Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
woordig vrij algemeen erkend. Het blijkt met den
dag overigens duidelijker.
Wat al critiek op de ministers van Financiën,
Oorlog, Marine, Binnen- en Buitenlandsche Zaken,
Waterstaat en nu weer op dien van Koloniën.
Minister Foek, heeft een regeling ontworpen,
tot opleiding van Indische bestuursambtenaren.
Deze ontwerp-regeling heeft reeds vele de zake-
kundigen diep teleurgesteld. En nu komt nog in
zijn Avondblad van Zaterdag de redactie van
liet Vaderland dit ontwerp tot op den draad
uitrafelen.
Het heet er van «Van de steeds algemeener
ook door den minister erkende noodzakelijkheid,
de verstandelijke vorming der aanstaande fynbte-
naren tot een hooger peil dan het thans bereikte
op te voeren, bemerkt men wel iets in de M. v.
Toelichting, doch weinig of niets in het
ontwerp zelf, (wij spatiëeeren hier en elders
Red. T.) halfslachtig program van opleiding".
Terecht heeft men gevraagd, waarom toch de
minister de weerbarstige koe, in plaats van bij
de ruige horens, bij den gladden staart heeft
gegrepen, zoodat zij hem reeds ont
glipte voordat h y haar nog aan 't
publiek, kon ver to on en." Het systeem
van voorbereiding, dat de minister voorlegt, wordt
door hem zelf niet aangeprezen,
hoogstens verontschuldigd.
De bestuurs-academie, welke de minister tot
beëindiging der opleiding te 's Gravenhage wil
instellen (dit plan is van minister Idenburg over
genomen) wordt genoemd «minwaardig
lapmiddel om een principieel gebrek
te bedekken."
Na deze korte bloemlezing, die 't gansche
artikel genoegzaam typeert, zal het onzen lezers
niet meer verwonderen, dat het blad komt tot
deze vernietigende conclusie
«Mocht het tegenwoordige ontwerp gehandhaafd
blijven, dan hopen wij in het belang van
lndië, dat de volksvertegenwoordi
ging het verwerpen zal."
Zulke beoordeeling komt nu niet, wij herhalen
het, van de zijde der oppositie, maar van het
meest ministerieele blad, 't welk we op 't oogen-
blik hebben.
't Moet dan toch voorwaar wel treurig met
minister Fock's koloniale capaciteiten geschapen
staan I
Ook dat heeft Mr. Borgesius op zyn geweten I"
Klachten over de voeding en dienstweigering.
Men schrijft aan de Tel.
Hoe gaarne we instemmen mat de ook
meermalen in dit blad gemaakte opmerkihg,
dat verbeteringen ih de voeding van den soldaat
zijn gebracht, ontkend kan niet worden, dat er
gebreken blijven bestaan eh groote ook.
.We zullen hieromtrent kortheidshalve iiiet ih
détails treden. i
In het algemeen is geconstateerd, dat dit jaar
de voorbereiding van het onderhoud der Landweer
te Wenschen heeft overgelatendat de hèreidihg
van bet eten in de groote garnizoenen telkens
aanleiding 'tot klachten geeft ien dat de hoeda
nigheid van het brood hieft altijd goed is te
noemen. Voor dit laatste zij verwezen haar de
berichten der laatste dagen pver brood aan het
Naarder garnizoen versteekt ieth de daaruit ont
stane dienstweigerihg.
En (laar we vermeeneh middelen aan de hand
te kunnen doen, om afdoende verbeteringen aan
te brengen, gevoelen we ons gedrongen te spreken.
Aan onze militaire .voeding kleeft bet groote
nadeel, |dat iedereen er zich medé bemoeit èh
tenslotte niemand verantwoordelijk is. Zoo spe
len daarbij ambtenaren, aan het departement van
Ooi-log een rol; daarna treedt de intendance op,
Vervolgens krijgt men bemoeiing van de zijde
yan de kwartiermeesters en eindelijk komen de
troepenofficieren, onderofficieren en koks aan hét
jvoord. i
Als bet omgekeerde bel geval was, zouden
Lwe bet wel zoo rationeel vinden en daarop moet
worden aangestuurd. De commahdeerende offi
cieren, en vooral de compagnies-commandanten,
moeten in deze meer op deh voorgrond tredèh.
Onze sntendanteh zijn n,u eenmaal zuiver kan
toor- of krukmannen, zoodat ze geen of in elk
geval te weinig tijd voor andere zaken hebben.
