Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Uit Rusland
28ste Jaargang
Vrijdag 29 December 1905.
No. 8393.
Algemeen Overzicht.
FEUILLETON.
KLAVER VAN VIER.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dage.ijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
b i 1 -
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
29 December.
T© Moskou.
Het wordt bevestigd dat de vrouwen ©en werk
zaam aandeel hebben in den opstand. Gespierde
veldarbeiders, vrouwen pit bet volk en dienst
boden, zoo meldt, men, zagen telegraafpalen en
hoornen om, halen steigers omver, keeren tram
wagens onderste boven en richten geweldig© bar
ricades op. Vele vrouwen staan naast de man
nen op de barrikades en schieten op de troepen.
De oproerlingen hebben op het bevel van den
gouverneur-generaal, pm geen telefonische aan
sluitingen te verleenen, geantwoord met da ver
nieling van de tejefoonsitations, wat ten gevol
ge heeft dat de [tiroepen nu niet inderhaast op
bedreigde punten kunnen ontboden wordeh. Ver
der {heeft admiraal Doebasof een proclamatie uit
gevaardigd, waarbij een iegelijk verboden wordt
tusischen negen uur 's avonds en zeven uur 's
ochtends pp straat te komen. De rebellen heb
ben van hun kant den gouverneur-generaal uit
gedaagd om, op welk ,uur v|an den dag ook,
buiten £e komen, al» hij h'et hart heeft. Een
andere order luidt dat avonds alle lichten ge
doofd moeten worden en komt de opstandelinlgenj
zeer te stade pim hun plannen in de duisternis
t© volvoeren.
De taktiek Van de opstandelingen is, dat zij
de troepen gestadig afmatten. Zij verplaatsen
Eicih voortdurend en bepalen zich tot salvo's uit
leeige (huizen langs' de straten, die naar de bar
rikades leiden. Als de troepen oprukken, ren
nen de rebellen ijlings naar hunne verdedigtngs-
twerken en houden daar stand tot hun dekking
jn stukken geschoten is door de oprukkende ar
tillerie. Maar de laptalierilslten zijn het doelwit
v|an {scherpschutters en zoo komt het dat de
helft hunner reeds1 geVallen is. Wanneer er een
bres in de bamkadei is gemaakt, laten de Ver
dedigers een afdeeldng machinegeweren naderen.
Dan schieten zij twee otf drie goed gemikte salvo's
af, verstrooien zich en verschuilen zich in voor
af aangewezen wijkplaatsen, zooals binnenplaatsen
en leelge verdiepingen. Van balkons en uit ven-
Eters worden middelerwijl aldoor losse schoten
geloist. De kanonnen kunnen haast niet voort
lOtver den wrakhoop van overblijfselen vajn do
barrikades.
De gewonden lijden verschrikkelijk. Velejn be
zwijken van uitputting pf ten gevolg© van de
bittere koude, want het vriest hard.1
Te Petersburg1 loopen geruchten dat de troe
pen te Moskou weifelen. Dat zullen dan de re
gimenten infanterie zijn, die men veiligheidshalve
in de kazernes' binjnejn. heeft gehouden. Maar
het paardenvolk, dat geregeld met de opstande
lingen te doen heeft, iis) anders verbitterd ge
noeg tegen hen. Men zou zelfs geen kozakken
imeer willen gebruiken, omdat die razend van
Een reman uit den tjjd van het Schrikbewind.
M. BARST0W.
44)
Want in het volgende oogenblik stapte Blake-
ney kalm naar de tafel en, met een fermen hand
slag op den rug van den priester, riep hij in zijn
lijmerigen, geaffecteerden trant
Kijk... wat zie ik Monsieur Chauvelin
Wel, dat had ik nu toch allerminst gedacht, u
hier te ontmoeten I
Chauvelin, die juist een lepel soep naar den
mond bracht, verslikte zich deerlijk. Zijn mager
gezicht werd purperrood, en een hevige hoestbui
hielp den iluwen vertegenwoordiger van Frankrijk
om zijn grenzenlooze verbazing over deze verras
sing te verbergen. Zeer zeker had hjj dezen stou
ten zet van den kant zjjns vijands niet verwacht,
en de roekelooze vermetelheid ervan overrompelde
hem voor het oogenblik volslagen. Blijkbaar had
hjj niet de voorzorg gebezigd van de kroeg te doen
omringen door soldaten. Blakeney had dit vermoed,
en had er gebruik van gemaakt tot het smeden
van een plan.
Marguerite, in de bedstede, verroerde zich niet.
woed© zijn en d© grootste wreedheden zouden be-
|gaan. Aan den anderen kant fs' ook de verbijt-!
tering onder de1 opstandelingen groot. Verschil
lende soldaten die in hup. handen zijn gevallen,
moeten in stukken gehakt zijn.
