Dagblad voor Schiedam en Omstreken. "zAll 11 Lt.Lr:.hB:rz °,P' - DE OOM 28ste Jaargang Woensdag 12 April 1905. No. 8178. Officieele Berichten. Kennisgeving. Algemeen Overzicht. De komende zeeslag. Mzonderlijke cenT «eheel'Neder^ V" kwartaal. strattb°5TenTiieanr0Rdet\daf!ijkS a:ln8enomen aan ons Bureau: Boter- 50 en b'J alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. OENOTMrnDELEN18.»0 gestïaft met vfrtrding Van art- 17 of 18 wordt dairen nf 1b'enis van ten hoogste veertien 12 April. ABONNEMENTSPRIJS: koJ3'1 b'a<Q ^er*chiJnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen en week 10 Tent Franco 'IT ®a,anden per maand 45 cent °en'per BureauBOTERSTRAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTIëN: Van 1—6 regels f 0.77 met inbegrip van bewijsnummer. Elke regel daarboven 12t/g cent. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen '25 cent per regel. Voor her h aal del ij k ad.verteeren worden uiterst lijke overeenkomsten aangegaan. bil- Telefoonnummer 85. Postbus no. 39. BürGEmEESTER en^^ers van SchiedaMj Minister Tan gpnieenel kenniï> dat door den heer minister van Binnenlandsche Zaken bii ziin» Arbeid en art 7A u Pe Kamers van Kamers van A Jim - Kiesreglement voor de Zh hrln Z1Jn opengevallen. 18 en 41 derweToTa" '?erinnering de artt. 17, dendeP Kamers van Arbeid, lui- bedrijf oVeene6 nnd°°fd °f best.uurder van een °P eene kiP7»r r- ®rneimn8) waarin personen die zlJn geplaatst arh 7°°r eene Kamer van Arbeid werknlaatTn ;e yerncbten in fabrieken en dezen sedurenT/6 te zorSen dat ieder van uren van iu" en m'nste twee achtereenvolgende gelegenheid I°°r stemming bepaalden tijd Bi .n 'fK0111 mede te werken tot de Art tf u hlJ bev°egd is. voorgaand» f u 1^1°^ .de bestuurder in het dat in ziinT f f ®doe'd is verplicht te zorgen, plaats waar arblid °T werkPlaats> °P eene twee werta aibe,ld wordt verricht, gedurende bepaalde uren" V°°r 6n lijdens de tot stemming hangen aenT'd P Te zicbtbare wijze is opge- uren in h»t °°r onderteekende lijst, de dende vooi elk°°TfyaarItde -?;rtikel bedoeld vermel- voor allen gezamenlijk J °f groeh»gewijze of we?kPplaatseJ'0Tndedit;pTbeidI en »fabriek^ en tig gulden? t<2 Van t<m h°°gSte Schiedam, 12 April 1905. Burgemeester en Wethouders van Schiedam Mr. W. H. JANSEN W.B. De Secretaris, V. SICKENGA. nze k'erie artikelen oyer de a.s. Juni-verkie- zmgen heeft de aandacht getrokken van de ScMe- umsche Crt. De redactie schrijft: „het bewuste uit ln dC "N' Sch' Crt" lokt ons te zeer 1 dan dat we kunnen nalaten pr eenige korte antteekeningen pp te maken." 11 dat uitlokken was van dien ,aard, dat de Sch. Ct. met wachtte op ons slotartikel, maar a het verschijnen van het derde vervolg de f>en .opnam. ^zuHen we van die korte kantteekeningen a De oude grievten der vrijzinnigen van pllerlei te b be^ huidige Ministerie komen nog eens schreven in het eerste onzer serie arti- e!en„De partijen van rechts en links zullen o kaar bekampen met een felheid, die ,aan onzen a-hnen volksaard vreemd schijnt." Dit beaamt de S. Ct., maar zij1 vraagt aan stonds: aan wie de schuld? En het antwoord 's- „aan onze tegenwoordige Begeering, in 't bij zonder aan onzen premier." Och kom! In welk opzicht? 't Zit hem toch met in de stakingsdagen van 1903? Zit het soms in de onderwijs-novelleMaar dan heb-, n de liberalen veel meer schuld. Zij waren het 6 m 78 door hun Jager-onderwijswet de natie m twee kampen verdeelden; het was een libe- al uit de dagen der «scherpe resolutie", io dit woord sprak„willen de minderheden °us niet volgen, dan moeten die minderheden maar onderdrukt worden." Als er felheid is in den politieken strijd, dan dragen de liberalen de schuld. De onderwijs-novelle beoogt niets dan een voortbouwen op den grondslag van '89. De VVet van '89 was niet de volle pacificatie, ZlJ was het begin ervan, en ©en gedeeltelijke voortzetting krijgen we nu. Vau een