Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
29ste Jaargang
Zaterdag 3 November 1906.
No. 8649.
TWEEDE BLAD.
Staten-Generaal.
Gemengd Nieuws.
Faillissementen.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRUS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting 1907.
Afdeelingsverslagen.
Hoofdstuk V. (B in ne n 1 an dsch e za ke n).
(Vervolg.)
De aandacht der Reg. werd gevraagd vx>i
de toestanden in den Biesbosch waar de ar
beider.-, in ellendige keeten verblijven. Alge
meen was men weinig ingenomen met de werk
wijze van den centralen gezondheidsraad. Op
lossing zagen enkelen in zijne opheffing, waar
tegenover betoogd werd 'dat daardoor in den
toestand geen verbetering wordt gebracht.
Van verschillende zijden keurde men af dat
de Centrale gezondheidsraad, op wensch van
den minister, den afgevaardigde van Amster
dam VII, tevens buitengewoon lid van den raad,
hooft uitgenoodigd zijn bedenkingen zoowel te
gen den opzet van het nieuwe gebouw met
laboratorium voor don raad als tegen de wijze
van uitvoering voor dien bouw nader uiteen
te zetten. Het gaat niet aan een kamerlid, die
tegen een begrootingspost bezwaar opperde, op
te roepen om zich tegenover deskundigen te
verdedigen. Men voegde daaraan toe een woord
van hulde voor den afgevaardigde van Amster
dam VII voor do energieke en zaakkundige wijze
Waarop deze de zaak heeft behandeld.
Verscheiden leden bleven van meening dat een
eigen laboratorium voor den centralen raad kan
Weiden gemist. De bezwaren konden worden
ondervangen door bij het aan te wijzen labo
ratorium eener Rijksuniversiteit iemand aan te
stellen, in het bijzonder belast met de onder
zoekingen van den Centralen Raad.
Anderen oordeelden dat de wenschelijkheid
van een eigen laboratorium moeilijk kan worden
ontkend.
Verscheidene leden verklaarden dat ©en labo
ratorium naar het plan van den afgevaardigde
van Amsterdam VII hun zeer voldoende voor
kwam en dat zij niet bereid waren gelden voor
een gebouw op ruimen schaal toe te staan."
Vele anderen waren niet gezind tot een zoo
gmote uitgave mede te werken voor een zaak
Welke niet rijp is en dat niet zijn kan zoolang
ruet door wetswijziging en reorganisatie van
den Centralen Raad een toestand zal zijn aan
gebroken, meer beantwoordende aan netgeen
men zich bij de behandeling van de gezondheids-
Wet heeft voorgesteld.
Men gaf daarom den minister ernstig in over
weging den poét terug te nemen.
Verscheidene leden meenden dat de regeenng
tér bestrijding van de tuberculose niet doet wat
van haar zou mogen worden verwacht. Met
klem werd o. a.. aangedrongen op het onverwijld
tot stand brengen van een behoorlijke regeling
van de ontsmetting van goederen van tering-
bjiders. Men vroeg of het voornemen bestaat
tot een subsidie aan de te Amsterdam gevestigde
vereeniging ter behartiging der belangen van
Nederlandsche longlijders te Davos verpleegd.
Hok werd aangedrongen op een flinke rijks
bijdrage aan de Nederl. vereeniging tot hulp
mm lupuslijders. Men vroeg of de uitgetrokk ,n
t'1000 alleen ten goede zal komen aan de plaat
selijke vereeniging te Rotterdam.
Gevraagd werd of spoedig de benoeming mag
tegemoet gezien worden van een directeur Her
Rijkskweekschool voor vroedvrouwen te Rot
terdam.
Gevraagd werd of uitzicht bestaat op een
algemeene herziening der wet tot regeling van
bet staatstoezicht op krankzinnigen. Door ver
scheidene leden werden klachten geuit over de
moeilijkbeden van overheidswege aan particu
liere gestichten in den weg gelegd.
