Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
29ste Jaargang.
Woensdag 22 Augustus 1906.
No. 8587.
De aardbeving.
Buitenlandsch Nieuws.
F EUILLETON.
Het handschrift in den
rooden band.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 40 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lyke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Uit Santiago wordt in d.d. 19 dezer geseind
In de gevangenis van Valparaiso zijn de muren
lngestort, 140 man onder het puin bedelvende,
^len zegt, dat de gevangenen op het oogenblik
^er ramp een godsdienstig gezang aanhieven. Een
groot deel van Vina del Mar is door brand ver
bid tussschen Valparaiso en Vina del Mar is
®en heuvel ingestort, waardoor de spoorweg werd
"eschadigd.
^len meldt thans dat mev. Pedro Montt, echt-
Senoote van den admiraal, niet gedood, maar
2Waar gewond is. Men beweert dat zg aan boord
Van een schip op de reede is gebracht.
Uapudo, Zapallan, Ligna, Calona hebben groote
schade geleden talrijke kleine dorpen in de buurt
yan Serremoto zgn geheel vernieldvele huizen
zïjh ingevallen te Talca, waar men 50 dooden en
150 gewonden telt.
He president der republiek heeft gisteren een
anibtelijk verslag van den prelekt van Valparaiso
°ntvangen, behelzende dat de verwoesting groot
15 *n de wijk Almendral en in het zuidelijk ge-
eelte der stad. In de havenwijk heeft men totnog
toe 300 ljjken ontdekt. Op andere plaatsen vond
"ten er 800.
He prefekt meent dat het noodig zal zijn, vele
gebouwen die zgn bleven staan, af te breken.
Alle bewoners kampeeren op de heuvels, de open
bare pleinen en op de schepen die in de baai geankerd
I'ggen, want in de straten zou het onmogelijk zijn
2>ch op te houden. De orde wordt gehandhaafd
met strenge maatregelen. De staat van beleg is
uitgeroepen.
He stoombooten Ubarda en Peru zijn naar
okinulo en Caldora vertrokken, om vandaar de
garniezoenen naar Valpara so te brengen.
Hrieduizend menschen te Valparaiso, die vermist
Vvaren, zijn teruggekeerd.
He stoffelijke schade 'te Valparaiso werd gister
J°P GO milliocn gulden geraamd. Het aantal doo-
,;1' beloopt 1500.
Hit Goeftingen komt bericht, dat het door de
seismograaf
aldaar aangegeven seismogram over
groote Chileensch© aardbeving aan scherpte
Zwaarte van druk de aa'nteeke'ningeh van de
bJr Wln« van San Francisco buitengewoon over-
He sterkste kromme lijn is meermalen
orb roken. Tien bi zónder isterke stooteh werdén
Hls "l;U|geteekehd, "nadat reeds een schijhbarë
Var ^er bijtellen was ingetreden. De registratie
,n deze aardbeving is tot dusver de scherpste,
door de seismograaf te Godtting'en is opge-
ooiuen, 1
RUSLAND.
ben rescript van den Tsaar.
e Tsaar heeft een keizerlijk rescript aan groot-
s Nicolaas Nicolawitch gericht, uitdrukkende
pefte.'^doening over de flinke houding der troe-
ln bet kamp van Krasnoë Selo. Het rescript
Uit het Engelseh.
ideze'3^ Udcreen, uitgezonderd de waard eh
laten ne beeren de zaal eèn oogenblik ver-
T
Uirui'li aan bevel voldaan was, beval hij
^tmr'C'n1fevan€en.e I® binden. Vliet keek mij
^zetten bbkken aan, maar kon zich niet
Vaó h zeide Stovin, „heb ik je voor de woede
Wóisrtjgj. 1 jV,° behoed. Als deze brave heden,
gevang'. Sebastiaan Vliet waart, die de
waai' bij, beschuldigd van moord,
je hL t Wa'5 «^duchtte, en vermoedden, dat
geen r,,T ''1,rnon,d rondsloop met het plan, om
Troo];,]., vermoedende, door den wijn opge-
aan «t ïïenSC te vermoorden, ze zoutten
bjk ,an scheuren; ik zou ze geen onge-
Mof erstd je me?"
't uw goedvinden," zei John tot Stovin,
knikte eh er volgde een gesprek t,us-
voegt er bjj, dat de troepen, ondanks de uitput
tende taak die hun was opgelegdhet handhaven
der orde gedurende den winter en zelfs gedurende
den zomer bestemd voor de militaire oefeningen,
hun uitstekende geoefendheid bewezen hebben, die
vooral bij de manoeuvres uitkwam. De Isaar
besluit met de verklaring dat de oefening van het
eerste jaar welke de troepen van de Peterburger
garde onder leiding van grootvorst Nicolaas
gemaakt hebben, schitterende resultaten heeft
opgeleverd. De lof hierbij aan de betrokken troe
pen gebracht, is zeker wel een beetje verdacht,
waar zg allereerst de verdiensten van een van
's Keizers naaste bloedverwanten in het licht stelt.
