Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Hij ooiitfcende ten sterkste, fiat tzijn officieren
oproerig Varen giewördjen, en dat admiraal Rod-
jeisitwensky eten vofor 'hem nafleé'lig rapport zou
taeibfen! tingezondlen. Hij Meld vol, dat hij zich
Ihtad ö(vriefflge'giev:en ujiit huimanateit, want da,t hij
stand fagienoivér een, superieure Vloot én alleen
had te kiezen faisjsdhen 'pvieiigave én tusschen dén
dbod Van tweedlSfezlend officieren' en matrozen.
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting voor 1906.
HOOFDSTUK V. (Binnenlandsehe Zaken.)
Bij «hooger onderwijs" werd de regeering aan
gespoord, spoedig de bezwaren weg te nemen, die
nog tegen het studeeren aan onze universiteiten
voor Zuid-A frikaansche studenten
bestaan.
Opheldering werd gevraagd naar aanleiding van
het ontbreken van een post op de begrooting voor
aanstelling van buitengewone hoog
leeraren.
Ook wilde men een leerstoel indephysisehe
therapie enhydrotherapie:
Men vroeg naar de plannen van de regeering in
zake een hervorming der theologische
faculteit en of deze plannen strookten met de
bekende inzichten van de heeren Schokking en De
Visser.
Over de waarde van de studie der k 1 a s s i e k e
letteren werd wederom van gedachten gewis
seld naar aanleiding van den uitgesproken wensch
om voor hen, die eindexamen hoogere burgerschool
deden, het examen in Grieksch en Latijn, wanneer
zij aan de universiteit willen promoveeren, minder
zwaar te maken.
De vraag werd gedaan, of de Vereeniging
voor Hooger Onderwijs op Gerefor
meerden grondslag reeds een verzoek om
subsidie deed. Het had ook de aandacht getrokken,
dat de begrooting nog geen post bevat voor
subsidiën aan bizondere Gymnasia.
Aanmerking werd gemaakt op de verhoogde
jaarwedde voor den nieuwbenoemden hoogleeraar
in het Romeinsch-Hollandsch recht te Leiden
(f 6000), omdat deze «niet te bewegen was"
(volgens de memorie van toelichting) voor minder
zijn ambt te aanvaarden.
Krachtig werd aangedrongen op een eindelijk
voorzien 111 den «onhoudbaren toestand' van het
ethnografisch museum.
«Bevreemding en leedwezen" waren gewekt door
de bekende samenstelling van het curatorium der
technische hoogeschool. Men bad liever leden met
technische kennis daarin gezien, doch anderen
achten dezen eisch voor een college van curatoren
niet te stellen.
De wijze, waarop de regeering voornemens bleek
te voorzien in de opgekomen behoefte aan betere
localiteit voor het mijnbouwkundig onderwijs,
achtte men buitengewoon kostbaar.
Middeibaaronderwijs. Door vele leden
werd gevraagd, welke plannen der regeering zijn
met betrekking tot dat onderwijs. Men vroeg
nadere inlichtingen omtrent de beteekenis van de
in de Troonrede voorkomende mededeeling, dat
bevordering van den bloei en de ontwikkeling van
het vakonderwijs op den voorgrond zal staan. In
't bijzonder vroeg men naar de voornemens der
regeering inzake het middelbaar technisch onder
wijs, nu het wetsontwerp betreffende oprichting
van een tecbnicum is ingetrokken.
Aangedrongen werd op een regeling van het
onderwijs in de gymnastiek op de middelbare
scholenop het tot stand komen van een alge-
meene wettelijke pensioensregeling voor
de vakonderwijzers; op aanstelling van een
inspecteur voor het handelsonderwijs,
es, Vele leden oordeelden dat de werkkring van denI
inspecteur belast met het toezicht op he tl
ambachtsonderwijs te omvangrijk wordt.|
Hoogere burgerscholen. Enkele leden
betreurden dat nog een voorrang bestaat voor de
betalenden boven hen, die voor kostelooze toelating
in aanmerking wenschen te komen.
Scholen voor vakopleiding en
teekenscholen. Nogmaals werd aange
drongen op het inrichten, bevorderen en steunen
van leergangen voor reeds gevestigde patroons.