partijre- geering in den slechten zin des wrords is dan ook geen sprake bij het huidig c-wind. Maar de vrijzinnigen wonen zelf in een glazen huisje en het steenen-gooien bekomt hun dan ook slecht. Om eens even iets over de benoemingen te zeg gen: bij de huidige Regeering komt het voor, dat er ook anti-liberale schoolopzieners en bur gemeesters benoemd worden, bij vorige liberale Regeeringen was men vrijizinnig( genoeg om zelden of nooit een anti-liberaal te nemen. Maar voor de S. Ct. blijft het de grootste grieve tegen de huidige Regeering, „dat zij is de scherpste partijregeering, die wij in de laatste jaren gehad! hebben"; en wat lager heet het: „Dat is het juist, wat wij dit ministerie verwij ten, dat 'het „christelijk" zou zijn, en we ner gens dat specifiek-ohristelijke kunnen vinden." Doe hebben we het nu Het huidige bewind is een partijregeering (en dan toch zeker wel een christelijke?) en er is van dit christelijke niets te vinden? Alzooeen partijregeering en tegelijk een neutrale? Wie ontwart dit? En 'dan verwijtenDo redactie Van S. Ct. is toch niet met pak en zak naar de chris- telijken overgeloopen Wij zouden zeggen ja anders heeft verwijten geen zin. Waarlijk, 'tis toch moeielijk het een vrijzin nige 'naar den zin te maken; regeert een chris telijke regeering niet christelijk, dan deugt het niet, doet zij dit wel, dan is het ook niet goed. Wat is toch de oorzaak van de felheid, waar mede het tegenwoordige bewind wordt bestookt? Zijn het de a.s. verkiezingen? Zeker, voor een deel. Maar de grootste oorzaak is de novelle. De oude waan bij: de liberalen is gebleven. Er is maar één onderwijs voor hen: het openbaar. Dat is het onderwijs. Van den drang der „chris- telijken" om hun kinderen een onderwijs te doen geven, dat geest en hart en ziel bevredigt, be grijpen zij eenvoudig niets. En heeft het kind van den liberaal recht op een onderwijs, dat de sympathie der ouders wegdraagt, dan ook een kind van Katholieken of anti-rev. huize. Het gaat hier om de groote kwestie van recht of geen recht. Heeft de een recht, dan ook de ander. Heeft een belijder van een „christendom boven geloofsverdeeldheid (alias een voorstander der openbare school) recht op onderwijs voor zijne kinderen, dan ook een belijder van de eene of andere 'dogmatische leer. Wij kïïïmen dit punt in deze Vorte repliek niet nader beschouwen; we stellen ons voor er ©erlang nog een artikeltje aan tie wijden. Maar van dat recht wil de S. Ct. niet weten, wel acht zij: het billijk, dat de bij zondere school subsidie krijgt. Ja, zij meent, dat er ook nu weer vrijzinnigen zouden te vin den zijn, die zich niet zouden verzetten tegen verliooging van, subsidie, zelfs niet tegen gelijk stelling van bijzonder en openbaar onderwijs, mits en hier spatieert de redactie er waar borgen werden gegeven, ,dat het onderwijs deugde lijk ware. Alweer die waarborgen, waarover in den laat- sten tijd zoovteel gesproken wordt. Geen waarborgen En de bijzondere onderwijzers hebben dezelfde examens ondergaan als de openbare. Geen waarborgen En er wordt in de Wet een aantal uren (ver meld, waarop wekelijks ,in de vakken ak onder wijs gegeven moet worden! Geen waarborgen En de rooster van lesuren of het leerprogram moet aan de goedkeuring van den schoolopziener worden onderworpen. Geen waarborgen!? En de bijzondere scholen worden evenals de openbare geïnspecteerd en gevisiteerd door den inspecteur, den districts- en den arrondissements schoolopziener, door de Commissie van toezicht op het llager .onderwijs enz. Geen waarborgen!? En een fmbreuk jnaken op de Wet van den kant der bijzondere .onderwijzers kan met inhou ding der subsidie gestraft worden. Och, laat de .redactie der S. Ct. eens infor- meeren bij het staatstoezicht en zij zal wij durven er een vrij belangrijke pari op stellen hoorenhet bijzonder onderwijs is goed. Voor een oogenblik aangenomen, dat