TWEEDE BLAD.
Koloniën.
van de
Tan Zaterdag 29 September 1906.
Vergadering van den Raad der gemeente
Schiedam op Vrü dag 28 Sept. 1906,
des namiddags 2 uur.
(Slot).
Gemeenterekening.
Voorstel tot voorloopige vaststelling der Gemeen
te-rekening over 1965 met rapport der Financieele
Lommissie, de rekening bedragende in ontvangst
(zoowel gewone als buitengewone) f 1122501.665,
zoodat er een nadeelig saldo is van f328482.705.'
Ge heer mr. Jansen zegt, dat er op de reke
ning en verantwoording een post van f '10179.49$
voorkomt, welke niet verantwoord is in deze reke
ning hg vreest, dat Ged. Staten zullen vragen dien
Post te verantwoorden. Die post betreft de beschik
king over bet saldo van de gasfabriek, welke be
schikking niet in de rekening is verantwoord,
kpr. meent, dat wjj op gemakkelijke wijze aan
den wettelgken eisch kunnen voldoen door voor
te stellen bet beschikbaar saldo aan te wenden tot
versterking van het atschrijvingsfonds, wijl dat
fonds bij lange na niet voldoende is tot het doel
Waarvoor het bestemd is. Jaren lang is er geen
cent afgeschreven op dat fonds eerst in de laatste
Jaren is men tot afschrijven overgegaanhetzelfde
is het geval met de waterleidingdaar is de
de afschrijving iets beter, maar toch is er in lange
diet afgeschreven wat er afgeschreven moest worden,
^pr. meent, dat er althans aan het afschrijvings
fonds der gasfabriek ongetwijfeld een halve ton
ontbreekt. Gaarom wil hg voorstellen het beschik-
f Sa^° der 8asfabriek ten bedrage van circa
10.000 te voegen bij het afschrgvingsfonds.
Ge heer G o u k a zou niet gaarne zien, dat de
We8 in de rede van mr. Jansen aangegeven, gevolgd
jyerd, hoewel hg daar inderdaad veel voor gevoelt.
Gij meent, dat er behoorlijk is afgeschreven en
zegt de groote fout daarin schuilt dat de gasfa
briek indertgd veel te hoog getaxeerd is.
Ge heer Ge Groot meent, dat hetgeen nu
fd kwestie is, straks beter behandeld kan worden
als de financieele verhouding van de gemeente-
Oedrgven tot de gemeente aan de orde is. Gaarna
w'l hij voorstellen de behandeling van de gemeente
rekening aan te houden tot de financieele verhou
ding afgehandeld is.
Ge Voorzitter meent deze zaak aan de leden
fe moeten overlaten en wil daarom in rondvraag
brengen, de behandeling der gemeente-rekening
°^n te houden tot na de behandeling der finan
cieele verhouding.
Ge heer Lagerwey meent, dat 't beter is,
e rekening nu af te handelen, teneinde te voor
omen, dat aan hetgeen bg de behandeling der
financieele verhouding bepaald zal worden, terug-
Werkende kracht zal worden gegeven, zooals men
thans op weg is te doen.
Na nadere opmerking van den heer De Groot
en antwoord van den Voorzitter wordt tot uitstel
na afdoening der financieele verhouding besloten.
Hofjes van Belois.
^an de orde is
Van 7stel tot wijziging der begrooting voor 1906
he? i Hofjes van Belois. Geze wijziging betreft
et daarop aanwgzen van de som benoodigd voor
efi aankoop der huizen aan de Raam ad. f 8500.-
ftet de kosten van overdracht ad. f255.
Overeenkomstig het advies van de fin. commissie
wordt deze begrooting goedgekeurd.
De heer Lagerwey zegt, dat B. en W. zich
daarbg kunnen neerleggen. Iedere verhooging
van kosten wekt zeker tegenstand, maar
't wordt verkeerd geacht door allen te doen
betalen wat ten bate van een zekere cate
gorie geschiedtbillgk en rechtvaardig wordt 't
geacht, waar 't hier niet de gewone reiniging
maar buitengewone diensten betreft, dat voor de
meerdere kosten iets wordt vergoed.