Naar aanleiding van het geval van mej. Lai-
Hdts, te Utrecht, werd de minister verzocht
te willen bevorderen dat wanneer in een spoed-
mschencl geval een krankzinnige moet worden
m bewaring gesteld, daarvan onverwijld aan
be familie wordt kennis gegeven en dat die
m bewaringstelling niet plaats heeft op de wijze
z'°oals met genoemde patiënt te Utrecht is ge
schied.
Uitvoerig werd de credietaanvrage voor de
stichting van een nieuw krankzinnigengesticht
besprokenHet bleef een open vraag of de klach
ten der staatscommissie een afdoenden grond
toveren voor een nieuwe stichting, waarmede
etm zoo aanmerkelijke som is gemoeid. Zeer
velü leden verklaarden ten slotte aan den post,
f>oals die thans is toegelicht, hunne stem niet
0 kunnen geven.
Wederom werd door verscheidene leden op
e'~n bedrijfstelling aangedrongen.
\an verschillende zijden werd ingenomenheid
etuigd met het voorgestelde subsidie ad f2000,
111 de vereeniging Volksweerbaarheid. Maar
ymarom aan het gevraagde subsidie door het
-Rerlandsch Gvmnastiekverbond geen gevolg
&egeven V
Van meer dan een zijde werd gewezen op
de steeds toenemende uitgaven voor het uni
versitair onderwijs. Dringend noodig achtte men
niet alleen overweging, maar ook uitvoering van
bezuiniging. Dat opheffing van een der Rijks
universiteiten het eenige middel tot verbetering
is wordt vrij algemeen erkend, maar hopelooze
verdeeldheid heerscht over de vraag, welke.
Verscheidene leden zagen in den brand te
Groningen een bijzondere aanleiding om thans
hel. besluit te nemen de Groningsche univer
siteit op te. heffen. Sommigen voegden hieraan
toe, dat in elk geval reorganisatie van de Gro
ningsche Hoogeschool behoort te worden ónder-
nomen, en ten minste enkele faculteiten moeten
worden opgeheven. Enkele leden zouden die
reorganisatie ook tot andere universiteiten wen-
schen te zien uitgebreid.
\erscheidene andere leden kwamen met kracht
tegen deze denkbeelden op. Indien eene Rijks
universiteit niet kon worden gemist, dan was
het juist die te Groningen. Zij! betoogden Hat
van achteruitgang van het aantal studeerenden
geen sprake is en achtten het behoud van deze
hoogeschool een zaak van het grootste belang
voor stad en provincie, aangezien zij de eenige
gelegenheid aanbiedt in die streken om hooger
onderwijs te ontvangen. Opheffing zou ook een
weinig democratische maatregel zijn. Uiteenge
zet werd verder, dat, ook met het oog p het
geldelijk voordeel, tot opheffing niet behoefde
le worden overgegaan, daar immers tal van
Lopgleeraren dan op wachtgeld zouden moeien
worden gesteld en aan de andere universiteiten
kostbare voorzieningen moeten gedaan worden,
om aan de velen, die thans te Groningen stu-
deeren, gelegenheid te geven de lessen te vol
gen. Het. afbranden van het gebouw mag overi
gens allerminst een reden zijn om tot de op
heffing te besluiten. Hulde werd gebracht aan
curatoren, die met buitengewonen ijver en geest
kracht hebben zorg gedragen, dat maatregelen
zijn getroffen om te voorzien in de behoefte
aan lokalen tot het geven van onderwijs De
voorstanders van de opheffing konden zich door
deze argumenten niet gewonnen geven. Nadeel
voor gemeente en provincie zou o. a. kunnen
worden opgewogen door de Groningen b.v. den
zetel van het hooger landbouwonderwijs te ves
tigen.
