Dagblad voor Schiedam en
29ste Jaargang.
Zaterdag 17 Februari 1906.
No. 8434.
EERSTE BL JIi
Algemeen Overzicht.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
kost voor Schteda mdda?,e*'Jks' uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
week 10 centt Per 3 ma,anden POT maand 45 cent en per
Afzonderlijke n PCT PoSt °r Sekeel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Aizonaerüjke nummers 2 cent.
straat aanoen.0men aan ons Bureau: Boter-
t Je Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
Bit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad,
17 Februari.
ZWEDEN.
Op raad zijner doctoren, vertrekt de Koning 21
rU!n naar KaaP Martin, vanwaar hij in Mei
«aar Zweden terugkeert.
b °P u lieenreis zal koning Oscar een kort
°ek brengen aan keizer Wilhelm.
DENEMARKEN.
wf-ru' overschot van koning Christiaan
naar ng!Ster Van de Paleiskerk te Kopenhagen
Het station overgebracht in pleehtigen stoet.
uit .1 treUrd'enst werd de k'st door officieren
uit de kerk gedragen.
dan ,tre!lrsaluul werd gegeven en de klokken wer-
o geluid. Menschenmassa's stonden in de straten,
reenigingen waren aan de kanten geschaard,
verai was rust en stilte. Toen de stoet voorbij
g, ontblootte ieder het hoofd. Om 1 uur kwam
S aan bet station aan. De lijkkist werd in
en waggon gedragen. Daarna reed de trein af
naar Roskilde.
ie Roskilde kwam de trein met het stoffelijk
\ersc ot des Konings om 3 uur in den namiddag
n. Met groote plechtigheid werd het lijk naar
Ue Domkerk overgebracht. De lijkkist werd door
icieren de kerk binnengedragen, waarna een
P chtige lijkdienst werd gehouden. Na afloop
nier van zijn de vorstelijke personen, die de plech-
•g leid bijwoonden, naar Kopenhagen teruggekeerd»
RUSLAND.
Uit Moskou wordt aan de Times gemeld, dat
het daar opnieuw gist onder de werklieden, ten
gevolge van oneenigheid met de patroons. Er
worden geheime vergaderingen gehouden, en men
1 engt geld bijeen om voorbereid te zijn op een
Werkstaking in het voorjaar.
Twaalfhonderd spoorwegbeambten zijn ontsla
gen of in hechtenis genomen wegens medeplich-
gheid aan de jongste onlusten.
correspondent te Petersburg seint, dat er
j a 18 van het zenden van troepen naar Fin-
wnrH Zulk een maatreSel zou echter genomen
toe 16I1i, Ult vrees dat de socialisten aldaar hun
stQVUC,t nemen tot geweld, ten einde algemeen
Ven t te verkrÜgenen niet toegeschre-
moeten worden aan terugkeer naar het stelsel
v*n Bobrikof.
Generaal Linjewitsj seint, dat er rust
Wladiw t'k het Ie8er' tC °harbin' TsJita en
Veel grondeigenaren in Rusland verkoopen hun
öOederen, uit vrees voor boerenonlusten in het
voorjaar.
Op het goederenstation van den Nikolaas-
Poorweg te St. Petersburg is bij het ontladen
h een wagen, een uit Wladiwostok aangevoerde
fiU op den grond gevallen, waarop een ontplof-
DQg volSde- Verscheidene personen zijn gewond,
wagen geraakte in brand, doch de brand werd
i'g g<dduscht. Bij een ingesteld onderzoek is
ëOleken dat de wagen geheel en al met ontplof,
oare stoffen gevuld was.
v De teruf torting van de onder den invloed
van de omwentehngsbeweging aan de spaarkassen
onttrokken ïnleggelden, neemt meer en meer toe.
n de eerste week van Januari overtroffen de
stortingen de uitbetalingen slechts met 300,000
joebel, terwijl in de laatste week dit verschil een
rao van 22,537,000 roebel bereikte. Gedurende
38 7Rlieele maand Januari bedroeg het overschot
,768,000 roebel tegen iets minder dan 8,000,000
el in Januari 1905.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uitersH,
Ujke overeenkomsten aangegaan.
bil-
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
FRANKRIJK.
rnp.Ub°.St 13 8ekozen tot president van den Senaat
et 244 van de 246 stemmen.
PARIJSCHE KRONIEK.
(Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 3-16 Februari 1906.
der V.ruar ,°f het °penliJk en werkdadig verzet
a io teken tegen de eerste toepassing der
schandelijke scheidingswet, de inventarisatie der
kerkelijke goederen, gerechtigd is, wordt in de
bladen van alle richtingen besproken en opmer
kelijk is het, dat zij die de macht hier in handen
hebben, meestal zonen van overweldigers en
parvenu's van den opstand, thans de vurigste
verdedigers der wetten geworden zijn, welke zij
maakten ten voordeele van wetten welke zij zelf
vroeger verkrachtten.
