Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
I OU}.
28ste Jaargang.
Zaterdag 15 April 1905.
No. 8181.
EERSTE BLAD.
•SC SL gLT' P der Dranl™et.
rir,f,e' ,aiie ,»nierin8™ «s
Officieele Berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Algemeen Overzicht.
®e Russische en Japansche vloot
ABONNEMENTSPRIJS:
uerfhljnt da|el«ks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
week Tft wnt F per 3 ma,anden ^-35' Per maand 45 centDen per
week 10 cent Franco per post door geheel Nederland ƒ2.- per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
strattb0^n7^Kitei\iWfirleiT\.daf!ljks aanoen0rrien aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauROTERSTRAAT 50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels 0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 121/2 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst] bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
39.
Kleinhandel in sterken drank.
sc„,EDA„,
komen van M. i'OOBBACH te'i ?erioek.'nge"
v«rgunnino- tnt te s Bravenhage, om
klein voor het nan] h1* Ste dra"k in'het
en W P Buitenhavenweg no. 172
wetLÏSnb!'n"' ^'dge §3 van gemeld
tegen het verkenen van A bekendmaking'
lijk bij hun fvin vergunning schrifte-
ingebracht 26 bezwaren kunnen worden
Schiedam, 14 April 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Mr. W. H. JANSEN, W. B.
De Secretaris,
SICKENGA.
Burgemeester e7^^rs van SchiedaM)
den 29stenejnnf irl6? Van art- 228 der wet van
de samenstel li {sta^sblad no. 85), regelende
gemeente-besturen ,lnrichtin8 en bevoegdheid der
November^ 185»n der wet van den 8sten
Doen te wetend n°' 51)
9emeent^\etCh^imsDaZmiQn^ ï?Ste dezer
l-hoori! deie7Men*'kAOpnr1lSln9g05geSCMe<l' he'
De Secretaris,
V. SICKENGA.
16 April.
Er loopen weer allerlei geruchten o. a. over
n nieuwe zeeslag in de buurt Van Saigon,
sproken^61 °nmiddelliJk officiëel zijn tegengc-
Veel nieuws omtrent beide vloten valt vandaag
n,et te vermelden.
W G 'iussischc regeering moet, volgens een te-
oo n-Ult St' Petersbur'g aan de Times, op het
gon lik tevreden zijn over de uitvoering van
0zjestwenski's plan. Rozjestwenski zou nu
rechtstreeks noordwaarts stoomen, zoodat Ne-
°gatof's smaldeel, dat op de komst is, alleen
Zljn achterhoede kan dekken. Men verwacht geen
zeeslag vbordat Formosa bereikt is.
Een telegram uit Saigon meldt:
et hospitaalschip Orel heeft 36 uren te Sai
gon vertoefd. Het heeft 900 ton kolen, levens-
en geneesmiddelen aan boord genomen. Dokter
aris, die aan boord is, Verklaarde, dat het doel
VtUl ket eskader WJadiwostok is.
Vier Duitische transportschepen hebben eergis-
cren te Kaap St. Jacques geankerd en zijn 's
Avonds weer vertrokken. Het Russische eskader
moet noordwaarts steVenen.
Van het oorlogsterrein. gff»
Uit lokio wordt d.d. gister geseind:
Een afdeeling die oostwaarts trok langs den
Weg van Foe-sjoen naar Hai-loeng, heeft den
12en dezer te Er-hoe-loe, 10 KM. ten O. van
Jing-pan den vijand ontmoet en verjaagd. De
steikte 'der Russen was een regiment infanterie
en 'zes sotniën caValerie, met vier kanonnen.
O.ize strijdmacht bezette daarop Tsoeng-sjih, 30
KM. 'ten O. van Jing-pan; de vijand trok naar
Hai-loeng terug, voortdurend vechtende. Op den
weg naar Girin is de vijand sedert den Hen lang
zamerhand terugtrokken; een afdeeling staat
nog te Joe-sjoe. In het district v;an Tsjang-toe
en Fa-koe-mun is geen Verandering gekomen:;
nu 'en dan hebben schermutselingen plaats tus
schen 'de ruiterij.
Generaal Linjewitsj seinde aan den Tsaar, dat
Russische "ruiterij den 9en doorgedrongen is tot
het dorp Ma-tse-hen-tai. Patrouilles vernielden
den lOen den spoorweg en de telegraaf bij Tsja-
koe-foe en op den weg tusschen Kai-juën en
Tsjanta-foe. Een onzer patrouilles verqielde twee
telegraaflijnen bij Kai-juën.
