Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
29ste Jaargang.
Zaterdag 24 November 1906.
No. 8667.
EERSTE BLAD.
Ofücieele Berichten.
eene Onderwijzeres,
Buitenlandscli Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland,
ABONNEMENTSPRIJS.;
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN;
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Aan de openbare lagere school E. te Schiedam
(hoofd de heer M. MARTENS) wordt gevraagd
met akte nuttige handwerken.
Aanvangsjaarwedde f550.voor de akte nut
tige handwerken f25.— bij bezit ot verkrijging
van de hoofdakte f 100.verhooging voorts 4
drie jaarlijksche verhoogingen van f50en bjj
eventueel bezit der hoofdakte nog 3 driejaarlyk-
sche verhoogingen van 150.—
Sollicitatiestukken in te zenden vóór 1 Decem
ber a.s. bij den burgemeester.
RUSLAND.
De Tribune verneemt uit MoskouUit gezag
hebbende bron verluidt dat op het oogenblik
300.000 politieke mannen in Rusland gevangen
zitten of op weg naar Siberië zyn, terwyl daar
van elders in het geheel reeds 200.000 ballingen
aangekomen zijn.
ENGELAND.
Het Iloogerhuis heeft ten slotte in de onder
wijswet nog het artikel, dat een afzonderlijk de
partement van onderwjjs voor Wales instelt, ge
schrapt.
De Engelsche eerste minister en minister
Hurns hebben een deputatie ontvangen, die hen
kwamen spreken om maatregelen te beramen
tegen de groote kindersterfte in het rijk. Campbell
Bannerman erkende, dat hij zich schaamde voor
2ijn land, zoo groot die sterfte is. In het laatste
jaar zijn er in Engeland en Wales 120.000 kinde
ren beneden het jaar overleden. Dat wjjst op
ontaarding van het ras. Er moet voor gezorgd
Worden, dat de kinderen gezond ter wereld komen,
dat moeders behoorlijke voeding en lucht, goed
drinkwater, goede behuizing, met gemakken en
vrjjen tjjd hebben, alle voorwaarden in één
Woord om gezond te zijn. En vervolgens, dat er
van de geboorte af aan goed voor het kind ge
zorgd en het goed gevoed wordt. De regeering
heeft de handen vol, maar hiervoor moet zij nog
voorziening treffen.
Burns zei nog, dat de minister van Binnen-
landsche Zaken het vraagstuk van de levensver
zekering, op kinderen gesloten, nagaat. Hij zelf
onderzoekt de proefneming te Huddersfield geno
men (een magistraat daar heeft, gelijk men weet,
oen pond sterling uitgeloofd voor elk kind in één
jaar geboren, dat zijn eerste verjaardag haalde
inmiddels bracht een commissie van dames de
moeders op de hoogte van wat de verzorging van
het kind noodig heeft). Burns voegde er den raad
bjj, dat de vrouwen en mannen van den werkende
stand, wilde zy gezonde kinderen hebben, zoo min
mogelijk geld moeten uitgeven, de vrouwen aan
drank en de mannen spelen en wedden. Ten
slotte deelde Burns mede, dat hij een wet ont
werpt, waarbij gemeenteraden bevoegdheid krijgen
8eld uit te geven, om aan moeders gesteriliseerde
melk te verstrekken.
FRANKRIJK.
In de Kamer is er beraadslaagd over het pro-
§>ram betreffende den aanbouw van oorlogsschepen.
Een motie, waarbij vertrouwen in de regeering
Werd uitgesproken om den aanbouw van schepen
ült te voeren volgens de wet op de middelen van
1906 deze motie was door den minister aan
aard werd aangenomen met 393 tegen 112
stemmen.
Kardinaal Richard, van Parys, die geregeld
^t het Vaticaan in briefwisseling is, zegt meB,
jmeft een secretaris naar Rome gezonden. Men
eWeert nu, dat de Paus dien secretaris zijn be
llen in zake de Scheidingswet zal meegeven.
SPANJE.
i"1 den Senaat ter zake gestelde vragen beant-
2°°rdende, heeft de minister van Buitenlandsche
en verklaard dat de Dinsdag getroffen maat
delen eenvoudige voorzorgsmaatregelen zijn, maar
-5* het niet aan te geven was tot hoe ver die
gaan zullen dit zal afhangen van de gebeurtenis
sen. In elk geval zeide de minister zullen
wij onze rechten verdedigen, daarbjj rekening hou
dende met onze bijzondere omstandigheden Wij
zullen handelen en elk conflict vermijden. Voor
ongerustheid bestaat er geen grond.
