Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
28ste Jaargang.
Vrijdag 22 December 1905.
No. 8389.
Officieele Berichten.
Kennisgeving.
Algemeen Overzicht.
Verspreide berichten.
Staten-Ueiieraal.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dage.ijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 ceut per regel.
Voor herhaal del ij k adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Geven kennis aan de ingezetenen dat op heden
de navolgende vergunningen zijn verleend:
lo. aan de Directie van den stoomkorenmolen
„de West" en hare rechtverkrijgenden tot uit-
breiding van dien molen, staande aan de West-
vest no. 47, kadaster sectie C no. 1030;
2o. aan J. F. Batenburg en zijne rechtver
krijgenden tot oprichting van een smederij en
plaatsing van een moffel, in het beneden-achter
gedeelte van het pand staande aan de Hoogstraat
no. 102, kadaster sectie B no. 1138.
Schiedam, den 21sten December 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VISSER, L.B.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
22 December.
RUSLAND.
De Standard verneemt nit Petersburg, dat Wat-
te's invloed met den dag vermindert; het schijnt,
dat Dpemowo thans' veel meer invloed heeft.
De regeering heeft besloten Petersburg niet ge
heel van troepen te pntblooten; daarom zulten,
er geen troepen naar de Oostzeeprovinctes ge
zonden worden, zoolang het 17e legerkorps niet
is aangekomen. Te Petersburg woonachtige Duil-
s'chers verklaren echter, dat de opstand in de
Oostzeeprovincies zujke geduchte afmetingen heeft,
Verkregen door het vereenigd optreden van de
gezamenlijke bevblkingen van Lijfland, Koerland
en Estland, dat zelfs het geheele Russische leger
niet in staat zou zijn die streken weder te her
enteren. De opstandelingen zouden toch jaren
lang een guerilla kunnen Volhouden in de wou
den en moerassen.
De correspondent van de Éclair zegt uit goe
de bron te weten dat de kabinetten v!ap: Berlijn
en Londen onderhandeld hebben over het zen
den van oorlogsschepen, ter bescherming van de
koopvaardijschepen, die de in gevaar verkeerendei
vreemdelingen gaan afhalen.
Besloten werd niet onmiddellijk handelend op
(te treden, daar Rusland liet weten dat het on
gaarne het zenden van DultsChe oorlogsschepen]
zou zien.
De EhgëlsCh© kruiser SapMre wacht op or
ders te Kiel.
Men seinde glister uit St. Petersburg aan New-
Tork Heraldi
De toestand is ernstig, gevaarlijk. Vandaag zal
de (helft der ministers ontslag nemen. Andere
ernstige gebeurtenissen zijn pphanden.
duitschland.
Het huiwei ijk van prins Ei tel Frederik dat eerst
voltrokken zou worden op ,den dag dat de Kei
zer en de Keizerin 25 jaar getrojüjwd zijn, is
tot begin Maart uitgeisteld. Men weet dat het
zilveren feest alleen in den naasten familiekring
gevierd wordt, en zoodoende kan de bruiloft van
den prins daar- moeilijk mee samenvallen.
BELGIë.
Ook de correspondent Van de Times te Kon-
sltantinopel acht het niet waarschijnlijk dat Jo
ris of een der anderen, wegens samenzwering
itegen het leven van den Sultan veroordeeld, te
rechtgesteld zal worden. De Sultan zal' zeker
heit vonnis veranderen in een aantal jaren ge
vangenis'. 1
Te 8 (u,ur gisteravond werd in het Keizershof
te Antwerpen een openbare meeting gehouden,
waar o. ja,. Georges: Lorand, de Brusselsche af
gevaardigde, zeer grondig de zaait besprak.
Besloten werd de Volgende dagorde te seinen
aan den Koning, aap de Voorzitters der beide
wetgevende Kamers en aan den minister van Bui-
tenlandsche ZakenDe meeting, belegd door het
Amtwerpsch comité ter verdediging van Edward
Jbris, maakt aan de wetgevende Kamers, aan
de regeering en aan den Koning den innigen
Vr'cnsch bekend van de eensgezinde Antwcrpsche
bevblking, zij verlangt dat België het noodige
doe om ons door traktaten gewaarborgd recht
te yloen eerbiedigen, zoodat Joris aan de Bel
gische overheid worde overgeleverd om geoor
deeld te worden door de rechters, die de trak
taten en wetten hem toekennen. In geval Tur
kije [het goed recht van België zou, weigeren
te erkennen, beslist de meeting desnoods een
beroep te doen op het géiweten van de mogend
heden en in de eerste plaats Van het edelmoe
dige Fransche volk, dat eenmaal de rechten van
den mensch heeft uitgeroepen en steeds bescher
ming heeft verleend aan de Europeanen in het
oosten, opdat het ons ter hulp komen in eenj
geval dat voor pilei beschaafde landen van be
lang is. i
Een telegram van Stijn Street veis had een reus
achtig succes. Het luidde: „De jongen moét ver
lost worden; Stijn StreuVels."