,W pre het anders, dan toch zouden dezen wel
belast zijn geworden met de verpleging van de
landweer. Ook hierin moet verandering komen,
mede met jhet oog op oene eventueele mobilisatie.
JVat zal er dan van de voeding van deh soldaat
terecht komen. Men durft .er werkelijk niet aan
denken.
De klachten over het brood komen geheel op
rekening van de intendance. Strenge maatregelen
moeten genomen en vooral meer gelegenheid voor
goed toezicht-houden gegeven worden.
De bereiding van het eten zou veel verbeterd
kunnen worden door voor iedere 50 man een
kookketel beschikbaar te stellen. Ook dan nog
zullen bekwame koks beschikbaar moeten zijn om
bjjv. heele aardappelen smakelijk en ooglijk te
bereiden en op te doen. Nu wordt meermalen
voor 300 man en meer in één pot gekookt. Dat
gaat niet, zooals de ondervinding leert.
Eindelijk zouden de commandeerende officieren
minder beangst moeten zyn, om maatregelen te
nemen, indien er wat aan de voeding ontbreekt,
en zou de administratie zich moeten onthouden
de genomen maatregelen te bevitten. Dit maakt
menigeen beangst om te handelen en de soldaat
is dupe van krenterigheid of bedilzucht.
De minister van Oorlog dient noodwendig maat
regelen te nemen, opdat het niet meer kan voor
komen, dat dienstweigering intreedt op grond van
gebreken aan de voeding. Vooral in een tijd als
tegenwoordig, waarin het onderhouden van disci
pline toch reeds zooveel moeite kost, moet men
in dezen dubbel omzichtig zijn.
- -
Ongevallenwet.
De minister van landbouw, nijverheid eh handel
heeft naar aanleiding van eeh verzoek vanwege
Ide schipperij om in een lagere klasse bij de;
Ongevallenwet 1901 te worden gerangschikt, mede-
Igiedeeld, dit nog geen voldoende ervaring is ver
kregen, om fe kunnen bëoordeelen, of hèt schip
per sib cd rijf inderdaad in eeh te hooge klasse bij
de Ongevallenwet is gerangschikt. Eerst na het
opmaken der wetenschappelijke balans zal kun
nen worden overwogen of dit bedrijf in een lagere
fklasise behoort te; wojrden gerangschikt.
(Avp.)
De Piet Hein te Kopenhagen.
De koning van Denemarken ontving gister den
kommandant van de Piet Hein, kapitein ter zee
baron Mulert en den eersten officier op audiëntie.
Een monument voor Willem Bodewijk
van Nassau.
Uit Brussel wordt gemeld, dat het gieten van
het bronzen beeld van den Frieschen Stadhouder
I graaf Willem Lodewijk van Nassau, in de werk
plaatsen van de «Compagnie des Bronzes", goed
is gelukt.
Het beeld dat, zooals men weet, bestemd is
om in de volgende maand te Leeuwarden te
worden opgericht is door prof. Bart van Hove
goedgekeurd en staat tot verzending gereed.
F. S. A. de Clercq. f
Zaterdag jl. overleed te Apeldoorn, alwaar hij
tijdelijk verblijf hield, de oud-resident De Clercq,
in den ouderdom van 64 jaar.
bg
Soemba.
De correspondent van de N. R. Crt. te Batavia
seint
De op Soemba aan Oemboe Krai en den radja
van Lawoenda opgelegde boete is geheel voldaan-
Luitenant Rynders keerde den lOen dezer naar
Timor Koepang terug.
De Rotterdamsche Kamer van Koophandel heeft
besloten aan ZEx. den minister van Waterstaat
een schreven te richten, waarin wordt aangedrongen
de gelegenheid tot uitbetaling van postwissels
langer open te stellen, wat inzonderheid Rotter
dam betreft bijv. tot des middags 5 uur.
Gedep. Staten van Zuid-Holland.
Ged. Staten van Zuid Holland brengen ter alge-
meene kennis dat hun college zal bestaan uit twee
afdeelingen of commissiën, onderscheiden in aid.
A en afd. B.
De werkzaamheden dier afdeelingen zijn ver.
deeld als volgt
Afdeeling AProvinciale en plaatselijke finan
ciën; plaatselijke strafverordeningen; onderwijs,
landbouw, armwezen, jacht- en visschery reclames
belastingenbepaling der wet tot regeling van
den kleinhandel in sterken drank en tot beteugeling
van openbare dronkenschap.
