Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
ZjÜERS te ~blad.
De Singelkerk.
29ste Jaargang.
Zaterdag 12 Mei 1906.
No. 8505.
Officieele Berichten.
Verlofgangers yan de Militie.
Kennisgeving.
CL
gymnasium te Schiedam.
Buitenlandscli Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverreeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
bil-
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
geïllustreerd Zondagsblad.
INSPECTIE
Ar DER
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Dezien het besluit van den heer Commissaris
®r Koningin in de provincie Zuid-Heiland van 26
Jl-, A. no. 1207 (2de afd.) prov. blad no. 47
brengen ter kennis van belanghebbenden:
dat de inspectie over de verlofgangers der militie
e land, binnen deze gemeente zal plaats hebben
op MAANDAG 11 JUNI 1906,
des voormiddags ten ure,
°P het terrein achter het gebouw de St. Joris
°j 8311 bet Doeleplein
dat aan voorschreven onderzoek behooren deel
e uemen, en daartoe mitsdien bij deze worden
°Pgeroepen om op bovengemelden tijd en plaats te
^erschjjne», al de verlofgangers der militie te
and, die in het genot gesteld zijn van onbepaald
verlof, ongeacht de lichting waartoe zij behooren,
®j, uitzondering van hen
die om een of andere omstandigheid vergunning
lebben verkregen de inspectie te ondergaan in
november of December van dit jaar
die in dit jaar uit anderen hoofde dan krach-
ens eene strafbepaling onder de wapenen zijn
nITtnst ,lC4rufefd zVn dit jaar krachtens
onder i'409 °f art 111 Militiewet 1901
j- wapenen te komen of in werkelijken
dienst te worden geroepen
die in dit jaar bestemd aijn om bjj de land
weer over te gaan of reeds daarbij zijn overge
gaan
die krachtens art. 113 der militiewet 1901 van
den werkelijken dienst zijn ontheven of die krach
tens art. 114 dier wet in het genot zijn van uitstel
van eerste oefening of van verblijf onder de
Wapenen; en
dat ook ter inspectie moeten opkomen de mili-
Hiens, aan wie vergunning is verleend om zich
"uiten 's lands op te houden, tenzij hun te ge-
MJkertjjd of afzonderlijk vrijstelling of uitstel van
a.
b.
ue inspectie tot een nader tijdstip is verleend.
Strekkende voorts tot informatie
dat de verlofgangers, volgens art. 127 der
der militiewet 1901, ter inspectie behooren
te verschijnen IN UNIFORM GEKLEED, en
voorzien van de kleeding- en uitrustingstuk
ken. hun bij het vertrek met verlof mede
gegeven, van hunne zakboekjes en van hunne
verlofpassenen
wn a V0'Sens art. 117 der genoemde wet,
niet n 8eacht onder de wapenen te zijn,
i .a]'een gedurende den tijd, dien het
meen on^erz°ek duurt, maar in het alge-
zoodat Wannefrr ZÜ in uniform zijn gekleed,
zich .d]e..ongeregeldheden plegen of
gaan n rÏJven schuldig maken bij het
bestem^#ar de Plaats voor het onderzoek
naar v. purende het onderzoek en bij het
epstroifUlS eereD> te dier zake zullen wor-
het R v°lgens het Crimineel wetboek en
krii.»..6?! ment van krügstucht voor het
5k lande> bü gemeld art. 117 toe-
verklaard,
«elanghebbenden
worden
door
er bovendien op
PERSOONLIJKE
«rtm hi'ert. d™
Eesc,li'd' h,t
1
Bur
irotmeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE, W. B.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
zal
plaats hebben.
in het begin van
Juli öBUUenclen worden verzocht zich vóór
a,s' aan te melden bij
Dr. C. J. VINKESTEYN,
1906. Gy°""ed0r-
1881
Bei ,d,ag
van heden mag zeker voor het ka-
12 Mei - 1906.
thor b cUl nt
ten ^cbi«tam een peer gedenkwaardige hee-
schorm en"lw'ut'g hs het geleden, dat de
ïttwetUr C UAn den tegel, een bouwkunstig
je dooi Bisschop Snickers' hand tot
den dienst des Allerhoogsten wérd gewijd. Een
kwart eeuw is voorbijgegaan sinds in het mid
den van, lh,et Singelkwar.tier dit brandpunt van
het katholieke levten werd gesticht.