Geen enkel onvertogen woord, noch tegen den
Sultan, noch tegen de regeering, werd gespro
ken; de grootste- eensgezindheid heerscht onder
alle partijen. Aan De Presensé, Clemenceau, cn
Jaurès werd dezelfde dagorde gezonden.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Het ambtelijke blad deelt mede, dat de Ko
ning onder de tegenwoordige politieke omstan
digheden het ontslag v'an het kabinet niet kan
aannemen.
SPANJE.
De Magdeburgische Zeitung Verneemt uit Rome,
dat prin&es Eugenie van Battenberg, die gedood
verfd wordt als de aanslaande koningin yan
Spanje, in Januari jn R|Ome zal komejn om daar
in handen van dein Engclschen priester Odonor
het protestentsche geloof af te zweren. De af
zwering zal op verlangen van koning Edu.ard
zonder plechtigheid plaats hebben.
CHINA.
De orde is nu, overal hersteld.
De onderkoning Van Nanking is gister aan
gekomen en heeft snel het geschil over de ge
mengde rechtbank opgelost. Het hof zal waar
schijnlijk vandaag weder geopend werden.
JAPAN.
De Tokiosche correspondent van de Daily Te
legraph heeft met Ito; over Korea gesproken. Ito
zeide, dat er jn Korea vteel misbruiken en inge
wortelde gebreken zijn. De hervormingen kun
nen er dus niet ineens komen, maar hij ziet
de toekomst van het land hoopvol in.
Als opvolger van wijlen prof. Jujlles Oppert op
den leest oei voor Assyriologie (aan de Piarijsche
Universiteit heeft de faculteit pis no. 1 voorge-
gedragen pater Scheil, vian |de orde der Domini
canen, die zdcb Vooral naam heeft verworven door
de ontcijfering en <de .Vertaling van, de merkwaar
dige wetten vim Hamoerabi.
Met belangstelling mag men verwachten of de
Fransche Kegeering het van zich zal' kun'hen ver
krijgen, tot de benoeming van dezen geleerde
over te gaan, die gruwelijk denkbeeld voor
ieideren onverbasterden anti-clericaal I eelni
'kloosterling is.
Op het kasteel Imeooprt bij Luzarches is gister
op 78-jarigen leeftijd overleden generaal Saus
sier, die in 1898 gedurende slechts 14 dagen
militair gouverneur van Parijs was.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 21 December.
Oorlogsbegrooting.
De algemeene beschouwingen worden voort
gezet.
De minister van Oorlog betoogt dat
zijn houding niet in strijd is met het program van
den Kabinetsformateur. Rondborstig heeft de minis
ter gevraagd wat hij voor het leger noodig heeft
Het bleek by den Oorlog in 1870 dat ons leger
minderwaardig was, en sedert dien en ook nu nog
heeft men er naar gestreefd en moet men er naar
streven daarin verbetering te brengen.
Tredende in de kritiek op de beoordeelings-
lijsten, betoogde de minister dat deze noodig zijn
om met eerlijkheid, onpartijdigheid en doelmatig
heid het karakter van de officieren te beoordeelen,
niet om beschuldigingen uit te spreken. Hij kan
de beoordelingslijsten niet overleggen, maar is
bereid de Kamerleden in zijn Kabinet te ontvan
gen en hen in te lichten.
Wat nu het volksleger aangaat, de minister
adviseerde in 1889 al om daartoe te komen. Hij
wil dit nog, maar met bedachtzaamheid.
Nu krachtens de leggerwetten allen weerplich-
tig zijn geworden, moeten de vooroefeningen eerst
goed geregeld worden. Zoolang dit niet het geval
is, mag de oefeningstijd niet verder verkort worden.
Er kan thans nog geen dag van gemist worden.
De minister is voornemens de viermaanders afzon
derlijk in te deelen, en hen te laten oetenen door
daarvoor bijzonder aangewezen kapiteins. Dat is
een proef, maar niet om te komen tot verkorting
van den oefeningstijd, wel om te komen tot
verbetering.
Wat nu het blijvend gedeelte aangaat, de
minister kan het op dit oogenblik niet opheffen.
Het zou groote verwarring in het leger brengen.
De minister is echter deze zaak zeer sympathiek
gestemd. Zij biedt veel bezuiniging en levert andere
voordeelen op. De minister onderzoekt dus de zaak
hij moet eerst de landweer zien, dan kan hij
oordeelen, maar voor dit jaar zou hij opheffing
ernstig betreuren en ontraden.