het bij zonder onderwijs nog niet is, wat het wezen moet, dan moeten toch de Vrienden van goed l volksonderwijs vóór de .subsidie-verhooging zijn. Zoo'n verhooging komt dat onderwijs dan toch ten goede. Waarborgen? Wil men er meer? Ons dunkt: minister Kuyper zal toeschietelijk genoeg zijn, mits de vrijheid ,van het bijzonder onderwijs be waard blijve. Wat ,ons betreft: wij zouden er geen bezwaar tegen hebben, dat ook het leer plan der bijzondere .school aan het schooltoezicht werd overgelegd, desnoods „gezien en ondertee kend" door den schoolopziener, mits de op ziener ge en recht hadde veranderingen te eischen. Het onderwijs is jen blijft tot nog toe het sym- bolum der politieke verdeeldheid. Zoolang de onderwijskwestie niet is opgelost, zal onze politieke .atmosfeer niet gezuiverd zijn. En die zuivering wordt door de liberalen met alle kracht tegengehouden. Om tot die zuivering te geraken, zullen alle christelijken bij den a. s. stembusstrijd zich hebben te Vereenigen. Dat de liberalen .dat vereenigen niet graag zien, is te. begrijpen. „Wij wenschen Vóór alles volkomen vrijheid Voor de ontwikkeling, (den groei en den bloei van het godsdienstig «volksleven", ook door de school, en door deze niet het minst. Er is op het oogenblik niets naders bekend omtrent de bewegingen der Russische en Japansche vloot. Van belang is echter het telegram uit Washington aangaande de o p e r a t i e-b a s i s der Japansche vloot. Admiraal Togo zou dus van Kieloeng, een havenstad in het noorden van het eiland Formosa, een belangrijk steunpunt voor zijn vloot hebben gemaakt. De Russische blitüen staan vol beschouwingen over de rol, die admiraal Rozjestwenski thans moet vervullen. Wat Rozjestwenski gaat wagen is zoo ernstig seint de Petersburgsche correspondent van de Matin dat alles stil geworden is, in gespannen verwachting. De politieke hartstochten zijn gedempt, de binnenlandsche twisten worden opgeschort. Niemand, schrijft het Nowoje Wremja, kan er nu iets meer aan veranderen, men kan het nood lot niet helpen. Men moet wachten, met vurige hoop en een vast geloof in de bekwaamheid en de waakzaamheid van het personeel van het tweede eskader. Gaat men na, welk een ongedacht resul taat reeds verkregen is door de kracht en de vol harding van Rozjestwenski, dan mag men ook met vertrouwen aannemen dat de groote hoeda nigheden van den admiraal Rusland nog zullen dienen in het onvermijdelijke gevecht. De Slowo maakt de opmerking dat aller aan dacht nu weer gericht is op de gebeurtenissen ter zee, en gelooft dat men binnenkort van een bloedige botsing hooren zal. De verkenningsdienst der Japanners is, naar het blad meent, zoo uit nemend ingericht, dat men niet hopen kan dat Rozjestwenski het vijandelijk eskader om den tuin zal kunnen leiden, want de Russische vloot lieeft kolenschepen en andere vaartuigen bij zich, welker snelheid zeer verminderd moet zijn. Het blad acht een overwinning van de Russische vloot in de tegenwoordige omstandige omstandig heden van zoo ontzaglijk hoog belang, dat het er bijna niet aan durft gelooven. Laten wij ons geen illusiën maken, zoo schrijft het Rozjestwenski's smaldeel verkeert in een zeer moeilijk geval, en wij zullen spoedig weten of het voorzichtig geweest is, den admiraal vooruit te schuiven naar een zoo gevaarlijke onderneming zonder hem te ondersteunen zooveel als noodig was. Rij den generalan staf de Marine te St. Pe tersburg heeft admiraal Wirenius geen enkel be richt van Rozjestwenski ontvangen, wordt beweerd, en de Russchische consul te Singapore heeft hem zelfs niet gezien. De Matin meldde Zondag, dat de consul een onderhoud had gehad met Rozjestwenski. Dit blijkt echter onjuist te zijn, want toen de Russische vertegenwoordiger te Singapore in een stoombar- kas den admiraal een bezoek wilde brengen, werd hij, naar thans gemeld wordt, te woord gestaan door een