Ge heer Wittkampf meent integendeel van
hen, die dit voorstel weinig belangrijk achten, dat
't wel belangrijk is. Hieruit blgkt weer de rich
ting die de gemeente met belastingoplegging uit
gaat het denkbeeld om van de industrie maar te
halen wat er van te halen ismen denkt die
loopt toch niet weg. Intusschen heeft zij de
zwaarste lasten als watergeld, havengeld, precario
enz. te dragen. Gaarom wil spr. ten minste aan
belanghebbenden voor de behandeling van dit
onderwerp gelegenheid geven hun bezwaren te
berde te brengen.
Ge Voorzitter vraagt of het uitstel-voor
stel Van Westendorp steun vindt.
Ge heer Honnerlage Grete zegt volstrekt
niet met de opmerking van den heer Wittkampf
over de industrie te kunnen instemmen. Hier
geldt slechts de vraagIs 't billijk voor het op
halen van koolasch enz., wat uitsluitend ten bate
der fabrieken geschiedt, ieder die gemeente
belasting betaalt, te doen bijdragen.
Ge heer R i s is ook voor uitstel 't Is moeilgk
voor het ophalen van koolasch de brandergen per
bak te doen betalen, daar toch lang niet alle dagen
hetzelfde aantal bakken gestookt wordt.
Ge Voorziter constateert, dat men dus de
heele zaak wil uitstellen.
Na beantwoording van nog enkele opmerkingen
van de heeren Ge Groot en Wittkampf
door den Voorzitter wordt de behandeling
uitgesteld tot de volgende vergadering.
Comptabiliteit.
In behandeling komt
.Ontwerpbesluit (model B) tot af-en overschrij-
ying op de begrooting van uitgaven, dienst 1906,
»an een bedrag van f75.-—.
Ontwerp-besluit (model B) tot af-en overschrij-
yfng op de begrooting van uitgaven, dienst 1906,
van een bedrag van f1260.
Ontwerp-besluit (model C) tot wijziging van de
egrootmg van inkomsten en uitgaven, dienst
y0ö, met een bedrag van f3105. -.
Ontwerp-besluit (model C) tot wgziging van de
Cegrooting van inkomsten en uitgaven, dienst 1906,
^t een bedrag van f47000.
Al deze besluiten worden goedgekeurd.
Kantongerecht.
Alsnu is aan de orde:
.„^eerstel tot wijziging van het raadbesluit van
y Juni j.l. betreffende het pand Lange Haven no. 65.
volgens de toelichting blgkt dat de Minister
Cezwaar maakt tegen de in het Raadsbesluit
oorkomenae bepaling, dat het gebouw bestemd
b 1 ij v e n voor kantongerechtsgebouw.
De Voorzitter zegt, dat het hier hoofdza-
Kehjk slechts een vormkwestie betreft.
Ge heer mr Jansen vraagt, dat bg nadere
°orkomende gelegenheid beter gezorgd zal wor-
en, dat zich al wat tot voorlichting van de betrokken
aak dient, bij de ingezonden stukken bevindt.
Ge Voorzitter, belovend daarop te zullen
etten, zegt, dat de wijziging vooral daarop be-
oeld is, als soms een andere toestand intreedt
een vereeniging van Schiedam met Rotter-
atïb waardoor in anderen vorm in de behoefte
al kantongerecht-gebouw zou worden voorzien
aarom hebben Ged. Staten gevraagd zet dat
boordje blij ven" er niet in.
Het voorstel tot wijziging van bedoeld raadsbe-
mit wordt aangenomen.
Koolasch.
Aan de is
Toorstel tot het heffen eener vergoeding voor
et ophalen van koolasch en c.q. wijziging der
etordeningen Gem. blad no 13 van 1897 en nr.
4 van 1895.
tii<?e Beer Van Westendorp zegt, dat de
jg ontbroken heeft om de betrokken stukken in
lin Zl6n' wd daarom voorstellen de behande-
Renri Va™ dat voorsteI aan te houden tot de vol-
L Hting, omdat de tijd van voorbereiding al te
«ort is geweest.
e Voorzitter deelt mede, dat B. en W.
den6 6n' voorstel nu wel kon behandeld wor-
vitJt I1?aar a's men 't van te ingrijpenden aard
'Jdt» kan 't uitgesteld worden.
Baan? heer Van Westendorp acht 't raad -
met de vaststelling van deze bepalingen nog
Entjes te wachten.
Ongevalle nverzekering.
