Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
„zing welke hetzij door de vertegenwoor
digers der instelling, hetzij door decreet ge
daan is, voor: den Raad van Staten betwist kun-
„nen worden, welke met a.1 de omstandigheden
„der feiten rekening zal houden."
De strijd welke' nu aanving liep voornamelijk
over de kwestie, of het de gewone rechtbanken
of de Raad van Staten zal zijn, welke in het
vermelde geval uitspraak zal doen.
De heer Cruppi verdedigt den. Raad van Staten
en zegt dat hij niet aanneemt, dat de recht
banken de beslissing van den bisschop zullen
af 'te wachten hebben, alvorens te mogen oor-
deelein.
De heeï Ramel. „Met uw theorie zal de recht
bank beslissen, wie de ware katholieken zijn."
De heer Grappa. „Dat is onze bedoeling niet,
wij willen niet tot heit schisma aanzetten en wil
len, evenmin art. IV vernietigen.
De heer Ribot. De oiylerteekenaars van uw
amendement zijn zij die tegen art. IV gestemd
hebben.
De heer Cruppi. Ja, maar dat is, omdat de
wijze waarop men, art. IV wil uitleggen niet
door de republikein^che meerderheid dezer Ka
mer kan worden aangenomen.
De heer Ribot besteeg n,u de tribune en spreekt
een zijner vurigste en welsprekendste reden uit.
.Wat hij zegt is zoo. vol „bon sens", dat alleen
eene meerderheid van godsdiensthaters en ver
volgers er nieit door overtuigd kon worden. Het
is hier eene kwestie van eerlijkheid.
„Wij staan tegenover goederen door kathoke-
„ken geschonken voor den katholieken eeredienst.
„Het is ons allen voorgekomen, dat het 't loyaalst
„zou zijn, dat de inrichtingen, welke gaan ver
dwijnen, zelve' die inrichtingen en goederen over
droegen aan haar, wie zij daarvoor gekozen
„en aangewezen hadden. Wat wij gestemd heb
ben is zooi eenvoudig en duidelijk, dat, indien
„ge er op terug wilt komen, dit plleen bewijst
„dat ge partijdig werk in zin hebt. De dele
gatie van links heeft eene nieuwe commissie
„gevormd, welke de Kamercommissie pretendeert
„te vervangen. Wat hier plaats grijpt, is dus
„louter komediespel. (Herhaald applaus rechts
en in het centrum.) „Ge duidt het mij ten kwade,
„dat ik de Kamer overtuigde, omdat ik niet tot
„uw coterie of kliekbehoor. (Levendige goed
keuringen op de'zelfde banken.) „Zoo de be
sluiten elders genomen worden, wat hebben wij
„hier dan te doen? Moeten de goederen aan
„de katholieken geschonken voor den katholie
ken eeredienst niet aan die genootschappen ge
geven worden, welke volgens de algemeene re-
„gels en organisatie gevormd zijn? Ik heb toen
„doen bevestigen dat de geregelde katholieke ge
nootschappen accoord moesten gaan met den
„bisschop en den Paus. De „bon sens" wees
„het aan. Wij bevestigden alleen de> hierarchic
„der Katholieke Kerk. Gij wilt nu, dat wan
neer een genootschap van eeredienst op ge-
„regelde wijze zich de goederen heeft zien toe-
„wijzen, 10, 15, 20 jaren daarna eene nieuwe
„vereeniging van eeredienst1 deze geregeld gedane
„toewijzing kan komen betwisten. Maar dat is
„in strijd met alle recht. Dat is pene groote
„domheid, (levendige beweging links). Gij spreekt
„van processen, maar gij gaat ze in 't leven
„roepen. Uw procedure is slechts een masker
„om den politieken toer te verbergen, welke hier
„gespeeld wordt. (Hevig tumult, de woedende
radicalen willen Ribot het verder spreken be
letten.)