W;at was er tal niet voorafgegaan eer het zoo
ver eindelijk was (gekomen! Het geheele Sin
gelkwartier, vroeger burgerlijk behoorende tot de
aemeente Mathenesse, toén nog door de Broers-
v'estgracht van het overig deel der stad ge
scheiden, behoorde tot de parochie van 0\ ei
schic. Natuurlijk gingen do geloovigen in den
regel niet daar iter kerk, maar toch met Pa
sohen, doopen, aannemen, (trouwen en bedie
nen moest men de parochie erkennen, en dat
Igaf over t' geheel, vooral voor de minvermo
genden, groot bezwaar. Eindelijk kwam tijdens
de herderlijke bediening; Van pastoor Frentrop
met de parochie ,v!an Overschie eenè schikking1
tot stand, waarop die parochie het deel onmid
dellijk grenzende aan de gemeente Schiedam,
aan de St. Jansparochie aldaar afstond onder
beding, dat bedoelde parochianen nog vijf jaar
lang hun oud-parochie ybor dat verlies scha
deloos zonden steilten.
Nu waren de katholieke bewoners Van faejt
Singelkwartier in zoover gebaat, dat zij niet meer,
soms meermalen in het jaar, den weg naar kerk
of pastorie te OVerschie behoefden op té gaan;
maar m'et de uitbreiding der stad juist aan, dien
kant, toen, .een geheele bijstad ontstond op par
ticulieren grond van Mathenesse, ontstonden weer
nieuwe nooden en behoeften. De weg naai de
kerken resp. .aan de Lanjge en de Niéuwe Ha
ven, was velen Singelbewoners, vooral hun, die
uit No orders t raat en Stationiatraat kwamen,
toch wel wat te Ver; buitendien, waren die kerken
ook met hen, die de parochie van Reithel en
Spaland aan de Frankelands-gemeente had moe
ten afstaan, meer dan Vol.
Dit begreep een edel vroom katholiek echt
paar in het Singelkwartier maar aï te wel, en
toen de heer Jan van der Burg Jzn. een groot
deel Van zijn land aan de p'arochie, wier kerk
meester hij was, had afgestaan, was de grondslag
voor de nieuwe ikërk aan den Singel betrekke
lijk gelegd. Voor een ondernemend man alia wij
len pastoor Van Wees, Van de Sft. Janskerk,
zich in die dagen toonde, golden de Verdere
moeilijkheden niet. De kerk, naar het ontwerp
v!an den bekwamen architect, den heer E. J.
Margïij, door den heer C. A. Zanini, firma Wed.
G. Camesi ,en Comp. te Rotterdam, gebouwd
werd in zuiver dertiend' eeuwsth gpthiek opge
trokken in den kruisvorm met omgaande zijbeuk
in het priesterkoor, waardoor 'gelegenheid tot het
plaatsen Van vijf altaren werd gegeven. Met
oVervloedig steen- en, beeldhouwwerk versierd,
met. aanwending van verschillende steensoorten,
natuursteenen gewelven, en gedragen door zes
tien prachtige marmeren kolommen uit een steen
gehouwen, zoogen. monolythen, mag zij een ju
weel Van houwkunst jalleszins genoemd worden.
De familie, die als' den grondslag legde voor
deze schoone kerk, een waarvan de weerga in
verren omtrek niet gevonden wordt, liet zich
ook Verder niet. onbetuigd. Nog tijdens den bouw
Van de kerk schonk de heer Jan van der Burg
Arn.zn. („Oom Jan"), wien ook de. Frankelands-
toren zijn aanzijn dank't, niet alleen den bo
venbouw' van den toren, maar ook de drie zich
daarin bevindende kapitale klokken, later ook
het uurwerk en het orgel vöor het koor in den
toren uitgebouwd. Een marmeren gedenk
steen in het portaal ,der kerk aangebracht, be
waart Voor het nageslacht <le gedachtenis aan
dien edelen weldoener.
Nog' andere geschenken mocht de kerk reéds
dadelijk bij hare opening ontvangen. Op het
kruispunt der kerk staat ,een sierlijke houten
middentoren. Zij bevat een fraaien welluiden
de klok, het Angelusklokje, door wijlen den heer
J. H. Rozestraten en echtgenoot© aan de kerk
geschonken.
Een andere v'romë weldoenster toonde hare
offervaardige liefde Voor de H. Eucharistie, door
Voor de stoffeering en versiering van de H. Sa
cramentskapel, nabij dé sacristie, een belang
rijk bedrag beschikbaar te ptellen.
De groote weldoener, die door zijn eerstè gift
als de stichter der .ke.-k mag aangemerkt wor
den* èlieed zich nog yerder als haar krachtigen
steun kennen. Hij schonk belt prajehtig hoog
altaar (evenals de Communiebank van fijne witte
Caensteen), voorstellende, de .vijf droevige gèhei-
men van dén A. H. Rozenkrans. Een zij
ner meest geachte familieleden, de héér WA.
van der Burg1, schonk op zijn 85sten verjaardag
den tegenwoordigen fijn in hout besneden preék-
stoel, zooials een opschrift beneden de kuip
vah den, stoel duidelijk vermeldt.