Stelsel van subsidieering. Sommige
leden achtten het onbillijk, dat aan gemeenten,
die voor vakopleiding voor steun van het rijk
wenschen in aanmerking te komen, de algemeeue
eisch wordt gesteld, dat ook de provincie subsi-
dieere. Anderen oordeelden dit niet onbillijk.
Enkele leden drongen aan op hooger subsidie
voor de Enschedésche school, en op rijkssteun voor
de te iJmuiden opgerichte visscherijschool.
Sommige leden wenschten dat de regeering iets
deed voor het opleiden van leerkrachten voor de
inrichtingen van handelsonderwijs, b. v. door
Zaterdagsmiddags te Amsterdam een eenvoudige
gelegenheid voor onderwijzers te openen om een
cursus in handelscorrespondentie enz. te volgen.
Gevraagd werd voorts o. a.hooger subsidie
voor den handelscursus te Winschoten een toelage
voor dien te Gorinchemeen regeling der indus
triescholen voor meisjes; (een regeling waarmede
andere zich niet konden vereenigen)hooger
subsidie voor de vrouwenarbeidsschool te Deven
ter; subsidieering van de 's-Gravenhaagsche
vakschool voor meisjes hooger subsidie aan de
kook- en huishoudschool te Schiedam en voor de
ambachtsscholen te Eindhoven en Heeuwijk
alsmede subsidie aan de Academie Minerva te
Groningen voor het inrichten van een cursus in
het architectonisch- en meubelteekenen.
Betreurd werd dat ten behoeve van de vak
school voor typografen te Utrecht geen subsidie
is uitgetrokken.
De subsidie ter tegemoetkoming in de kosten
van de vanwege den bond van leeraressen bij het
huishoudonderwijs afgenomen examens, ontmoette
bij verscheidene leden bestrijding. Door andere
leden werd de voorgestelde subsidie met warmte
verdedigd.
Lager onderwjjs. (Herziening der
wet op het lager onderwijs). Dat in de
Troonrede geen wijziging der wet op het L. O. is
aangekondigd, was naar het oordeel van sommigen,
een blijk van de verzoeningsgezindheid der regee-
ring. Andere leden konden deze onthouding van
de regeering niet als een blijk van verzoenings
gezindheid aanvaarden. Bij de bestaande politieke
verhoudingen zou het voorstellen van een reagee-
rende wetswijziging een zeer gewaagde onderne
ming zjjn.
Er waren intusschen leden, die het betreurden,
dat in de Troonrede met geen enkel woord over
het lager onderwijs wordt gerept.
Uitvoering der lager onderwijs
novelle. De aandacht werd er op gevestigd,
dat geen wettelijke regeling is vastgesteld voor
de berekening van de Rijksbijdrage waarop de
gemeenten krachtens de nieuwe bepaling van
art. 45, lo. onder a. der wet op het L. O., bij
voorschot over 1905, aanspraak zouden hebben
gehad.
Bedenkelijk zou men het achten, indien, zooals
naar men meende te weten in Zuid-Holland is
geschied, de gemeentebesturen van den Commis
saris der Koningin eene uitnoodiging zouden
hebben ontvangen, niet de volgorde naar anciën
niteit in acht te nemen, maar uit de aanwezige
onderwijzers diegenen uit te kiezen, voor wie de
bijdrage uit hoofde van een gering aantal dienst
jaren of gemis der hoofdacte het geringst is.
Gevraagd werd of inderdaad eene dergelijke
uitnoodiging tot de gemeentebesturen is gericht,
en of de regeering die in overeenstemming acht
met de bedoeling des wetgevers.
Schooltoezicht. Met kracht werd aange
drongen op verbetering van het r\jksschooltoezicht.
Gewezen werd er op Amsterdam, waar het
gemeentebestuur er toe overging afzonderlijke
school-inspecteurs aan te stellen.
Gevraagd werd of de regeering niet voornemens
is, de verbetering van de opleiding der onder
wijzers ter hand te nemen. Aangedrongen werd
op herziening der techniek van de Leerplichtwet
en op opheffing van de bevoegdheid van de
schoolautoriteiten om de kinderen wier ouders
ot verzorgers het schoolgeld niet hebben betaald,
van de school te verwijderen.