ZWEDEN en NOORWEGEN.
De Russische minister van Buitenlandsche Za
ken 'heeft aan den gezant van Zweden en Noor
wegen 'te St. Petersburg zijn levendige spijt uit
gesproken over de beschieting van de Zweedsche
stoomboot Aldebaran door het Russische Oostzee-
eskader.
Het huwelijk van prins Adolf van Zweden
met prinses Margarefha van Gonnaught zal be
gin Juli te Windsor worden voltrokken. Aan
vankelijk bestond het plan de huwelijksvoltrek
king in Zweden te doen plaats hebben.
ENGELAND.
Naar de Daily Chronicle verneemt, is de vreem
delingenwet, die Dinsdag door de regeering in
gediend wordt, beknopter dan die van het vorige
jaar. In de nieuwe wet is geen sprake van de
interneering Van vreemdelingen, binnen zekere
steden en wijken. De Voornaamste bepalingen!
strekken tot, wering van misdadige en ongowensch-
te Vreemdelingen. De regeering hoopt aldus het
Verzet der liberalen te breken, maar zij is vast
besloten de nieuwe wet door to zetten. De voor
naamste liberalen hebben besloten, Dilke te steu
nen, die Verwerping van het wetsontwerp zal
Voorstellen.
PARIJSCHE KRONIEK.
Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 31 Maart/14 April 1905.
De scheiding van Kerk en Staat in de Kamer.
I.
De strijd, hier gedurende vijf-en-twintig jaren
tegen de Katholieke Kerk gevoerd, is eenvoudig
de strijd eener philosofische Kerk, die der ma-
?°nnieke Vrije Gedachte, welke hare geloofsleer
met kracht in de plaats Van die der Katholieke
Kerk wil js1 tellen.
In eene prachtige rede heeft de heer Denys
Cochin, bij de voortzetting van de behandeling
der scheiding van Kerk en 'Staat, den 30sten
Maart in de Kamer gehouden, duidelijk doen
uitkomen, dat er twee machten, de wereldlijke
en de geestelijke, tegenover elkander staan en
da,t de ovèrheersching dezer wereldlijke macht
welke hare wetten aan de geestelijke wil voor
schrijven, onvermijdelijk in een tirannie over
den geest en het geweten moet uitloopen.
„Wij, staan hier," zoo ving de afgevaardigde
van Parijs aan, „tegenover een binnen- en bui-
tenlandsch vraagstuk. Het betreft inderdaad een
contract en wanneer een woord in naam van
Frankrijk gegeven is, zelfs aan 'den Paus, kan
het zoo maar niet lichtvaardig worden inge
trokken. Van een anderen kant gaan wij ons
tegenover Europa, buiten de Christenwereld plaat
sen. Evenals de rapporteur Briand, levert de
eminente redenaar een historische beschrijving
der verhoudingen tusschen 'de Kerk en den Staal
en toont de talrijke dwalingen in het rapport
aan, zonder over de vergissingen der zetters,
te spreken. Engeland 'heeft de tirannie der we
reldlijke macht over 'de geestelijke 'gekend en
die zelfde manieren Vertoonden zich ook in
Frankrijk na de Revolutie van Engeland. Toen
werd het Edict 'va,n Nantes ingetrokken. Lode-
wijk XIV heeft de Verwarring der twee mach
ten in Frankrijk 'toegepast. Wij hebben den vorst
door (het algemeen stemrecht vervangen, doch
de tirannie is dezelfde van 'toen. Wij zijn on
verdraagzame wijsgeeren gebleven. In Nederland
waar de Protestanten onverdraagzaam konden
zijn, hebben de Katholieken de volle vrijheid.