,E e n s( tati.pn bestormd.
Uit Mas kou .wordt gemeld, dat de opstande
lingen het Jüiikolaj-station en het Kazansche sta
tion bestormd hebben, maar door de troepen,
teruggeworpen zijn.
Te Cbarkof.
De gebeurtenissen ,van Moskou worden op klei
ne schaal elders herhaald, vooral te: Charkof.
Do spoorwegdienst tusschen Moskou en Peters
burg fs nog zeer ongeregeld; de telegrafische ver
binding is weer afgebroken.
Te St. Petersburg.
De correspondent van de Times meldt, dat de
gisting te St. Petersburg tojeneemt. Men zegt
(dat de jsj.takers van Boetilof bamikaden opwer
pen. Ook zou er een Istamenzwering onder de
troepen ontdekt zijn: 50 soldaten zijn gevangen
genomen.
Het aantal stakers in Petersburg bedraagt thans
37.000. Eenigei fabrieken en werkplaatsen, waar
van de eigenaars' bevreesd, waren, dat zij gedwon
gen zouden zijn vóór het Kerstfeest het bedrijf
te staken, zijn gesloten. Gedurende de laatste:
week beloopt de loonderving der stakers de som
van 52.8000 goebels.
Te Odessa.
Odessa bevindt zich in staat van oorlog. De
algemeen© werkstaking, die Maandag begonnen,
is, kan niet geheel doorgevoerd worden, om
dat de bevolking een weigerende houding aan
neemt; de staking is op bet oogenblik bijna ge
ëindigd zonder tot ernstige ongeregeldheden ge
leid te hebben.
In de Oostzeeprovinciën.
De. Osl Preussische Zeitung ontvangt uit Libau
de volgende particuliere berichten
De volgende kasteelen zij» nog door de revo
lutionairen verbrandhet goed Altenburg,
van graaf Arthur Keyserling BerghoffSexatten
en Rogatten het riddergoed Argshof, wiens eige
naar, baron Drachenfels, werd vermoord.
Sedert eenige dagen wordt vermist baron Paul
von Bietinghoff, oud politiechet te Libau. Adju
dant Robert von Bröderich werd gedood bij eene
vruchtelooze poging der dragonders om Goldingen
te bereiken.
Het kasteel Ekau, van graaf Phalen, is dagen
lang in bezit geweest van de revolutionnairen, die
er verschrikkelijk huis hielden.
De steden Friedrichstad, Hasenpoth en Gol
dingen zijn totaal in bezit der opstandelingen
Grobin is ontruimd door zijne bezetting, die op
Libau aanrukt.
Het verkeer op de baan Hasenpoth-Libau is ge
staakt, omdat het gevaar bestaat, dat de revo
lutionnairen van de treinen gebruik zullen maken
om spoediger Libau te bereiken.
De gewapende benden trekken nu, duizenden
koppen sterk, naar Libau en rekwireeren alle
Welk een ontzettende zelfbeheersching het haar
ook kostte, daar zoo stil te zitten zij begreep
dat haar optreden tot niets zou dienen. Zij wist
dat, indien Percy de herberg verliet, hjj in alle
richtingen zou stuiten op de patrouilles van ka
pitein Jutley. Bleef hij daarentegen, dan zou Des-
gas tijd hebben om terug te komen met de zes
manschappen, die Chauvelin hem bevolen had
mee te brengen.
De knip sloeg aan alle kanten dicht en Mar
guerite kon slechts wachten en toezien. De beide
mannen vormden met elkander zulk een vreemd
contrasten zoo er een van beiden iets van angst
liet blijken, dan was het zeker wel Chauvelin
niet omdat het hem aan persoonlijken moed ont
brak, maar omdat hij begreep dat de kolossale
Engelschman hem gemakkelijk zou kunnen over
mannen en dan misschien nog ontsnappen zou.
Hij vreesde niet voor zichzelf, maar voor de zaak
die hij diende, en op het slagen waarvan hjj ge
heel zijn wreed en eerzuchtig hart had gezet-
Voor het oogenblik echter had de vertegenwoor
diger van het Schrikbewind blijkbaar niets van
den Engelschen reus te duchten. Want Blakeney,
met zijn goedigsten en gelukkigste lach, klopte
hem weer op den schouder en schetterde luchtig
Pas op, man, pas op!... Verslikken kan ge
vaarlijk zijn.. Daar kan men dood in blijven, man...
Ik heb een vriend gehad, die is dood gebleven
door zich te verslikken aan een lepel soep. Ja, ja
En hij grinnikte guitig, goedig neer op Chau
velin.
mannen onder de 40 jaar op, om deel uit te maken
van de volksmilitie.
De Koerlandsche sociaal-democratie hoopt, met
behulp van muitende marine- en artillerietroepen,
de oorlogshaven Libau te veroveren en er hare
operatiebasis van te maken.