Uit Vrijwillige bijdragen, door de godsvrucht
der geloovigen gestort, werden de altaren van
dc-n H. Jozef en ,den H. Antonius .gesticht, ter
wijl de St., Liduina-kapel ,aan de godsVrucht van
een enkelen weldoener haar aanzijn dankt.
De geachte familie, wier naam onafscbei'ten-
lijk (met de kerk .verbonden zal blijven, 'was
voortdurend op liaar onderhoud bedacht. Toen
het scheen dat het kerkbezoek lijden zou on
der den invloed van het ruwe seizoen, kwam
de centrale verwarming, die ,deze kerk in den
winter zoo bijzonder aangenaam maakt.
Zoowel in leven, pfs bij. sterven bleven de
eerste groote. weldoeners, als 'tware de stich
ters der kerk, haar mildelijk bedenken. De prach
tige kruisweg, voorstellende in beeldengroepen
van fijne witte steen de tafereelen van 'sHee-
ren bloedigen lijdensweg, gééft daarvan afdoend
getuigenis. In enkele dier tafereélen herkent
men in de personen die zich om het Hoofdmo
ment groepeeren, de trekken ,Van het edele echt
paar hiervoor vermeld, i
De offervaardige liefde voor Gods Huis dééd
zich overigens op de .meest, verscheidene wijze
kennen. Zoowel door hot. (aanbieden van ge
schenken Voor de versiering déf kerk bestémd,
o.a. enkele der beelden die de talrijke voet
stukken kunnen bezetten, als .door het bezorgen
Van de Voorwerpen hij den ©eredienst te gé
bruiken. i
Nog in den laats ten tijd zijn, mede in het
viooruitzicht van hét zilveren jubilee kostbare
geschenken .aan de kerk vcreérdv De godsvrucht
van enkelen .vormde de .Doopkapel tot hetgéen
zij; nu Voor ieders blikken is, terwijl door alge-
meene bijdragen der parochianen de vijf prach
tige dubbele geschilderde ramen in, het pries
terkoor, Voorstellende ,de vijf Mtijde en de vijf
glorierijke geheimen yan den A. II. Rozenkrans
geplaatst werden.
Dc kerk, die zich .aldus op de heerlijkste wij
ze ontwikkelde, stond jaren lang van den open
baren weg .gescheiden door een onooglijke sloot,
waarover een vlondertje lag. Jaren lang is tus-
sclien het .gemeente- en .kerkbestuur over het
dempen dier sloot onderhandeld. Toen de édele
stichter der kerk ook hierin weer eén offértje
had .gebracht, .werd de sloot gedempt en kon
het sierlijke hek geplaatst worden, dat nu het
terrein der kerk afsluit. Dat terrein is overi
gens ook door bestrating zeer Veel verbeterd.
Verbinden wij aan deze beschouwing: van den
stoffelijken tempel ook de gedachté aan den
geestelijken tempel .des Heeren, dan vermelden wij
vooral hen, die hem hebben bediend. De wél
eer w. paters Beuijsscns en Daniëls waren dé
eerste die de Singelkerk bedienden- Daarna werd
de eerste, die als rector fungeérde, vervangen
door den weleerw. pater Lange wén, reéds ruim
twee jaar kapelaan der St. Janskerk aan 111
Lange Haven. Hij werd bijgestaan door den weï-
eerw. pater Heijmans, die pater Daniels, latèr
pastoor der St. Janskerk, .verving.
Om financieele fedenen kwam éindélijk de pa-
ïochieverdeeling, die Velen reéds .sedert lang had
den voorzien. De Sinigelkerk, ,tot dan toe hij-
kerk der parochie Van den H. Joannes den Dooper,
werd in Nov. '96 tot, parochiekerk verheven en gaf
als kerk van O. L. Vrouw van den A. H. Ro
zenkrans haren naam aan de nieuw op t.e rich
ten parochie. Wie anders kon tot haren éér
sten pastoor benoemd worden dan hij die voor
haar geijverd, gezwoegd had, die de parochie-
Verheffing ook geldelijk mogelijk had gemaakt
en zoo menige gift ybor de nieuwe parochie
kerk wist te verkrijgen? De volijverige rector,
pater J. M- Langewen, diie kort te vbpen zijn
zilvéren priesterfeest hinnen hare wanden mocht
vieren, werd de eerste pastoor dèr Singelkerk.
Die Verheffing scheen zijn brandenden ijver
Voor het hem toevertrouwde nog te verhoogen.
