Binnenland.
Stads- en Grewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Staten-Generaal.
Verbindt de Paus zich de in het bezit gekomenen
der nationale goederen niet te verontrusten, in het
andere belooft de regeering eene behoorlijke bezol
diging aan de bisschoppen en pastoors. Door
de begrooting van eeredienst af te schaffen gaat
men <een waren diefstal, eene berooving plegen.
(Toejuichingen rechte en in het centrum).
De Rapporteur Briand antwoordt: „Het Con
cordaat is een werk van list geweest. De Staat
„heeft het recht zijn vrijheid zonder voorwaarden
„terug te nemen. De Kamer zal weigeren jeene
„nieuwe begrooting vain eeredienst samen te
„stellen.
De heer Paul Beauregard: „Dat men de Kerk
„van den Staat scheidt, het zij zoo, doch dat
„men ten minste afrekent en wanneer men ,een
„staatkundige daad gaat Vervullen, dat men het
„dan op eerlijke wijze doet."
De rapporteur had den steek gevoeld en (ant
woordde met heftigheid, da:t de republikeinen
niet kunnen toelaten, dat de daden, door de Con
stituante [Uitgevoerd en door de Conventie voort
gezet, een berooving en een diefstal daarstelden.
Het was eene pijnlijke verrassing voor hem, ,dat
een lid uit het Centrum zulk een beschuldiging
in de Kamer durfde uitspreken. Zich van de
Kerk (scheidende is de Staat geen dief, doch
maakt gebruik van zijn recht.
De heer Paul Beauregard: „Ik waarschuw al-
„leen de meerderheid nu het nog tijd is, om
„van den Staat geen dief te maken. Ik vraag
„de loyale uitvoering van het Concordaat."
De heer Jaurès bestijgt flo tribune. „De heer
„Beauregard heeft hier de Jeer der tegen-revo
lutie (verkondigd. Hij durft te zeggen, dat jn-
„dien de overeenkomst door het Concordaat aan
gegaan, piet gehouden wordt, het eigendom der
„nationale goederen ook niet meer zeker is in
„de handen der tegenwoordige bezitters."
De heer Beauregard: „Hij .verdraait den zin
mijner woorden."
De heer Jaurès antwoordde„Uw protest heeft
„wel dien zin. Dat de goederen der Kerk aan
„de jnatie zijn overgegaan, was de onvermijde
lijke daad der Revolutie en het is de Revo
lutie in haar principe aanvallen met de minste
„verdenking op haar te werpen."
De heer Beauregard protesteert tegen den aan
matigenden toon van Jaurès. De particulieren,
die de goederen bezitten zijn natuurlijk tegen
elke opeisching gewaarborgd. De Staat zelf
dekt hen. i 1
f Het amendement werd met 350 tegen 230 ptem-
men verworpen en een gelijk amendement van
den heer Gailhard Bancel, die de begrooting yan
eeredienst zoo lang van kracht wilde laten, tot
tot een regeling van het Concordaat betreffen
de de kerkelijke goederen tusschen de contrac
tanten getroffen is.
Na een kort antwoord van den heer Fr. Arago
werd dit amendement met 345 tegen 124 stem
men verworpen.
Over paragraaf I van art. II vraagt de heer
Groussau aan den minuster wat er van zekere
gelden moet komen, welke door het Sardiniesche
gouvernement bij het Fransche ten voordeele der
geestelijken van dat land zijn gestort.
De rapporteur antwoordt, dat dit verplichtin
gen zijn, welke ten laste der gemeenten moeten
blijven. j
De abbé Gayrand vraagt aan de Commissie
de woorden: „Erkent geen enkelen eeredienst",
in het ontwerp te schrappen.
De eerste paragraaf van art. II werd pu niet
337 tegen 233 stemmen aangenomen.