Afdeeling BGemeentezaken voor zoover die
niet aan afdeeling A zijn opgedragen, kerkelijke
zaken, waterstaat en wegen, waterschapsaange
legenheden gezondheidspolitie, nijverheid, militie
en schutterijen, toepassing der woningwet en der
ongevallenwet, benevens strandvonderijen.
Tot leden dier afdeelingen zijn benoemd afdeeling
A: de heeren mr. H. A. van de Velde, A. H. C.
M. J. IJzermans en N. D. Keminkafdeeling B
de heeren .T. J. Duynstee, J. Krap en H. J. Ver
steeg.
Een nievwe arbeidsbeurs.
Heden is by den gemeenteraad van Groningen
ingekomen een voordracht van Burg. en Weth. tot
het stichten van een gemeentelijke arbeidsbeurs.
Ongelukken.
Zondag-middag had te Kesteren een treurig
ongeluk plaats; G. J. M. viel by het leeren fiefs-
rijden van zyn rijwiel af en was onmiddellijk dood
Ter hoogte van het Malieveld in Den Haag
is gister-nacht door een stoomtram der S.S., die
om kwart voor één naar Scheveningen vertrok,
een circa 25-jarig, tot dusver onbekend gebleven
man, overreden en onmiddellijk gedood.
Waarschijnlijk door de duisternis misleid is
Zaterdagnacht G. M., te Zevenbergen, in den
Langewegsvliet geloopen, waaruit zijn lyk Zondag
morgen is opgehaald.
Een werkman aan de werf Conrad uit
Haarlem werd Zaterdag-middag door een stoom-
lier gegrepen, eenige malen rondgeslingerd en
zwaar gewond naar het gasthuis vervoerd.
Volksbadhuis.
In de week van 13-19 Aug. 1905 werden
genomen 2G6 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 24 kuipbaden 38
regen 10 regen 179
school
kinder »h5ct 15
Ned. R. R. Volksbond.
Naar wij vernemen zal de plechtige inwijding
der nieuwe gehoorzaal van het Bondsgebouw aan
de Lange Haven op Zondag 26 Augustus, des
avonds 8 uur, plaats hebben. De plechtigheid zal
verricht worden door den zeereerw. heer deken
J. P. Mobron te Overschie.
De eerste maandvergadering in de nieuwe zaal
zal gehouden worden op Maandag 2 September,
des namiddags. Door den zeereerw. heer pastoor
H. J. A. Coppens, geestelijk adviseur derBondsaf-
deeling, zal in die vergadering een toepasselijk
woord gesproken worden.
Op 9 en 16 September zullen de feestavonden
voor de leden worden gegeven.
Gemeentewerklieden.
Door de Gemeentewerklieden-vereeniging »Ons
Belang" is heden het volgend adres aan den
Gemeenteraad verzonden
«Aan den Gemeenteraad van Schiedam"
Edelachtbare Heeren
De Gemeentewerkl. Vereen. »Ons Belang", afd.
Openb. Werken, neemt de vrijheid het volgende
onder Uwe aandacht te brengen. Dat hunne loonen
tot voor enkele jaren in verhouding tot de ver
schillende werkgevers te dezer stede tamelijk be
vredigend kon genoemd worden. Daarbij werd het
loon van verschillende catagoriëen gesterkt door
aangenomen werk, premie of een zekeren toeslag.
Door verschillende levensomstandigheden, zooals
meerdere woninghuur, als anderszins is het loon
bij vele particulieren niet onaanzienlijk gerezen.
Nu heeft bij hen weliswaar voor bijna twee jaren
eene loonswijziging plaats gehad, doch dit was
voor de meeste hunner meer een wijziging dan
een verbetering. Wat hun echter het meest heeft
teleurgesteld, is, dat voor enkele maanden de pre
mie op het loon is opgehouden en het aangeno-
werk tot op een minimum is beperkt. Dit alles
te zamen genomen heeft het resultaat gehad dat
vele werklieden minder loon ontvangen als vorige
jaren, terwijl daar tegenover staat dat de tijdsom
standigheden duurder zijn en het loon bij parti
culieren is gerezen. Om deze genoemde redenen
komt de Gem. Werkl. Vereen. »Ons Belang met
gepaste vrijmoedigheid tot UEAB. en doen het be
leefd verzoek Uwen invloed uit te willen oefenen
om hunne loonen werkelijk te verhoogen. Zij
doet dit met vertrouwen, omdat zij meent, dat hun
verzoek een billijk verzoek is, en dat zij met ge
noegen mag constateeren, dat de loonen van
verschillende takken van dienst in den laatsten
tyd door Uwen Raad zyn verbeterd.
Hetwelk doende enz."