Zeer wenschelijk achtten sommige leden 't
gelden beschikbaar te stellen voor aanstelling
van schoolartsen.
Enkele leden wenschten wettelijke regelen
omtrent den duur van de schooltijden en reorga
nisatie van het herhalingsonderwijs.
Gevraagd werd of de minister voornemens is
zich met het hoogst belangrijk punt betreffende
opleiding van spraakleeraren bezig te houden en
men vroeg tevens of 's ministers ambtsvoorganger
een begin van uitvoering heeft gegeven aan de
door hem ontwikkelde denkbeelden.
Voorts werd o.a. nog de wenschelijkheid uitge
sproken van het voorstellen van een bepaling,
krachtens welke onderwijzeressen op lageren
leeftijd kunnen worden op pensioen gesteld dan
mannelijke onderwijzers, en van opneming der
gymnastiek- en teekenonderwijzers in de rijks
pensioenregeling.
Men verlangde inlichtingen aangaande de
bemoeiingen der onderwijsautoriteiten in zake de
toezending aan de schoolhoofden van de veelbe
sproken circulaire, betreffende de plaatsing op de
kweekschool voor zeevaart te Leiden.
Aangedrongen werd op spoedige verbetering
van de bezoldiging van de onderwijzers der leer
scholen en aan de rijksnormaallessen en de
voorbereidende klassen der rijksnormaallessen, die
geen betrekking bekleeden,
Kunsten en Wetenschappen.
Aangedrongen werd op eene wettelijke regeling
tot verzekering, zooveel mogelijk, van de bewaring
onzer gedenkstukken van geschiedenis en kunst.
Er waren intusschen leden die zich met het denk
beeld van eene wettelijke regeling op het voet
spoor van het buitenland in het geheel niet kon
den vereenigen.
Sommige leden vreesden dat het toezicht in
sommige onzer museums te wenschen overlaat.
Niet alleen de bekende diefstal, onlangs in het
Mauritshuis gepleegd, gaf tot deze vrees aanleiding.
Andere meenden dat die vrees niet gerechtvaar
digd is.
Gevraagd werd, welke voornemens de regeering
koestert met betrekking tot de herdenking van
Rembrandts geboortedag. Men hoopte dat de reg.
aan een waardige viering van dien dag hare
medewerking zou verleenen.
Eon lid wenschte te weten, of de leden der
Kamer, wanneer zij een gebouw, dat van rijks
wege of met steun uit 's rijks kas wordt hersteld,
wenschen te bezichtigen, het recht hebben, al
daar toelating te vorderen.
Sommige leden zagen met bezorgdheid dat het
totaal cijfer van de subsidie voor het onderhoud
en instandhouding van historische gedenkteekenen
en gebouwen, steeds klimt. Zij drongen bij de
regeering aan om weerstand te bieden aan de
talrijke aanvragen. Andere leden betreurden daar
entegen dat er op dit punt; niet meer wordt
gedaan, 's Ministers aandacht werd o. a. geves
tigd op de raamschilderingen in de Oude kerk
te Amsterdam, welke dringend voorziening be
hoeven
Behalve op herziening van de jaarwedden, werd
door sommigen ook op uitbreiding van het perso
neel der Kon. Bibliotheek aangedrongen.
Geklaagd werd o.a. over den langen duur van
den bouw der Rembrandtzaal.
Ten slotte noemden een aantal leden het een
opmerkelijk feit met het oog op de werking der
Ongevallenwet 1901, dat thans ook dit departe
ment boven aansluiting bij de rijksverzekerings
bank de voorkeur geeft aan het dragen van eigen
risico voor zijne beambten.
Goudriaan, den vroegeren Nederlandschen gezant,
ontvangen.
Het Kon. Echtpaar.
De correspondent der N. R. Ct. te Schwerin
meldt
Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik zijn
eergisteren van hun bezoek te Wiligrad terugge
komen. Met groothertogin Marie zijn zij naar de
kerk geweest en daarna mee naar Rabensteinfeld
gegaan.
