Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Schiedam ontwaakt!
28ste Jaargang.
Zaterdag 22 Juli 1905.
No. 8260.
EERSTE BLAD.
Officieele Berichten.
Algemeen Overzicht.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dage.ijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van '16 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 12i/8 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor her h aaldel ij k adverteeren worden
lijke overeenkomsten aangegaan.
uiterst b i 1 -
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
SCHOUW
°Ver de distilleerketels, stutten, rollagen en
ascligaten in branderyen en
distilleerderijen.
Durqemeesxer en Wethouders van Schiedam,
rengen ter openbare kennis dat de schouw over
e distilleerketels, stutten, rollagen en aschgaten
n branderijen en distilleerderijen, ingevolge de
.er°rdening op de Brandweer, zal gedreven wor-
en van 31 Juli tot en met 10 Augustus a. s.
e'kens des namiddags van 2£ tot 5 uur.
Schiedam, den 22 Juli 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Mr. W. H. JANSEN, W. B.
üe Secretaris,
V. S1CKENGA.
Het oude stedeke aan de Scye, dat door 's graven
Sunst, stedelijke rechten verkreeg, en in heel
<*en loop der grafelijke en prinselijke regeering
een niet onbeduidende rol in 's Lands historie
heelt gespeeld, scheen in de laatste tientallen der
Vorige eeuw in diepen slaap te zijn verzonken.
Nadat het nog eenige opflikkering van leven had
vertoond, scheen het voor goed te gaan belmoren
tot de villes mortes", die ons een bekend
Hransch schrijver zoo geestig schetste. Hare aloude
lrulustrie steeds meer verkwijnend, een droevige
rtu'ne toonend in tal van uitgebroken panden, haar
u'-tgestrekt grondgebied braak liggend aan de
°eyers van den prachtigen waterweg, die den
lijver van heel Europa wektde kortstondige
f'tbreiding gestaakt met tal van onafgewerkte
P'annen en een gedrochtelijke uitzetting aan den
°°stkant zonder eenig vast plan en met veelal
d°odloopende straten. Dat was het droevig beeld
^an een fel kwijnende en diep slapende stad,
1 welk Schiedam in het laatste tijdperk der
negentiende eeuw te aanschouwen gaf.
Maar allengs kwam er beweging in dat schijn-
aat levtnlooze lichaam. De zieke slaapster begon
tekenen van leven te geven. Zoowel het hoofd
a's de leden begonnen zich te ontspannener
kvvam leven in de ziekekamerde veeljarige
s'aapster richtte zich eindelijk op, wreef zich de
°°gen en kon bijna niet gelooven dat zij zoo
ang geslapen hadSchiedam was ontwaakt.
Zoowel het hoofd als de leden, zeiden wij daar
z°° even, begonnen zich te ontspannen. Het hoofd,
c. het gemeentebestuur, begon in te zien, dat
er iets voor de arme verkwijnende stad moest ge
^aan worden't bracht verfraaiingen aan, die
den vreemdeling een beteren dunk van het zwart
cbiedam als woonplaats moesten geven, 't ont
wierp plannen om de braak liggende terreinen
aan de Maasmeer productief te maken, 't begun-
stlgde de plannen die door particulieren werden
°ltworpen om het oud-Schiedam uit zijn langdu-
riSen slaap meer en meer te doen ontwaken.
Want niet alleen het hoofd, maar ook de leden
egonnen zich te ontspannen. Allereerst Schie-
ams nijveren begonnen in te zien, dat zy bij het
Verloopen van het getij de bakens moesten verzet
ten> dat zij de aloude industrie moesten voeren
°P nieuwe banen. Ook won meer en meer de
lening veld, dat Schiedam eigen industrie niet
®te*r bijna de uitsluitende bron van bestaan kon
ZlJn, dat naast haar nieuwe industrieën leven en
vertier in de kwijnende stad moesten brengen, de
^gebroken panden moesten benut worden tot
nieuwe doeleinden. Toen dit denkbeeld al meer
riJPte, ontstond «Schiedam Vooruit". Zij bracht
°nder leiding van haren wakkeren directeur, nieuw
eyen, nieuw bloed in het oude corpus. Vreemde-
ngen, die de veelbesproken jeneverstad beter had-
en leeren kennen en hooger waardeeren, vestigden
*,ch binnen hare muren. Nijveren, attent gemaakt
°P hare gunstige ligging aan den breeden wereld-
'tfoom, °P hare goedkoope panden aan havens en
parten, kwamen er met nieuwe industrieën of
achten de oude over.
