Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Ingezonden.
Maandag 19 October a.s. Daar zoowel Mgr. de
Aartsbisschop, thans te Rome vertoevende, als
Mgr. de Bisschop van Haarlem dien dag verhinderd
waren het gebouw in te wijden, zal dit thans
geschieden door den door het Doorluchtig Epis
copaat aangestelden Adviseur, prof. Aengenent.
In den middag van denzelfden dag zal in 't
Bureau ook de centrale vergadering bijeenkomen,
om de a. s. Wintercampagne te bespreken.
(K. S. W'.J
liet conflict in de bouwvakken.
Uit Amsterdam wordt gemeld
De Kamer van arbeid voor de bouwbedrijven
heeft op haar schrijven aan de patroons- en aan
de werkliedenvereeniging in het heiersvak, waarin
zij in overweging gaf thans over te gaan tot de
benoeming van een onpartijdigen voorzitter der
door haar aangewezen commissie, en aanbood deze
c. q. zelf aan te wijzen, van eerstgenoemde ver-
eeniging ten antwoord gekregen, dat zij voorge
steld heeft deze commissie uit te breiden, en der
halve van het aanbod der Kamer nog geen gebruik
kan maken.
Vakvereeniging voor handels- en kantoor
bedienden.
Onlangs werd melding gemaakt van een rond
schrijven, aan de handels- en kantoorbedienden,
in Nederland gericht, bedoelende de oprichting
van een vakvereeniging voor te bereiden.
Naar men mededeelt, is een groot aantal adhaesie-
betuigingen ingekomen en zal de constitueerende
vergadering plaats vinden op Zondag 22 October
in café «Parkzicht" te Amsterdam.
Ongelukken.
Naar den vermisten M. v. d. B. te Wateringen
is Vrijdag den geheelen dag in de nabijheid van
Delft vruchteloos gedregd. De vermiste is Maandag
morgen te half vijf reeds per rijwiel naar Delft
vertrokken, om naar Groningen te reizen. Een
schipper vond het rijwiel staande in de vaart
met 't zadel boven water. Hij nam het mee naar
Rotterdam, zoodat eerst na zijn terugkomst te
Wateringen nasporingen konden worden gedaan.
De voerman A. v. D., van Hontenisse, die
dezer dagen een met suikerbiet geladen wagen op
het lichaam kreeg, is aan de daarbij bekomen ern-
tige kneuzingen overleden.
Schiedamscho Tramwegmaatschappij.
Met ingang van 1 November a.s. zal een gewij
zigd tarief voor het verkeer op de lijn der Schied.
Tramwegmaatschappij worden ingesteld.
Waar de lijn in twee trajecten wordt verdeeld,
zal alleen voor het traject StationKoemarkt het
oude tarief van 5 cents blijven gelden, terwijl het
tarief voor de beide trajecten StationHuoidplein,
tot 7£ ets. wordt verhoogd.
Door het nemen van retours a 10 cents en cou
ponboekjes (20 a fl.kan het hoogere tarief
worden vermeden.
hem voor den afwezigen heer Woldendorp te
Rotterdam, in ontvangst nam, verzekerend, dat hij
op feestelijke wijze aan den prijswinner zou wor
den overgegeven.
&Ten slotte restte den voorzitter nog de aange
name taak een prijs uit te reikeneen zilveren
kruis door «Recht naar het doel" geschonken voor
de verste vereeniging. Daar van »Onder ons" te
Vlissingen niemand aanwezig was, zal deze prijs,
evenals andere prijzen, waarvan de winners niet
tegenwoordig waren, worden toegezonden.
Hiermede was het officieele gedeelte der
plechtige prijsuitreiking afgeloopen. De voorzitter
besloot dat met een woord van gelukwensch aan
alle prijswinners. Waren er hierbij ook al teleur-
gestelden, zij moesten zich dat niet aantrekken,
maar onverpoosd voortgaan naar het beoogde doel.