De wenschelijkheid van inkrimping van het
aantal universiteiten werd ook betoogd, op grond,
van het steeds toenemend aantal personen, die
een universitaire opleiding hebben genoten, maar
voor wie geen betrekkingen open zijn en die
ook in de maatschappij geen gelegenheid tot een
behoorlijk bestaan vinden.
Van andere zijde werd erkend dat er misschien
eenig gevaar bestaat voor de vorming van reen
wetenschappelijk proletariaat, maar werd ten
sterkste betwijfeld, of vermeerdering van het
aantal universiteiten dat gevaar zou vermin
deren.
Met instemming had men gezien de voorge
nomen oprichting van een leerstoel in de aesthe-
tifek en kunstgeschiedenis en dat daarvoor het
oog. op Utrecht is gevallen werd door vele; leden
goedgekeurd. Vele andere leden betoogden hier
tegenover dat Leiden veel meer de aangewezen
plaats is, ook uit financieel oogpunt.
De voorgestelde benoeming van docenten in
de nc-us-, heel- en oorziekte aan elk der drie
universiteiten vond algemeene instemming. Be
toogd werd de noodzakelijkheid van een docent
in de leer der kinderziekte niet alleen te Gro
ningen, maar ook te Leiden en Utrecht, Op
nieuw werd gewenscht een leerstoel in de ho-
moepatische geneeswijze.
Men vroeg of het oo-genblik nog niet gekomen
is tin herziening der theologische faculteit.
Door verscheidene leden werd instemming be
tuigd met het verzoek van 'het genootschap van
leeraren aan Nederl. gymnasia betreffende een
nieuw examen bij verandering van staatsin-
ricnting.
Gevraagd werd hoe de minister denkt over
het instellen van afzonderlijke staatsexamens
ter verkrijging van de bevoegdheid tot het be-
kKadeii van openbare betrekkingen en het uit
oefenen van beroepen.
Sommige leden achtten het tot den minister
gericht verwijt over de benoeming op eenmaal
van 7 buitengewone hoogleeraren onbillijk.
Hiertegenover werd door verscheidene andere
leden betoogd dat het bezwaar niet gold het
feit, dat aan het denkbeeld uitvoering werd
gegeven, maar de wijze waarop de regeering
dit meent te doen, en die geheel in strijd werd
geacht met den aard en de bedoeling van het
instituut der buitengewone hoogleeraren.
Gevraagd werd naar maatregelen om het coi-
legebezoek te vermeerderen. Vete andern acht
ten uiterste voorzichtigheid in deze geboden.
Door verscheidene leden werd aangedrongen op
den bouw eener psychiatrische kliniek waar
voor Utrecht het meest aangewezen is Vele
aiideien gaven Leiden den voorrang
Velen keurden af, dat bij de universiteit te
Lemen gelden werden aangevraagd voor een
hoogleeraar, wiens aanstelling ten nauwste ver
band houdt met de nog ruet door de Kamer
aangenomen voorgestelde nieuwe regeling der
opleiding van Indische ambtenaren. De nood
zakelijkheid van een buitengewoon hoogleeraar
in bet nieuw Grieksch werd door verscheidene
leden betwijfeld.
(Slot volgt).
Inbraak. Een brutale inbraak heeft gisteren
te Uitgeest plaats gehad. Terwijl de landbouwer
B. te melken was en zijn vrouw nog in een nabu
rige kamer sliep, heeft men zich van al het geld
(f400) en gouden sieraden in een kast, meester
gemaakt.
Verduistering. De gemeente-politie te
Leeuwarden heeft gisteren aangehouden A. W. J.,
handelsreiziger, aldaar, die verdacht wordt aan
zienlijke sommen gelds te hebben verduisterd ten
nadeele van den heer van W., groothandelaar
in kaas te Akkrum. De aangehoudene is ter be
schikking van de justitie gesteld.