Na nog een paar voorstellen der heeren Pan-
sette en Ed. Lepelletier, welke verworpen wer
den, kwam de heer Sibille met een amendement,
dat van meer belang was en luidde: „Zullen
„kunnen worden ingeschreven bij de hiervoor
„genoemde begrootingen de uitgaven betrekking
„hebbende op den dienst van aalmoezeniers en
„bestemd om de vrije uitoefening der ©eredien
sten in <de openbare instellingen, als lyceums,
„colleges, scholen, hospitalen, gasthuizen en ge
vangenissen, te verzekeren." Hij dringt met alle
kracht aan, om de aalmoezeniers in de genoem
de instellingen te kunnein betalen. „Zoo deze
„beschikking niet wordt aangenomen, zegt hij,
„dan zal de vrijheid van geweten voor pen ze-
„kere categorie van medeburgers niet bestaan."
Wordt vervolgd).
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De Paaschvacantie heeft niet de minste veran
dering in den politieken toestand in Hongarije
gebracht. Het gerucht, dat de Koning deze week
weer verschillende politici zou ontvangen, onder
welke Szell en Kossuth, wordt door de Magyar
Nemzet tegengesproken. Wel gaat Tisza den 2
Mei naar Weenen, maar enkel om Hongarije te
vertegenwoordigen bij de ontvangst van den ko-
nisg van Saksen.
Frans Jozef gaat na afloop van dat bezoek
weer naar Boedapest, waar dan de Kamer bijeen
komt en de troonrede in bespreking komt. Dan
eerst zullen de pogingen om tot oplossing der
crisis te geraken hervat worden.
ITALI5.
Uit Rome.
Kardinaal Ajuti •}-.
Z.Em. Kardinaal Ajuti, die dezer dagen wegens
longwater de derde punctie moest ondergaan, is te
Rome overleden.
Kardinaal Andreas Ajuti werd den 17en Juni
1849 geboren en 22 September 1871 tot priester
gewijd. Ilij is bekend door zijne studies in het
Kerkelijke recht en de vreemde talen.
In het laatste consistorie, dat Leo XIII hield,
den 22en Juni 1903, werd mgr Ajucti tot kardi
naal benoemd. Paus Pius X gaf hem de kerk San
Girolama degli Schiavoni als titelkerk.
ZUID-AFRIKA.
De correspondent van de Times te Johannesburg
beweert, dat de meerderheid der Engelschen in
Zuid-Afrika als ook de meeste verlichte Boeren
de Transvaalsche grondwet goedkeuren. De voor
naamste aanmerking is, dat de Internationale
Raad behouden is. Daarentegen seint de corres
pondent der Daily Cronicle, dat de meeste men-
schen de grondwet koeltjes opvatten. Behalve het
handhaven van den Internationalen Raad keurt
men, volgens hen, ook het voorbehoud af dat
Lyttelton voor wetten betreffende de niet-blanke
bevolking maakt.
VENEZUELA.
De correspondent der New-York Herald te Car-
racas warmt de beschuldigingen op van president
Castro tegen Loomis, vroeger onder-minister van
Buitenlandsche Zaken te Washington. Loomis zou
zich voor groote sommen gelds hebben laten om-
koopen. Bowen, de tegenwoordigen gezant, heeft
alles aan president Roosevelt gemeld, erbij voe
gende dat Castro de beschuldiging aan de Euro-
peesche hoven heeft medegedeeld. Door een
verslaggever er naar gevraagd heeft Loomis gewei
gerd er zich over uit te laten. Hij zou dat te zijner
tijd doen.
AUSTRALIë.
Een statistiek van landverhuizing in 1904, te
Melbourne uitgegeven, toont dat Australië gesta
dig als immigratieveld voor Engeland achteruit
gaat. In het vorig jaar kwamen er slechts 1389
meer in Australië dan er uittrokken. Kleurlingen,
Chineezen enz. gingen er 586 meer weg dan er
kwamen.
dat kinderen onder de 6 jaar niet mogen mee
rekenen voor de berekening van het subsidie,
maar wèl voor het aantal benoodigde onderwijzers.
