Dagblad voor Schiedam en Omstreken. Arbeiderswoningen. Haar vriend. 28ste Jaargang. Donderdag 24 Augustus 1905. No. 8287. i feuilleton. Officieel e Berichten. Algemeen Overzicht. De Vredesconferentie te Portsmouth. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dage.ijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Bureau BOTERSTBAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTIëN: Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer. Elke regel daarboven 15 cent Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel. Voor herhaaldelijk adverteer en worden lijke overeenkomsten aangegaan. uiterst b i 1 - Telefoonnummer 85. Postbus no.®39. 1 'h Commissaris der K. ni ■<3rv in de Provincie ;i Holi.ani), Eczien het besluit van óf Gedeputeerde Staten ler provincie, van den 15den Augustus 1905, no 44 t»elet op art. 11 der wet van 13 Juni 1857 Staatsblad no. 87) Jj rengt ter kennis van belanghebbenden, dat, '^gevolge bovengenoemd besluit de opening der jaclit op klein wild, vermeld in art. 17 der wet van 13 Juni 1857 Staatsblad no. 87), voor dit jaar in de provincie Zuid-Holland is vastgesteld op Zaterdag den 2den September aan staande met zonsopgang; met uitzonde ring van de jacht op fazanten en hazen, waarvan de opening is vastgesteld op Zaterdag den 30sten September aanstaan de, mede met zonsopgang van die opening voorts is uitgezonderd de uitoefening van het jachtbedrijf, vermeld in art. 15, lett. e, der aangehaalde wet de korte jacht dagelijks en de lange jacht slechts driemalen 's weeks, en wel des Woensdags, Vrijdags en Zaterdags mag worden uitgeoefend. zal deze kennisgeving, in plano gedrukt, ,}0 en afgekondigd en aangeplakt, waar zulks te gebruikelijk is, alsmede in het Provinciaal ad en in de Nederlandsche Staatscourant worden ®eplaatst. S"G raven hage, den 19den Augustus 1905. De Commissaris der Koningin voornoemd, PAT1JN. II. (Slot.) Het vraagstuk van de verbetering der woning- stamden Verdiént in de hoogste mate onze cHt, en wél wegéns den samenhang van arbeiderswoning met den maatschappelijken Seése] van het alcoholisme. Van de woning im- c'rs hangt helt af, of de familiebanden los dan Vlast zulleti zijn. Het is ondenkbaar, dat ■arbeider, na een langen en afmattenden werk- JH" genoegen zou vinden in een ongezond, slecht 59) al uw gepraat ovte-r uw armoede was t 'n*Ue?" Er was verwijt dn haar stem, darstel ling izelfs. jj 'zeide hij, „het. was de ronde waar- Maar vannacht heb ik een aardig ver- n«gen gekregen." begrijp het nog niet", zeide zij. ïiaêt aandeel dn de geschiedenis heeft Had V<!C' 'beduiden. Ik ben de beweldadigde. Y H'anchemain en mijn oom hebben Wrf^^hannen en mij' begiftigd Ik Voel mij kan Wa^ klein, dat ik dit zoo toelaat, maar ik mijn verloofde beter onder de oogen Vró'cdjjk 'ge ,aJ' v,erl,00^? al?" vroeg zij Zp06!11niet wanneer gij het nog niet zijt." J J 'Sloeg de oogen neer en bekeek haar ring. VII. fcWafcl ^eeke aviondlucht werd z wakker en ker. Do stad in de lucht was met zijn verlicht, k wal ijk riekend woonvertrek. Bijna 011- j blijk moet hij, onder zulke omstajidighe- dr zo inoigleitrOkken voelen, tot de kroeg, waar hij benevens vroolijk gezelschap, steeds meer tnirnU en -ter licht vindt. ider v(oor het familieleven niet ver- gaau, zoo is hot noodiig, hem een ,aan- odlti. me" te Verschaffen, ja, hem den m e v. ijzen en te helpen, opdat hij eigenaar k in worden van zijn woning. Niettegenstaande j tv .rvd, dOor de socialisten gezegd van n igeudoin, verheft de eigendom den men-sch in aitrd-'g-.oh'! hij Verhoogt zijn zedelijk gevoel mm hom Vaak tot orde. en bezorgdheid voor to i;st. Het vraagstuk der arbeiders- dapi ook overal aan de orde, en zij* grwich* wordt tegenwoordig