Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
29ste Jaargang.
Vrijdag 16 Maart 1906.
[No. 8457.
MAROKKO.
feuilleton.
de GELOFTE.
Buitenlandscli Nieuws.
Staten-Generaal.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent °en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
bil-
De berichten, die in den laatsten tijd over de
conferentie te Algeciras inkwamen, begonnen ver
end te worden. Den eenen dag was de stand
'an. zaken gunstig en den volgenden dag werd weer
ericht, dat hij ongunstig was. Thans begint de
rokko-geschiedenis een beetje interessanter te
Worden door belangwekkende onthullingen van de
ln politieke kringen geziene Prester Lloyd.
Het blad vertelt
Achter het slepende houden der Conferentie
Tan Algeciras steekt een geheel gewone financieele
Zaak, waarbij de belanghebbenden den Franschen
taat voor hunne belangen spanden. Tot in het
j_a lnet hebben deze staatslieden hunne agenten.
et is een publiek geheim, dat Etienne, de te
genwoordige minister van oorlog, tot de meest
elanghebbende personen behoort. Hetzelfde geldt
v°°r het senaatslid Baragnon. Verder moeten ge
doemd worden St. Germain, senaatslid in Algerië,
benzoo Aynard, schoonvader van Jonnart, gou
verneur-generaal van Algerië. De jonge Aynard,
zwager en secretaris van Jonnart, is met den titel
^conseiler d'ambassade" aan den heer Révoil toe-
g^oegd geworden, om in Algerië de belangen van
e Compagnie marocaine, dat zijn dus de belan
gen zijns vaders, te verdedigen. De geldelijke
slangen van Etienne worden door Renaud, den
bezoldigden leider van de in Tandzjer verschij
nende Depêche Marocaine, behartigd. De genoemde
eeren zijn hoofdaandeelhouders van de Compagnie
niarocaine, in welker belang de geheele, met de
vredelievende verovering in het vorige jaar be
gonnen, Fransche Marokko-veldtocht, ondernomen
*s- Tot nu toe staan de zaken in elk geval zoo,
"at men niet weet of het verantwoordelijke ka-
met dan wel de Compagnie marocaine de politiek
van Frankrijk in Algeciras vaststelde. Rouvier zelf
Was noch is betrokken bij de Compagnie maro
caineEtienne's gezelschap in het kabinet was
em reeds lang onaangenaam.
De Vossische Zeitung merkt naar aanleiding
Lan deze onthullingen op, dat de nauwe betrek-
lngen tusschen de Compagnie marocaine en in-
oedrijke staatslieden veel doen begrijpen, wat
o nu onverklaarbaar scheen. Dit heeft betrekking
pe re8eer»ng, die met Rouvier is gevallen. Nu
hoPïUrgeS aan hGt W00rd om te in
t„_ r? hy zmver zakelijke invloeden zal weten
zjjde te stellen, invloeden, die voor zijn voor-
gangers in de Marokkaansche kwestie den te vol
gen weg afbakenden.
RUSLAND.
De ministerraad heeft den minister van Binnen-
landsche zaken opgedragen, zijn bijzondere aan
dacht te wjjden aan die omstandigheden, welke
wijzen op de mogelijkheid van anti-semitische
onlusten, opdat te rechter tijd daartegen opge
reden zal kunnen worden. De minister moet
den gouverneurs-generaal en den gouverneurs be-
29)
in r°nn wiJ te Kilsyth aankwamen, was de markt
der gang" De nauwe stl-aten geleken op mod-
r Stolen, want het had den ganschen nacht ge-
hnhki' en de wa£ens en bet vee hadden het
bra a ge P^veisel bedekt met een dikke brij. Wij
op C ltfn Paai"d en sjees in de beste uitspanning
had en nadat ih Andy aan zijn eigen fortuin
overgekten, slenterde ik de stad in, om zoo
thd 7rnoge'^b een paar uren te slijten tot het weer
ou geworden zijn om terug te rijden,
drukt a'ende bereikte ik het centrum van de
Pand 6marktplein. Hier scheen een waar
loeipnd101?"11?1 'osgebroken een helsch concert van
Wende koebeesten, blatende schapen enschreeu-
Woestt var.kens alles nog overstemd door het
baar fiif^tlGr Ian de drijvers en boeren, die blijk-
binnen L de vroegte meer whisky naar
kalme hak ai'- vereenigbaar was met eene
tnii een U ng van zaken- ïerwij'! ik met moeite
men we8 ,baan.de door de woelende en joelende
schoifd6' v ik eensklaps een hand op mjjn
cnouder, een welbekende stem klonk in mijn
ï!Wj en toen ik mjj omkeerde, bevond ik mjj van
velen geven tot het nemen van maatregelen om
uitspattingen op groote schaal, tegen de Joden
gericht, te beletten.