Na betoogd te hebben dat de derde herhalings
oefening, niet gemist kan worden, verklaarde
de minister zich echter bereid te overwegen ver
korting dier oefeningen, overtuigd als hij is dat
door de herhalingsoefeningen zware persoonlijke
lasten worden opgelegd.
Het kader moet compleet zijn.
Het reservekader wil de minister verbeteren in j
de richting vaa het leggen van zoo min mogelijk
druk op de jongelieden.
De zaak-Toering ging de minister breedvoerig
na. De minister moest in deze als rechter optreden
hij meent zich eerlijk en nauwkeurig van zijn
taak als rechter te hebben gekweten. Met een be
roep ook op de meening van het Kamerlid-Blooker
hield de minister vol dat hier van moord zelfs van
geen lichtvaardige behandeling sprake is geweest.
De overplaatsing van dr. Zeehuisen naar Assen
houdt dus niet 't minste verband met de zaak-
Toering. mlZ
En nu de bezuiniging. Zuinigheid is goed, maar
geen bezuiniging »quant même". Men wil gerust
stelling voor de Kamer en het volk. Welnu, men
late den minister een jaar aan het werk. Hij wil
bezuinigen en met spoed.
Ten-slotte behandelde de minister nog eenige
punten betoogende dat hij de vrijheid van gedach
ten in het leger wil handhaven de keuring der
lotelingen wil verscherpen, terugkeer op Maandag
der miliciens overwegen.
Tegen het volgend jaar denkt de minister geen
manoeuvres te doen houden, maar de manschappen
flink te doen oefenen. Blijkt dit te voldoen, dan
zullen de manoeuvres weer gehouden kunnen
worden.
De parades worden uit traditie gehandhaafd
traditiën kunnen tot groote daden leiden.
De minister eindigt. Hij is openlijk en volkomen
eerlijk voor de Kamer opgetreden. Hij heeft zich
niet aangeprezen als een goedkoop minister; het
walgt hem, reclame te maken voor zich zelf als
een goed minister. Hij deelt de grondbeginselen
van den Kabinetsformateur, door deze Regeering
aanvaard. Hij weigert echter te marchandeeren.
Hij vraagt de medewerking en het vertrouwen van
de Kamer, en een spoedige uitspraak in zake dat
vertrouwen. Blijkt het dat hij het vertrouwen niet
heeft, dan zal hij gaarne zijn plaats verlaten voor een
ander, die door het vertrouwen van Kroon en
Volksvertegenwoordiging is geroepen en daaraan
kracht en steun ontleent om zijn no ilijke taak
als minister van Oorlog te kunnen vervullen.
(Krachtige bravos.)
De heer Thomson zegde voor dit jaar volle
vertrouwen aan den minister toe.
De heer Troelstra huldigde diens eerlijk,
ridderlijk en joviaal optreden, maar waarschuwde,
de Kamer, zich niet door persoonlijke sympathieën
te laten leiden. Hij handhaafde zijn kritiek, onder
opmerking dat deze minister geen man van
nieuwe denkbeelden is. Hij wilde de Kamer in de
gelegenheid stellen zich alsnog uit te spreken en
stelde daarom de volgende motie voor
»De Kamer, constateerende dat het optreden
van den minister van Oorlog niet den waarborg
biedt dat zijn beleid in overeenstemming is met
de eischen, door de vrijzinnige concentratie bij de
afgeloopen verkiezingen gesteld, gaat over tot de
orde van den dag".
De heer Heemskerk constateerde, dat deze
motie de rechterzijde niets aangaat. Zij moet
gesteld worden in een vergadering van de vrijzin
nige concentratie. Verliet de rechterzijde de zaal,
dan zou zij de Kamer in Verlegenheid brengen
door geen besluit te kunnen nemen. Daarom
adviseerde hjj tegen te stemmen.
De motie werd verworpen met 56 tegen
20 stemmen.
Vóór de motie stemden de heeren Ter Laan, v.
d. Berg (den Helder), Thomson, Mees, v. d. Zwaig,
van Deventer, Drucker, Marchant, Treub, Ketelaar,
Smidt, Hugenholtz, Nolting, Schaper. Limburg,
Janninek, Troelstra, Bos, vau Kol en Tak.
De algemeene beschouwingen werden gesloten.
Bij de behandeling der onderafdelingen zeide
de m i n i st e r overweging toe van het denkbeeld
van opheffing van de plaatselijke en provinciale
staven.