ingezien door p-tij" - 'uren en mengchenvrienden. ji S'tuon "eeft het groot belang dezer kwee- tii go" begrepen, toen hij eén aantal jaren 'i reeds zeide: „'De (afzichtelijke woning is dv,- gj vie rappier van de kroeg." n in tg 'e wijze woorden uitbreiden en v i* regen „de groote leverancier van het zieken huis. Uit de volkswijken, met die woningten, be staande uit twee Vertrekken, of vaak, een enkel, onoogelijk wegens hun vuile zolderingen en be smeerde muren, s'tapit immers de tering, de plaag der groote steden. Dapr groeien op rachitische kinderen, daar hoesten en spuwen teringlijders wélke, hun omgeving besmetten, terwijl in die krotten het schaamtegevoel op de schandelijk ste wijze wordt gekwetst en gesmoord. Wegens het gebrek aan behoorlijke slaap plaatsen, moeiten de geslachten zich noodzake lijk mengén, tot groot nadeel der zedelijkheid. M. Picot. te Patrijs, een. der voorstanders der ar beiderswoningen, telde tot 14 personen, die in een enkel vertrek sliepengrootvader en groot moeder, Vader en moeder en tien kinderen van beiderlei kunne en Van eiken leeftijd. Vap gelzpndheiidsvöorzorgen hebben die, ellen dig behuasdeo geen het minste begrip. Dr. Pi cot vónd eep ander vertrek bewoond door zes persionen, waaronder twee kinderen besmet met de pokken, en naast deze zieken lagen de ove rige kinderen, terwijl de ouders op een ellendi- gen stroozajk in dezelfde kamer sliepen. Overal, in al dé groote re centrums, heerschen dezelfde misstanden. Te Glasgow bezocht Dr. Berüllon afzichtelijke krotten, waarin tot men schel ij ke uitwerpselen zich beVonden. Te Bijsel was een deel der arbeidersbevolking, korten tijd gieteden, gehupsVest in kelders. Te Parijs, op 31'6.000 éii'kamerwopingen bewoond door 505.000 personen, zijn er 11.000 waarin van zes tot tien personen gehuisvest zijn, soms - nog meer. ©e 'Brussélsche professor Denis, heeft bevon den dal, Van dé 100 gézinnten, 49 een enkel Vertrek bewonen, kamer, kelder of afdakje. Naar de telling gemaakt in 1890 door het „Comité de Patronage", waren er te Brussel 4601 huizen be woond door 19.284 gezinnen, en ruim een derde omwolkte torens en machtige paleizen in puin gevallen en itusschen hun ruïnen glinsterden de sterren. De maan glansde koud bovten dei heuvelen. De nachtegalen zongen schoonér dan zij tooit hadden gedaan en de vleermuizen vlo gen heen en weer als walsten zij op die mu ziek. 'En de gansche lucht was doorgeurd Van de met dauw beladen rozen. De klok sloeg acht uur. „Luister je moet heengaan", zeide Maria Dolores. „Heengaan? Waarheen?" vroeg John, onwe tendheid vtein'zende. „Dit is geen onderwerp om mede te spotten", zeide zij, strengheid Voorwendende. „Ik kan nog niet gaan ik 'kan u p°'g biet verlaten", izeide hij. „Daarbij beoefen ik hier de schoonheidsleer door het maanlicht op de marmeren kolommen te zien spelen met de bteeke schaduw der wingerdbladen." „Nu", zeide zij, „blijf dan maar hier en studeer verder. Dian zal ik in je plaats gaan. Want Marcella Cpciniera moet afgelost wor den." Zij stond op en ging naar het kasteel'. „Ik laat mijn studie loopen en ga met n mede", izeide John, haar Volgende. „Ik blijf maar een oogenblik om te zien hoe zij heit maakt", zeide Maria Dolores. „Dan moet ik gauw weg om in te pakken." „In te pakken?" stamelde John. „Morgen ochtend gaan Frau Brandt en ik naar Oostenrijk, naar het slot Mischenau, waar gedeelte onder deze het juiste cijfer was 6975 waren gehuisvest in een ;enkel vertrek; 2186 bewoonden een zolderkamertje en 200 een kelder. ©e maatschappijen tot het bou\ven Van arbei derswoningen jAerrichlen dan ook goed werk in menigerlei opzicht. Dit blijkt nog daarenbovën geen slechte geldbelegging te zijn, want dé