Voorts is aan de orde
Voorstel nopens gemeenschappelijke regeling met
andere Nederlandsche gemeenten van het dragen
van het risico der wettelijke ongevallenverzekering
van werklieden in dienst der gemeente.
Ge heer Wittkampf wijst op de late ont
vangst van de agenda van bijzonderen omvang
er was geen gelegenheid de betrokken stukken
goed in te zien.
Ge Voorzitter merkt op, dat wij gebonden
zijn aan den tatalen termijn van 1 October om
de overeenkomst met de Verzekering-Maatschappij
»Fatum" op te zeggen.
Ge heer De Groot meent, dat de toelichting
zoo helder is dat dit voorstel wel direct kan be
handeld worden.
De heer R i s constateert, dat 't er hier slechts
op aankomt, aan Ged. Staten de noodige machti
ging te vragen.
Daartoe wordt bg acclamatie besloten.
Gemeentebedrijven.
Aan de orde komt nu
Voorstel betreffende de regeling der geldelijke
verhouding van de Gem. Gas en Drinkwaterleiding
tot de gemeente.
De Voorzitter stelt aan de orde de alge-
meene beschouwingen,
De wethouder, de heer Honnerlage Gre-
t e, voorzitter der commissie voor de Gasfabriek
en Drinkwaterleiding, zegt, dat wij ons ten aan
zien van dit voorstel in een moeilijk parket be
vinden en hij de principieele bezwaren onderschrijft.
Ge Gascommissie wenscht telken jare op de be
grooting een bedrag als winstcijfer uit te trekken,
dat als winst van het bedrijf aan de gewone
kashouding der gemeente ten goede komt. Nu
wenscht men echter in ieder geval vast te stellen,
dat l'/4 a l'/z% als tantièmes zullen worden
uitgekeerdis er minder winst dan de begrooting
aanwijst, dan moet er uit het reservefands gesup
pleerd worden. Wordt echter het voorstel-De
Groot aangenomen, dan zal dit ten opzichte van
beschikking uit het reservefonds moeilijkheid op
leveren.
De Voorzitter vraagt of deze opmerkingen
niet beter gelden bij art. 8.
De heer mr. Jansen meent ook, dat de zaak
ten opzichte van de reserve moeilijkheden oplevert.
Uil de overgelegde stukken is hem niet duidelijk
geworden wat B. en W. wenschen. Daarom wenscht
hij de discussie, die tot geen doel zal leiden, te
schorsen en B. en W. uit te noodigen, in verband
met de wijziging van het geheele ontwerp en ge
bruik makende van de voorstellen der Fin. Comm.
en de gestelde amendementen, een nieuw voorstel
in te dienen.
De Voorzitter zegt, dat in het voorstel in
rooden inkt de veranderingen zgn aangegeven, die
gereduceerd worden tot een paar artikelen.' Hu'
meent dat zonder den langen weg te voken 'door
den vorigen spreker bedoeld, deze zaak in orde
kan komen.
De heer Ris ondersteunt het denkbeeld tot
uitstel. De stukken zijn nog slechts een paar da
gen in het bezit der leden; voor een richtte
behandeling van dit ingrijpend onderwerp is de
tijd te kort geweest.
De heer a n W estendorp constateert, dat
er hier een principieel verschil is, dat tot nader
overleg noopt en ondersteunt dus het voorstel—
Jansen dat uitstel beoogt.
De heer De Groot zegt, dat deze zaak reeds
zoo lang behandeld wordt en er zooveel schrifturen
over gewisseld zijn, dat de Raadsleden wel van de
hoofdzaken op de hoogte zullen zijn hij acht de
zaak rjjp voor behandeling en verklaart zich tegen
uitstel.
De heer m r. Jansen zegt, dat hij het noch
met B. en W. noch met den heer De Groot eens
kan zijn, maar er in de tegenwoordige omstandig
heden principieel tegen is de tantièmes aan Directeur
en werklieden uit te keeren.
De heer Goiika zegt, dat de Gascommissie
van den Raad de opdracht ontving een voorstel
tot het toekennen van tantièmes vast te stellen.
De heer R i*s zegt, dat er ten opzichte der tan
tièmes geen principieele beslissing is genomen.
De heer De Groot meent, dat het blgkt, wij
zeer goed in deze kunnen beslissen, want het
blijkt, dat minder over de zaak zelf dan over de
sociale kwestie daarbij betrokken verschil bestaat.