Men meldt uit den Haag
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins der
Nederlanden hebben het voornemvn 10 dezer van
Schwerin naar Baden-Baden te gaan; 13 dezer
"aar Stuttgart te vertrekken en 's avonds van den
15den November op het Loo terug te keeren.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister van
Financiën zal op Donderdag 9 November a.s. niet
plaats hebben.
Onze gezanten.
Volgens de Norddeutsche, heeft de Duitsche
rijkskanselier Zaterdagmiddag jhr. van Tets van
Prof. De Uartog.
'Prof. Dé Hafjtog :hè[eft gisteren zijn 7 Oen
vterjaandaig gevierd en zal dug1 volgens de veror-
dten,i|njg op de uinfcVëmtoit zijn iambi, moeten neér-
ile|ggcn. Sedert de hervormiutg v|am het Atheneum
in één, universiteit, dus sedert 1877, is prof. Dé
Hiart)o|g hoogteeraal in die Ifaculteit der rechtsge
leerdheid.
In 'die ajidefe faculteiten -zijn uit die dagen
n|o)g Werkzaamgeneeskunde, prof. Place en prof.
Kulhn; WiSr ejn natuurkunde, prof. v'. d. Waals;
ltetteijen en wijsbegeerte, 'prof. Matthes en prof.
Kan. i
Grond wetsherzien ing.
De Staatscommissie voor de grondwetsherzie
ning zal, naar Land en Volk verneemt, binnen
kort misschien reeds op het einde van deze week,
wórden geïnstalleerd.
De minister van Binnenlandsche Zaken zal bjj
die gelegenheid een rede houden, die meer licht
zal geven omtrent den omvang van de aan de
Staatscommissie toegedachte taak.
Een dementi.
In een schrijven uit Rome meldt de correspon
dente van de Tijd mevr. Waszklewicx van Schilf-
gaarde, dat zjj zich de moeite getroost heeft bij
den kardinaal-staatssecretaris te gaan informeeren
of het bericht oorspronkelijk ait de Köln.
Volkxzeitung over een correspondentie tusschen
Paus en Tsaar in zake het bijwonen van de
Vredesconferentie gevoerd, waarheid bevatte. Het
antwoordt was, zooals zij dat verwachtte»U
kunt dat op de stelligste wjjze tegenspreken. Er
heeft niet de minste correspondentie tusschen het
Vaticaan en den Tsaar plaats gevonden. Het komt
niet overeen met de waardigheid van den Paus
een verzoek van dien aard tot wien ook te richten.
De eenige w(jze, waarop een deelname van Z. H.
mogelijk zou zijn, is, dat de uitnoodiging van
Russische zijde kome, of gesteld, dat weder op
de lijst der uit te noodigen Regeeringen de H.
Stoel ontbreekt, dat dan de Hollandsche Regeering
zorg drage, dat de Paus genoodigd worde. Zeer
waarschijnlijk dat, wanneer het oogenblik der
conferentie gekomen is, 't welk nog wel eenigen
tijd op zich zal laten wachten, van de zijde van
Italië geen oppositie komen zal".
i j 1
Voogdijraden.
Over dé samenstelling der voogdijraden schijnt
mén. 'van katholieke zijde pjlet zóó tevreden, als
wij in dien foé|g|jnnten 'meenden te mogen veroh
diersiMlen. De kladhit van Zelandia over het feit,
diat „in die antiliberale (provincie Zeeland" 14 dei
16 lieden v!an den1 voogdijraad liberalen zijn, deel
dien wij onzen Ifezers;'méde. Héden ontvingen wij
Sefflf Van hoolg'slt achtbare zijde een schrijven, dat
men ook i'n Den Haag1 tóéf erg gesticht is over
die benoemingen. 41
Dat die eemilgë Katholiek, die uitverkoren werd,
tót voorzitter is' benoemd, zoo schrijft men ons,
wordt zieier gewaardeerd ook melt het oog op de
'b|uiitongeiWone Capaciteiten van dien 'betrokken iper
söOn, maar nog flievter bad1 mem do benoeming ge-
sfltein ran «sn flwWtaJ 'personen, dEe 'bij katbolie
ke iinjsitellnjgen Van liefdadigheid en inzonderheid
in zake k£nd'e>rVerfctlie|gimg Werkzaam zijn en waar
van Cjen vijftal! delsigleVraagd Zich Ibéread hadden
Verklaard. Vopr dé behartiging van dé belangen
dier kathofliieke kinderen wane dit van hét groot
ste geiwicbit geweest. Op|k pit amdierè deèlèn dés
liamdls konten minder duidelijk geformuleerde
klachten. I
Aan Het Centrum schrijft'men verdér uit Tw'eïï-
te, dlalt in het igéhéefle kiesdistrict Enschedé géén
onhete katholiek te bjenoemd. „Zéér vèlë léden
Van Vincetnltiiuls'r en andlere Vereèniginigëh vah lièf-
dladilglhietd en socialLe acltie, die vele hiekwamè lè-
dlen tellen, zijn", schrijft o^ze berichtgever, „dood-
eenvloludlig genegeerd."