Zoowel het hoofd als de leden begonnen zich
te ontspannen. Schiedam was ontwaakt. O, dat
die langdurige verkwijnende slaap zoo lang moest
durenHoe kon het oud-Schiedam zoo lang
sluimeren aan de oevers van den lachenden stroom,
die haar tot nieuw leven en nieuw vertier wekte
Daardoor was 't mogelijk dat het mogelijk dat
het wakkere Rotterdam haar zoo ver voorbij
streefde, dat 't een groot deel van het handels
verkeer in beslag nam, 't welk haar rechtmatig
toebehoorde. Was Schiedams Westerhaven tot
in de Maas doorgegraven, wat een geheel ander
beeld zou thans dat gedeelte der stad te zien
geven dan 't nu te aanschouwen geeft
Maar ook hier gelde het aloude spreekwoord
beter laat dan nooit. Schiedam, toch eenmaal ont
waakt, sluimere niet meer in, houde 't flink de
oogen open, stare 't met onbevangen blik in de
toekomstga 't onverpoosd voort op de nieuwe
banen, die 't nog ter elfder ure terecht heeft in
geslagen. Mogen zoowel het hoofd als de leden
zich meer en meer ontspannen. Het hoofd, door
dat ons gemeentebestuur waakzaam blijve, zelf
plannen ontwerpend en uitvoerend, die nieuw
leven in de oude stad brengen en den onderne
mingsgeest der leden steunend en begunstigend.
De leden, door voort te stevenen in den nieuwen
koers, dien het aloude schip heeft genomen,
nieuwe passagiers tot zich trekkend en trachtend
nieuwe kusten te bereiken. Dan zal het «Schie
dam ontwaakt" volle waarheid blijken en het her
bloeide stedeke aan Maas en Schie een nieuw,
glorievol leven tegemoet gaan.
22 Juli.
Ambtelijk wordt te Tokio medegedeeld dat op
verschillende plaatsen op Sachalin 461 Russen
zich overgegeven hebben, onder wie een kolonel
en veertien andere officieren.
Volgens particuliere berichten uit Godsiadan
zijn Japansche oorlogsschepen gezien dicht bij
de kust ter hoogte van Nikolajefsk (aan de mon
ding Van de Amoer). Een deel der bevolking
van Nikolajefsk en Wladiwostok vlucht naar Cha-
barofsk.
De Kölnische Zeitung verneemt uit Charbin,
dat de Russen hun toerustingen ijverig voort
zetten; Wladiwostok is thans de sterkste vesting
op het geheele oorlogisterrein. Alle' batterijen zijn
met het hoofdkwartier telegrafisch en telefonisch
verbondendaartoe zijn 2.500.000 meter telegraaf
draad gebruikt.
Volgens berichten uit Londen zou ook aan
den Japanschen kant op eens weer groote be
drijvigheid merkbaar zijn.
RUSLAND.
De Tsaar is gisteren aan boord gegaan van zijn
jacht Poolster. Zijn afwezigheid zal vier dagen
duren.
Volgens den Petersburgschen correrpondent van
de Matin zal in de Zweedsche wateren een ont
moeting plaats hebben tusschen den Tsaar en
Wilhelm II.
De Standard Verneemt uit Moskou: Het voor
naamste in de beraadslagingen van het zemstwo-
congres was het heftig gestelde rapport van de
commissie, waarin de nu al zes maanden du
rende binnenlandsche crisis besproken werd, als
mede de behandeling Van Boelygin's ontwerp,
dat algemeen afgekeurd werd. Bij het debat zin
speelden een paar sprekers op de totstandkoming
der Magna Oharta in Engeland, wat telkens luide
toejuichingen uitlokte.
Gister-middag om half vier heeft een man
Kella Crocope is zijn naam op de Wibor-
gesplanade te Helsingfors twee revolverschoten af
gevuurd op Kramorensko, een luitenant der gen
darmes. Luitenant Kramorenkos is gister-avond aan
zijn wonden overleden. De dader is gepakt.
Gisteren is de slotenmaker Okrtseja te War
schau terecht gesteld. Hij werd 24 Juni ter dood
veroordeeld, omdat hij op 2G Maart op de binnen
plaats van het politiebureau in de stadswijk Praga
een bom had laten ontploffen, waardoor 6 personen
gewond werden.