hooggeplaatst officier, met wien hij een kort onderhoud had. Niemand kent de plannen van Rozjestwenski. Zijn plotseling verdwijnen in de Indische wateren heeft ieders verwondering opgewekt. Hij heeft de Japanners heel handig weten te verschalken, die hem zeker niet in de straat van Malakka hadden verwacht en vooral niet zoo spoedig. De Japanners achtten zijn aankomst niet mogelijk binnen een dag of tien, omdat zij van meening waren dat Rozjestwenski het derde aanvullingseskader zou afwachten. Bij het ministerie van Marine en bij den gene- ralen staf is men van meening, dat Rodzjestwenski nu tot den strijd gereed is. Uit het feit in een telegram medegedeeld, dat de zee, waar het Rus sische eskader zich op het oogenblik bevindt, be dekt is met planken, kisten en stukken hout, zou men mogen afleiden, dat men alles over boord heeft geworpen, wat bij een gevecht voedsel zou opleveren voor een brand. In maritieme kringen gelooft men, dat Rozjest wenski's plan is, de Japanners in een gevecht te wikkelen met zijn grooie slagschepen, ter wijl dan zijn kruisers en kleinere schepen gemakkelijk Wiadiwostok kunnen bereiken. De Japansche pers en de marinekringen bewa ren een diep stilzwijgen over de bewegingen van de.Japansche vloot, maar het volk juicht over de komst van de Russen in de Aziatische wateren, daar zij niet twijfelen aan Rozjestwenski's neder laag. RUSLAND, De jEcho de Paris maakt melding van een op- zienwekkende inhechtenisneming, die gisteren te Petersburg heeft plaats gehad. Een lakei uit Tsars- koje Selo is daar, op klaarlichten dag en op straat, gearresteerd, terwijl hij aan een anderen persoon inlichtingen gaf over het inwendige van het paleis, de gewoonten van den Tsaar en de hofhouding enz. De geheime politie schijnt den man al lang in 't oog gehouden te hebben. Ook zijn medeplich tige is gevat. Het eerste pan-Russische advocatencongres is te Petersburg geopend, 180 advocaten waren tegen woordig. Onder groote geestdrift werd dadelijk besloten fot oprichting eener vereeniging dieRus- land's bevrijding op een democratischen grondslag ten doel heeft. Kort daarop moest de voorzitter aanuondigen dat de politie de vergadering ophief, en nadat 200 agenten de zaal binnengekomen waren, gingen de advocaten onder protest uiteen. Een groot aantal ambtenaren, aan verschillende takken van dienst verbonden, zullen binnenkort een manifest openbaar maken, over den binnen- landschen toestand handelend en verzet aantee- kenend tegen het bureaucratische stelsel, waarte gen alleen de bijeenroeping eener nationale ver gadering het geneesmiddel zou kunnen leveren. Een sterke afdeeling agenten is gisterenavond in allerijl naar de Poetilof-fabrieken gezonden, waar men ernstige onlusten vreesde. Ook uit tal van plaatsen buiten Petersburg ko men weer berichten over troebelen. De gouverneur van Witebsk heeft gezegd dat hij die troebelen toeschreef aan de steeds toenemende ellende en aan den politieken toestand. Vijfhonderd boeren zijn in die provincie in hechtenis genomen, maar bloedvergieten heeft er niet plaats gehad. ENGELAND. In de begrootingsrede, heeft de minister van Financiën gewezen op het verminderd drankver- bruik. De staatsinkomsten hadden er bepaald onder geleden. De begrooting van den bieraccijns was verleden jaar 13.100.000, en hij bracht slechts 12.680.000 op de accijns op sterkedrank, begroot op 17.700.000, bracht 17.360.000 op. En dat niettegenstaande de invoerrechten een merkbare vermindering van buitenlandsche alco holhoudende dranken aanwezen. Accijnzen en in voerrechten bij elkaar waren de inkomsten uit alcoholhoudende dranken 1.370.000, beneden de raming gebleven, en die raming had niet eens rekening gehouden met de vermeerdering der be volking ze was zelfs beneden de ontvangsten van het voorafgaande jaar genomen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1905 | | pagina 1