Spr. eindigde met een woord van dank aan allen
hier tegenwoordig en wenschte alle zustervere
nigingen zoo van buiten als van hier veel geluk,
groei en bloei, ten slotte ook nog de pers dankend
voor de medewerking en de hulp door haar ver
leend.
Bij Kon. besluit is pensioen ver
leend aan A. W. Vaandrager (gewezen) hoofd eener
openbare school te Schiedam (Zuid-Holland) ten
bedrage van f950.—
Werd voor eenigen tijd gemeld,
dat de visscliersvaartuigen, die anders gewoon
zijn hier te overwinteren, voortaan van de Sche-
veningsche haven zouden gebruik maken, voor dit
jaar zal dit nog niet het geval zijn.
Daar de haven nog niet in voldoenden staat
blijkt en door de laatste stormen belangrijk is
verzand, zullen bedoelde schepen weer als gewoon
lijk gedeeltelijk hier en te Vlaardingen overwin
teren.
Z a t e r d a g-a vond is alhier aange
houden J. J. v. L., in het Alg. Politieblad voor
een vonnis dat hij te goed had, gesignaleerd.
Hij is naar het huis van bewaring te Rotter
dam overgebracht.
Gister-avond halftien ontstond
een begin van brand in de woning van W. Oude-
neel, Hoofdstraat 1594, doordat, toen de vrouw des
huizes met een lamp naar boven ging de vlam in
aanraking kwam met een vrouwennachtlijf, dat
op de trap hing.
De man bluschte den brand.
Een buurvrouw kreeg op het hooren van brandge-
rucht een zenuwtoeval en geraakte bewusteloos,
zoodat een dokter moest gehaald worden om haar
bij te brengen.
Heden-morgen is alhier aan het
politiebureau gebracht een Scheveningsche visscher,
die aan den Singel zóo beschonken werd bevonden,
dat hij niet meer op de been kon blijven.
Hij werd met wagen en paard, die in de nabij
heid waren, naar het bureau gebracht en daar in
bewaring gesteld.
z onwaar. Doch daarom voegen wij er maar
dadelijk bijl, dat het niet waren Vergaderingen
van den ministerraad volgens de wet en in 't
departement van Justitie, maar vergaderingen in
particuliere woning, van de negen ministers met
mr. Goeman Borgesaus.
„Dat men het maar tegenspreke, als men
durft!"
Tot meerdere opmerkingen geeft dit schrijven
aanleiding, zegt. De Tijd.
Ie. Wij hebben het in mr. Veegens gelaakt,
dat hij vóór zijn benoeming tot minister den
ministerraad heeft bijgewoond. Dat de geachte
{berichtgever hier eene verzachtende omstandig
heid pleit, en voor deze fout „©en zeer aanneem
bare verontschuldigingmeent te ontdekken, staat
aan hem, mits hij toegeVe, dat het werkelijk een
foujt is. 1
2e. Het gaat volstrekt niet aan de „bijeen
komst," waarbij mr. Borgesius tweemaal tegen
woordig was, daarmede op ééne lijn te stellen.
Het feit zelf, dat de vergaderingen niet 5n 'het de
partement van Justitie gehouden zijn, belet ons
pm bedoelde „bijeenkomst" met stelligheid een
ministerraad te noemen.
3e. Toch iS dit bericht niet zonder beteeke-
nis, in zooverre hieruit blijkt, dat de uitspraak
Van den heer De Mees)ter, dat hét Kabinet nié
mand naast, voor of achter zich heeft, niet |uit-
slujit, dat het, zooals Van zekere zijde reeds ge
ïnsinueerd wérd, iemand boven zich kan heb
ben.
Ib de mededeeling van onzen berichtgever
juist en hieraan mogen wij jniet twijfelen
dan helstaat er tusschen den beer Borgesi.us én
het werk zijner jh|a|nden eep© nauwere betrek-
kimg, dan mien nit de verklaringen van den pre
mier zon moeten afleiden.