DUITSCHLAND.
Naar aanleiding van de op handen zijnde tweede
lezing van de begrooting voor buitenlandsche
zaken, waarbij een redevoering van Bülow over
den buitenlandschen toestand verwacht wordt,
geeft de Reichsbote een buitengewoon heftig
artikel tegen Bülow, wat met het oog op de-
gewichtige plaats, die de Reichsbote in de con
servatieve pers en partij inneemt, wel eenige aan
dacht verdient. De Reichsbote somt op wat ge
durende den tijd, dien Bülow aan het bewind is,
in de buitenlandsche politiek zoo al verkeerd is
gegaan en weigert de gebruikelijke verontschul
diging aan te nemen, dat de tegenwoordige
moeilijkheden een gevolg zijn van vroegere mis
slagen. Sedert vjjf en een halt jaar leidt Bülow
de politiek van het rjjk, en als hij in dit tijds
verloop niet de uitwerking van de fouten zijner
voorgangers heeft kunnen opheffen, dan rijst de
vraag, of hij dat wel ooit zal kunnen. Maar er
zijn menschen, die den tegenwoordigen toestand
als een gevolg van zjjn eigen politiek van gemoe
delijke misleiding van zichzelf en van anderen,
beschouwen. De Reichsbote acht een grondige
hervorming van de Duitsche diplomatie, ook in het
buitenland, dringend noodzakelijk. Deze heeren
worden naar oud gebruik nog altijd uit zeer
exclusieve kringen genomen, zjj zijn in het buiten
land even exclusief in hun omgang en weten
derhalve nauwelijks wat in landen, waar de
openbare meening een groote rol speelt, om hen
heen voorvalt. Andere regeeringen nemen hunne
vertegenwoordigers uit de meest verschillende
burgerlijke beroepen, zien daarbij op degelijkheid
en varen daarbij beter. De Reichsbote, die advo
caten, geneesheeren, journalisten enz. voor even
bruikbaar houdt als personen van ouden adel en
gewezen officieren, voor wie de diplomatieke
posten niet ais sinecures bewaard moesten worden,
eischt, dat de regeeringsgezinde partijen in den
Rijksdag bij de behandeling van de begrooting
weer niet alleen aan de sociaal-democratie de
scherpe critiek zullen overlaten.
Seely weigerde de motie terug te nemen, die
ten slotte verworpen werd met 296 tegen 56
stemmen. De minderheid werd gevormd door de
radicalen en de arbeidersafgevaardigden.
De sterkte van het leger, zooals deze in de
begrooting is vastgesteld, werd daarop goedge
keurd.
FRANKRIJK.
Volgens de Figaro bestaat het plan, dat de ko
ning van Spanje, die een bezoek gaat brengen aan
de prinsessen van Battenberg te Osborne, op de
been- of op de terugreis Parijs zal aandoen, om
een visite te maken bij president Fallières.
ln de Zitting van de Fransche Kamer van
gister werd de Marine-begrooting behandeld. Mi
nister Thomson bepleitte den aanbouw van 6
kruisers, en een aantal torpedobooten en onder-
zeëers. Vooral moest z. i. Frankrijk in het aantal
onderzeëers den baas blijven.
ENGELAND.
Bij de beraadslaging gister in het Lagerhuis
over de begrooting van oorlog heeft de liberale
afgevaardigde Seely gevraagd, de sterkte van het
legei met 10,000 man te verminderen. Haldane
spiak zijn sympathie voor de beschouwingen van
Seely uit, maar hij weigerde zich borg te stellen
voor eenigen afzonderlijken bezuinigingsmaatregel,
gehad dSn V°0r V°lledige overweging had
deNnohridureaberaadSlaging Zdde Bannerman, dat
de politiek der regeering een politiek van vrede
vanSPWbatmheid WaS' °mdat dat Was een P°litiek
deed k 6n Vatl voor'brengende kracht. Hij
deed een beroep op Seely om zijn motie in te
trekkenhn zeide, dat de
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Reuter seint uit Budapest
De regeering verklaart in een communiqué, dat
zij den Koning niet zal voorsteilen, de verkiezingen
tc doen plaats hebben, dan in het geval op het
oogenblik, dat een stellige verbetering in den toe
stand genoeg waarborgen zal opleveren, om haar de
meening te veroorloven, dat het bijeenroepen van
het parlement geen algeheele omverwerping van
de publieke orde en ineenstorting van het prestige
van den staat zal* na zich sleepen.
De feestelijke herdenking van den dag,
waarop de proclamatie van de constitutie van 1848
verscheen, heeft in Oostenrijk gister plaatsgehad.
Een groot aantal vereenigingen heeft kransen
gelegd aan den voet van het monument van de
Vrijheid en van den dichter Petoffi. Hier en daar
hadden vergaderingen plaats, maar nergens werd
de orde verstoord.