Weldra werd nu de pastorie in aansluiting bij
het bestaande sacristie-gebouw gesticht, die den
geestelijken een geschikt verblijf bood, nadat zij
zich een jaar lang in een huurwoning aan den
Oostsingél behielpen.
Het vrome echtpaar, dat in de parochie-ver
heffing zijn hoogst verdienstelijk werk als be
kroond zou zien, piocht de nieuwe pastorie, het
symbool dier verheffing, piet zien- Den 3ln Ja--
nuari 1897 stierf de heer Jan Van der Burg Jzn.
„Duifje" ov'erleefde haar edelen echtgenoot slechts
betrekkelijk korten tijd: den 30n Npvfember 1897
ging ook zij het eeuwig loon Voor haar opver-,
poosd godsdienstig pn weldadig streven ontvan
gen. Het (sjtatig klokgelui .verkondigde hij bei
der begrafenis, dat fte Singelkerk hare groot
ste weldoeners had Verloren.
Veel dankt ,die kerk ook aan de toewijding!
en ijver van de begaafde geestelijken, die haar
verder bedienden. De weleerw. pators Perquin
en Rodermans, Van Hasselt en van den Heu
vel, Verhey ,en Ligtharf, Poodt en Knippenburg,
kwamen haar, achtereenvolgens bedienen of be
dienen hapr pog;. v
Boven allen staat pp dezen jubeldag de eer
biedwaardige priester, die haar nu, reeds se
dert circa ,23 jaar bedient 16 jaren als rec
tor, de laatste 7 jaren als pastoor en die
in October a-S- zijn 25-jarige werkzaamheid in
deze stad hoopt te herdenken. Met hem jubi
leerde het koor,gezelschap reéds vbor eenigen,
tijd en jubileert binnen weinige dagen het col
lege collectanten met drié jubilarissen. Blijve
pastoor Lapgewen nog .tal van jaren gespaard
Voor de kerk, die zich onder hem zoo heerlijk
ontwikkelde, voor de gemeente, die reéds een
kwart eeuw. zijn volijverige werkzaamheid mocht
zien! til 1
ENGELAND EN TURKIJE.
Tewfik-pasja heeft gistermiddag den Engelschen
gezant te Konstantinopel bezocht en daar voor
stellen gedaan, die- te eenenmalé onaannemelijk
waren en derhalve door den gezant heslist van
de hand .werden .gewezen. De gezant waarschuw
de Tewfis, dat'de tijd begon te korten en dat
niets dan volkomen inwilliging der Engelsche
eischen aannemelijk was. Tewfik keerde ter
stond terug naar bet paleis, waar een minister
raad werd belegd, i i
Schoul-bij-naöht .Lambton is thans te Port-
Païd met drie kruisers, in afwachting van be
velen. I
RUSLAND.
De Petersburgsche correspondenten der En-
gelsche bladen noemen de opening van de Poe
ma. in 'het .Winterpaleis en de Voorlezing van;
de Troonrede door den Tsaar een indrukwekkend
en schitterend tafereel. De Tsaar droeg een don
kergroene uniform jen Jas de Iroonrede zoo dui-)
delijk, met nadruk op enkele belangrijke zin
sneden, voor dat zijne woorden overal hoorbaar
waren.
Aan de Daily Telegraph wordt gemeld dat
de donderende toejuichingen diè zijné woorden
verwekten, ten minste tien minuten aanhielden.
Mlaar deze geestdriftige toejuichingen kwamen
bijna uitsluitend jvan hovelingen, ambtenaren en
militairen die tegenwoordig waren- De Doema-
ledcn bleven ©en somber stilzwijgen bewaren en
keerden terstond paar het Taurische paleis terug,
om het werk te beginnen. De openbare orde
schijnt op Voorbeeldige wijze gehandhaafd te zijn.
Eenige Volksmenners bielden op straat toespra
ken, maar de overhead liet hen begaan. De
huizen op het Nef ski-prospect waren versierd'
en hel Volk beschouwde den dag als een feést-
dag.
Gisternamiddag is de Rijksraad geopend, na
het'houden Van .een plechtige godsdienstoefening.
Baron Ukskul, staatssecretaris, las een keizer
lijke oekaze voor, waarin de benoeming van
Witte en vim den vroegeren minister van Justi
tie, Manoekin, tot leden van den Rijksraad werd,
hekend gemaakt.
Na de Verkiezing van graaf Solski tot voor
zitter en Van den staatssecretaris von Frisj 1ot
ondervoorzitterj.as Solski een begroetingstoe
spraak Voor, waarin hij er op wees, dat 'is#
j aiAuuueriJjR. vi v* unottt