De heer Ribot. „Gij wilt den Raad van Staten
„halen itn zaken, waarin zij niet te oordeelen
„beeft en zij zal dus kunnen beslissen, zooals
„hij zelf goed zal vinden zoo gij de goe
deren niet aan de katholieken geven wilt, zegt
„het dan zooals Ailard en Combes, die er hunne
Jbedoelimgen mede hebben. Gij weet niet wat
„ge wilt. Gij hebt lang over scheiding gespro
ken) doch hebt de moeielijkheden, noch de diep-
„ten van het probleem gepeild. En nu maakt
„ge een regime van verdrukking, van strijd, van
„tyrannie, wat niets op eene loyale scheiding
„gelijkt. En wij hebben dit voor den heer Leygnes
„hooren verdedigen.
De heer Leygnes. „Neen wij willen geen partij-
werk maken."
De heer Ribot. „Dan hadt gij hier moeten
„discussieeren en de delegatie Van links had niet
„moeten tussehen beiden komen. Door art. IV heb-
„ben wij willen helpen de scheiding aannemelijk
„en vreedzaam te maken. Indien gij dit door
„ellendige belangen ongedaan wilt maken. Doet
het dan. Wij laten u er de geheele verantwoor
delijkheid Van." (Levendige toejuichingen rechts
en in 't centrum.)
De zitting wordt hierop tot Woensdag ver
daagd.
Fidelius.
SPANJE.
De koningin-Moeder van Spanje heeft een dank
dienst bijgewoond in de kapel van de H. Maagd
der Paloma te Madrid voor den gelukkigen afloop
van den aansl.g te Parijs op haar zoon gepleegd.
Bij liet verlaten der kerk was de koningin-Moeder
het voorwerp van een grootsche ovatie.
ITALI5.
Uit Rome.
Bij de plechtige pauselijke Mis in de St. Pieter
tot opening van het Eucharistisch Congres waren
28 kardinalen tegenwoordig; men schat het aantal
geloovigen op 20.000. De eerste zitting in de kerk
der Twaalf Apostelen werd bijgewoond door 14
kardinalen, veertig bisschoppen en 2000 congres
leden. Kardinaal Respighi presideerde en heette
1 de congresleden welkom met een rede, naar aan
leiding van den tekstBonum fratres in unum.
Mgr. Heylen, bisschop van Namen, hield de feest
rede en gaf een overzicht van de 25 jaren, die
het Congres gehouden was. Daarna spraken Ober-
dorffer, pastoor te Keulen, Réné Bazin van de
Fransche Academie, Mg. Marini, Kurth, professor
te Luik, de Consul van Minorka als vertegenwoor
diger van Spanje en David Flemming hield een
rede in het Engelsch.
Het is nagenoeg zeker, dat het volgend Congres
te Keulen zal gehouden worden.
Offlciëele berichten.
Bij Kon. Besl. is jhr. mr. A. van der Goes, ge
zantschapssecretaris 2de klasse bij Hr. Ms. gezant
schap te Rome, bevorderd tot gezantschapssecre
taris 1ste klasse bij dat te Brussel en is mr. C.
Crommelin, gezantschapssecretaris 2de klasse bij
Hr. Ms. gezantschap te Brussel in die hoedanig
heid overgeplaatst bij dat te Rome.
Bij Kon. Besl. is verleend de eere-medaille, ver
bonden aan de orde van Oranje-Nassau in zilver,
aan P. van Bergeyk, meesterknechtin brons, aan
P. Verleysdonk, pakhuisbaas, en P. de Groot huis
vrouw van J. Joosten, sigarenmaakster, allen werk
zaam in de fabriek van de firma Mignot en de
Block, sigarenfabrikante te Eindhoven.
Onderscheiding:.
Uit Berlijn wordt geseind, dat keizer Wilhelm
aan baron Bentinck, opperstalmeester van H. M.
de Koningin, de orde van den Rooden Adelaar
verleende.