,Wdj gaan hierbij natuurlijk uit Van de veron
derstel! irng de berichtgever spreekt immèrs
van .„ministers" en niet van toekomstige minis
ters dat Ide bedoelde vergaderingen na dé
Kabinetsformatie gehouden zijn.
iwk!'-. i_ii e - - 1 t~i Tu.\ r i
Domela Nieuwenhuis.
In De Vrije Socialist wordt de aanklacht mee
gedeeld, die de heer F. Domela Nieuwenhuis heeft
verzonden aan den Pruisischen minister van Bin-
nenlandsche Zaken. Hij klaagt hierbij het Polizei-
prasidium te Keulen aan wegens onwettige en
onrechtvaardige vrijheidsberooving, en eischt van
de Pruisische regeering schadevergoeding.
Die Kölnische Ztg. van Zaterdagmiddag hevajt
de volgende ambtelijke mededeeling:
Terwijl hinderlijke vreemdelingen in hét alge
meen door politiemaatregelen, onder 'bedreiging
met (dwang, genoopt worden het land te Ver
laten, is het dn overeens temming met dé tègèn-
wioordige gebruiken, welke ten deele op bijzon
dere afspraken, ten deele pp het solidariteits
gevoel van pile beschaafde volken berusten, dat
anarchisten met toepassing vUn rechtstreeksche
d wangmiddelen naar de grens Van hun vader
land gevoerd worden. Daar Nieuwenhuis een be
kend anarchist is, was zoodoende zijne gedwongen
overbrenging naar de Nederlandscbe grens noo-
dijg. Voor de uitvoering van dezen maatregel
stond echter alleen de diplomatieke weg open.
Weliswaar is in het Vestigingstractaat dat ten
Vorigen jare tusschen de Duiltsche en Nederland
se he regeeringen its gesloten, een Vereenvoudigde
en rechtstreeksche overneming tusschen de grens-
autodteiiten aan weerskanten voorzien. Deze me-
thiodte kon echter bij Nieuiwenhujiis nog niet toe
gepast worden, cwndat het tractaat nog niet door
dö parlementen van 'beide landen goed is ge
keurd. Alts men de overbrenging had uitgevoerd
zonder zich Vooraf 'op eenigérlei wijze (nie t |de Ne
derlandscbe jegeering te verstaan, zOu men een
inbreuk gemaakt hebben op de algemeen erkenr
die intematjionale gebruiken. Dank zij de tege
moetkoming Van de Nederlandsche regéering, is
overigens in dit geval de diplomatieke iacti©, waar
bij aan den ikant Van Pruisen geen uur tijds
Verloren werd, bijzonder snel in haar werk kun
nen gaan. De Vaak verkondigde bewering dajt
Nieuwenhuis dadelijk na zijne inhechtenisneming
voor den rechter had gebracht moeten ,worden,
is niet juist, Nieuwenhuis is niet om
strafrechterlijk vervolgd te worden, maar
alleen tot Verzekering van zijn uitzetting
van pohtliewege in hechtenis gezet. Éérst la
ter' 'bleek dat hij reeds vroeger uit Pruisen gé-
zieit was en zich daarom door den ongeoorloof-
den terugkeer aan een .strafbare handeling schul
dig had gemaakt. Zoodra dit feit aan de po
litie .bekend werd, heeft zijt Nieuwenhuis onver
wijld (Vpior den kantonrechter gébracht en daar
mee voldaan aan airt. 128 van Öe verordening op
het strafproces. Dat hij, na afdoening van de
strafzaak, pog eens in bechtents werd genomen,
was piet te vermijden, omdat toen nog niet de
Verklaring van overneming van de Nederlandsche
regeering (ontvangen was. Dadelijk nadat dut het
geval was, heeft de politic-president té Keulen
Nieuwenhuis jn vrijheid gestéld en hem toege-
sitaan, .zonder politiegeieide, naar zijn vaderland
terug te keeren. Alleen heeft men toegezien idat
hij werkelijk naar Nederland vertrok.
De zaak-Toering.
