisnie en 'zelfs Mohammedanen elkaar
de hapd zouden reiken.
En er zijn zoo van die teekenende dingen
ln een brief uit Tokio, den 18 Januari afgezon
den,. lazen wij, dat de Japansche regeering met
al haar schijn-verdraagzaamheid en zoogenaamde
neutraliteit (want echte bestaat nu eenmaal niet)
wel Boeddhistische en Shintoistische priesters
bij het leger 'te velde heeft toegelaten, maar het
meegaan van Katholieke priesters, hoe dringend
ook verzocht, nog steeds weigerde toe te staan.
In Japan zelf is het voorgekomen, dat een
deel eener christen-gemeente van het geloof af
stand deed, omdat, de missionaris geestelijke hulp
verleende aan Russische krijgsgevangenen, ka
tholieke Polen.
En in het geheele afgeloopen jaar is het ge
tal katholieken in Japan, niettegenstaande de
werkzaamheid van ruim 400 missionarissen, met
slechts 711 geloovigen gestegen.
In een Japanner is de vaderlandsliefde de sterk
ste van alle gevoelens.
Wat dunkt u, lezer, van een dezer dagen uit
Nioetsjwang gemeld bericht, dat de Chineezen
de bezetting van Moekden door de Japanners
niet vuurwerk en lichtstoeten vierden? In de
volle straten hingen transparanten en banieren,
waarop Chineezen en Japanners stonden, d i e
elkaar de hand reiken.
De slimme Japanner weet wel, dat aller oogen
gericht zijn op zijn voorwaarts trekkende troe
pen, en stillekens tracht hij, onder de neuzen
van Rusland en Engeland, vasten voet in China
ti krijgen.
Eerst zullen de Japanners zorgen een flink
afzetgebied in China te bekomen, om daarna
voor „hoogere eischen" met. hu,n naburen samen
te gaan in den strijd tegen, „het Westen".
Dat de Japanners reeds druk bezig zijn een
grooten invloed in China te krijgen, daarvan ge
tuigt o.ril? het volgende:
De Engelschen hebben getracht de Japanners
te verdringen als fabrikanten van lucifers, een
der voornaamste Japansche industrieën. Er werd
een syndicaat gevórmd en groote etablissemen
ten werden opgericht te Fou-Tscheou, een zeer
bevoonechte plaats, omdat, aan de woudrijke
oevers verscheidene waterwegen uitkwamen. Om
nu de houtvlotten in Fou-Tcheou binnen te krijgen,
moest aan de Chineesche autoriteiten verlof ge
vraagd worden. En hierover ontstond een vin
nige strijd tusschen Engelschen en Japanners.
De laatsten, die hun monopolie niet wilden ver
liezen, wendden allerlei middelen aan, om de
Engelschen te ontmoedigen. Zelfs lokten zij een
staking van houthakkers uit, en zij haalden de
Chineesche autoriteiten over elke machtiging tot
vervoer aan de Engelschen te weigeren. Het
einde was, dat deze de plaats moesten verlaten.
In 1903 vroegen de Engelschen aan de Chi
neesche regeering concessie voor het gebruik
Van een eiland, tegenover Amoy, de groote ha
ven van To Kien.
China was op het punt toe te geven, toen de
Japanners er op wezen, dat, als de Chineezen
hun recht van souvereiniteit op het eiland af
stonden, zij zelf oorzaak zouden zijn als een
Europeesche politie daar gevestigd werd.
Toen aarzelde China, en na eenige onderhan
delingen namen de Europeesche concessiona
rissen genoegen met een Chineesche politie,
die feitelijk een Japansche was, want de Japan
ners hadden gemankt, dat als beambten inboor
lingen van Formosa, gekozen werden, die te To
Kien woonden, en die zij als hun onderhoori-
gen beschouwen.
Een gelijk geval deed zich te Cancha, de hoofd
stad van Honan, voor. En zoo staat vast, dat
in de steden, laatstelijk opengesteld voor den
Westerschen handel, Engelschen, Franschen, Duit-
schers en Belgen worden bewaakt, beschermd en
bespionneerd door Japanners.
Eerst zal China dus door Japan worden be
ïnvloed, daarna zal het niet anders kunnen doen
dan in alles hand aan hand gaan met zijn nieu
wen vriend.
Het gele ras zal steunen op Japan, omdat het
Weet, dat Japan in de tegenwoordige worsteling
heeft getoond een mogendheid te zijn, waarmede
Europa, en Amerika rekening dienen te houden.