Zooals men weet, is baron Bentinck door H.M.
de Koningin aan Z. K. H. Prins Hendrik, die Hare
Majesteit bij de huwelijks-plechtigheid aan het
hof te Berlijn vertegenwoordigt, toegevoegd.
Monument Karei v. d. Heijden.
Te Arnhem is' Zaterdag het monument voor ge
neraal van der Heyden onthuld. Wij ontleenen
het volgende aan bet llbld.het gedenkteeken
moet het denkbeeld geven van een hcnting waarop
een missigit zich verheft. De eerste is pit Ober-
kircher, Udelfarger en Bentheimer zandsteen op
getrokken, afgezet met banden van hardsteen.
In Zweedsch graniet verheft zich hierop de
gesymboliseerde imissigit door een adelaar op
den koepel gekroond, met een mortier op het
lagere gedeelte. Onder den koepel zijn de wapens
van Arnhem en Batavia aangebracht en daaronder
prijkt in gulden letteren de naam Karei y. d.
Heyden en de jaarcijfers 18261900. Iets lager
staat een medaillon et de buste van de gene
raal, een werkstuk van Wienecke.
Het geheele gedenkteeken wordt geflankeerd
door twee koperen lilla's. De grootste lengte
van het gedenkteeken is ruim 9 Meter, de groot
ste hoogte pl. m. 7 nieter.
Bij de onthulling, die Zaterdag te 3 uur
plaats had, waren zeer vele genoodigden op den
Berkenheuvel samengekomen. 11. M. de Koningin
deed zich bij de plechtigheid vertegenwoordigen
door majoor Schdmmelpenninck van der Oye,
Prins Hendrik door den luitenant ter zee le
klasse Zegers Rijser. De ministers van Oorlog
en van Kolioniën hadden als vertegenwoordigers
gezonden onderscheidelijk luit.-kolonel Wittevecn
uit. Doesburg en luit.-kolonel R. C. Doorman,
commandant der Koloniale Reserve te Nijmegen.
Verder behoorden tot de aanwezigen leden van
het gemeentebestuur, chefs van militaire dien
sten, leden der rechterlijke macht en anderen, ve
ten met hunne' dames.
De onthullingsrede werd gehouden door luite
nant-kolonel jhr. N. C. van Heum, commandant
van het Koninklijk Militair Invalidenhuis Bron
beek, die den evrtegenwoordiger dor Koningin
verzocht het monument wel te willen onthullen.
Vervolgens aanvaardde de burgemeester van
Arnhem jhr. mr. A. Röell het gedenkteeken na
mens de gemeente Arnhem.
Na afloop der plechtigheid begaven de genoo
digden zich naar Sonsbeek waar een concert ;werd
gegeven.
Vleeschvoeding; van den soldaat.
Men schrijft uit 's-Gravenhage
Het vergiftigingsgeval ten gevolge van het ge
bruiken van ongebraden varkensgehakt, hetwelk
in de infanteriekazerne te Amsterdam heeft plaats
gehad, heeft de goede zijde, dat, op last van den
minister van Oorlog, maatregelen worden over
wogen om een goede vleeschvoeding van den sol
daat beter te verzekeren, al zouden de kosten
daardoor moeten stijgen.
De buitengewoon lage prijzen, waarvoor in
zonderheid het rund- en varkensvleesch ter
levering wordt aangenomen, hebben den minister
er mede toe gebracht in deze belangrijke zaak
in te grijpen.
Een Persdelict.
De correspondent van De Telegraaf te Bata
via seint
«De heer M. Vierhout, hoofdredacteur van De
Locomotief, wordt vervolgd en is gegijzeld wijl hij
weigerde zijn zegsman te noemen inzake een ar
tikel in De Locomotief van 18 Nov. inhoudende
defensie-onthullingen."