Deze vraag of men recht heeft aan onrechtvaardige
wetten weerstand te bieden is door den H. Thomas
van Aquine bevestigend beantwoord. «Alle onrecht
vaardige wetten zjjn niet verplichtend voor het
»geweten", verklaart hij in zijn (Summa-th quest
XCVI 5) waar hij dit breedvoerig uiteenzet.
De bekende theologant, de abbé Gayraud, schreef
in de Univers van 5 Februari over de scheidings-
wetten"Ja de wet van 9 December is onrecht
vaardig. Indien zij aan de Kerk al eenige
vrijheden,sinds lang verloren, terug geeft, zooals
de vrijheid in de geestelijke benoemingen en der
synodale vergaderingen, vrijheid van zelfsregeering
en bewindvoering in de parochiën en diocesen,
indien zjj het gebruik der kerken en de uitoefening
van den eerendieiist toestaat, en de overgang van
het eene regime tot een ander helpt tot stand
komen, door pensioenen en tijdelijke vergoedingen
aan de geestelijkheid te verstrekken, kunnen wij
niet vergeten dat zij ook den afval van den staat
van eiken godsdienst en het officieele atheïsme
voltooit, dat zij de nationale begrooting van eere-
dienst afschaft, dat zy een belangrijk gedeelte der
geestelijke eigendommen en goederen confiskeert,
zooals de bisschoppelijke paleizen, pastoriën 'en
seminaria enz. dat zij de kerkbesturen en de
pastoors van een gedeelte van wat zij in legaten
en geestelijke fondatiën bezitten, berooft, dat zij
de pretentie heeft aan de Kerk eene administra
tieve organisatie op te dringen waarvan zij niets
afweet, dat zij politiemaatregelen en exceptioneele
straffen uitvaardigt en ten slotte dat zij een
verbond, het concordaat, zonder eenige rede en op
eene beleedigende wijze voor den H. Stoel, ver
breekt. Al deze ongerechtigheden verklaren en
billqken de verbittering der Katholieken. De
inventarisatie doet dit in 't bizonder. Volgens de
wet is t slechts eene eenvoudige opname zonder
eenige intentie, doch voor de Katholieken is 't
bepaald een preludium voor eene aanstaande
berooving der kerkbesturen, aan wien men
volgens de aanwijzingen der inventarissen,
zal ontnemen eerstens, de goederen van den
Staat afkomstig, welke door geen godsdienstige
fondatiën belast zyn en vervolgens de losse en vaste
goederen, eene bestemming hebbende welke niet
met den eeredieast verbonden is. Hebben de
Katholieken niet te vreezen, dat deze eerste op-
schrqving der goederen, tengevolge der wet
geschied zijnde, niet de voorlooper van de alge-
meene confiscatie zal worden, reeds door de orga
nen der Vrijmetselarij geëischt En dan no"
door wien zijn die kerkelijke goederen, welke dè
Staat doet opschrijven, geschonken of daargesteld
Alleen door vrijwillige bijdragen der geloovigen
Aan wie behooren zij dan in rechten toe, zoo niet
aan de collectiviteit van het Christenvolk van
elke parochie Met welk recht doet de Staat zulk
een inventaris opmaken
Deze abbé Gayraud en de abbé Lemire zijn de
twee priester-afgevaardigden, die zich aan de
Republiek geialieerd hadden, doch daarom zeker
nooit iets in de Kamer hebben kunnen verkrijgen
en tot die groep Katholieken behooren, die met
nu ruim 25 jaren alles wat tegen de Kerk gedaan
werd in lijdzaamheid te verdragen of op plato
nische manier er tegen te protesteeren, den toestand
gemaakt hebben zooals hij thans geworden is.
De weerstand welke de Katholieken nu sedert
eenige weken in Parijs en in Frankrijk tegen de
uitvoering van onrechtvaardige wetten zoo kranig
en moedig geboden hebben en blijven bieden"
heeft de regeering en iedereen verbaasd. Wat de
Katholieken verdedigen zichDat was iets zoo
onverwachts, dat de parlementairen zoowel van de
linker- als van de rechterzijden nog niet van hun
verbazing bekomen zijn en zelfs in vele sacrestiën
had men daar nooit aan durven gelooven. De
beweging was zoo spontaan,, dat de loges niet
konden begrijpen, hoe die lankmoedige Katholieken
nu eensklaps beginnen terug te slaan. Nu roept
de heele bende van vervolgers de wetten en de
muiaire machte» tot haar ,hulp Qm die zootang
gesarde opstandelingen te knevelen en tot zwijgen
te brengen.