Een Hollands olie aardshisschop verklaarde mij:
„Zeg a,an den aartsbisschop van Parijs, dat ik
hier gelukkiger ben dan hij." Ik woonde eene
zitting der Kamer in Den Haag bij, waar men
subsidie p,an de vrije scholen toestond. Bij ons
is; ld© onverdraagzaamheid het speciale domein
der S taatkunde. Onze geleerden en onze wijs
geeren zijn eerder ongeloovig. Onze staatsman
nen juichen de Vrijheid toe en zijn tegelijkertijd
ontoegeeflijk. Vroeger verbrandden de inquisi
teurs de boeken der ketters, thans belet men
de priesters te onderwijzen en te prediken, om
dat zij, priesters waren. Waar is hier het ver
schil (Toejuichingen rechts.) De ondervinding
in het verleden opgedaan geeft mij geen ge
voel van gerustheid. In de landen waar de
scheiding bestaat, betwist men nergens aan den
eeredienst het eigendom 'der gebouwen. Wil men
Frankrijk in een 'minder liberalen toestand bren
gen? Wat de begrooting van eeredienst betreft,
daar bestaat een overeenkomst, welke zegt: Zij,
die in het bezit zijn gekomen der geestelijke
goederen, zullen niet verontrust worden: daar
tegen Verzekert gij aan de geestelijkheid een
middelmatig inkomen. Vroeger was men vrij
zinniger dan thans. Het Edict van 1670, dus na
da,t van Nantes, stond aan de protestanten vele
vrijheden toe. De spreker vergelijkt .dit Edict
met het wetsontwerp van den heer Briand en
bewijst, dat het niet vrijzinnig is doch van den
zelfden geest doortrokken is, als dat wat de
herroeping van het Edict van Nantes inspi
reerde."
In welsprekende bewoordingen verhaalt de
heer Cochin den oorsprong van het Concordaat.
„Welke zijn die moeilijkheden waarvan men
voortdurend spreekt? Zij werden door den heer
Combes aangaande de benoemingen der bisschop
pen in 't leven geroepen. Doch dank aan het
Concordaat, heerschte er in de 36.000 gemeenten
va,n Frankrijk vrede tusschen de pastoors en
de majres. Wilt gij de kans gaan loopen twis
ten en strijd in a,l die gemeenten over het be
zit der kerken te zien losbreken? Velen uwer
gevoelen deze gevaren zoo goed, dat zij op dit
punt amendementen voorstellen, welke het ont
werp der Commissie afbreken. Gij <zult beslis
sen, ïnijneheeren, of gij dezen avontuur wilt wa
gen of den tegenwoordigen toestand wilt hand
haven. Wat mij aangaat, mijn partij is gekozen
en ik aarzel het niet te zeggen: ik ben voor het
behoud van het Concordaat." (Levendige bijval
rechts en in het centrum.)
De daarop volgende spreker, de heer Regnier,
had niets interessants te zeggen, 'het was de oude
thesis der sectafissen. De Kerk 'heeft altijd wil
len oVerheerschen, zij deed het in 't verleden
en 'zal het in de toekomst doen. Men kan zich
met haar niet verstaan. Daarom willen wij de
scheiding.
De heer Raiberti sprak weder in een geheel
anderen geest. „Door de Voorgestelde wetge
ving op de vereenigingen van eeredienst baant
men den weg om evenveel schisma's te vor
men als er gemeenten zijn. Hier wil de Staat
dus niet alleen buiten, doch zelfs in de Kerk
voor bisschop gaan spelen. Het Concordaat gaf
fret recht bisschoppen te benoemen, omdat
er zich moeilijkheden hebben voorgedaan, gapt
gij dit recht prijsgeven. Wat heeft het Napoleon
geholpen de kardinalen te Vincennes te doen
opsluiten en wat is Bismarck er Verder mede
gekomen de bisschoppen in de forten gevangen]
te' «houden? De vereenigingen van eeredienst
zullejn hevige kiesvereenigingen worden en Zullen
de religie-oorlog doen herleven. De scheiding
zal met een concordaat gepaard gaan of zal
niet tot is tand komen. Wij willen geen vervol
ging noch afstand van onze rechten doen."
Hij de heropening der debatten in de zitting
van Maandag 3 April traden twee bekende re
denaars op, die elk op zijne wijze, de scheiding,
zooals de commissie haar voorstelt, verwerpen.
De eerste, de heer de Gailhard Bancel, zegt,
„men wil het ontwerp Briand als liberaal doen
doorgaan, doch ik zal bewijzen, het anti-libe
rale onderdrukken in réchten verkrachligd is. De
onderhandelingen bij het sluiten van het Con
cordaat toonen a^n, dat de verbintenis, van in
de kosten Van den eeredienst te voorzien, de
erkenning daarstelt van een aangegane schuld.
De bezoldiging der geestelijkheid was eene ver
goeding voor de confiscatie harer goederen.
Waarom moeten die, in rechten bestaande in
stellingen Verdwijnen? Waarom wil men en met
welk recht de kerken en andere gebouwen aan
de katholieken ontnemen, wien zij altijd toebe
hoorden."