Nog een bom.
Een telegram uit Miedlce ("Polen) langs bijzon
deren weg ontvangen, meldt, dat Dinsdag-ochtend
11 ure een bom is geworpen naar het hoofd van de
politie dier stad. Hg is gedood. Twee politie
agenten en een voorbijganger bekwamen wonden.
DÜITSCHLAND,
Het geval van den minister van landbouw
Podbielski blijft steeds een onderwerp van opwin-
nende gesprekken in de politiseerende kringen.
In zekere kringen beweert men, dat ondanks het
schandaal van de koloniale leveriDgen van het
huis Tippelskirch, waarbij Podbielsky zoo gecom
promitteerd is, de Keizer het ontslag van dezen
minister zou weigeren, ondanks het verlangen van
den rijkskanselier von Bulow, die het terugtrekken
van den gecompromitteerden minister zou eischen.
Aldus zou deze zaak, een strijd tusschen den
kanselier en den minister van landbouw geworden,
een strijd waarin de Keizer als scheidsrechter
optreedt, wellicht met een kanselierscrisis, uit-
ioopend op het terugtrekken van Bulow, eindigen.
Maar deze loop van zaken is weinig waarschijn
lijk. Wel is 't waar dat vanaf den aanvang van
de zaak de rijkskanselier hoopte, dat Podbielsky
hem aanstonds uitleg zou geven van zijn rol en
die van mevrouw Podbielsky in het schandaal
TippelskirchFischer. Wjjl het ministerie van
landbouw op den duur een hardnekkig stilzwijgen
bleef bewaren, zou Von Bulow schriftelijk om
inlichtingen verzocht hebben. Dientengevolge zou
de heer Podbielsky den brief geschreven hebben,
aanbiedende zijn ontslag. Wat het einde van deze
crisis zal zijn, waarin de Keizer zulk een eigen
aardige rol speelt, is nog niet met zekerheid te
zeggen.
De Deutsche Tageszeitung meldt, dat de inbe-
slaggenomen boeken van de vennootschap Tippels
kirch den 18den dezer aan haar zijn teruggegeven.
uNaar men verneemt, is uit niets gebleken dat de
vennootschap aan iemand geld voor oneerlijke
doeleinden verstrekt zou hebben."
De bedreiging met gerechtelijken dwang tot ge
tuigenis tegen volksvertegenwoordigers houdt aan.
Het vrijzinnige Rijksdaglid dr. Ablass te Hirsch-
berg is door den rechter van instructie bedreigd
met getuigendwang en inbeslagneming zijner
Rijksdagpapieren als hij weigert zijn zegslieden
en zijn materiaal te verraden, op grond waarvan
schen John en Vliet.
„Jij hebt infer gezegd dan ik," zeide Stovin.
„Ik heb hem met een paar woorden gewaar
schuwd voor den beet van dien aap, maar
kreeg eenige uitgezochte Hollandsche vloeken
tot dank naar mijn hoofd."
„Waarin bestond die raad?"
„Mij te veroorloven met een witgloeiende pook
de wond m't te branden. De beet vah een aap
is gevaarlijk."
„En wat was het antwoord?" vroeg Dick.
„Hij beweerde een beter gebruik van èéh
gloeiende pook te kunhan maken, dab om een
wond uit 'te" branden. Vergeef mij, dat ik dit
niet Avoordelijk vertaal. Zijn woorden waren "niet
al te best gekozen".
„Breng hc-m aan bet verstand, dat hij haar
de gevangenis gebracht eh goed bewaakt zal
worden. Morgen wordt bij haar Lincoln ver
voerd".
„En wilt o bevel geven, dat zijn wonden
verbonden worden?" bracht ik in het midden.
„Waarom, in 's hemels naam, zou ik mij nog
om hem bekommeren? God alleen weet waarom
jij het doet".
Ik wist het zeker niet; maar niettemin had
ik een gevoel van medelijden met iémand, dié
zooveel verloren had. Vooreerst liefde, dan zijn
gezondheid, zooals zijn opgezet gezicht eh ver
zwakt lichaam aantoonden; zijn geld, zooals
iïk pit zijn versleten plunje afleidde, en alle
geyoel van eigenwaarde^ zooals zijn woorden
hij in den Rijksdag zekere uitlatingen deed over
de koloniale schandalen met von Puttkamer, enz.