De V oorzitter dringt op afdoening af. Hg
vreest, dat het laten drukken van nieuwe stukken
weinig meer licht zal ontsteken.
Den heer mr. Jansen spijt 't niet met B. en
W. te kunnen medegaan. Ook in verband met de
vaststelling der begrooting wenscht hij nu niet
incidenteel te beslissen wat er met het saldo van
f 10.000 zal gedaan worden. Hg vindt te meer
reden tot uitstel, waar hij overtuigd is, dat weinig
raadsleden de zaak begrijpen.
De Voorzitter zegt, dat ook met 't oog
op de vaststelling der gemeente-rekening een uit
stel van 14 dagen te lang is.
De heer mr. Jansen zegt, dat 't er oogen-
schijnlijk om gaat, of de f 10.000 in de gemeente
kas gestort of bij het afschrgvingsfonds zullen
gevoegd worden, maar bg sommige leden de ne
venbedoeling bestaat, dit bedrag ten bate der tan
tièmes aan te wenden en daar is hij zeer zeker
tegen.
De heer G o u k a protesteert tegen deze wijze
van bebatteeren in de uitdrukking nevenbedoe
ling ziet hg verdachtmaking hij vraagt met na
druk dat ons dergelijke insinuaties zullen bespaard
blijven.
De heer De Groot resumeert het oordeel der
Fin. Comm. Hij is het geheel met B. en W. eens
Alles is door het College uitvoerig behandeld van
nevenbedoeling is geen sprake.
De heer mr. Jansen handhaaft zijne meening
en blijft op uitstel aandringen.
De heer De Groot betoogt nader dat er geen
reden tot uitstel is.
Na repliek van den heer m r. Jansen ver
klaart de heer R is zich beslist voor uitstel; over
de gewichtige kwestie hierbg betrokken konden
de Raadsleden zich niet in een paar dagen een
oordeel vormen.
Nadat de heer De Groot zich ook namens
zgn medeleden der Fin. Comm. tegen uitstel heeft
verklaart, vraagt de heer Wittkampf met 't
oog op het voorstelJansen door de heeren Ris
en Van Westendorp ondersteund, hoe 't nu met
de gemeenterekening moet gaan.
De Voorzitter zegt, dat die tot zijn spgt
nog niet vastgesteld kan worden.
De heer Wittkampf constateert dat geen
beslissing over afschrijving of reserve kan geno
men wordeneerst moet de verordening vastge
steld, dan de beschikking over de 110.000 genomen
worden.
Het uitstel-voorstel—Jansen, in stemming
gebracht, wordt aangenomen met 10 tegen 8
stemmen.
Tegen stemmen de heeren Wittkampt, De Groot,
Honnerlage Grete, Van der Poel, Bender, Dirkzwa
ger, Van der Schalk en Gouka.
De heer Van Westendorp geeft nog in
overweging, dat de Gascommissie en de Financieele
Commissie de zaak nader zullen onderzoeken en
het onderwerp, de vrucht hunner samenspreking,
den Raad zullen voorleggen.
De Voorzitter zal gaarne dit verzoek aan
de betrokken commissies overbrengen.
Straatnamen.
In behandeling komt
Verzoek van J. J. Gabel om ongedaan te maken
de wijziging van de namen ïHendrik Gabelstraat"
en »Dirkje Meesterstraat"in Puttershoekschestraat
en Strgenschestraat, met advies van B. en W.
De heer Van Westendorp zegt, dat hg
de vorige maal niet bg de dooperij is geweest,
maar waar de toelichting bg het advies erg sober
was, begrijpt hg te minder, hoe men oude namen,
die iedereen kent, is gaan verwisselen. Waar er
door den bouwer dier straten op den oorspronke-
lijken naam blijkbaar prgs wordt gesteld, zou hg
aan diens wensch willen tegemoet komener
blijven dan nog Overmaasche straatnamen te
geven over.
De heer Wittkampt protesteert er tegen,
dat zekere straatnamen bespottelijk of belachelgk
werden genoemd.
De Voorzitter zegt, dat 't de bedoeling
was uniform te handelen en men spoedig aan de
nieuwe straatnamen zal gewennen. Maar als er zoo
op het behoud der oude straatnamen prijs wordt
gesteld, zal er wel geen bezwaar zijn daaraan
gevolg te geven.