Dr. G. W. van Zadelhoff, de huisarts van de
familie Toering, die den 25sten Juni 1.1. laan den
zieken Idske het besproken attest gaf, heeft zich
naar het N. v. d. D. meldt, tqt den minister
Van Oorlog gewend met het volgende adrés:
Aan Zijne Excellentie den Min. Van Oorlog.
Excellentie
'Den 25 Juni 1905 werd ik door 'den beer Toe
ring ontboden bij zijn meit verlof thuis1 zijndeh
ziéken zoon soldaat Idske. Bij onderzoek bleék
mij de ziekte van dien aard dat ik, navragen
de wanneer hij terug van verlof moest 'zijn, 'hem
verbood op te staan en uit, eigen beweging éen
attest aanbood, «lat hem moest dienen pis be
wijs, waarom hij piet op den (bepaalden tijd terug
was.
De man was1 trouwens to ziek om zelf aan
opstaan te denken! Mijne verklaring was duide
lijk en behoorlijk van datum en onderteekeninjj?
Voorzien. Het verdere beloop van deze zaak is
Uwe Exc. bekend. Nu is het mij nimmer Voor
gekomen dat eene door1 mij geteèkendé verklaring
door burgert., reohterl. of milit. ambtenaren als
vian geen waarde werd ter zijde gesteld, of Wel
dat er, zonder mijne voorkennis, dwars tegen in
gehandeld werd.
En allesizins begrijpelijk kon ik de zaak vin
den (behalve het niet te verdedigen r n w om
een koortslijder uit hed te halen én over de
straat te Vervoeren), toen eén militair collega
(Dr. Z.) mij in het militair hospitaal zeide, dat
hij geen attest gezien had; althans ik was be
vredigd wat het kwetsende voor mij-zelf bétrof.
Ik heb den heer Toering in de eérsté dagen
afgeraden de zaak te Vervolgen, hém echter, toen
hij beslist Voldoening en opheldering wilde,
tot u verwezen.
Ik heb het Voor mijne milit. collega's; in 't
algemeen voor den naam van het ons1 aller ter
harte gaand leger, willen verzachten door pu
bliek te wijzen op de verklaring van pen |der
hoofdofficieren-doktoren, dat hij geen attest ont
vangen had.
Dat alles om den goeden naam van,'onze legér-
jnriebting niet te laten lijden onder de fout vah
één of van enkelen.
Ik [heb afgewacht tot nu of er pok Verontschul
digingen Van militaire zijd© zouden worden aan
geboden aan de ouders van den patiënt en aah
mij, Voor het aangedane onrecht en de bélee-
digüng. I j
Er is wèl Van militaire zijde een stuk in de
bladen verschenen van izekerén res.-lt. Schil
lings; (die zichzelven daarin voorstelt als leuge
naar, jdie pp subjectieve (gelogen) klachten van
artsen attesten had weten te krijgen én die het
leger van Nederland daarin voorstelt als bestaan
de uit liegende ©n bedriégénde miliciens, ter
wijl ten slotte d© schuld van het 'vervoer op
mij wordt geworpen, die juist mondeling en schrif
telijk dat Vervoer verbood!
Maar ook dat ié onweerlegd gebleven van mi
litairen kant. 1
Ook een zich oud-postdirecteur noemende bur
ger meent dat door ons, ibeëedigde artsén, af
gegeven [verklaringen geen geloof verdienen.
Dat gaat te ver!
Uwe Exc. verklaart in antw. aan den heer
Toering dat d© bestaande regleméntén mindér oor
deelkundig zijn toegepast.
Daaruit Volgt dat 'mijn attest wel in handen
kwam van de railfit. geneesk. gezaghebbers!
Mag ik thans aan Uwe Exc. beleefd vragen
om piij opheldering an deze zaak te 'geven?