Alleen als dat wordt bepaald, zal spr. zijn amen
dement intrekken.
Ook wordt gerepliceerd door de heeren Troel
stra, Bos en B ij 1 e v e 1 d. Deze laatste trekt
zijn amendement in.
De heer Troels tra geeft in overweging, om
het toezicht te splitsen in een voor het openbare,
en een voor het bijzonder onderwijs, ten-einde
beide te vrijwaren tegen het gevaar van partijdig
heid.
De heer Ter Laan verklaart, namens de
voorstellers, het amendement-Helsdingen voor
ingetrokken, nu de heer Bos zijn amendement
wijzigt in dier voege, dat het niet meer wezenlijk
verschilt van dat der socialisten.
Namens de commissie van rapporteurs geeft de
heer Talma de Regeering in overweging, de
kinderen onder de 6 jaar, niet voor de kosten
van den schoolbouw, doch wèl voor de onderwij
zers-pensioenen in rekening te brengen. Overigens
adviseert de commissie tegen de aan haar oordeel
onderworpen amendementen.
De minister repliceert, waarna op voorstel
des voorzitters wordt besloten, het amendement
nopens den leeftijd der kinderen aan te houden
tot aan het einde van de beraadslaging over
artikel I. Het amendement Bos c. (leerplan)
wordt verworpen met 42 tegen 17 stemmen, het
amendement-Bos c. s. (intrekking subsidie bij af
wijking van het meegedeelde leerplan) wordt ver
worpen rret dezelfde stemmenverhouding.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
(Vrijdag).
Offlciëele berichten.
Bij Kon. Besl. is aan de generaal-majoors A.
J. Prins, commandant der 2e divisie infanterie,
en A. R. Kraijenhoff van de Leur, van den grooten
staf, commandant der stelling van Amsterdam en
bevelhebber in de 1ste militaire afdeeling, op
hunne aanvrage, met ingang van 1 Juni, onder
toekenning van pensioen, eervol ontslag uit den
militairen dienst verleend
aan voornoemde opperofficieren Harer Majesteits
dank betuigd voor de veeljarige en belangrijke
diensten, door hen aan den lande bewezen.
zal heden-middag eene vergadering houden, waar
in ©en voorstel zal behandeld worden van verre
strekking. De patroons bij deze vereeniging aan
gesloten, willigden de eischen niet in en zijn
'vast besloten het eens genomen besluit te hand
haven. Zij moeten reeds een groot aantal tim
merlieden aangenomen hebben uit verschillende
gemeenten ,en dezen staan klaar bij den persten
oproep over te komen. Ook heden worden Reeds
werklieden ,uit Amsterdam verwacht. Met het
oog daarop zal de poli tie-he waking aanmerke
lijk worden uitgebreid. Wij vernemen nog, dat
ook de Kamer van Arbeid zal bijeenkomen paar
aanleiding der staking. Een tweetal kleinere pa
troons pebben sedert gister-middag de eischen
nog .ingewilligd, zoodat dit aantal nu 26 is.
Giste r-m iddag was een 13-j a r i g
dochtertje van den heer Putters, wonende aan den
Rotterdamschedijk, op genoemden dijk aan het
spelen. Bij het stappen over een touw had het
meisje, dat een steenen kan in haar handen droeg,
het ongeluk te vallen, met het gevolg, dat zij zich
ernstig aan den rechter onderarm bezeerde. De
wonden, die veroorzaakt waren door de scherven
van de kan, werden door een dokter verbonden.
Door de Holl. IJ z. Spoorweg Maat
schappij worden thans, ter gelegenheid van de
tentoonstelling te Luik, goedkoope reisbiljetten
uitgegeven.