MAROKKO.
De Tribune verneemt uit CadizDe voortdurende
beweging in de haven en de aankomst van troe
pen bewijst dat de Marokkaansche crisis veel
ernstiger is geworden. Er zijn reeds een paar
kruisers met 500 zeesoldaten naar Tandzjer ver
trokken ook anderen troepen vertrokken gisteren.
ZUID-AF RIKA,
De Volkstem protesteert nogmaals tegen het
uitstel van de openbaarmaking van de nieuwe
grondwet voor Transvaal, en verlangt dat de ver
kiezing uitgesteld wordt, wanneer er te weinig
tjjd is tusschen die openbaarmaking en de ver
kiezing.
De correspondent van de Standard meldt uit
Johannesburg, dat de lompe weigering van Botha
om by Fitzpatrick te komen noenmalen, dezen
aatste goeddoet. De brief van Botha heeft een
gunstigen keer in de openbare meening ten opzichte
van Fitzpatrick teweeg gebracht. De beschaafdste
boeren keuren den brief van Botha af. De Tribune
verneemt uit Pretoria, dat Fitzpatrick daar vele
aanhangers wint onder de kleine landbouwers,
neringdoenden en winkeliers, allemaal menschen
wier vrees voor een financieelen krak hen er toe
brengt, te gelooven in wat Fitzpatrick in tal van
vergaderingen telkens opnieuw verteltnamelijk
dat het behoud van de Chineezen voor den Rand
onontbeerlijk is en een finar.cieele crisis in Trans
vaal zal voorkomen.
De Tribune meldt uit Kopenhagen De uitnoo-
digingen voor het interparlementaire Skandinaaf-
sche congres dat in den zomer van 1907 te Ko
penhagen bijeenkomt, worden in Januari verzon
den. De Zweedsche parlementariërs schijnen het
niet eens te zyn over het al of niet aannemen van
die uitnoodiging. De meerderheid lijkt er echter
voor te zijn, om er gevolg aan te geven. Stemmen
de Zweden toe, dan zullen eenige Deensche,
i Zweedsche en Noorsche parlementsleden te Gothen
burg spreken over de vaststelling van het congres
program.
De Deensche regeering is bereid, in de kosten
van het congres by te dragen.
Van de Koninklijke familie.
H. M. de Koningin, H. M. de Koningin-Moeder
en Z. K. H. de Prins kwamen gisteravond te 7
u. 6 mn. per Staatsspoor van Het Loo in de
Residentie, om heden-avond omstreeks halfzes
weer naar het Loo terug te keeren.
H. M. de Koningin-Moeder logeerde ten paleize
in het Noordeinde.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den Minister van Ju
stitie zal Woensdag 28 November e.k. niet plaats
hebben.
Onze gezanten.
Hr. Ms. gezant te Peking, jhr. mr. A. J. van
Citters, zal te spreken zyn te 's-Gravenhage, in de
vergaderzaal van het departement van waterstaat,
onder de Eerste Kamer der Staten-Generaal, op
Maandag 26 en Dinsdag 27 dezer, van 2 tot 4
uren des namiddags. {Stct.)
Gehuwde onderwijzeressen.
De Kon. Besluiten betreffende de vernietiging
der Raadsbesluiten der gemeente Rheden (waarin
bepaald werd, dat een eventueel door een onder
wijzeres aan te gaan huwelijk zal worden be"
schouwd als eene aanvrage om ontslag uit hare
betrekking van onderwijzeres aan de openbare
lagere school te Velp) berusten op de volgende
overwegingen dat volgens artikel 30 in verband
met artikel 13 der wet tot regeling van het lager
onderwijs aan onderwijzeressen, aan lager gemeente
scholen verbonden, die niet aan het hoofd eener
school zijn geplaatst, ontslag wordt verleend, hetzij
rechtstreeks overeenkomstig eigen verzoek, hetzy
op voordracht van burgemeester en wethouders of
van den arrondissements-schoolopzienerdat het
aangaan van een huwelyk niet kan worden be
schouwd als het indienen van een verzoek om
ontslag en derhalven bij het raadsbesluit een door
de wet niet toegestaten wyze van ontslag, wordt
mogelyk gemaakt; dat immers met de woorden
«eigen verzoek", in dat artikel gebezigd, 'wordt be
doeld eene daad, die niet het gevolg is van de
uit een vooraf gestelde voorwaarde voortvloeiende
verplichting, noch kan worden verondersteld
stilzwijgend te hebben plaats gehaddat derhalve
voormelde bepaling is in strjjd met artikel 30 der
wet tot regeling van het lager onderwijs.