Van andlere zijde Woirdt jaan hetzelfde blad door
„élem lid Vafi een Voogdijraad" o.m. geschreven,
dlalt onder de 27 sleereitartesen mogelijk sléchts
één ahtt-retv|o(tefr!onmaar of diristelijk-historisch inan
zal te tellen zijn Jen, hij herinnert eraan, dat alléén
die betrekking Vah1 secretaris gesalarieerd is.
D|e Haagsche Briefschrijver van Dn Standaard
oe|gt Van zijn 'partij: '„Zonderling, dat hij dtelbé-
nmemiimgem voor die Tp|chtisicholl|en en voor dé
Voiogdij'radem onze manhen zoo goed alis niet zijn
giekend. Stedhtte' hier én daar wierd ér één Van
ons in dien Voogdijraad benoemd. In Zeeland b.v'.
één ahiti-r|eV|0(MSonhair; voor Den flaag kon blijk
baar igieien gCschjikt pf liekwaani man in onze par
tij gevonden word én. om in dien raad zitting te
némen. (Tyd.)
bneVen fe vemteld andiers worden Zij' vèmiè-
tigd. i
Was te vloren lel'k [jaar eene stijging van het
aantal vernietigde bjrievén en andere stukken
waar te. némlen, samids die aahdaebt op1 dit be
lang ils geVesitilgd, neemt het aantal merkbaar
af. Terwijl oiver hét, tijdvak van 1 Januari tot 1
October 1903 het aantal, in bét Hnnenlandsdh
verkeer gewilteoide blieven én brièfkaartèn', (Wel
ks onherstelbaar waren dn niet aan dè afzeh-
dérs honden wonden teruggegeven 31.815 bedroeg,
over hetzelfde tijrlVak. <van 1904 35,572, (daalde
dit cijfer in de |ipie pensile kwartalen Van 1905
tó|t 24,969.
Hoe gu'nsltilg dit resultaat look 'is, dé cijfers too-
nem aan, dlait nog 'haff /van 'birjeven |en briefkaar
ten Vajn dé massa's d ruik Werken wordt nog
riiiet eénis gtesprp|ke|n 'vérhoren 'gaan, die aan
do reebtbiebbfenden zofudén téruggégèvèn zijn, in
dien dézen zich de gèrin'ge <moéite hadden getroost,
hun adres op de sltujkkén te VénmeiMèh.
'Hiqt is misschien weinig bfekfehd, dat in deh
handlell kleine gegomde effkèttèn verkrijgbaar zijn,
ter g rootte van een cétnts-pöstzegél, waarop men
zijn naam én 'zijn adresi kan laten drukken.
Dtte etiketten zijn zeer gieisldhikt olm aan |de
blrdeVen te hédhtejn eft kunnen tévens tof Sluiting
diénen. 1 j i
D|e prijs fc gering. Opfk caoutchouc adtes-
sltómpëfe zijn tegenwoordig zoo 'goedkoop, dat nie
mand fegén de kfofsjteh [van aanschaffing behoeft
op te zien.
Inkomende rechten.