De heer Ter Laan lichtte drie amendementen
toe, strekkende:
lo. om reeds voor 1906 het blijvend gedeelte
op te heffen, behalve voor 's-Gravenhage en
Amsterdam
2o. om de eerste Landweer-oefening af te
schaffen, en
3o. om de derde herhalingsoefening voor de
militie op te heffen.
De minister achtte al deze amendementen
onaannemelijk.
Het eerste amendement werd verworpen met
73 tegen 7 stemmenhet tweede eveneens ver
worpen met 72 tegen 9 6temmen; zoomede het
derde met 49 tegen 31 stemmen.
Bij het verder debat bepleitte de heer Ter
Laan vrijstelling van herhalingsoefening voor
miliciens, kostwinners van gezinnen en in
ieder geval spoediger uitkeering van de schade
vergoedingen.
De heer Van Wieken wenschte dat de
aanvragen om dergelijke schadevergoedingen
nauwkeuriger werden onderzocht.
De minister beloofde overweging.
De heer Troels tra huldigde den minister
voor de wijze waarop door hem de regeling van
den toestand van de werklieden benoorende
onder zijn departement is ter hand genomen.
Ook spr. wees op misstanden betrekkelijk de
loonen aan de Hembrug en drong over 't algemeen
op lotsverbetering voor de Rijksarbeiders aan.
De Minister van Oorlog zegt, dat hjj
gaarne zal overwegen wat de heer Ter Laan
onder zijn aandacht heeft gebracht.
De heer N o 11 i n g pleit voor algemeene
loonsverhooging van de werklieden by de artiiierie-
inrichtingen.
Ook de heer Pastoors bespreekt depositie
der werklieden in het algemeen bij de artillerie-
inrichtingen.
^De heer Troelstra bepleit de regeling van
de rechtspositie der werklieden ressorteerende
onder het departement van den Minister. *3
De Minister zegt in antwoord ook aan den heer
Van der Velde, die opneming van werklieden
in de betrokken commissie verlangt dat bij de
belangeneer werklieden ernstig zal ter harte nemen.
De heer Duymaer van Twist komt terug
op het bezwaar van het naar huis meegeven van
het geweer aan de manschappener is geen
verhaal.
Na bestrijding door den heer Thomson neemt
de Minister den post voor de zelflaad-pistolen
terug.
Nadat bij de volgende artikelen door verschil
lende sprekers opmerkingen van plaatselijken aard
gemaakt zijn, komt by de 24ste afdeeling de
Vesting-begrooting aan de orde.
De heer Van Heemstra vraagt opheffing
der vesting te Naarden, opdat die gemeente zich
kunne uitbreiden.
De vesting-begrooting wordt zonder stemming
goedgekeurd.
De begrooting van oorlog wordt aangenomen
met 46 tegen 18 stemmen.
Tegen de heeren Troelstra, Bos, Tak, Ter Laan,
v. d. Bergh (Helder), Mees, v. d. Zwaag, v.
Deventer, Drucker, Marchant, Ketelaar, Smidt,
Hugenholtz, Nolting, Roodhuyzen, Schaper, Lim
burg, Jannink.
Snelvuur geschut.
Aan de orde is het wetsontwerp tot aanschaf
fing van sneivuurgeschut.
De Minister zegt in antwoord op de
vraag van den heer V e r h e y of men zich
met tot goedkooper firma's dan de firma
Krupp kan wenden, dat het niet alleen 0111 de
goeuivuopte gaat, maar ook om de degelijkheid.
Men mag geen millioenen in de waagschaal leggen
om een kleinigheid te winnen.
De heer V e r h e y zegt alleen bedoeld te heb
ben als het materiaal even goed, doch goedkooper
is, bij een andere firma te gaan.
De heer Ter Laan zegt, dat wij hier staan
aan het eind van het drama onder kerkelijk be
wind begonnen en onder liberaal bewind afgespeeld,
Spr. en de zijnen willen geacht worden tegen dit
ontwerp te hebben gestemd.
Het ontwerp wordt zonder stemming goedgekeurd.
Voorzetting in de avondvergadering.
Auondzitting van Donderdag 21 December.
Bij het algemeen debat bepleitte de heer
Schaper, toegevende dat de minister niet flink
kon ingrijpen, geleidelijke afschaffing van den
-uikeraccyns door per jaar of om de 2 jaar een
-rlagmg van f' 3 a f 5 toe te passen.
De heer Van Doorn vroeg de wet van
ifiuviose, an. 7, niet op de openbare veilingen toe
e passen.
De heer Van Vuuren oordeelde, dat het
moment voor verlaging van den suikeraccijns thans
gekomen is en tevens bepleitte hij spoed bij de
bestrijding van het saccharine misbruik.
De heer Van Styrura vroeg of de Mm .ster
spoedig met een wyzigtng van de wet regelende de