Aan de (/V. 11. Ctwordt geseind
«De hoofdredacteur van de Locomotief Vierhout
is op last van den Raad van Justitie te Semarang
in gijzeling gesteld, zoolang hij weigert den inzen
der te noemen van in zijn blad gepubliceerde
defensiegeheimen.
De Nieuwe Courant schrijft
«Uit Indië kwam het verbazingwekkende bericht,
dat onze algemeen geachte collega Vierhout, die
nog geen twee jaar geleden mr. Broosliooit als
hoofdredacteur van De Locomotief opvolgde, op
last van den Raad van Justitie te Semarang in
gijzeling is gesteld, omdat hij weigert den inzender
te noemen van in zijn blad geopenbaarde gehei
men betreffende de defensie.
«Dit bericht zal niet alleen in journalistieke
kringen, maar ook daarbuiten, naar wij hopen,
alleszins gerechtvaardigde ergernis verwekken. Als
de hoofdredacteur van De Locomotief zich door
het openbaren van landsgeheimen aan wet of ver
ordening vergrepen heeft, behoort hij te worden
gestraft zij het zelfs op grond van een Indisch-
reglement dat als «gewrocht der duisternis be
kend staat. Maar dat men een verantwoordelijk
redacteur gewetensdwang aandoet door hem te
stellen voor de keus tussehen zijn persoonlijke
vrijheid en het schenden van vertrouwen tegenover
dengene die zich op zijn eere-woord verliet is
kortweg schandelijk.
«Het bewaren van het beroepsgeheim is een
allereerste moreele en professioneele plicht van
dengene die met de leiding van een blad be
last is. Daaromtrent kan geen verschil van
meening bestaan en daarmee gaat strafrechte
lijke verantwoordelijkheid voor den inhoud van
het blad gepaard. Natuurlijk bereikt men ove
rigens met inquisitorale maatregelen als het
rechtscollege te Semarang goedvond toe te pas
sen, tegenover een man van eer niets. En de
gijzeling van den heer Vierhout zal dan ook heel
kort of... heel lang duren.
»Zonder ernstig protest mag dit ergerlijke voor
val niet voorbijgaan. Het zal, naar wij verwachten,
ook niet zonder invloed blijven op de gezindheid
der Juristen-vereeniging" ten aanzien van het
persgeheim, hetwelk als onderdeel van het ambts-
en beroepsgeheim in haar aanstaande vergadering
ter sprake komt".
Ongelukken.
Op de steenfabriek te Culemborg is Zaterdag
middag de 16-jarige arbeider D. door den ketting
(staaldraad) gegrepen en onmiddellijk gedood.
Bij binnenkomst van een trein te Meers*en
is de heer F. G., wonende aldaar aangereden met
het treurig gevolg dat hij kort daarna is overleden.
Zaterdagmorgen is te Venlo bij het binnen
komen van een trein van Maastricht de wegwerker
V. aangereden en belangrijk aan het hoofd verwond.
Een tweejarig kind van C. te Groesbeek is
daar in een beerput gevallen en dood er uit ge
haald
Uit Heerlen meldt men
Op de kolenmijn te Terwindselen hebben Zater
dagnacht bij het verrichten van hun werkzaam
heden twee personen het leven verloren. Het onge
luk moet ontstaan zijn bij het beschieten der
muren.
Te Maastricht hebben twee kinderen, 5 en 8
jaren oud, uit een vuilnishoop een üeschje opge
raapt en van den inhoud gedronken. Eenige uren
later werden zij, onder verschijnselen van vergif
tiging, in het hospitaal Calvariënberg opgenomen.
Hun toestand is zorgwekkend.
Zaterdag-namiddag is te Middelburg in de
Langeviele door de tram een 5-jarig jongetje
middendoor gereden.
Spoel's Vocaal-Ensemble.