De jacobijnsche bladen V Aurore, le Radical,
la Lanterne, V Action enz. wedijveren in hevigheid
en hun gal stort zich in woeste artikelen uit, de
regeering sommeerend aan den clericalen opstand
een einde te maken. Die communards, die door de
revolutie op de barricades het bewind bemachtig
den, hebben nu hun rol van verdedigers der
wetten zotf ernstig opgenomen, dat men met hun
gewetenloosheid zoude spotten, indien men niet
wist tot welke wreedheden zulke staatkundige
draaiers in staat zijn. sSlaat er op, ontrooft en
verbanthuilen zij tegen de beangste en onder
danige ministers.
In de hierboven bedoelde Fransche en ook in
vele liberale bladen van het buitenland worden
de feiten, welke bij de inventarisatie plaats grepen
sysmatisch ten nadeele der Katholieken en dus
geheel bezijde de werkelijkheid, weergegeven, ten
einde de wereld te doen gelooven dat het een
staatkundige clericale beweging is alleen op touw
gezet om bij de aanstaande verkiezingen dienst
te doen.
Wij kunnen niet sterk genoeg tegen deze op
zettelijk vervalschte voorstelling protesteeren. Het
zyn juist de nog praktiseerende, ware Fransche
Katholieken, die zonder leiders hoegenaamd, ein
delijk besloten zich niet langer te laten belasteren,
bestelen en ringelooren. Alle standen zonder
onderscheid namen in de verschillende wijken van
Parijs en in de departementen de verdediging der
kerken op zich, de slagen evenmin als de
gerechtelijke vervolgingen, boeten of gevangenis
vreezende.
Ook voelt men zich wrevelig worden wanneer
men het Amsterdamsch Algemeen Handelsblad
lezende, daar die zelfde spottende, voor de Fran
sche Katholieken zoo krenkende toon der roodste
bladen terugvindt. Zijn Parijsche correspondent
schreef den 4de dezer dat de clericalen hem zijn
tegengevallen. Hij had een sterker overrompeling
der bisschoppelijke bevelen, een volksbeweging ver
wacht, doch dat is volkomen mislukt. Na een
paar blauwe builen en een paar strenge vonnissen
worden de dames en heeren voorzichtiger. De
kardinaal-aartsbisschop van Parijs heeft zijn roe
rige schapen de les gelezen. Waar en wanneer
verzuimt hij natuurlijk te zeggen, dit belet niet
dat hij maar doorschrijftDe bisschop is dus niet
te spreken, de provincie houdt zich in 't algemeen
kalm. De delftige katholieke bladen zijn rood van
schaamte en kwaadheid. De opstand in de kerken
is niet enkel de uiting van de beleedigde katho
lieke consciëntie. Arme adel van het oude Frank-
rp met uw aanhang van livrei-bedienden, bede
laars, stoelenzetsters en beursstudenten. En zoo
gaat hij steeds voort menschen aan te vallen die
hunne rechten zelfs met hun leven verdedigen en
ziet daarin niets dan een zwak clericalisme en
een weifelend geloof. Voor de strijdende Katho
lieken, altijd clericalen genoemd, zeker omdat het
geen joden zijn, niets dan hoon en voor den
Franschen adel, welke zich thans zoo fier gedraagt
en vooraan staat, niets dan laffe bespotting. C'est
ainsi qu on écrit l'histoire I
In zulke termen de beweging welke zich op
dit uur in Frankrijk voordoet weer te geven, be
wijst al van bitter weinig ernst en te veel par
tijdigheid om er langer bjj stil te staan.
In de Kamer hebben de Katholieken de regee
ring over deze inventarissen onbewimpeld de
waarheid gezegd, en de Parijsche afgevaardigde
Lerolle kon zich als vurig christen niet bedwingen
uit te roepen, dat de Katholieken, sinds jaren als
paria's behandeld, er genoeg van hebben.
In de Madeleine, waar de geloovigen reeds vier
maal weerstand geboden hadden, zijn Maandag
den 2de dezer de agenten der regeering met den
prefect van politie, Lépine, aan hun hoofd 's mór
gens om 6£ ure, er eindelijk in geslaagd de kerk,
welke eerst door de politie was afgezet, binnen
te dringen. De pastoor afwezig zijnde, wilde geen
der andere geestelijken er zich voor leenen de
brandkast te openen, zoodat deze met geweld
moest worden opengebroken. Deze nieuwe manier
om tot hun doel te geraken, begint echter heel
veel op inbraak bij nacht te gelijken. De bekende
teekenaar Farain is in de Figaro van Zondag er
alleraardigst in geslaagd dezen mallen toestand met
eenige trekken sprekend weer te geven. Op den
achtergrond ziet men de Madeleine, welke bestormd
woidt. Een «sergeant de ville" wil een gewapende
apache aangrijpen en vraagt hem »Wat kom je
•hier doen - Wel ik wilde jelui een handje
helpen Doux Pays.