Onze weermacht te land.
De vereeniging ter beoefening van de krijgs
wetenschap houdt Vry'dag 30 dezer 's avonds 8
uur te 's-Gravenhage een vergadering waarin de
heer W. H. van Terwisga, majoor van den gene-
ralen staf, zal spreken over «samenstelling enz. van
onze weermacht te land. Encadreering van leger,
landweer en landstorm, de eerste eisch waar
aan moet worden voldaan om te geraken tot een
weerbaar Nederland".
Arbeidscontract.
Men meldt ons, dat het departement Haarlem
van de Maatschappij van Nijverheid in beginsel
besloot, mee te doen aan het verzoek aan de Eerste
Kamer om de wet op het Arbeidscontract niet
aan te nemen. i
Onjuiste berichten over ons land
en ons volk.
De in verschillende dagbladen geplaatste op
wekking van den heer Frederik Rompel, om te
trachten middelen te vinden ter bestrijding van
de vele onjuiste berichten over ons land en ons
volk in buitenlandsche bladen, geeft den corres
pondent der N. Ct. te Parijs aanleiding tot krasse
mededeelingen. j'
Hij schrijft
„Het is in de laatste zes jaren herhaaldelijk
voorgekomen, dat mij de vereerende taak werd
opgedragen onjuiste berichten in Parijsche bla
den te doen herstellen. Slechts zelden heb ik
genoegdoening bekomen; bij de groote en ern
stige couranten zoomin als bij die van minde
ren rang. Er bij zij vermeld, dat ik, in mijn
hoedanigheid van secretaris van een interna
tionale journalistenvereeniging, welke in veel
gevallen te Parijs als autoriteit wordt be
schouwd, persoonlijk de redactiën kende en ik
me, zoo noodig, bovendien van uitstekende
aanbevelingen kon voorzien. De Nederlandsche
Karper van Koophandel te Parijs was niet ge
lukkiger. Ik herinner me, dat ze een paar jaar
geleden een officieel schrijven richtte tot de
Matin, het verzoek inhoudende een blijkbaar
met boos opzet onjuist gesteld bericht te ver
beteren over zekere Hollandsche zuivelproduc
ten en dat ze haar ingezonden stuk met kracht
van redenen staafde. Ze kreeg met een drie
regelig, ongemotiveerd briefje, nul op het re
quest. Wat mij persoonlyk aangaat, was men
evenwel meestal zoo beleefd de weigering door
een voorwendsel te verschoonen. Soms was het
de overvloed van dringende actualiteitskopij, die
belette een verweerschrift (dat trouwens uit den
aard der zaak niet heel kort kan zijn) op te
nemen. Dan weer heette het, dat er bij de rec
tificatie een politieke strekking in het spel was,
tot welker verwezenlijking de staatkundige ge
dragslijn van het blad verbood mede te wer
ken.
Een ander maal werd weer een ander motief
gevonden. Om persoonlijke redenen is het mij
niet vergund zaken en personen bij hun naam
te noemen. Doch met klem wijs ik op een
repliek, die ik van zeker, overigens goed be
kend blad kreeg een antwoord 't welk ten
minste eerlyk wasMen zeide me onomwonden,
„dat zij, die de rectificatie wenschten, slechts
een zekere som hadden te storten evenals
deze of gene regeering voor de opneming van
een tendentieus bericht gedaan had.
Invoerrecht op alcoholische dranken.
Op 3 November 1906 heeft te Brussel de on-
derteekening plaats gehad van een verdrag lot
nadere herziening van art. XCII der Algemeene
Akte van Brussel, dd. 2 Juli 1890, gewijzigd bij
de conventie van Brussel, dd. 8 Juni 1899, be
treffende de vaststelling van het minimum in
voerrecht op alcoholische dranken in de conven-
tioneele zone van Afrika. {Stct.)