Ontsporing. Te Witmarsum (Fr.) is gister
een stoomtram ontspoord door verkeerden wissel
stand. De machine liep uit de rails, van de beide
personenwagens werden de balkons ingedrukt, de
bagage- en veewagen vrjj ernstig beschadigd. De
weinige passagiers kwamen met den schrik vrij.
Brutale aanranding. Gisteravond had
op de fabriek van den heer P. B., te Tilburg een
brutale aanranding plaats. Een dezer dagen ont
slagen werkman, zekere C. D., trad de directieka
mer binnen, waar hij den directeur, den heer H.,
dien hjj als den bewerker van zijn ontslag be
schouwde, met een mes aanviel en ernstig in
't gelaat verwondde.
De gasontploffing te Eindhoven.
Uit Eindhoven meldt men De toestand van de
wed. B., die bij de gasontploffing Woensdag hier
zoo vreeseljjk is getroffen, is hoogst ernstig. Wan
neer zij er het leven al afbrengt, zal zij toch
levenslang verminkt zijn.
De dubbele moord te Heerlen. Uit
Heerlen wordt aan de L. K. gemeld:
Naar wij vernemen, is door de Duitsche politic
in Bottrop (Westfalen) aangehouden de voortvluch
tige Bussmann, betrokken in zake den dubbelen
mr ord alhier.
Bij den aangehoudene werden een drietal schot
wonden geconstateerd.
Van Bastiaans, die tegelijk met Bussmann Ne
derland den rug toedraaide, heeft de politie, on
danks haar ijverige onderzoekingen, nog niet het
minste spoor ontdekt.
Besmetting door de telefoon. In
het tijdschrift voor Medizinalbeambte wordt door
dr. G. Bundt Querfurt het volgende medegedeeld
Onder zijn behandeling bevond zich een patiënt
met een hevig etterige mondslijmvliesontsteking.
Drie weken daarna kwam iemand bij hem met
dezelfde aandoening, doch in lichteren graad. Deze
persoon is opzichter der leidingen voor de telefoon
inrichting en heeft z(jn betrekking van tjjd tot
tijd de telefoon te onderzoeken. Hij had o.a. drie
dagen geleden ook de telefoon van den eersten
patiënt onderzocht en de spreekbuis dicht bjj z(jn
mond gebracht. Zoo was de besmetting op den
tweeden patiënt overgebracht.
Daarom wordt een flink afwrijven met absolu-
ten alcohol van de spreekbuis warm aanbevolen,
als ook het algemeen bekendmaken, dat door aan
raking van de telefoon met zieke lichaamsdeelen
en door hoesten in de spreekbuis, ziekten kunnen
worden overgebracht.
Viooltjes tegen kanker. Onlangs ver
meldde Het Handelsblad van Antwerpen een be
richt over aangaande een middel tegen begin-
n enden 'kanker, dat onschuldig is en zeker werken
zou Hot bestaat in aftreksel der bladeren van
het viooltje en wordt met succes vooral in Enge
land aangewend.
Het Handelsblad Van Antwerpendat de zaak
nader onderzocht, meldt thans:
„Wij1 hebben om inlichtingen geschreven en
zie hier wat men ons schrijft:
„Het moeten de groene bladeren van ru.aende
Maartsche of Parma-viooltjes zijn, niet die der
pensée. Men mag ook niet uit het oog verliezen
dat de kompressen bestendig moeten vernieuwd
worden, zelfs gedurende de nachten, wanneer de
wel te verstaan niet slaapt."
Belangrijke stakingen in Enge
land. De staking, waarmede de mijnwerkers in
Wales lang reeds dreigden, is eindeljjk uitgebro
ken. In het kolendistrict Rhonda hebben tien
duizend arbeiders het werk neergelegd.
Bovendien hebben 1800 arbeiders op de werf
voor oorlogsschepen aan de Tee gestaakt, als
protest tegen een nieuwe loonlijst, waardoor hun
verdiensten met 25 pc. verminderd worden. Men
vreest, dat deze staking zich zal uitbreiden.