De prijs bedraagt van Schiedam naar Luik voor
biljetten, die 2 dagen geldig zijn en recht geven
op onderbreking der reis te Brussel en Antwer
pen(enkele reis) le klas f 10.10; 2e klas f7.25
en 3e klas f4.35; voor biljetten, die 5 dagen
geldig zijn(heen en terug) le klas f 10.10, 2e
klas f7.90 en 3e klas f4.35; voor biljetten, gel
dig voor 10 dagen(been en terug) le klas
f 14.90, 2e klas f 10.45 en 3e klas 16.45.
De biljetten, die 5 dagen geldig zijn, worden
alleen Woensdags en Zaterdags uitgegeven.
Ook worden gezelschapsbiljetten voor heen en
terug tegen enkelen reisprijs, geldig voor tien
dagen, uitgegeven, voor gezelschappen van min
stens 20 personen.
Ergerlijke diefstal. Het was den veld
wachter Knipper te Beverwijk opgevallen dat bij
opkoopers daar stukken kabel werden verkocht
van electrische geleidingen en toen hij Zaterdag,
een diefstal nasporende, dit weer ontdekte, vroeg
bij den opkooper wie de verkooper was.
Volgens den opkooper zou dat zijn zekere Jan
Bruinenberg uit Velsen, een volgens zijn optreden
beschaafd persoon.
Knipper ging toen naar den directeur der pa
pierfabriek van den firma Schmidt en Van Gelder
te Velzen, en vroeg dezen of het koper van de
fabriek afkomstig kon zijn doch deze meende
van niet, doch deze meende van niet, daar niemand
anders dan de electricien der fabriek daarover ging
en deze tot diefstal niet in staat zou wezen, daar
hij een hoog salaris had en het volle vertrouwen
genoot.
De electricien, Dinsdag zelf geroepen, zei dat het
kabeldraad niet van de fabriek afkomstig was,
leidde Knipper rond en liet dezen zien, dat aan
de fabriek zulk draad niet werd gebruikt.
Maar de ervaren politieman liet zich niet beet
nemen en verzocht daarom dien electricien gister
avond even te Beverwijk te komen. Hij liet toen
de opkoopers in de politiewachtkamer en ze even
met de oogen te knippen als zij in den persoon,
die hij zou laten vertoonen, den verkooper herken
den, en allen, vijf in getal, deden dat.
Knipper nam toen den electricien apart en deze
viel door de mand. Het was waar, hij, die Krom
wijk heet, had onder den naam Bruinenberg het
koperdraad verkocht en dit aan de fabriek ont
vreemd. Tot nu toe 74 K.G. bijeengegaard.
De electricien is gehuwd en heeft twee kinderen.
Daarom en ook omdat hij van de fabriek nie1
dadelijk kon gemist worden, is hij op vrije voeten
gelaten. Wat den man, die zooals gezegd een
uitmuntende positie had, tot de daad heeft ge
bracht, is een raadsel.
Ontduiking van accijnsen. Uit Lo-
bith schrijft menSuiker, wijn en gedistilleerd
schijnen voor de hier passeerende schippers
nog maar altijd verleidelijke artikelen te zijn om
ze op ongeoorloofde wijze in te voeren. Niettegen
staande in de laatste maanden te dier zake her
haaldelijk bekeuringen zijn ingesteld, komt het
toch nog alhier dagelijks voor, dat gemelde ac
cijnsgoederen, als zonder aangifte ingevoerd op
schepen worden aangehaald. Het spreekt wel van
zelf, dat dit aan de met de inklaring belaste amb
tenaren aanleiding geeft tegenwoordig zoo scherp
mogelijk toe te zien.
Het drama te Vollen hove. Ten vervolge
op het bericht uit Vollenhove over den dubbelen
moordaanslag aldaar, kan de Z. C. nog mededee-
len, dat de hh. mrs. Van Outeren, offic. van jus
titie, Hupkens v. d. Eist, rechter-commissaris, en
de beëedigde klerk ter griffie, mr. Gerlings, Dins
dag naar Ambt-Vollenhove zijn gegaan, ten einde
een onderzoek in loco in te stellen.