meeste dezer, maatschappijen 'betalen hunne aandeelhou ders een dividend uit van 4 tot 5 percent. Eene vrij veilige geldbelegging tevensimmers, de ar beider is pen goed betaler. Dé „Société des Lo- gemenls économiques" te Lyon, die 7350 per sonen huisvesting verschaft, had in 1890 niet meer dan 275 franks verlies pp een totaal huur- cijfer van bij dei 370.000 francs. I11 Engeland heeft men op dit gebied de groot ste activiteit aan den dag gelegd: daar bestaan reeds 3583 maatschappijen tot het bouwen van arbeiderswoningen, en hunnie ontvangsten beloo- pen het kolossale' cijfer Van 6 milliard». Men ziet dus, dat er in het buitenland enorm veel wordt gedaan om verbetering in de volkshuis vesting tot stand te brengen. Hier ter stede, waar nog talrijke krotten zijn, en nijpend gebrek is aan goede arbeiderswoningen, ligt voor de jonge vereeniging «Volkshuisvesting" nog een belangrijk arbeidsveld open. Wordt deze vereeniging zoowel van overheids wege als van particuliere zijde krachtig gesteund, dan zijn wij er van overtuigd, dat haar heilzame werking voor den werkmansstand niet zal uitblijven. 24 Augustus. De vrede nabij. In de telegrammen v:an gister uit Portsmouth werd melding gemaakt Van een bemiddelend op treden Van president Roosevelt. In wélingelichte kringen acht men het onmo gelijk dat de onderhandelingen zullen afsprin gen. Men weet dat Rjooseve'lt's voorslag, aan dén eenen kant den Japanschen eisch tot terugbê- ta'ling Van de oorlogskosten zou bevredigen en aan den andieren kant Rusland jar staat zou stel ten, aan de wereld1 te verklaren dat hët geen kopeke oorlogsschatting betaald heeft. Roose velt's voorstel komt hierop neer da.t het het denkbeeld oppert, dajt Rusland het geheèiè, 01 een deel Van het eiland1 Sachalin terug zal kno pen voor een som, welker bedrag, indien de oorlogvoerenden niet tot overeenstemming ko men, door de een of andere scheadsréchtérlijikè beslissing later zal vastgesteld worden. De koop som Van Sachalin en de sommen die Japan van China krijgt Voor de overdracht van den Oos terspoorweg, en Van Rusland voor het onder houd van de krijgsgevangenen zouden bij elkaar mijn broeder woont." „G-oede hemel!" zeide John. „Ik geloof wel dat het zoo hoort", voegde hij er met een sombere berusting hij, „maar denk eens, hoé vreesdij k jgemist zal worden door Annun- ziata." „Amnupziata iis zooveel beter, dat ik mak kelijk gemist kan worden," zeide Maria Do lores; „ien daarbij, het moet. Ik denk, dat je wél spoedig een brief van mijn broeder zult krijgen, waarin hij je Vraagt hem te komen bezoeken. Mischenau is in zijn noordelijken stijl een plaats, die het bezichtigen waard is. En mijn broer is in zijn noordelijken stijl ook de moeite waard om kennis mee te maken. Ik raad je aan om te gaan." „Ik zal zeker gaan," zeide John. „Ik zal hier te AJeissana smachten ah een ziel naar Eaiar verlossing, de uren tellende, tot mijn in- vrijheidstelling. Ik zal bijzonder verheugd zijn met je broeder kennis te, maken, daar ik ge wichtige zaken met hem te bespreken heb." „Dan moesten wij, tot dien tijd", zeide zij glimlachende, „met die gewichtige zaken maar doen wat doet de Paus ook somtijds met de kardinalen?" „Ja," 'zeide John treurig, „ik denk dat het wel (zoo moet zijn. Maar, 0 hemel, wat zal deze tuin een barre, droevige, hopelooze woes tenij worden en overal de geest van een pf andere Vreugde, die voorbij is Annunziata zag hen aan met oogen, die alles gelijk staan met. het bedrag van Japan's alge- lieele oorlogskosten. Zoodoende geeft Japan fei telijk apt. 5 (afstand van Sachalin) en Rusland land art, 9 (terugbetaling van de oorlogskosten) prijs. Het Verzoenende voorstel va.n presidènt Roo- sevelt schijnt niet