Het kasteel Katzdangen, eigenaar vrijheer von
Manteullel, is totaal verwoestde riddergoederen
Dserwen en Rudbahren afgebrand.
De houding der artilleristen te Libau is ver
dacht; bijna al de stukken geschut zijn door het
afschroeven der sluitstukken onbruikbaar gemaakt.
De vlucht van Duitsche familiën naar de steden
duurt voort.
Witte.
De Polit. Corresp. verklaart op zeer goed gezag
uit St. Petersburg te kunnen mededeelen, dat alie
verhalen over een geschokte positie van Witte
volkomen onjuist zijn. Witte geniet het volle
vertrouwen van den Tsaar en heeft niet het minst
te vreezen van de hofcamarilla, omdat de toonaan
gevende leden daarvanbaron Fredericksz, de
minister van het keizerlijk hof, grootvorst Nikolaj
Nikolajewitsj en de adjudant-generaal graaf Igna-
tief, Witte's warmste vrienden zijn.
Verspreide berichten.
Het staat pp vast, dat er geen Duitsche oor
logsschepen naar de Russische hpyens in de
Oostzee zullen vertrekken. De bemanning van
den kruiser Lübeck die zeilklaar was, heeft met
di© van de andere schepen Kerst- en NiieuWejaars-
Verlof gekregen. Ook de Enigelsehe kruiser Sap
phire gaat piet door naar de Ooistzee, maar zal
nog voor NieuWejaar de haven van Kid ver
laten. f
De Fransche kruiser Cassini, die met ge
heime orders piit Brest, vertrok, is, naar gemeld
iwiordt, ter beschikking van' den Franschen ge
zant in Rusland gesteld en zal van Kopenhagen'
regelrecht naar Kroonstad varen.
FRANKRIJK,
De Franstebe bladen bevatten e'en vrij uitvoe
rig ui ttreksel van het Wil bock, dat eerstdaags
'hel 'licht zal zien en gepubliceerd wordt op last
van Z. H. den Pauls, ©en werk vajn het hoogst©'
gewicht voor al wie een meer gezette studie
wil ma'ken van de oorzaken, welke geleid heb
ben tot de breuk' van Frankrijk met dep H. Stoel,
tot de scheiding' van Kerk en, Staat.
Het is een boekdeel van 300 bladzijden in oc-
tavo, getiteld: „De scheiding van de Kerk en
den Staat in Frankrijk."
D© H. Stoel heeft met d© pnjblicati© van dit
Igeidooumenteerde betoog ten doel aan te too-
nen, dat blij niet verantwoordelijk is voor de
scheiding. 1 i -
De plechtige en herhaalde uitspraken en ver
klaringen immerlsl van den H. Stoel hebben het
régime Van scheiiding veroordeeld; de leiders
van de FranisClhe politiek gedurende de laatst©
jaren daarentegen hebben zich bij iedere gelegen-
Christenzielen begon hij weer, zoodra Chau
velin wat bijgekomen was wat een beestig hol
is dat hier!... AU ge 't toelaat en hij ging
aan tafel zitten en trok de soepterrein naar zich
toe den zal ik mijzelf ook maar eens bedienen.
Die kinkel van een Brogard schijnt in slaap ge
vallen te zjjn of hij ligt dronken, haha.
Er was een tweede bord op de tafel, dat hij heel
bedaard vol schepte, en daarna schonk hij zicii
een glas wijn in.
Marguerite was benieuwd wat Chauvelin nu zou
doen. Zijn vermomming was zoo goed dat hij mis
schien zijn identiteit zou hebben kunnen loochenen.
Maar tot zulk een plompe uitvlucht was hij toch
te sluw, Hij had dan ook reeds zijn hand uitge
stoken en zeide minzaam
Het doet mij genoegen u te zien, sir Percy.
Ik dacht werkaljjk niet anders dan dat gij aan
den overkant van het Kanaal waart. De plotselin
ge verrassing benam mij den adem.
Haha! en de soep grinnikte sir Percy. Hit
was een benauwd* oogenblik neem mij niet
kwalijk, Chauvetin
Pardon, Chauvelin, verbeterde de ander.
Duizendmaal pardon Juist, juistCnauve-
lin... Die vreemde namen kan ik maar nooit goed
in mijn hoofd houden.
Hij lepelde smakelijk zijn soep en glimlachte
vergenoegd, alsof hij van Calais gekomen was met
geen ander doel dan om in deze smerige kroeg
m het gezelschap van zijn aartsvij ind te soupee-
ren. Half verwonderde Marguerite zich waarom
beid uil gesproken voor de princiepen van ©en
pjolrtdek van fonneele scheiding.