Het lijk van den verslagene Harm de Vries is
door de justitie overgebracht naar het Sophia
Ziekenhuis te Zwolle, waar het eergisteren ge-
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 21 April.
Lage r-0 n d e r w ij s.
De heer Bos licht zijn amendement toe nopens
het verplicht goedkeuren van het leerplan van
bijzondere scholen, die aanspraak op subsidie wil
len hebben. Hij beroept zich daarbij op de his
torie van het onderwijs. Eerst was er geheele
vrijheid en geen toezicht op de deugdelijkheid.
Naar gelang de Staat echter het onderwijs steunde,
ging hij eischen stellen ten opzichte van het gehalte.
De vrijheid omtrent het godsdienstige van het
onderwijs, of de godsdienstige richting, wordt door
zulk een contróle in het minst niet gedeerd. Het
amendement vraagt alleen d regelmatig voortschrij
dend onderwijs" in de vakken a—i en k,ont
trekt dus zelfs de richting van het onderwijs,
den geest der leesboeken enz,, gehéél aan het
Staatstoezicht.
Een amendementHelsdingen (dat niet alleen
goedkeuring eischt van het leerplan, maar ook
van de regeling der schooltijden, óe leerboeken
enz., en dat bepaalt, dat de goedkeuring niet mag
worden geweigerd om de richting van het onder
wijs) wordt verdedigd door den heer Troelstra,
die hierbij het standpunt uiteenzet, dat hij en zijn
partij jegens het subsidieeren van bijzondere scho
len innemen. De voorzitter verzet zich echter
daartegenin de algemeene beschouwingen mag
niet worden teruggetreden. Na eenige woorden
wisseling verklaart de redenaar zich bereid, te
trachten, het algemeene zooveel mogelijk te laten
rusten. Hij betoogt dat zoolang nog iets toebe
hoort aan hem, die het bekostigt, het bijzonder
onderwijs wel degelijk grootendeels aan den Staat
behoort, die het immers grootendeels bekostigt.
Dit beginsel nu komt meer tot zijn recht in het
amendementHelsdingen, dan in het amende
mentBos.
De heer B ij 1 e v e 1 d stelt bij amendement voor,
zelfs de verplichting tot meedeeling van het
leerplan aan den schoolopziener, uit het wetsont
werp te lichten. Een waarborg voor deugdelijk
onderwijs is die mededeeling z. i. toch niet. Spr.
heeft buitendien nog een amendement ingediend,
om aan scholen, die behalve in de vakken van
het gewoon lager onderwijs, nog les geven in
een of meer vakken van het meer uitgebreid
lager onderwijs, niet den eisch te stellen, dat zij
20 uren per week besteden aan eerstgenoemde
vakken, doch hun toe te staan, dat zij 23 uren
per week les geven in alle vakken te-zamen.
De heer Borgesius verdedigt zijn amende
ment om den leeftijd, waarop kinderen in de
scholen worden toegelaten, te doen bepalen onder
goedkeuring van den districtsschoolopziener. De
prikkel bestaat anders, zéér jonge kinderen op de
school toe te laten om maar het, voor een Rijks
bijdrage vereischte minimum te bereiken. Het
geen zeer schadelijk is voor de kinderen en het
onderwijs.
De minister van Binnenlandsche
Zaken zegt ten opzichte van het amendement-
Borgesius, dat het ongelijkheid zou doen ontstaan
daar de verschillende schoolopzieners niet dezelfde
leeftijdsgrens zullen aannemen. De minister ver
klaart zich om redenen van eenheid ook
tegen het tweede amendement-Bijleveld. Het nut
van de vrije oefeningen, zoo antwoordt spr. aan
den heer Ter Laan, acht hij twijfelachtig, wan
neer men geen goede lokalen heeft. Ten opzichte
van de twee amendementen, die contróle op de
leerplannen enz. vragen, meent spr., dat die con
trole eerstens vrijwel onmogelijk, en voorts zoo
goed als altijd zou worden uitgeoefend door on-
deskundigen. In de verplichte meedeeling van
het leerplan ziet spr. voordeel.