Een jubileum.
Den 4en December zal een der meest bekende
paters Jesuiëten, de Z. E.. Pater F. Hendrichs
den dag herdenken, waarop hij vóór 25 jaar in
.de Sociëteit van Jezus trad. Het zal waarschijnlijk
zijnen velen vrienden, die door geheel Nederland
zijn verspreid, genoegen doen, indien wij hen
aan dezen datum herinneren. Want behalve in
de Sociëteit, waar hij vooral als professor in
de wijsbegeerte en leeraar in de fransche taal
heeft gearbeid, werkte pater Hendrichs naar bui
ten, als conferencier op predikstoel en in open
bare leeszalen, als medewerker aan de voornaam
ste katholieke dagbladen, als moderator van G.
en W. te Breda en in de laatste jaren als voor
zitter van Geloof en Wetenschap te Amsterdam.
Daar ontwikkelde hij, naar het oordeel der be
stuursleden, een reuzenkracht en in de weinige
jaren, dat hij er werkzaam is, bracht hij de ver
eeniging tot een nieuwen en ongekenden bloei,
reorganiseerde hij ze, richtte hij een geheel nieu
we bibliotheek op en leeszalen voor dames en
heeren, ingericht naar de hoogste eischen van
onzen tijd. Daar verricht hij een werk, waar niet
alleen het katholieke Amsterdam, doch geheel
het katholieke Nederland de vruchten van pluk
ken zal. i j f
Of zou het voor onze katholieke samenleving
van geen belang zijn, hoe het kader wordt opge
voed?. i 1
En dat kader wordt immers gevormd aan onze
Universiteiten, aan de openbare universiteiten,
niet het minst aan die van Amsterdam, dat
steeds een groot aantal katholieke studenten
trekt, j
Maar niemand zal wel beweren, dat onze ka
tholieke studenten aan de openbare Universitei
ten door een katholieke opvoeding worden opge
leid tot de mannen, die straks onze aanvoerders
zullen zijn. Mr. Aalberse heeft het bij de Hooger
Onderwijsdebatten zoo duidelijk gezegd, dat de
katholieke studenten na hun dagelijkschen arbeid
voor de colleges nog halve nachten moesten door
werken om de neutrale wetenschap aan te vullen
door het bestudeeren van katholieke auteurs.
In dat aanvullingswerk helpt de gereorgani
seerde vereeniging G. en W. te Amsterdam met
alle kracht. Daartoe dient haar bibliotheek, haar
leeszalen, haar studieboeken en tijdschriften, haar
conferenties in een woord, haar katholieke, weten
schappelijke opvoeding. En als men nu bedenkt,
dat er jaarlijks een 150 studenten te Amsterdam
komen en gaan, dan begrijpt men van welk een
belang deze arbeid der Vereeniging G. en W.
voor het katholieke Nederland is.
Iedereen is het erover eens, dat de reorganisatie
van G. en W., door Pater Hendrichs ondernomen,
de vereeniging op een hoogte heeft gebracht, waar
door zij ten volle aan het beoogde doel beant
woordt. Vandaar het geregelde en drukke bezoek
aan bibliotheek en leeszalen, vandaar de alge
meene samenwerking rond de bezielende leiding
van dezen moderator. Vandaar ook de instem
ming, waarmede het plan van het Bestuur is
ontvangen om het a. s. jubilée van Pater Hen
drichs feestelijk te herdenken, 't Spreekt van
zelf, dat wij van de plannen voor 4 Decern
ber geen bizonderheden kunnen mededeelen. Maar
velen zullen toch het naadje van den kous wil
len weten, vooral zij, die het belang voor 't ka
tholieke Nederland inzien van de vereeniging G.
en W. te Amsterdam. En wij meenen niet on
bescheiden te wezen, wanneer wij, zij het on'
gevraagd, alle belangstellenden om nadere in
lichting zenden naar den heer M. II. Schmed-
ding, penningmeester der vereeniging G. en W.,
Singel 134, Amsterdam.
Regleinentatie van tentoonstellingen.
In de eergisteravond gehouden vergadering van
de Nederlandsche Kamer van Koophandel te Bros-
I