!J _L
ITALIë.
In de Kamerzitting van gister besprak.de onder
staatssecretaris van het ministerie van buitenland
sche zaken, in antwoord op een interpellatie, de oor
zaken en gevolgen van de vloot-manifestatie in
Turkije, ten einde de financieele controle over
Macedonië te verzekeren.
Hij verzekerde, dat het incident de goede ver
standhouding tusschen de Italiaansche regeering
en de Porte niet heeft verstoord.
trouwen .„UienUe, d.n See,, ZT'
S8pS£l„r.'0t "ansezicl" met PU» 'oh» Croly,
van zijn begroe-
bevuld* mVt «i;ïi7" ~v en zyn schoenen
oevum met slijk. Naar het joviale van zijn begroe
ting te oordeelen, voelde hjj zich in deze landelii-
ïUkte va,n boeren' handelaars en vee volkomen
op zyn gemak. Zij rond gezicht ctraai
terheid en 't OPunn straalde van mon-
terneid, en t scheen hem oprecht eenoee-en te
doen, mij te ontmoeten. genoegen te
Gij hebt pater Anthony er bovenon gehol
pen, dokter, zeide hij. Daar dank ik u voor. Mag
ik u een shmfter* aanbieden g
debtnSlneg de, ui,tnouodlgln8 niet af en wij wan-
de herberg' WU vonden het lokaal
rfen?P7n ,r an0g eea heelen h0°P volk voor de
deur. Zoodra de priester verscheen, werd hij door
allen verwelkomd. Zelfs de schooierigsten hadden
een «goeden morgen' 1 voor zijn eerwaarde en voor
het eerst begreep ik waarom pater John onder
zijn volkje zoo populair was.
Hij was met allen bevriend en voor de gering-
sten van zijn kudde had hij een hartelijk woord.
In een aangrenzende kamer zat een rentmeester,
om van de armzalige pachtboertjes de huurpen
ningen te innen. Velen konden of wilden niet be
talen en zonder de tusschenkomst van pater John
zouden zij aan den weg zijn gezet, om te verkleu
men en te verhongeren. Maar de pa-toor deed een
De lokale benaming voor een glas anvervalsch-
ten whisky.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 14 Maart.
Arbeidscontract.
Op het artikel betreffende de collectieve ar
beidsovereenkomst, zjjn amendementen voorge
steld door de heeren Aalberse en Schaper.
De heer van N i s p e n, op den voorgrond stel
lende dat een algeheele regeling van den collec
tieve overeenkomst en het Arbeidscontract op dit
oogenblik geheel onwenschelijk is, bestrijdt het
amendementAalberse als te ingrijpend. Ook het
amendementSchaper bestrijdt spr.
goed woord voor hen, terwijl hij hun tevens de
les las en met een «God zegene u, eerwaarde"
keerden zjj verblijd naar hun krotten terug.
Wij hadden onzen «shnifter" genotenen waren
op het punt om de herberg te verlaten, toen er
een persoon binnentrad, dien de pastoor met een
eigenaardigen glimlach verwelkomde. Het was een
korte, gedrongen man, met een rood gezicht en
grove trekken. Hij droeg een grijs jachtpak, van
onder tot boven bespat met modder, en een kar-
Rg'toe1 hand knikte den Priaster vrij pos
Hoeden middag, pater John, zeide hij, met
heesche stem. Zie, ik zocht juist naar u. Ik heb
namelijk het oog op een merrie van dien schavuit
Rory Hornes en ik wilde wel dat ge het beest
eerst eens bekeekt. Wilt ge even meekomen
Maar eerst zullen wjj er eentje pakken.
Zich tot mjj wendende, met eea allerguitigst
gezicht en een geweldig knipoogen zeide de pastoor
Mag ik de heeren eens aan elkaar voorstellen En
vooi ik er een woord had kunnen tusschen bren
gen, had hjj z(jn dikke hand op mijn schouder
gelegd en schetterde hij met komieke plechtig
heid Mulligan, hier ziet ge iemand, die aan zijn
pink meer waard is, dan gij aan het heele lichaam
mettegenstaande hjj een Engelscaman is. Mul-
ligan, giftmenger, dit is dokter Sutherland
Mulligan 1 Dit was dus mijn confrater de
plaatseljjke Esculaap, die gezworen had mij den
nek om te draaien. Door deze ontmoetiug niet
weinig geamuseerd, stak ik rnjju hand uit en zeide
Ook de heer van Idsinga bestrijdt het op
nemen in deze wet van het instituut der collec
tive overeenkomst.