Daar de stakingen langs de Clyde nog steeds
voortduren, zjjn de patroons van plan, de uitslui
ting te proclameeren, wanneer 17 November de
arbeid niet hervat is.
Een kras oudje. De Ieren zjjn over het
algemeen een stevig ras. Ondanks de slechte toe
standen waaronder zij leven, bereiken zij in door
snee een hoogeren ouderdom dan de Engelschen
onder gunstiger maatschappelijke verhoudingen.
En zjj hebben in hun midden ook vrjj wat krasse
oude mannen en vrouwen.
Zoo woont o.a. in een werkmansbuurt van
Belfast een zekere weduwe Ann Todd, die in Juli
haar 105de verjaring vierde. Haar gezicht en hare
geestvermogens zijn nog ongemeen goed. Zjj kan
geregeld naai- en breiwerk verrichten. Haar geheu
gen is ook nog best. Zjj weet van beel wat uit
haar jeugd te vertellen. Zjj vertelde aan een ver
slaggever, die haar bezocht, dat de Engelsche
troepen in het begin der vorige eeuw een bar-
baarsche jacht op Iersche rebellen maakten en
gewoon waren in de doorzochte woningen hun
bajonet door de bedden te steken, denkende, dat
personen zich daaronder verborgen konden hou
den. Haar vader bereikte den ouderdom van 109
jaar. Hij behield tot zijn dood een schrik voor
spoorwegen en wilde nimmer reizen in wagens
zonder paarden.
Uit de Staatscourant.
Uitgesproken:
's-Gravenhage, 31 October. C. F. Molsbergen,
gewoond hebbende aldaar, thans zonder bekend
adres. Rechtercommissaris: mr. R. M. A. M.
Romme; curator: mr. F. Wolfson.
Amsterdam, 31 October, lo. A. Prins, bouwkun
dige, aldaar, 2o. C. Spruytenburg Jzn., koopman
te Watergraafsmeer. Rechtercommissaris: mr. J.
Dekking Dura; curator: mr. Jules Goudeket Azn.
Haarlem, 11 September. H. B. J. de Jong van
Lier en H. W. F. de Jong van Lier, beiden com
missionair in assurantiën, te Heemstede. Rech
ter-commissaris: mr. C. G. von Reeken; curator:
mr. Johan Spoor.
Groningen, 31 October. H. Hulzebos, bakker,
aldaar. Rechter-commissarisjhr. mr. W. Alber-
da van Ekensteincuratormr. W. J. Koppius.
Winschoten, 31 October. J. Kuipers, modiste
te Veendam. Rechter-commissaris: mr. F. J.
Camphuis; curator: mr. F. J. Tjabbes, te Veen-
dam. I i :'j
Arnhem, 29 October. J. H. van Workum, rei
ziger, aldaar. Rechter-commissaris: jhr. mr. W.
E. Th. M. van der Does de Willebois; curator:
mr. M. J. Wolff.
R. L. Theisen, koopman, te Zevenaar. Rech
ter-commissarisjhr. mr. W. E. Th. M. van der
Does de Willebois; curator: mr. M. J. Wolff.
Amsterdam, 1 November. J. J. L. van Hengel,
promotor, te Hilversum. Rechter-commissarismr.
J. Deking Dura; curator: mr. Fr. A. Kokosky.
Utrecht, 30 October. J. A. Middelkoop, han
delaar in marmer enz., aldaar. Rechter-commis
saris: mr. dr. C. J. H. Schepel; curator: mr. M.
Mendels.
Vernietigd:
G. F.. Herbst, hotelhouder te Vogelenzang, ge
meente Bloemendaal (Woestduin).
Opgeheven:
M. Wilmont, schoenmaker, te Waalwijk.
Geëindigd:
J. H. ten Geuzendam.
imftmfliiunimmimit,Tvi,ni g mmm tfa