De wethouder, de heer Lagerwey, zegt, dat
het de bedoeling is met het geven van straatna
men een vast systeem te volgen, zoodat men zekere
wijken, zooals deze aangeduid als de Overmaassche
wijk, in bepaalde richting zal kunnen vinden. Hoe
wel dus erkennend dat zekere namen burgerrecht
hebben verkregen, meent hij, dat toch afwijzend
op het adres moet worden beschikt.
Het afwijzend advies van B. en W. wordt zon
der hoofdelgke stemming aangenomen.
Gemeentegrond.
Aan de orde is
Adres van de directie der stearine-kaarsenfabriek
»Apollo" om vernieuwing van huur van gemeente
grond nabij de fabriek, met advies van B, en W.
Overeenkomstig dit advies werd besloten van de
stearine-kaarsenfabriek sApollo" op de thans gel
dende voorwaarden wederom voor een tijdvak van
5 jaren 2 perceelen grond het een Noord en het
andere ten Westen van de fabriek in huur af te
staan voor een gezamenlijke huurprijs van f 800.—
per jaar.
De heerVan der Schalk blgtt buiten stemming.
Machtiging.
B. en W. worden gemachtigd, de woning hoek
Rotterd. djjkAchtersingel met ingang van 1 Oct.
aan J. Zoetmulder te verhuren.
Rondvraag.
De heer m r. Jansen, terugkomend op het
verzoek der St. Vincentius-Vereeniging, meent, dat
op grond van de in het Gemeenteblad opgenomen
bouwverordening de stukken te dezer zake niet
noodzakelijk in handen der Commissie behoeven
gesteld te worden, maar de Raad bevoegd is eene
beslissing te nemen.
De Voorzitter, herinnerend aan het geen bij
te dezer zake opmerkte, ontkent dat de Raad daar
toe het recht bezit. Geeft hij toe, dat het artikel
zoo kan gelezen worden, dat er alleen van gelegen
heid geven aan de Commissie sprake is, dan kan
men doorgaan.
De heer m r. Jansen houdt vol, dat de Raad
zonder advies direct kan beslissen.
De Voorzitter kan zich niet met dien ge-
dachtengang vereenigen wel gaf hij uitzicht op
een anderen weg.
De heer Van d e r S c h a 1 k acht het billijk
hier beide partijen te hooren, maar B. en W.
kunnen vergunning tot bouwen geven, mits de
Vereeniging zich onderwerpt aan het door den
Raad genomen besluit.
De Vourzit'ter durft niet beslissen, dat hier
een besluit kan genomen worden zonder advies
aan den Raad.
De heer R i s meent, dat men de daarvoor aan
gewezen Commissie werk moet geven zij is als
het stootblok tusschen apallanten en commissie.
De heer De Groot meent ook, dat 't niet
anders mag.
De Voorzitter, met het advies der leden
meegaand, kan aan mr. Jansen geen gelegenheid
geven verder deze zaak te behandelen. Hg sluit
de openbare vergadering om nog voor een wjjl
over te gaan in een zitting met gesloten deuren.
De sultan Tan Siak.
Dezer dagen namen wij' een artikel o,ver uit
de „Sumatra-Post", waarin werd medegedeeld, dat
de sultan van Siak, Jang di Pertoean besar Sja-
rit, voornemens zou wezen een reis naar Ne
derland te maken, om zich bij de regeering te
's-Gravenhage over het Indische gouvernement te
beklagen.
Het schijnt zoo vertelde de „Sum.-Post"
verder -- dat de sultan bijzonder verbitterd is
jegens ons gouvernement en dat de reden daar
van moet gezocht worden in een geschil over
wijzigingen in het politiek contract. De regee
ring wilde het oude contract vernieuwen, om
het, door hel aanbrengen van enkele verande
ringen, meer in overeenstemming te brengen
met de beginselen der nieuwere Indische staat
kunde. De sultan is hiertoe niet genegen, aan
gezien hem dan, naar zijn meening, het laat
ste schijntje van macht zal worden ontnomen.
Hij prolesleerde dan ook tegen een twee- of drie
tal bepalingen in dat nieuwe, hem voorgelegde
contract. Schriftelijk heëft hij zijn bezwaren ken
baar gr maakt, doch de regeering schijnt hem
mondeling te willen overhalen. Om deze reden
heeft hij tijdens het laatste bezoek van den resi
dent aan Siak een ontmoeting met dezen amb
tenaar ontweken; 'meldde zich ziek.