M.J j IJ uJ
De schilder Jan liingman expo
seert deze week bij G. Ode's Boekhandel een aquarel
Aan de Haven.
Gistermorgen om 10 uur is een
motorboot in de Schie, nabij het Havenkantoor,
vastgeraakt op een op den bodem liggend voor
werp en is met groote moeite vlot gekomen.
Weer een inval in een speelhol.
Ia den nacht van Zaterdag op Zondag is, aldus
meldt de hoefijzer-correspondent van het Ilbld.
door de Scheveningsche politie een inval gedaan
in de «Deli-Club", gelegen aan den Harstenhoek-
weg te Scheveningen. Men had vernomen, dat
daar, evenals in de villa »Regina", aan den Bad
huisweg, een speelhol was gevestigd. Een inval
in laatstgenoemde inrichting mislukte, daar de
nadering van de politie bemerkt werd en de be
zoekers vluchtten. Maar in de »Deli-Club"
kwamen een inspecteur en twee rechercheurs
binnen, zonder dat men hun kwaliteit vermoedde
en zij konden constateeren, dat de inrichting een
publieke vermakelijkheid was, waar zonder ver
gunning sterke drank werd geschonken. De club
houder en zijn trawanten verzetten zich heftig
tegen het onderzoeker werd geroepen«Gooi ze
er uit!" «Trap ze de deur uit I" en zoo voort, en
men dreigde een oogenblik handgemeen te worden,
wat echter werd voorkomen, toen een buiten het
gebonw opgesteld hoofdagent met eenige agenten
in uniform de inrichting binnendrongen, ondanks
de heftige protesten van de bezoekers.
Van een menigte bezoekers werden de namen
opgeschreven. Het gelukte de politie evenwel
niet, de heeren op eenig hazardspel te betrappen,
maar vermoedelijk zal het bij dit eene conflict
wel niot blijven.
r-urm 5 i i
Automobieloageluk. Zaterdagmiddag
ongeveer 5 uur passeerde langs het Hotel de
Hommel een automobiel op weg van Scheveningen
naar Keulen. Terwijl de auto een vaart had van
wel 75 K.M. per uur, wilde eeu der inzittende
heeren iets aan de lantaarns verhelpen en ging
daartoe op de treeplank staan. Een der dames,
bevreesd dat de bewuste jonge man met een langs
den weg staanden lantaarnpaal in aanraking zou
komen, begon plotseling te gillen. De chauffeur
keek als gevolg daarvan om en verloor zyn stuur,
zoodat de auto in volle vaart tegen den lantaarn
paal aanreed, een der voorwielen verloor en nog
verschillende andere beschadigingen opliep.
Twee der inzittenden werden ernstig gekwetst
in het hotel binnengedragen, alwaar een juist
aanwezige geneesheer de eerste hulp verleende.
De gewonden hebben de reis niet 'kunnen
voortzetten en in het hotel overnacht.
Afzetters. Uit een Amsterdamsche corres
pondentie in de Prov. Gr on. Ct
Dat vrijende paartjes somtijds in ons Vondel
park niet rustig kunnen zitten weet men nn,
doch dat zij ook in de hadplaats Wijk aan Zee
zich niet ongestoord aan vrijage kuiinen over
geven, is mij Zondag duidelijk geworden, toen.
ik over de duinen van Wijk aan Zee haar IJniui-
den kuierde.
Daar scharrelde een leger van jongens tussched
1216 jaar, onder leiding vati eeh paar Amster
damsche individuen, heen eh weer, duin op, «UJfl
af, overal loerend en spiedend- naar plekjes wafte
zich minnende paartjes hadden neergevlijd. D0
jongens kropen soms op handen en voeten d°01
het lange helm en gingen dan dicht bij de pfe'k>
waar een jonkman en een joiigedochter -heb
ophielden, op hun buik op den grond ligge"'
Op een signaal van hun patroon, kwamen /JJ
in eens allen te voorschijn en verrasten het min
nend paar, dat verschrikt en verbluft naar all0
kanten rondkeek. Dan zagen zij de jongens, <1'0
om een aalmoes vroegen eh betaalden maar gauw,
zoo (spoedig mogelijk vol schaamte een goed
heenkomend zoekend aan het ptrand. Betaalden
zij niet en joegen zij de jongens weg, dan kwam
de „patroon" op barschen, dreigenden toon eh
ried hun in hun eigen belang aan een kleinigheid
te offeren. Ik heb deze schandalige manier van
afzetten tweemaal met goed gevolg in practijk
zien brengen op klaarlichten dag tusschen 2 efl
4 uur. De jongens schenen mij toe uit het dorp,
afkomstig fe zijn, doch de groote kerels, onder
yvieir leiding zij „werken", waren bekende Amster
damsche tronies.