18 Maart.
Be Tsaar is besloten den strijd voort te zetten.
Hij heeft Koeropajkin van het opperbevel ont
heven, Linewitsj tot diens opvolger aangewezen,
en zal een nieuw manifest uitvaardigen, waarin
hij zegt: „De nieuwe nederlagen in Oost-Azië,
hoe smartelijk ook, hebben mijn vertrouwen niet
geschokt. Mijn hoop is nog steeds gevestigd op
de onuitputtelijke hulpbronnen van Rusland, den
moed en de vaderlandsliefde van het Russische
volk, en ik twijfel niet ol de voorbijgaande on
gelukken zullen door den onwankelbaren helden
moed mijner soldajen worden bezworen."
Maar de Tsaar staat, met zijn onmiddellijke
omgeving, alleen. In alle klingen van het Rus
sische volk wordt de wensch naar vrede uilge
sproken.
Blijkens een draadbericht uit Tsjantafoe is ge
neraal Koeropatkin gister-avond naar St. Peters-
burg vertrokken en heeft Linewitsj het opper
bevel overgenomen.
Van het oorlogsterrein zijn verder heden geen
berichten ontvangen.
ENGELAND.
De dreigende staking op den Londenschen
«Underground" schijnt door gemeenschappelijk
overleg te zijn afgewend. Men hoort er althans
niets meer van.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Keizer Frans Joseph heeft een kort onderhoud
gehad met graaf Tisza. De souverein zal zich
Zondag naar Pest begeven, om daar een einde te
maken aan de crisis. Hoe deze oplossing tot stand
gebracht zal worden weet men nog niet. Men
vermoedt dat de koning den Hongaren zachter zal
stemmen door eenige concessies te doen.
De Oostenrijksche regeering tracht stemming te
maken voor een spoedig aannemen van het auto
nome toltarief. Zij vindt echter nog geen steun
hij de algevaardigden, die eerst de afwikkeling der
kwestie willen afwachten, daar het gemeenschap
pelijk toltarief ingesteld is ten koste van vele olfers
voor de Oostenrijksche industrie, ten voordeele
van den Hongaarschen landbouw.
Tusschen de Banffy-partij en de andere oppo
sitie-partijen is een hevige pers-strijd uitgebroken,
die als een voorteeken beschouwd wordt dat de
BanfTy-groep zal treden uit de vereenigde oppositie;
In de Kamer heeft de minister-president ver
klaard, dat de Oostenrijksche regeering, zoodra
de Ilongaarsche zal zijn gevormd, verplicht zal
zijn, deze een reeks besliste vragen te stellen.
De minister zal zijn steun geven aan niets dat
tegen de belangen van Oostenrijk zou zijn. De re
geering ondersteunt zonder voorbehoud de han
dels-overeenkomst, welke aan het oordeel der Ka
mer is onderworpen want het economisch samen
gaan is in het belang van de beide deelen dei-
monarchie. Wat het leger betreft, zal de regeering
den invloed van Oostenrijk in gemeenschappelijke
belangen handhaven. De regeering verzoekt de
Kamer te vertrouwen, dat de belangen van Oos
tenrijk niet zullen worden aangerand maar de
Kamer moet de hartstochten noch prikkelen noch
verergeren.
FRANKRIJK.
De Fransche Kamer heeft met 519 tegen 32
stemmen het wetsontwerp aangenomen, dat den
militairen dienstplicht op twee jaren stelt.
AMERIKA.
De staking van de employés op de electrische
ondergrondsche en luchtspoorwegen te New-York
is geëindigd met een absolute nederlaag van de
stakers. Gisteren werd gemeld, dat de 6000 sta
kers Woensdag het werk hadden hervat en dat
het georganiseerde leger van onderkruipers of
«strike breakers" zooals zogenoemd worden, onder
aanvoering van Jim Farley was afbetaald. Jim
Farley zelf krijgt altijd een geldsom, volgens te
voren opgemaakt contract, zoo ook zijn talrijke
goedbetaalde helpers. De onderkruipers zelve wor
den betaald met liet loon van de werklieden, die
zij tijdelijk vervangen, natuurlijk met eenige per
centen verhoogd. Zoodra, zooals thans, een werk
staking geëindigd is vinden de «strike-breakers
werk bij verschillende patroons, totdat een nieuwe
stakingen een bevel van hun commandant Farley
hen weer te zamen roept. Het behoeft wel niet
gezegd, dat een hittere haat tusschen georgani
seerde arbeiders en de officieele «strike-breakers"
bestaat.