Op het concert van Spoel's Vocaal-Ensemble
zal het volgend programma worden uitgevoerd
1. a. Tenebrae factae sunt, Paleslrina f1514
1594). b. Mitten wir im Leben sind, Wilhelm
Berger (1861). 2. a. Bede voor het Vaderland,
b. Dankgebed. 3. a. Lied op het ontzet van
Bergen op Zoom, b. Loflied op den Hollander en
den Zeeuw, c. Houd het roer recht, Oud-Nederl.
liederen uit den Gedenckclank van Valerius
(1625) bewerkt door Julius Röntgen (1855). 4.
Liederen voor Alt (Mej. Phine de Bruyn), a.
Novembre, Trémisot (1867J, b. Ich denke oftans
blaue Meer, Felix Weingartner (1863), c. Wal-
desruh, Arnold Spoel (1859). 5. a. Avond,
Cornélie van Oosterzee (1863). b. Ons Hollandsch
lied, Catharina van Rennes (1858), 6. a.
'k Kwam laest over bergen en dalen, b. Bellootje,
Oud Nederl. liederen uit de 18de eeuw bew. door
Fl. van Duyse (1843).
Pauze.
7. Van een Ruiter en eene Koningsdochter
(ballade), Joh. Verhulst (1816-1891). 8 a.
La Violette; b. Grisélidis, Oud-Fransche liederen
(Brunettes) uit de 17de eeuw. 9. Liederen voor
Bariton (de heer Aarsse)a. Siehst du das
Meer, Georg Henschel (1850)b Frisch gesun-
gen, Arnold Spoel (1859). 10 a. Audite Nova,
Orlando di Lasso (1532—1594); b Klaertje, Ilu-
malda du Eysinga (1843)c. Slaap, kindeken slaap,
oud Nederl. lied uit de 18de eeuw bewerkt door
Florimond van Duyse (1843). 11. Liederen
voor Sopraan (mej. Marie Ilaagmans); a. Nel cor
non piu mi sento (op verzoek) Giovanni Pai -
siello (17411816); b. Ganz leise, Hans Sommar
(1837). 12. Domine salvam fac reginam no«tram,
A. Giescn (1843).
Sclierinvereeniging »St. Michael".
De uitslag van den gister plaatst gehad heb
bende Nationalen Scherm wedstrijd is als volgt
Corps wedstrijd: (Sabel.) 1ste prijs de
schermvereeniging «Eendracht maakt Macht" van
Rotterdam, door den heeren L. v, d. Merwe, A*
H. Hofmeester en A. de Boer2e prijs door de
Schermv. «St. Lodewijk IX" van Rotterdam, door
de heeren v. Wingerden, A. Buying en M. *an
Leeuwen; 3e prijs de Schermv. Wilhelmina" van
Rotterdam, door de heeren G. v. Oostrum J. van
Helden en A. J. Bingleij.
Corpswedstrijd: (Lange Stok.) 1ste pnjs
de Schermv. «Oranje" door de heeren D. W. de
Rooi, J. van Noortwijk en A. K. van der Weide,
van Rotterdam2de prijs de Schermv. «Rotterdam
van Rotterdam door de heeren P. Kruit, J Mercei)
en P. v. Holten 3de prijs de Schermv, »St. Mi'
chaël" te Delft, door de heeren Schgoers, Jutte en
Dijkman.
Personeele wedstrijd: (Degen) 1ste prijs
M. v. Leeuwen, van «Lodewijk IX", van Rotterdam,
2de prijs P. van Holten, «van Rotterdam" te Rot
terdam, 3de prijs H. Jamin, van «St. Michaël
van Dordrecht.
Personeel (Sabel.) 1ste prijs door J. MerceiJ
van «Rotterdam" te Rotterdam, 2de prijs L. van
Wingerden van «Lodewijk IX" van Rotterdam,
3de prijs J. Groenenwegen van «Lodewijk IX
van Rotterdam.