pffcieel aan de conferentie Voorgelegd te zijn, maar de President heeft de instemming Vajn Japan nneit zijn voorstel weten 'te Verkrijgen, en gister was men in ambte lijke kringen vap. meening dat Roosevelt's voor stel als een van Japan uitgaand voorstel ter tafel gebracht zou worden op de conferentie. Bijna alle leden der Russische commissie zijn persoonlijk voor aanneming van Roosevelt's voor stel, daar heit een eervpUen uitweg naar den vrede, geeft. Verschillende bu|itenlandsche bladen hadden gis- ter-avbnd hét bericht, dat de vrede zoo goed als geslioteai was. Bevestiging kan dus ieder oogen blik Verwapht wprdeii. RUSLAND. Naar men verzekert, zal de Rijksdoeina dadelijk na opening zich bezig houden met de volgende vraagstukkende positie der steden, de boeren- hervorming, de Jodenkwestie, invoering van leer plicht (geen overbodige zaak in een land, waarin 't geheel 20 menschen op de honderd lezen en schrijven kunnen), wijziging van de positie der zemstwo's. De eerste zitting zal met buitengewone plech tigheid worden geopend; verschillende leden van het Keizerlijk huis, alle leden van den Rijksraad, de ministers, de vreemde diplomaten, enz. zullen er bij zijn. Twee weken vóór de opening komen de leden bijeen om hun geloofsbrieven te over handigen. Dinsdag heeft de gemeenteraad van Moskou in. een buitengewone vergadering hét keizerlijk manifest basprpikén. Terwijl de raadsleden, p.Ver den tekst van de a,.an den Tsaar te stu,ren motie beraadslaagden, waren 200 persjonen in de groote zaal ver- eenigd. Een redenaar viel hevig het manifest aan én eindigde mét den roep Weg met de autocratie I Levé. de .grondwettelijke ver'giadering lEen apder predikte te midden vlan toejuichin gen hét gewapend verzet. Toen 'keerden de leden vhn den raad naar de igrpote zaal terug en na eene redev'oering van den burgemeester,prins Gaüitzin, werd de vol gende mötie bij apclamatie aangenomen „Wij hechten groote waprde aan dc instel ling eener aJgemeene doema, als eersten stap tot de deelneming vap het volk a.an den wet- gevtenden arbeid en aan de regeering, wat niet mogelijk is zoolang hét Russische vólk niet de Voornaamste burgerrechten krijgtvrijheid van dru;kpers ep vap het woord, vrijheid van ver- eénigipg, met persoonlijke onschendbaarheid der burgers." De motie dringt aan op wijzigingen in de voor schenen te weten. „Ik dacht juist over u", begroette zij hen. „Over wie van ons?" vroeg John. „Over u beiden. Ik denk nu, al sinds langen tijd, altijd over u beiden te zamen. Ik denk, dat Maria Dolores de donkere vrouw is, waar Prospero mede zal trouwen." John lachte. Maria Dolores keek uit het raam. „'En ik dacht juist", ging Annuniziata vbort, „hoe Vreemd het is, dat wanneer gij niet 'beiden gelijkertijd naar Sint Alessina waart gekomen, gij dan hadt geleefd en gestorven waart zonder elkaar ooit te zien." „Weg met die gedachte", lachte John. „Maar ik heb het zelf wel eens gedacht". „'En dan", zeide Annunziata, „heb ik ge dacht, dat het misschien geen toeval was, maar dat gij beiden hierheen gevoerd zijit." „Daar ben ik zeker van," verklaarde John. „Gij ziet er uit ajsof ,gij blijde om iets waart alle twee", zeide Annunziata, met haar alleswetende oogen hen aanziend. „Waarover zijt ge zoo blijde?" „We zijn blij, dpt ge zooveel beter zijt", ant woordde Maria Dolores. Maar Annunziata schudde haar hoofd., als een, die het beter wist. „Neen, daarover niet alleen. Er is nog iets anders." „Je hebt gelijk", zeide John. „Maar wij heb ben beloofd, dat andere te behandelen zooals de Raps soms doet met de kardinalen." „Hij geeft hun .ronde hoeden", zeidé Annup- /Cti UP Ult* 11 2o. 3o.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1905 | | pagina 1