Is eene vteiMaring van ons, burger-artsen, van
geen .waarde Voor de militaire gezaghebbers1?
iEisCht bet belang vian den zieken militair en
ook van de goede verstandhouding tusschen hen,
die militair zijn en ben die op Idat oogenblik bur
ger zijn, niet dat er overleg gepleegd 'worde met
den behandelenden arts, althans kenhis gegevén
worde, alvorens te vervoeren
In dit gtevfal kende ik patiënt reeds' jarenlang
en zelfs was ik het, die hem .mede kéurde Voor
de militie ik 'kende hem dus'.
Waarom is patiënt zónder mijne Voorkennis
vervoerd, terwijl ik hem toch behandelde dn zijn
Verloftijd?
Ik verzoek Uwe Exc. beleefd nota te willen
nemten Van de insinuaties jegens mij eh jegens
den overleden sóldaat geuit in nevensgaand ifi-
gezOnden stuk van den zijn eigen gezag onder
mijnende resL-lt. Schillings.
In het belang van de mij ook, !alsj Nederlan
der, rakende eer van ons leger, waré bet gé-
wensteht, dat het volk wist waar de schuld is
en dat er meer opheldering kwame waarom Idske
'roering zonder mijne voorkennis', tegen mijn ad
vies in, uit zijn 'bjed werd gehaald.
Mogen de militaire gezaghebbers én voorts ré
serve-officieren .aldus optreden tegén Nederland
sche beëedigde artsen?
Een onderzoek.
De minister van Oorlog heeft aan de comman
danten der verschillende korpsen opgedragen om,
zoo noodig onder gebruikmaking van de diensten
der militaire apothekers, een nauwgezet onderzoek
te doen instellen omtrent het, al of niet nadeelige
voor de gezondheid, gelegen in het gebruik van
de materialen, gebezigd bij het vertinnen en her
stellen van vertind of geëmailleerd tatelgereed-
rchap.
Katholieke Sociale Actie.
Naar vroeger medegedeeld, was de plechtige
inwijding van het Centraal Bureau van de Kath.
Soc. Actie aanvankelijk bepaald op den eersten
Vrijdag van October. Omdat meerdere leden der
Centrale Vergadering dien dag verhinderd waren,
is de inwijding en opening thans bepaald op
Nationale Schietwedstrijd
De sociëteit »Harmonie" had gisteren weder hare
gastvrije zalen geopend voor de deelnemers aan den
nationalen schietwedstrijd, die met het uitreiken
der behaalde prfjzen reeds door ons vermeld
besloten werd. Omstreeks half een waren de
onderscheidene prijswinners met de leden van de
weerbaarheidsvereenïging «Het Vaandel" in de
groote zaal der sociëteit vereenigd
De voorzitter van «Het Vaandel de heer M. A.
van Leeuwen, heette allen welkom zoowel de
zustervereenigingen van hier als elders. Viel ook
al aan velen geen prijs ten deel, het lag noch aan
hen, die den wedstrijd uitschreven, noch aan hen,
die er aan deelnamen, immers bij vaste overtuiging
en vast schot kan men nog wel eens falen er
komt fortuna bij en die vereert niet altijd ieder
met hare gunst.
Daarna overgaande tot de uitreiking der prijzen,
reikte de voorzitter allereerst uit de prijzen in
de korpswedstrijden behaald.
Met een woord van gelukwensch werden deze
prijzen aan de onderscheidene prijswinners uitge
reikt. Daarbij richtte de voorzitter vooral sympa
thieke woorden tot den voorzitter der zuster-ver-
eeniging «Recht naar het doel", alhier, den heer
II. Albers, die er voor dankte met betuiging van
vriendschap voor de vereeniging «Het Vaandel",
den wensch uitsprekend dat zij zou groeien en
bloeien en vele jongheden zich bij een der beide
Schied. schietvereenigingen zouden aansluiten.
Ook bfj het uitreiken der prijzen in de vrije
baanwedstrijden behaald, richtte de voorzitter
eenige sympathieke woorden tot de prijswinners,
die nagenoeg allen aanwezig waren.