Zware brand te Veendam. Omtrent
een zwaren brand, die gister (Maandag) middag
te Veendam woedde, seint men
De brand ontstond, doordat een zoontje van den
heer H. Veenhuizen, wonende in de nieuwe boer
derij aan het Westerdiep, met vuur in de nabij'
heid van stroo kwam. Yan het stroo sloegen de
vlammen over naar het Oosterdiep, waar hier en
daar verschillende huizen in brand geraakten.
Negen gebouwen zyn totaal afgebrand, waar
onder twee groote boerderijen, de Doopsgezinde
kerk met toren en de villa van den kassier
Douwes.
Ruim twintig spuiten waren op het terrein
aanwezig. De brandweer was goed georganiseerd-
Vele huizen leden water- en vuurschade. Men
schat de schade op ongeveer 80 duizend gulden-
Bij den brand zijn betrokken de verzekering
maatschappijen De Jong Co., Amsterdam, de
Zaanlandsche, de «Nederlanden", de Zwolsche, de
Zutfensche, de Tielsche en de Utrechtsche.
t,ii !—r™ _J li. L -. JJ
Voor liefhebbers van kippen, Als
eeu bijzonderheid deelt men het volgende mede
Van een 7-tal kippen te Zaandam, die den 19en
April van dit jaar het ei verlieten, zijn er twee,
die den 12en Augustus j.l. haar eerste ei legden
en sedert vrij geregeld zyn blijven leggen.
Er bestaat alle kans, dat ook de andere kippen
spoedig eieren zullen leggen.
Hoenders van nog geen vier maanden werpen
dus voor den eigenaar reeds voordeelen af.
Uit de oudheid. Voor oudheidkundigen
is er te Garnwerd, by Groningen, waar wierden
afgegraven worden, veel merkwaardigs te zien.
Uit de wierde van den heer J. Kooij werden
opgegraveneen gebroken potdeksel, overal door
boord, vau verbazenden omvangvoorwerpen van
been, alsschaats, haarkam, haarpin, breinaald
verder een slingersteen, twee dolken, eenige
koralen, vijf steenen, vroeger aan vischnelten
gebruikt, eenig bewerkt houtwerk enz. Soms
gelijkt de wierde een oud kerkhof; den 31 Juli
vonden de gravers zes geraamten van menschen
naast elkander.
Een paar dagen geleden werd het geraamte
van een krijgsman gevondenhet zwaard, van
meer dan een meter lengte, met beenen gevest,
lag er naast en daarby een kelk of drinkbeker
van aanmerkelijke grootte, volkomen gaaf, van
doorzichtige stof, met zeer fynen klank. Ook
werden er nog eenige potjes van steen aangetroffen-
-.if Ui id, cjJ
Een betreurenswaardigen toe
stand. Uit Lobith schrijft men dato 19 Aug-
aan de N. R. Ct.
Heden-ochtend, omstreeks 9 uur, heeft de alhier
gestationneerde rijksveldwachter Van Bentem, in het
naby de plaats gelegen «Hol van Mozes", een
strook bosch langs den oever van den Ryn, een
menscheljjk wezen aangetroffen, grootendeels ver
borgen onder dicht struikgewas.
Te voorschijn gebracht, bleek het te zyn een
geheel uitgeteerd man, te zwak om zich alleen te
kunnen voortbewegen. Met zachte stem kon hÜ
mededeelen, hoe hij heette enz. Het laatst had
hij als schilder gewerkt te Bocholt in Pruisen-
Gedurende de jongste 14 dagen had hy zich op'
gehouden ter plaatste, waar hy nu gevonden is'
zonder te eten, drinkende het Rynwater,- dat bÜ
nu en dan uit de rivier haalde.
De man, die er vry fatsoenlijk uitzag, moe®*'
op een wagen naar de Tolkamer worden vervoerd,
waar hij voorloopig in de politiewacht werd op
genomen. Daar werd hem annstonds eenig ver'
sterkend voedsel toegediend, en middelerwijl 0111
den dokter gestuurd. By zyn komst constateerde
deze, dat de ongelukkige in het laatste stadium
van tering verkeerde. Welke beweegredenen de
man heeft gehad, om op zulk eene vreemdsoortigs
i-
Tijd uitbetaling van postwissels.
1 I i
1 I l I ^.t '.Al. i .JU'