De heer Ribot, die thans aap 't woord kwam,
„gelooft, dat de beweging der moderne richting
in de ideeën tot de scheiding zal leiden, doch
onder die conditie,, dat zij door de liberalen
wordt tot stand gebracht. Het oogenblik is daar
voor thans nog niet aangebroken. De strijd on
der ons is nog te hevig. Velen van hen, die
haar willen doorzetten, hebben de vernietiging
der Kerk tot doel. Men moest geleidelijk tot
eene scheiding komen, in onderhandeling met
den H. Stoel treden over een minnelijke schik
king. De heer Ribot ontkent, dat de uitdaging
Van het Vaticaan is gekomen. Er mogen enkele
onvoorzichtigheden zijn begaan, doch de regee
ring heeft in deze de zaken tot het uiterste gedre
ven. Het concordaat, kan niet, zonder den wil
van beide kanten om zich te verstaan, toegepast
worden. En de regeering stelden in het laatst
candidaten voor de bisschopszetels, met de hoop,
dat ze niet zouden goedgekeurd worden. In de
kwestie over de reis van den heer Loubet naar
Rome, had Paus Leo XIII evenals Pius X gehan
deld. Het was voor den H. Stoel een kwestie
van waardigheid en ik begrijp niet, dat daar zulk
een enorm gewicht aangehecht is, om er de
reden tot eene breuk en scheiding van te maken.
Met de overdreven bescherming aan de twee
bisschoppen gegeven, ik bedoel de twee galli-
kaansche, zooajs de heer Combes ze noemde,
hebt gij een belachelijk fiasco gemaakt. De
Paus had u op den meest verzoenenden toon
en geheel naar de vormen van het Concordaat,
voorgesteld, de zaak dezer twee bisschoppen
te regelen. Gij hebt hem zelfs niet geantwoord.
De zaak met u niet kunnende behandelen, heeft
de II. Stoel het zelf moeten doen en de bis
schoppen naar Rome ontboden. Hierop hebt
gij een "ultimatum" gesteld, dat gij aan niemand
zoudt durven stellen. Van den kant van den
heer Combes was het een bepaald en absoluut
parti pris om tot het verbreken van het Con
cordaat te komen. De redenen waren gezocht
en onvoldoende. Gij hebt daar een zware ver
antwoordelijkheid op u genomen. Gij beweert,
dat het Concordaat is opgeheven en raadpleegt
den Paus niet en zegt hem de tusschen de
beide machten bestaande overeenkomst niet op?
Omdat gij zulk een brutale daad deed volvoeren is
alles afgedaan, het Concordaat bestaat niet meer
en de Paus behoeft er niet van verwittigd te
worden. Te beweren, dat wij ons maar aan
het voldongen feit te onderwerpen hebben, is
eene dwaling.
De heer Briand: „De Kamer zal zich kunnen
verklaren door vóóraf tegen de overeenkomst
van Messidor Jaar IX te stemmen."
De heer Ribot: „Indien zij de opheffing ver
werpt, zult gij zeggen, dat de regeering verne
derd wordt."
Na een pauze Van twintig minuten, vervolgt
de heer Ribot zijn rede en toont breedvoerig
en duidelijk aan, dat de breuk met Rome de
de grootste misstap is, welken men kon be
gaan. Hij Vraagt zich af, of het verlies der,
wereldlijke macht het Pausdom niet in zede
lijk gezag deed stijgen. De Paus, hoe beroofd
ook, is toch souverein gebleven; de mogendhe
den Lebben .hare gezanten hij hem behouden.
Met de verklaring at te leggen, dat frankrijk
opgehouden heeft eene katholieke mogendheid
te zijn, gaat de regeering eene kwestie van alge-
meene staatkunde opwerpen.
Wat 'zal er van de godsdienstige belangen ko
men, welke Frankrijk in Tunis en in het Verre
Oosten te Verdedigen hebben? Wat zal ons pro
tectoraat der katholieken in het Heilige Land
worden. Trachten Italië en Duitschland niet on
derling de overblijfselen onzer rechten d aar te
verdoelen
Rechts roept men: Nog niet.
De heer Ribot: „Wanneer de fout begaan is,
zal het te laat zijn."
„Hij heeft met zijn vrienden amendementen;
ingediend, ten einde aan te toonen, op welke
punten er redenen bestaan het wetsontwerp tq