Ablass is als advocaat ook de rechtsgeleerde
verdediger van een van schending van het ambts
geheim verdacht ambtenaar. Ook in verband daar
mee is hg in verhoor genomen, maar hg weigerde
elke inlichting op grond van zijn parlementaire
onschendbaarheid en zgn vrijstelling als rechts
geleerd verdediger van het afleggen van getuigenis.
ENGELAND.
Gisternamiddag zjjn koning Alfonsus en koningin
Ena met de Gwalda van Cowes naar Bilbao ver
trokken.
FRANKRIJK.
Het Journal officiel bevat een eerste ljjst
van kerkeljjke goederen die aan vereenigingen voor
den eeredienst, namelijk protestantsche en joodsche,
zijn overgedragen. De lijst van de protestantsche
vereenigingen omvat 17 departementen, de Isra
ëlieten hebben in het departement der Vogeezen
een vereeniging opgericht.
De Marseillaansche politie gelooft nu dat
de gevangen genomen Italiaansche anarchist een
aanslag tegen den koning van Italië beoogde.
ITALIë.
Het gerucht loopt, dat Tittoni, de Italiaansche
minister van Buitenlandsche zaken, te San Pelle-
grino door een beroerte getroffen is.
..I J L;
BULGARIJE.
De Bulgaarsche ministerraad heeeft een crediet
van 500.000 francs toegestaan ten gunste van de
Bulgaarsche families in Macedonië, slachtoflers der
onlusten (d. w. z. der Grieksche aanvallen). Hij
heeft 200.000 francs verleend voor den bouw van
voorloopige woningen voor de personen zonder
schuilplaats geraakt door de gebeurtenissen te
Anchialo.
1 J
SERVIë.
Whitehead, de nieuwe gezant van Engeland te
Belgrado, heeft eergisteren, in plechtig gehoor
zijne geloofsbrieven aan den Servischen koning
overhandigd.
In de door Whitehead en koning Peter gehouden
toespraken is met geen woord de reden aange
roerd, waarom Engeland zoo lang debetrekkingen
met Servië had afgebroken.
Het tegenwoordig kabinet.
Staatscommissies mogen nog zoo nuttig en noo
dig zjjn, »Rudolf' van de Arnh. Grt. vraagt toch
in zijn Haagschen Brief»De hoeveelste als hjj
met »eenige verbazing gewag maakt van de instel
ling der nieuwe commissie inzake de samenstelling
onzer zeemacht in Indië. Gewaagde zijn vorige brief
van de opvatting, dat wij een weitelend man aan
het hoofd van ons Marinedepartement te hebben,
thans zegt »Rudolfs>
»Deze opvatting wordt zeker niet verzwakt door
en daden bewezen. Ik, arme dolende ridder,
bezat een onhoemiijkeh rijkdom, ifi vergelijking
met hem.
„Het zij zoo," zeide Stovin. „Ik zSl Tankersley
laten roepen".
Toen brak Vliet in een stroom vah Engelsche
ylpeken en verwehschingeh los. Stovin ver
zocht John en mjj: jhaar onze vrienden terug
te keeren, terwijl hij maatregelen voor dé vei
ligheid 'van den gevangene trof. Toen we de
nieuwsgierigheid van onze vrienden bevredigd
hadden en Stovin (terugkwam, begon het feest
opniepw. Na op de gezondheid van den koning
gedronken te hebben, wenschte Stovin hem be
tere raadslieden toe, hield mijn oude vriend een
redevoering over mijn persoon, waarin hij meer
zeide (dan passend voor mij zou zijin te herhalen,
zelfs (al had ik het niet grootendeels vergeten.
Hij spr ak over den toestand op het eiland,
en dat is, volgens mijn bescheiden meeding,
wel der moeite waard te herhalen.
„Reeds meer dan tweehonderd jareh wordt
Temple Belwood door de Vavasours bewoond
en ailen waieh voorstanders vah het algemeen
rijn, maar niemand in die mate als onze
advocaat Thomas Vavasour. Hij heeft zijn ge-
heele erfdeel opgeofferd om onze eigendommen
en onze rechten te beschermen. Waarschijnlijk
zou hij zijn laatste bezittingen niet hebben op
geofferd, indien hij niet aan den dood van zijn
zoon geloofd had, en ik ben er zeker vah, dat
ieder weldenkend man op. het eiland
het commissoriaal maken van deze aangelegenheid,
die onze koloniale defensie van zoo nabij raakt.