Bij het uitreiken der prijzen in de eerewedstrijden
behaald, richtte de voorzitter vooral woorden van
bijzondere sympathie tot den heer J. J. van Meurs,
lid van «Recht naar het doel", winner van den
eersten prijs in den eerewedstrijd A., die, er voor dan
kend, deed uitkomen, dat deze prijs bij loting
was toegewezen.
Een driewerf hoera, door den voorzitter verzocht
voor graaf van ^Limburg Stirum, Schiedams af
gevaardigde ter Tweede Kamer, die dezen prijs,
een zilveren lauwerkrans, heeft geschonken, vond
geestdriftvolle instemming.
De eerste prijs in den eere-wedstrijd B behaald,
de zilveren sierbeker door den heer G. Visser Bzn.,
majoor-commandant der dd. Schutterij geschonken,
kon niet door den prijswinner zelf in ontvangst
worden genomen. Hij werd met eenige sympa
thieke weerden uitgereikt aan den hier Mtse, die
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Van ingezonden stukken wordt de kopy niet teruggegeven.
Onderwijs in Zuid-Afrika.
Door het H B. der Ned. Zuid-Afrik. Ver. werd
aan de afdeelingen een circulaire gericht met
betrekking tot een algemeene collecte voor het
Christelijk Nationaal onderwijs in Zuid-Afrika op
10 October, Krüger's geboortedag.
Daaruit nemen wij het volgende over
»Meer dan 3 jaar worstelt de Holl. Afrikaan-
«sche kern van de bevolking der v.m. Republieken
«om behoud van hare nationaliteit, door hand-
having van hare taal in vrije Christ. Nationale
«Scholen, met groote moeite opgericht tegenover
»de Engelsche Gouvernements-scholendie het
«Hollandsch tot eene vreemde taal hebben
«gemaakt.
«Onmiddellijk na den vrede begon deze
«worsteling, eerst in Transvaal, later in de V.m.
«Vrijstaat, ja ook in Oud-Natal en zelfs in de
«Kaapkolonie.
Transvaal worden in omstreeks 100
nnationale scholen circa 1000 kinderen aan het
«Engelsche schoolstelsel onttrokken.
«Trots het vergelijk, waartoe de verzorgers
«van het vrije nationale onderwijs in den I'rij
nstaat met de regeering gekomen zijn, houden
nook daar een aantal schoolbesturen den strijd
«oo l.
«Het is een worsteling om zelfbehoud, maar
«ontzettend zwaar is die strfjd. 32000 van
«het kapitaal door de Generaals in 1902 bijeen-
«gebracht, is voor die scholen afgezonderd en
«het Schoolfonds steunt nog. Het Transvaalsche
«volk heeft ten vorigen jare ruim 18000
«geofferd, behalve onbetaalden arbeid voor
«schoolbouwbij het wegvallen der subsidie zou
«de meerderheid der scholen bezwijken.
«alleen ons Nederlandsch volk kan voor dit
«hooge belang wat voelen en het voortbestaan van
«die nationale inrichtingen helpen mogelijk
«maken. Het helpt daarmee het broedervolk
nop de eenige wijzewaarop het thans hoop1
ngeliolpen te worden. Kostelijk werk wordt dooi'
«Broerenvrienden uit andere natiën verricht-
nMaar voor dat hooge belang richt Zuid-Afrika
nhet oog op ons.
«Zoo ontstond het plan om in samenwerking
«met zuster-vereenigingen door heel ons vader-
«land een collecte te houden, jaarlijks op 0
«omtrent 10 October, den geboortedag vafl
«Paul Kruger, den onvergetelijken Afrikaner, bij
«wien het vaststond, dat versterking van het
«Hollandsch element en de hooghouding oer
«Hollandsche taal de eisch was tot zelfbehoud
«zijner natie.
«Voor ons is het een Christelijk en tevens eeo
nblationaal belang en de voorgestelde collect0
«de medewerking waard van alle Nederlanders,
«onverschillig tot welke godsdienstige of staa
«kundige richting ook behoorende.