De heer Ketelaar bestrijdt uitvoerig de rede
des ministers. O. a. zegt hij - is het als
voorbeeld genoemde leerplan op een openbare
school een zeer dwaas, ja eigenlijk heelemaal
geen leerplan.
De heer Goeman Borgesius persisteert,
Van de Koninklijke familie.
H. M. de Koningin-Moeder bracht gister
middag te 2 uur een bezoek aan het wijkgebouw
van den Ned. Herv. gemeente-diaconessenarbeid in
wijk 8, Tollensstraat, te 's-Gravenhage.
Russisch gezant.
De nieuwbenoemde Russische gezant bij ons
hof, de heer Tsjarykol', wordt Donderdag 4 Mei
e.k. in het Hotel den Ouden Doelen in den Haag
verwacht.
Hof van Arbitrage.
Naar wij vernemen zal de voortzetting der be
handeling voor het Hof van Arbitrage, van
het geschil over eene belastingquaestie tusschen
Japan en drie Europeesche mogendheden, op 15
Mei a. s. plaats hebben.
Douane-rechten.
De Nederlandsch-Fransche commissie ter be
spreking en regeling van eenige douane-rechten
aan de Marowijne-rivier in West-Indië, is te 's-Hage
in het departement van Koloniën bijeengekomen.
Na te zijn geïnstalleerd door den secretaris
generaal van het departement, mr. A. E. Elias,
heeft de commissie hare werkzaamheden aange
vangen.
Zij bestaat voor Frankrijk uit de heeren Lucien
Hubert, afgevaardigde voor de Ardennen in de
Fransche Kamer van afgevaardigdenWeber, van
de universiteit te Parijs, en J. van Vollenhoven,
onder-bureauchef bij het Kabinet van den Fran-
schen minister van Koloniën, en voor Nederland
uit de heeren mr. A. L. Qastmann, waarnemend
chef der afdeeling West-Indische zaken aan het
departement van Koloniën, mr. C. F. Schoch,
directeur der Surinaamsche Bank en jhr. L. C.
van Panhuys, adjunct-commies aan de afdeeling
West-Indische zaken bij ons departement van
Koloniën.
Automobielen in het leger.
De minister van Oorlog heeft machtiging ge
geven, om bij de aanstaande najaarsmanoeuvres
een ruim gebruik van automobielen te maken
zoowel voor het vervoer van bevelvoerende offi
cieren als van verplegingsbehoeften.
Naar verluidt, ligt het in het voornemen om,
als de uitslag meevalt, geleidelijk dergelijke ver
voermiddelen voor 's rijks rekening aan te
schaffen.
Chr. Hist. Partij.
De algem. vergadering van de Christelijk-H is-
tonsche partij zal gehouden worden morgen Z a-
terdag 29 April te 11 uur in 't Gebouw v. Kun
sten en Wetenschappen te Utrecht. Op de agenda
komen de volgende punten voor o. a.
1. Openingswoord van den voorzitter. 2. Voor
bereiding voor de a. s. verkiezing. 3. Ben teming
van leden voor de commissie van advies. Aftre
denden zijn: a. (periodiek) mr. J. J. Tilanus, dr.
S. D. van Veen en mr. R. van Veen. b. (Tus-
schentijds) jhr. mr. J. H. J. Quarles van Ufford,
dr. D. G. Postma en E. Visch Hz, 4. Strijdkas en
finantieele maatregelen.
De staking te Hilversum
De. .patroonsyjereeniging voor de bouwvakken