Personeel. (Lange stok.) 1ste prijs H K*
v. d. Weide, van «Oranje" van Rotterdam 2de
prijs J. van Noortwijk van «Oranje van Rotterdam,
3de prijs Buying van «Lodewijk IX" van Rotter
dam.
G is t e r-m orgen, omstreeks 9.) uur,
kreeg de machine van de stoomtram nabij het
roode hek een defect, waardoor zij niet verder
kon gaan. De tram van Rotterdam kon hierdoor
ook niet passeeren.
Om 11 uren was de dienst weer geregeld, nadat
een andere machine de defecte naar de remise
had gebracht.
Zaterdag-namiddag vroeg een jon
gen van 18 a 19-jarigen leeftijd aan een 10-jari-
gen knaap, die boodschappen had gedaan, hem
eenig geld te wisselen. Nadat deze aan zijn ver
langen had voldaan, bemerkte hij eenige oogen-
bhkken later, dat hij f 3 te weinig had terug
ontvangen. Dadelijk ging hij den 19-jarigen jongen
achterna, doch deze had zich reeds in de richting
van den Rotterdamschen dijk verwijderd.
Hetdramate Haarlem. Het gerechtelijk
onderzoek in zake den geheimzinnigen brand in
Spruitenboschstraat te Haarlem, waarbij een
verkoold lijk werd gevonden, duurt nog steeds
voort. Tegen Maandagmiddag zijn weder eenige
personen gedagvaard om voor den rechter-com-
missaris te verschijnen.
Krankzinnig geworden. Wij verne
men, dat de wed. K., die onlangs te Haarlem
werd gearresteerd wegens oplichterij zij loo-
geerde met haar dochter in de voornaamste ho
tels, kocht bij verschillende winkeliers allerlei
artikelen en betaalde nimmer in de gevan
genis krankzinnig geworden is. (H. D.)
Het Burmaniahuis. Naar het N. v. I'
uit goede bron verneemt, zal het van ouds beken
de Burmaniahuis te Leeuwarden met zijn rijk
historisch verleden, na het eindigen van den
huurtijd, in Mei 1906, hoogstwaarschijnlijk ver
dwijnen, en moet reeds besloten zijn, dat op het
vrijkomend terrein een kruisstraat zal worden
aangelegd, waar tachtig werkmanswoningen tegen
billijken huurprijs zullen verrijzen. Zooals men
weet, is Burmaniahuis gebouwd op de oudste
plek van de stad naast de Oldehove en hebben
daar de eerste ridders gewoond, die aan de kruis
tochten naar het Heilige Land hebben deelgeno
men.
Inbraak in een grafkelder. Uit Assen
meldt men aan de' Zw. Ct.Dooi de justitie
en politie is een officieel nader onderzoek in
gesteld naar de schending van den grafkelder
en de daarin bijgezette lijken van den heer Val-
kensteyn en zijn echtgenoote d'Arenay. De kis1
der laatste met looden omkleedsel 'bleek met
beitels opengebroken, doch de sprei of het kleed
met de fraaie franjes bleek, (hoewel het ruw w»s
afgerukt, nog aanwezig te zijn. Alles was nage
noeg tot stof vergaan, alleen de beenderen der
overledene werden aangetroffen. Deze laatste zul
len nu in een nieuwe feislt worden overgebracht
en weder bijgezet. Aan de kist van 't lijk van
Vialkensteyn werd geen bijzonders waargenomen;
het verkeert in bijna, ongeschonden staat. Eeö
nader onderzoek zal nog worden ingesteld.
Mo t o r t rei n e n. Naar wij vernemen, is de
in wording zijnde Maatschappij tot Exploitatie
van motortreinen (systeem-Renard) voornemen»
automobieldiensten te openen tussehen Amstfii"
dam eii Muideriberg, Haarlem en Bloemendaab
ArnhemUe Steeg en Den HaagAlfen.
De motortreinen, bestaande uit personen- en
goederenwagens, welke alle met een doorioopend