ENGELAND.
Omtrent de zitting van het Engelsche Lager
huis van Donderdag seint Reuter nader, dat de
nederlaag der Regeering geheel onverwacht was.
Het debat had een normaal verloop gehad. Red
mond en andere Iersche nationalisten hernieuwden
de critiek op de uitoefening van de Iersche
Landwet, ten einde hun misnoegen kenbaar te
maken.
Redmond verkleinde de waardeering er voor.
zijnde dit de gebruikelijke parlementaire methode,
om zijn misnoegen uit te drukken over de politiek
van eenige afdeeling van besluur.
De ministerieelen hadden de zitting niet in
grooten getale bijgewoond, ten spijt van den kort
te voren door Balfour gedanen oproep, en toen
deze leden uit de koffiekamer terugkeerden, waar
zij stemmen opteekenden, nam de opgewondenheid
toe. En toen het duidelijk werd, dat de regeering
geslagen was, stonden de liberalen en nationalis
ten op, zwaaiende met hoeden, juichende en roe
pende «bedanken, bedanken
Telkens herhaalde zich het noera-geroep, wanneer
bekende personen werden aangekondigd.
Onmiddellijk nadat de hoofdelijke stemming
was aangekondigd, vroeg Cambell Bannerman aan
Balfour wat hij denkt te doen, naar aanleiding van
de nederlaag. Balfour antwoordde, dat hij thans
hierover nog niets kon zeggen.
Redmond vroeg op driftigen toon of Balfour
deze beleediging zou slikken zooals hij vorige be-
leedigingen geslikt had.
Balfour zeide dat tot dezen avond de regeering
den steun ontving van de groote meerderheid van
het Lagerhuis.
Wij kunnen met waardigheid met de landszaken
voortgaanwij zullen niet trachten het door te
zetten, wij willen overwegen of wij het Lagerhuis
zullen vragen de stemming nietig te verklaren.
Maar voor eenige beslissing bekend te maken,
wensch ik mijn ambtgenooten te raadplegen en
daarna te overwegen.
De zitting, die gedurende al dezen tijd zeer
rumoerig was geweest er werd gesist en ge
juicht werd hierna verdaagd.
Gister was het in het Lagerhuis stampvol, de
leden waren zeer opgewonden, en in gespannen
verwachting naar den afloop der ministerieele
crisis.
Campbell-Bannerman stelde voor, de zitting te
verdagen, daar het bijna ongepast was, het Huis
te laten beraadslagen terwijl er zoo veel als een
interregnum bestond. Balfour antwoordde dat hij
van het Huis niet verlangen zou dat het debat
teerde, terwijl de regeering nog geen beslissing
genomen had, maar wel verzocht hij, voort te
gaan met het wetsontwerp betreffende de Schot-
sche kerkendat was geen partijzaak. Bannerman's
motie werd verworpen, maar de beraadslaging
over het wetsontwerp was binnen eenige minuten
afgeloopen, en het Huis ging dadelijk uiteen. In
de wandelgangen heerschte groote drukte.
In liberale kringen verwacht men dat de regee
ring ontslag zal nemen, maar niets is nog bekend
ten aanzien van Balfour's plannen.
Een later telegram meldt
Naar men bericht, is Balfour gisteren-avond op
audiëntie bij den Koning geweest. Hij heeft aan
Z. M. meegedeeld, dat hij en zijn ambtgenooten
waren overeengekomen, dat het in de gegeven
omstandigheden volstrekt niet voor de hand lag,
dat zij hun ontslag indienden.
BELGIë.
In de Ste Gudule te Brussel is gister-morgen
een plechtig Te Deum gezongen. De Koning heeft
geantwoord op een rede, naar aanleiding van het
vaderlandsch feest uitgesproken door d ui kardi
naal van Mechelen. De koning wees op liet over
wegend aandeel, dat de geestelijkheid had gehad
in de stichting van België. Voorts zeide de Koning,
dat hij altijd gearbeid had voor het welzijn des
vaderlands en daarmee zou hij voortgaan zoolang
God hem het leven liet. Hij dankte de Belgische
zendelingen voor het zendingswerk in den Kongo-
staat.