Of zou zjj op een min gunstige verstandhouding
tusschen dezen Minister en zijn ambtgenoot voor
Koloniën wijzen Deze laatste meening vindt steun
in het tijdstip van optreden der commissie, zoo
kort voor de indiening der begrooting. Is de geop
perde onderstelling onjuist en achte de Minister
Stuart voorlichting eener commissie noodig, waarom
haar dan niet vroeger benoemd, opdat de Minister
bg' het opmaken zgner begrooting rekening met
het door haar uit te brengen advies houden kon
Het spgt »Rudolf", dat het Kabinet, toch reeds
niet uitermate hecht en weldoortimmerd, schijn
baar aan 't verzakken is. Mogeljjk is 't maar
schgn, hoopt hg, doch als wg straks in de herfst
dagen een onheilspellend kraken vernemen, zal
het hem weinig verbazen"
Koning Eiluard.
Naar men mededeelt, zal koning Eduard
van Engeland bij zgn terugkeer uit Manënbad,
niet over Vlissingen doch over Cherbourg naar
Engeland terugkeeren.
1 ra&ki i£i.J
Gouverneur Idenburg.
Volgens een Surinaamsche correspondentie, door
de Surinaamsche pers zonder tegenspraak overge
nomen, staat bet vast, dat gouverneur Idenburg
over drie jaren zal aftreden.
Jhr. mr. de Marees van Swinderen, Nederlandsch
gezant te Washington, heeft gisteravond in hótel
des Indes, te 's-Gravenhage, zgn intrek genomen
Nederlanders in Chili.
Blgkens gister ontvangen telegram uit Santiago
de Chili, heeft van de üg de Hollandsche Maat
schappij tot het maken van werken in gewapend
beton in Chili in dienst zgnde personen, onder
wie vele Nederlanders, niemand eenige schade of
letsel ondervonden van de jongste aardbevingen.
Weduwen en weezen.
Het hoofdbestuur van »Ons Belang", Vereeni
ging van onderofficieren en geëmployeerden van
den rang van onderofficier, behoorende tot de
Nederlandsche landmacht, heeft een adres gericht
aan de Tweede Kamer, waarin het te kennen geeft
»dat het van algemeene bekendheid is, het lot van
weduwen en weezen van onderofficieren voorzie
ning behoeft
»dat door de vereeniging een onderzoek is in
gesteld naar den werkelgken toestand der
hierbedoelde weduwen en weezen
»dat bij dit onderzoek omstandigheden aan het
licht zgn gekomen, zoo diep treurig, dat zoo
spoedig mogelijke verbetering een
dringende eisch is
ïdat ten opzichte van weduwen en weezenver-
zorging voor alle andere landsdienaren reeds lang
eene voorziening is getroffen
jodat het nier geldt de nagelaten betrekkingen
van de meest van den Staat afhankelgke dienaren
mogelijke zou gedaan hebben om der familie
Vjayasojuirl haaj bezittingen te verzekeren. Ik
kan verklaren, dat ik getracht heb onzen advo
caat te bewegen, de bijdragen van de eilanders,
om een gemeenschappelijke zaak te steunen,
aan te nemen, en zonder twijfel ben ik niet
ide eenige, die dit gjedaan heeft. Ik geloof, dat
hij verkeerd deed dit niet te willen, 't Is een
misstap van een fier en edelmoedig man, eên
nuan, di© vertrouwen stelde in de eerlijkheid
zijner rechters. Zijn vertrouwen was in zooverre
gerechtvaardigd, dat de hoogste rechtbank m
zijn voordeel besliste, wat trouwens niet meer
dan plicht was. Mr. Vavasour kon niet bevroeden,
ïlat plicht en recht zouden worden gefnuikt
door koninklijke willekeur. Niemand had dit
vei wacht. Wij leven in moeilijke tijden, waarin
de 'bezittingen, van een zwakkere aan de wil
lekeur van een sterkere blootgesteld zijn, en
dat alleen op grond, dat hij, de sterkere, er
een heter gebruik van kan maken dan de zwak
kere, maart wettelijke eigenaar. Als hef zoo
voortgaat, ziet ge Piet en Klaas op uw eigen
dommen wandelen. Ze zien een meer Piet zegt
tegen Klaas„Ik zou, dat meer willen dempen
en er aardappelen op pooteh".
ai hejt|
(Slot volgtj.
l^TïJ
„z^i -1 gouuvinuer
o, uw tolk zijn?"
öttavui Jtaikte eh er
j i „I I _i-L_l-..;
l„ l_J LL.-J
ji - JJjL-
L 1J.^.1
Ned. gezaut.
i 1 lii-Lad ia.!
K—
in, ua.ii