De invoer van aan inkomende rechten onder
worpen goederen over Oldenzaal in ons land neemt
dermate toe, dat in de 10 verloopen maanden van
dit jaar evenveel aan rechten is ontvangen als in
1904, n.l. ongeveer f700.000
Posterij.
Iederéén Ikéhlt de wilttè Istnookem bij dè briè-
vén 'bussen, waarop bet ver zoek voorkomt om
op de, brieven dien tnaam |en hef adres van d en af
zender te vérmeiden. Dit verzoek wordt gedaan
in het belang Van, .het publiek. Kunnen brieven
niet werdén hézopgd, dah worden zij aan de af
zenders. teruggegeven, indien hun adres op dè
R. K. Drankbestrijding.
De Diocesane Bond Van R. K. drankhéstrijders-
vtelreen'iigiinigen dn bet Bisdtojm ^Laariem hield Zon-
dla|g te Amsterdam haar eerste aigemeene jaar
vergadering, welke uii!tmuntend geslaagd mag hée-
ten. Niet minder dian '16 KruiisVérbonden, behal-
vé| de 'Mariia- en AjnhiaVereentlgingén, waren vérte-
genwoordliigd. terwijl tal van Eerw. HH. geestelij
ken, zoomei ujilt Amlsjterdiam als van elders door
hun tegenwoordigheid blijk jgavim Van (ie belang
stelling in de zaak der drankbestrijding. In de be-
stuurvacatures door periodieke aftreding werd
voorzien door de verkiezing van mevr. F. C.
Burkens van Rotterdam, wat vooral met het oog
op de groote actie uitgaande van de Maria-Ver-
eenigingen zeer zal worden toegejuicht en de heeren
H. Ammersdorffer van Ursem en Martin Koek van
Hillegom. Besloten werd voorts een commissie te
benoemen welke de middelen zal trachten te vin
den om het onderwijs zooveel mogelijk ook dienst
baar te maken aan de bestrijd ing van het alcoholisme.
Het burgemeestersambt.
Dat er voor het burgemeestersambt in het
klassieke land der burgemeestersHollandnog
de noodige animo bestaat, blijkt wel hieruit,
schrijft de Haagsche correspendent van het
N. v. h. Noorden, dat voor het burgemeestersambt
te Schiedam een kleine 90 sollicitanten zich
hebben aangemeld, waaronder van antirevolutio
naire zijde het Staten- en gemeenteraadslid de
heer Vegtel en het Eerste Kamerlid de heer Van
Löben Seis, het vroegere Tweede Kamerlid voor
Sliedrecht.
Diner ten Stadhuize.
Heden-avond 6 uur bieden de leden van den
Gemeenteraad en de gemeente-secretaris den oud-
burgemeester, den heer H. J. Versteeg, een diner
ten Raadhuize aan
De Raadszaal, die voor deze gelegenheid zeer
fraai met levend groen en crysantheums is ver
sierd, zal zeker wanneer de talrijke aan den wand
en op tafel geplaatste bougiès zullen zijn ontsto
ken, een eigenaardigen aanblik opleveren.
Aan de achterzijde van de Raadszaal zijn drie
wapenschilden, het Nederlandsche, Z.-Hollandsche
en Schiedamsche wapen, tegen den wand aan
gebracht
In de gang is vanaf het bordes een looper gelegd,
terwijl hier en daar eenige plantengroepen zjjn
geplaatst.
De heeren Honnerlage Grete, Loopuyt en Dirk
zwager waren aangewezen om verschillende voor
bereidende maatregelen voor dit diner te nemen.
Het diner wordt geleverd door den heer W. F.
v. d. Heyden.
Volksbadhuis.
In d« week van 30 Oct.—5 Nov. 1905 werden
genomen 201 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 17 kuipbaden 37
regen 10 regen 128
school
kinder k 5ct 9
Gedurende de maand October 1905 werden
genomen 779 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 70 kuipbaden 115
regen 54 regen 481
school
kinder »&5ct. 59
UIT MAASLAND.
Men schrijft ons uit Maasland
In de jongste zitting van den Gemeenteraad
alhier werd de begrooting voor 1906 in ontvangst
en uitgaven vastgesteld op f 18130.265
Het percentage, dat iu 1906 van bet belastbaar
l J
l i
fel'