Daar het de ideeën zijn, die de daden leiden,
heeft, de H. Sfoel alles gedaan om de scheiding
te voorkomen, en zich toeschietelijk betoond tot
de uiterste grenzen. Het Fransche gouvernement
'heeft djaarentejgen natuurlijk bij zijn politiek op
de sriheidinjg aangestuurd, Vooral onder het mi
nisterschap van Gombës, die overigens niet ver
heelde, dat de scheiding zijn doel was.
Het Witboek toont verder aan, dat bij de toe
passing van de wet van 1901 Gombes zoover;
Iging, dat hij t© kort kwam aan de verplichtingen
door den maker der wet, zijn voorganger, aan
gegaan, hetzij ten .opzichte Van den H. Stoel,
pf v|an de Kamers of van de publieke opinie.
Een reeds zware controle-wet maakte hij tot een
Wet Van verdelging.
Een zelfde misbruik werd gemaakt van de wet
vhn 1901 tegen de scholen, ondanks de her
haalde verklaringen van Waldeck-Rousseau, dat
die wet geen verband hield met die van 1886
ten opzichte Van de voorwaarden tot het ope
nen van scholen enz. Combë.s zelf begreep de
onwettigheid van zijn maatregelen en toen hij
du|s het oogenblik gunstig achtte, diende hij een
wet in, waardoor het onderwijs absoluut verbo
den wordt aan een klasse van burgers, alleen
pmidat zij religiieuson zijn.
Die serie van feiten bewijst het vaste voorne
men, pm de Kerk den oorlog aan t© doen. Het
i|s! meer dan noodig zou zijn om aan te too-
nen, id at het streven der regeer ing niet samen
kon gaan met het verlangen, om het Concor
daat te handhaven, verondersteld, dat die ver-
yjolgingsmaatregelen het niet reeds geschonden
hadden en op meer dan één punt verbroken.
Combes belweerde, dat de H. Stoel zonder het
to willen de scheiding noodzakelijk maakte en
stapelde, om een dergelijke insinuatie te kunnen
volhouden, aanklacht op aanklacht. Het Witboek
weerlegt daarom stuk voor stuk die aantijgingen,
en sluit met e©n appendix ojv|erj hJbt Fra'n^cbei
protectoraat.
Rienvenu Martin beweerde no,g dit jaar, dat
het protectoraat vlan internationale verdragen af
hangt, waarop de H. Stoel niets' te zeggen had:
.na de scheiding zou! het dus blijven voortbestaan.
Het appendix toont echter aan, dat de inter
nationale verdragen wel aan Frankrijk als aan
andere mogendheden ©en recht tot bescherming
kunnen geven, maar de bescherming van mis
sionarissen van ieder land, van Christen-inboor
lingen en vlap. Katholieke gebouwen is1 slechts
afhankelijk Van den wil van den H. Stoel en,
v|an de onderrichtingen, die op dit punt aan mis
sionarissen en geloovigen gegeven wordt. De laat
ste alinea's van het witboek stellen duidelijk de
gevolgen in het licht van den breuk ten opzicht©
der buitenlandsche politiek van Frankrijk.
Bij den aartsbisschop van 'Parijs werd gister
een samenkomst ,van de Fransclie kartinalen ge
houden. Volgens; de Gaulois zou van gedach-
Percy den kleinen Franschman niet op staanden
voet neersloeg en ongetwijfeld ging deze zelfde
gedachte ook door zijn eigen brein, want zjjn
oogan flikkerden soms onheilspellend, wanneer zij
naar Chauvelin zagen, die nu ook weer den maal
tijd had hervat.
Maar de schrandere kop, die zooveel vermetele
stukken had bedacht en uitgevoerd, zag in oogen-
blikkelijk geweld geen heil. De waard immers,
Brogard, was np Chauvelin's hand. En één schreeuw
van Chauvelin kon een gansche patrouille op de
been brengen, zoodat Blakeney overweldigd en
gevat zou zijn vóór hij de vluchtelingen helpen of
althans waarschuwen kon. Dit nu wilde hij er
niet op wagen. Hij wilde die ongelukkigen helpen,
naar den overkant brengen. Want daartoe had
hij hun zijn woord gegeven, dat hij wilde houden.
Terwijl hij at en praatte, dacht hjj na en ontwierp
een nieuw plan.
Ik wist niet, Chauvelin, zeide hij joviaal i
ik wist niet dat gij van den geestelijken stand
wairt.
Ik - ahum ahum storterde Chauvelin,
vien de kalme onbeschaamdheid van dezen tegeu-
tander waarlijk van zijn stuk gebracht.
Maar pha ik zou u toch overal dade
lijk herkend hebben, man! zeide sir Percy, ter
wijl hij zich een tweede glas inschonk. Zoo'n hoed
ea sou taan heel goed en wel, maar het
gezicht verandert er niet door, en de houding
bljjft dezelfde ha.
Wordt vervolgd.}
DOOR