Toen nu echter de sultan zijn koffers liet
pakken, ging er een spoedtelegram naar den
resident. Den sultan werd verboden het land te
verlaten, maar hij is voornemens geweest, zich
weinig van dit verbod aan te trekken.
Hef biad vestigde er tevens de aandacht op,
hoe het niet onwaarschijnlijk zou zijn, dat de
geruchten omtrent de inpalming van het rijk
Djohore op 't Maleische schiereiland, door het
Engelsch gouvernement, den sultan in zekere
opzichten bijzonder „waakzaam" hebben gemaakt,
„want deze vorst schijnt te behooren tot dezul
ken, die zich, althans van wat in hun naaste
omgeving omgaat, deugdelijk op de hoogte doen
stellen."- 1 I j i
Het conflict bleef echter uit. De „Deli-Cl,"
van 11 Aug. meldde en de „Sum.-Rost" beves
tigde tiet nericht, dat de sultan op een tele
grafische aanmaning uit Medan thuis gebleven
is, en „op de wijze, die van hem verwacht werd",
bij' Jen resident zijn bezwaren heeft voorge
bracht. De verschilpunten zijn uit den weg ge
ruimd en de sultan heeft zich bereid verklaard
het contract te teekenen.
Het „Bat. N.bl.", van het bovenstaande in
haar nummer van 22 Aug. melding makende,
schrijft:
„'Er is iets in (h'et relaas dat verre van be
vredigt. De sultan, een ontwikkeld man (hij be-
hoorae o. a. tot de inlandsche vorsten, die bij
de kroning der Koningin tegenwoordig waren)
verzet zich tegen eenige, door het gouverne
ment gewenxchte wijzigingen in het politiek
contract, omdat hij daarmee, naar hij meende,
het laatste schijntje van gezag zou inboeten. Dit
verzet bracht hij schriftelijk bij de regeering voor,
maar deze weigerde hem aldus te hooren, zond
den resident naar Siak om de zaak te bespreken.
De resident ving bot; de sultan, ziende dat de
regeering hem niet wilde hooren, meldde zich
ziek, maakte zich na 's residents vertrek op om
in Holland bij het opperbestuur recht te zoeken.
Doch de resident, ongetwijfeld handelend op last
der regeenng, verbood hem de reis; en na een
bespreking zou nu plotseling alles weer in het
reine zijn?
Het lijkt te mooil
De geschiedenis leert, dat in de wijzigingen
der politieKe contracten om die „meer in over
eenstemming te brengen met de beginselen der
regeering een bron zit van allerlei moei
lijkbeden. De strijd tegen Boni vloeide uit een
dergelijke kwestie voort om ons tot het jongste
voorbeeld te bepalen. De geschiedenis leert óók,
dat de regecring adres Bali elke gelegen
heid aangrijpt om uit de overeenkomsten met
inlandsche vorsten steeds méér te halen. Met
Siak Lesfond, zoover ons bekend, geenerlei ver
schil; i. e. er was geen aanleiding om des sul
lans macht eider te kortwieken anders dan de
wensch der regeering, om het contract te ver
anderen, natuurlijk niet dan ten onzen voordeele.
Een wensch, die het een vloeit uit het ander
voort weder natuurlijk verband houdt met de
„onderwerping" van Sumatra, waaruit voor ons
meerdere voordeelen te halen zouden zijn.
De vraag is echter waar de grens is van der
gelijke wenschen der regeering? Een contract is
en blijft toch een overeenkomst, waaraan beide
partijen zich stipt hebben te houden, en waarin
geen wijzigingen gebracht kunnen worden dan
met goedvinden van beide partgen. Een gedwongen
goedkeuring door de zwakste partij, gelijk naar
wij vreezen in casu verkregen is, telt niet mee.
En waar een der bepalingen van het politiek
contract luidt, dat het gouvernement zich zer-
bindt zich niet in te laten met de inwendige
huishouding des rijks; waar het recht van belas
tingheffing reeds berust bij het gouvernement;
waar ook de pachten en de in- en uitvoerrech
ten zijn overgenomen, zoodat er uit dezen hoof
de althans niets meer te halen valt, daar