Fidelius.
SPANJE.
De conferentie teAlgeciras.
De Daily Telegraph verneemt uit Alge'ciraiV
De vertegenwoordiger vajrt de Vereenigdè Staten
zon het beter vinden, het congres zoo spoedig
mogelijk te eindigen, zoodra blijkt dat er in da
hoofdzaken gaein overeenstemming is te krijgen.
Dat schijnt vrijwel de algenieefnje meaning.
ZUID-AFRIKA.
De Standard verneemt uit Johannesburg, dat
ettelijke manlnan van hivl-Ofed, o. ja., burgemees-,
ter Quin, verschillende partijen, ook het Volk,
polsen om gezamejniMjk een .verzoekschrift aan,
Hen Ko;ïi(:rjg te Echten om den grondslag van:
de verleende; grojnjdwiet ongewijzigd te laten.
De Tribune verneemt uit Johainpeëburg, dat
onder do burgerij het Verzot tegen, de partij der,
Randlords' toenjaemt, zooals ook blijkt uit de druk
bezochte Vergadering drie daar .Woensdag gehou
den i,s. toejuichingen vónd daar een rede van
Solomon, den; president van de beurs, die heftig
uitvoer tegen de kwaadaardige Randmagnaten,
wier gewetenlopze schraapzucht alles en, jallen,
ruïneert.
CHINA.
De Standard verneemt pit Now-YorkDe Ame-
rikaansche regeering (ontvangt dagelijks een me
nigte vragen /oan inlichtingen van menschen die
verwanten of betrekkingen in China hebben. Con
ger, de vroegere Amenkaapsthe gezajnt te Pe
king, is ook vjajn meening, dat er dapr ernstige»
•onkijstefa. broeien. Conger raadt aan, een vloot-
beliooging te houdjefn om de Chineazen Vrees' in
te boezemen. t
Volgens telegrammen pit Toikio- sporen de voor
naamste Japansche bladen Amerika ook aan om
krachtig tegen China op te treden, teneinde |een
ramp te vjoprkomen. De Asahi werpt het denjk-»
beeld op, dat Japan tusischejn' China en de Ver-*
eenigde Stiaibejn bemiddelend optreedt.
De Standard verneemt uit Sjanghai: De; Chi-
neeze)n hebben weer een zendangspoist aangéi
vallen, ditmaal te Agomgk'ing in de provincie'
AgsngWei, gelukkig zojnjder dat er leVens ver
loren gingen, ie Sjanghai vtormen zich een paar
nieu'we korpsen vrijwilligers, terwijl de gemeen
teraad een vterste(rkijU!g van de jpldtie met 500
Sikhs wenscbelijk acht.
PHILIPPIJNEN.
Die Times verneemt ujt Washington, dat dej
Amjerikaans'che regeering voortdurend troepen;
naar; (de Filippijnen zendt, ofschoon de Senaat
de kredieten, die minister Tai't daarvoor aange
vraagd had, nog niet aangenomen heeft.
Ned. buitengewoon gezantschap.
Reuter seint uit Kopenhagen
Het Nederlandsche buitengewone gezantschap
met vice-admiraal Roëll aan het hoofd is hier
gisterochtend aangekomen.
Typisch,
Wij lezen in de Stichtsche Courant onder dit
motto
«Minister Rink heeft twee Koninklijke Besluiten
uitgelokt ter vervanging van Besluiten die door
minister Kuyper mede-ondergeteekend waren.
Een der eerste daden van minister Rink was om
nieuwe voorwaarden te stellen voor het verleenen
van subsidie voor de schoolgebouwen van bijzondere
scholen. Die voorwaarden werden zeer verzwaard.
En thans verscheen een Koninklijk Besluit,
waarin wordt geregeld de voorwaarden, waaraan
bierhuizen en kroegen moeten voldoen om vergun
ning te verkrijgen tot verkoop van sterken drank.
Deze voorwaarden worden verlicht.
Den bestuurders van Christelijke scholen wordt
het dus moeielijker, den kroegbazen wordt het
gemakkelijker gemaakt I
Is het niet typisch
LJau UJ-J F
i ,f j