De minister van Justitie beaamt, dat
van regeling van het collectief arbeidscontract
geen sprake kan zjjn. Het eenige wat men doen
kan is het te erkennen. Spr. heeft het contract
in de wet gedefinieerd. De uitdrukking »van toe
passing zjjn" heeft spr. voorbedachteljjk veranderd
in «gebonden zijn", wijl de eerste term voor tal-
rjjke uitlegging vatbaar is. Hoever nu die gebon
denheid gaat, hangt geheel af van de statuten der
vakvereeniging Spr. is het eens met den heer van
Nispen, dat het amendementAalberse niet in
het kader van deze erkenning past; het gaat, hoe
billijk misschien ook, voorhands te ver. Tegenover
het amendementSchaper verdedigt spr. het arti
kel, en legt er den nadruk op dat rechtspersoon
lijkheid voor de contracteerende vereeniging noodig
is. Bij art. VI van het ontwerp zal de Regeering
een bepaling voorstellen, dat de vakvereeniging
kan tusschenkomen in het geding over een arbeids
overeenkomst, zonder dat de gewone formaliteiten
daarbjj in acht genomen worden.
De heer Heemskerk, zich wel kunnende
vereenigen met het Regeeringsartikel, had daar
tegen echter het bezwaar, dat niet blijkt hoe
iemand gebonden zal zijn aan een collectieve
arbeidsovereenkomst.
De heer D r u c k e r verklaart namens de com
missie van rapporteurs, dat het amendement
Alberse wettelijk niet toelaatbaar is. Het amen
dementSchaper bestrijdt spr., omdat het systeem
van nietigverklaring, daarin bedoeld, verre over
schrijdt de grenzen, die men zich op dit oogenblik
moet aanleggen. Ten aanzien van het begrip «ge
bonden zjjn", zegt spr. dat 't hier niet wil zeggen
verbonden volgens het verbintenissenrecht, maar
meedoen aan een collectieve ar
beidsovereenkomst.
Na repliek van de heeren Aalberse en
Heemskerk wordt wegens afdeelingswerk-
zaamheden de vergadering verdaagd tot beden.
Offlcieele berichten.
Bij Koninkljjk besluit is benoemd tot ridder in
de orde van Oranje-Nassau, de zeer eerw. heer
H. H. Bergmann, pastoor te Houten.
1 v*: J Ldii i-l'ii [ill
Rijksmiddelen.
In de maand Februari hebben de gezameljjke
middelen opgebracht f9,173,598 in 1905. Over de
twee maanden is de vermeerdering geklommen
tot f 810.949 en zulks niettegenstaande het succes
sierecht ongeveer 4 ton minder opleverde. Bjj het
2/12 der raming is de totaalopbrengst bijna 5
millioen ten achter, hetgeen ongeveer alleen op
rekening komt van de directe belastingen, die in
de eerste maanden van een belastingjaar altjjd
weinig inkomen.
l i LiUJi Ijl
Exameus.
De 5e algemeene vergadering van de Vereeni
ging Vereenvoudiging van Examens en Oaderwjjs
zal Dinsdag 17 April te Utrecht gehouden wordeu.
Van de afd. Rotterdam komt het volgende voor
stel aan de orde
Er worde een zoo volledig mogelijk onderzoek
ingesteld naar de wijze van examineeren voor de
onderwjjzers-akte en voor de hoofdakte, ook door
heel gemoedelijk.
Hoe gaat het, dokter Mulligan Hoogst aan
genaam, met u kennis te maken.
Maar Mulligan ging er niet op in. Hij keek
eens naar mjjn uitgestoken hand, maar deed geen
teeken om de zjjne er in te leggen. Waarop de
pastoor de rol van bemiddelaar aanvaardde en
in minder dan vijf minuten zwoer hjj mjj eeuwig
durende vriendschap.
XII.
Dokter Mulligan had, toen wjj eindelijk de her
berg verlieten, den nationalen drank volop eer
bewezen. Hij scheen nu de merrie geheel vergeten
te zijn, maar zjjn vriendschap was voor mij zoo
zeer aangewarmd, dat hjj niet ophield of ik moest
bjj hem bijjven eten. Het buis waar hij woonde,
stond in een zjjstraat. Het was een wonderlijk en
waggelig soort van gebouw, half stal en half wo
ning, en ik bemerkte al opoedig, dat de stal beter
dan de woning was, want de dokter, die oorspron
kelijk veearts was geweest, had voor zijn ouda
praktijk meer hart dan voor de nieuwe.
Toen wjj binnentraden, meende ik dat hjj mjj
in de tuigkamer had gebracht, want ik zag niets
dan zadels, stjjgbaugels en gebitten. Maar weldra
ontdekte ik tusschen dezen rommsl een tafel en
eenige stoalen. Het aangenaimste van deze eet
kamer was wel, dat er een flink vuur brandde.
(Wordt vervolgd!.
k i
J