De Koning heeft in antwoord op de adrer-sen,
hem aangeboden bij gelegenheid van het vader-
landsche feest, verklaard, dat er naast woorden,
daden noodig zijn om het leven der volken te
verzekeren. Wanneer de mannen van 4830 niet ge
handeld hadden, dan zouden wij er thans niet zijn
Moge de 75ste verjaardag der onathankelijkheid ge
kenmerkt worden door de aanneming van het schoo-
ne ontwerp, aan de Kamers voorgelegd, het nuttig
ste ontwerp, dat sedert den aanleg der spoorwegen
is ingekomen. Immers het draagt bij tot den bloei
van onzen handel en waarborgt onze veiligheid,
zonder dat de belastingen verhoogd of het leger
uitgebreid behoeft te worden. Mogen de Belgen
door verstandige daden hun onafhankelijkheid
weten te bewaren.
ITALIë.
In sommige buitenlandsche bladen komen min
of meer onrustbarende berichten voor over den
gezondheidstoestand des Pausen. De Romeinsche
correspondent van den Figaro verzekert dat al
die berichten overdreven of tendentieus zijn. De
H. Vader, zegt hij, lijdt alleen veel van de warmte,
die in het Vaticaan heerscht en van bet ge
mis aan voldoende lichamelijke beweging. Wat
nu de eigenlijke ongesteldheid van den Paus be
treft deze bepaalt zich tot een ontsteking
Van het tandvleesch, welke hem intusschen niet
verhinderd heeft, Dinsdag de leden der Romein
sche aristocratie en tal van vreemdelingen in
audiëntie te ontvangen. De Paus, gaat dezelfde
correspondentie voort, onderbreekt in geen enkel
opzicht zijn dagelijksche bezigheden; dezer da
gen heeft de H. Vader besloten tot maatrege
len, die een hervtorming der katholieke scholen
te Rome tengevolge zullen hebben, in dien zin,
dat deze krachtig zullen kunnen wedijveren met
de leeken- en gemeentescholen; ook heeft Z. H.
het voornemen een reorganisatie, te doen tot
stand komen onder de parochies van Rome, en
toont Hij bijzonder vteel belangstelling in het
transport van behoeftige zieken uit Italië naar
Lourdes.
Donderdag-ochtend had in de Sixtijnsche kapel
een plechtig Requiem plaats Voor de zielerust
Van wijlen Z. H. Leo XIII. De Paus, lal van
kardinalen, hef bij den H. Stoel geaccrediteerde
„corps diplomatique" en al de leden der familie
Pecci woonden de plechtigheid bij. Na de H.
Mis verrichtte Z. H. de absolutie.
TURKIJë.
Aanslag op (len Sultan.
Gister is een aanslag gepleegd op het leven van
den sulan van Turkije. De aanslag is echter mis
lukt.
De Kölnische Ztg. verneemt uit Konstantinopel
d.d. 21 Juli, dat er bij den plechtigen optocht van
het hof tot het houden van het middaggebed, met
een bom geworpen is. De Sultan is ongedeerd.
Een telegram uit Konstantinopel aan de Petit
Bleu bericht, dat er gister, bij het selamlik, een
bom ontploft is op de plaats van de moskee, vlak
bij den sultan. Deze is zelf niet getroffen, maar
van zijn gevolg zijn verscheiden personen gedood
of gewond. Tal van personen zijn in hechtenis ge
nomen.
Reuter seint uit nog uit Konstantinopel
Door het ontploffen van een dynamietbom op de
straat voor de moskee, toen de Sultan na
het selamik de moskee verliet, zijn 40 personen
gedood, Turken en soldaten, vreemdelingen zijn er
niet gedood. De Sultan keerde ongedeerd en vol
komen kalm in het paleis terug. Kort daarop ont
ving hij den Oostenrijkschen gezant. De dader is
waarschijnlijk gedood.
Een mededeeling van de Turksche ambassade te
Londen bevestigt het bericht van de ontploffing.
MAROKKO.
Langwerth, de zaakgelastigde van Duitschland te
Lissabon, vertrekt naar Tandzjer omdat Tatten-
bach ziek geworden is.
ZUID-AFRIKA.
Op het congres te Bloemfontein hebben Woens
dag Fischer en generaal de Wet aangeraden,
de vervanging der tegenwoordige Engelsche re
geering door een liberaal bewind af te wachten,
alsvorens verdere stappen te doen tot herstel van
de grieven der burgers.
Het congres nam een motie aan, waarin het 't
antwoord betreurt, door de regeering gegeven op
de motiën den 2en en 3en December aangeno
men door het congres te Brandfort, en verklaar!
