Dagblad voor Schiedam en
EERSTE BLAD.
29ste Jaargang.
Zaterdag 15 December 1906.
No. 8685.
Officieele berichten.
Stads-Ziekenliuis.
De Commissie yoor de Gemeentewerken te Schiedam
De Commissie voor de Gemeentewerken te Schiedam
Buiten land scli Nieuws.
Stilten-Generaal.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden inededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39,
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Aanbesteding.
De Commissie van Administratie voor het Stads
ziekenhuis te Schiedam, zal op Vrijdag 21 Decem
ber 1906, aanbesteden de levering gedurende het
jaar 1907 van
Yleesch, vet, brood, melk, en kruideniers-,
grutters- en koloniale waren, alles ten
dienste van het Gesticht.
De inschrijvingsbiljetten, zooveel mogelijk ver
gezeld van monsters, moeten op den dag der
aanbesteding vóór s'middags 12 uur aan het
Ziekenhuis bezorgd zijn.
De voorwaarden van aanbesteding liggen aldaar
ter lezing alle werkdagen des morgens van 9 tot
12 uur.
De Commissie voornoemd,
M. A. BRANTS, Voorzitter.
W. A. v. DOLDER Dz., Secr. Penn.
is voornemens op Donderdag 27 December a.s.
's namiddags 2 uur, namens Burgemeester en Wet
houders ten raadhuize aan te besteden de leve
ring van
Ijzerwaren, gereedschappen,borstels,doeken,
drogistartikelen en verdere materialen ten
behoeve van dén dienst der gemeentewer
ken, gedurende het jaar 1907.
Het bestek ligt ter inzage op het bureau van
Gemeentewerken en is ter Gemeente Secretarie
(afdeeling A.) tegen betaling van 25 cents ver
krijgbaar.
Inschrijvingsbiljetten in te leveren een uur voor
de aanbesteding ten raadhuize.
is voornemens op Donderdag 27 December a s.,
's namiddags 2 uur, namens Burgemees'er en Wet
houders ten raadhuize aan te besteden
liet vervoer van gemeente-materialen.
Het bestek ligt ter inzake op het bureau van
Gemeentewerken, en is a f0.15 verkrijgbaar ter
Gemeente-Secretarie (Afdeeling A.)
Inschrijvingsbiljetten in te leveren een uur voor
de aanbesteding ten raadbuize.
Aan heeren Leden van den Gemeenteraad is
kennis gegeven dat, ingevolge het verzoek bjj de
behandeling der gemeente-begrooting gedaan, de
leestafel thans voor hen is ingericht.
Door den Voorzitter worden zij uitgenoodigd met
de inrichting kennis te maken.
De waarn. Secretaris der gemeente Schiedam
VAN LUIK.
RUSLAND.
De Petersburgsche correspondent van de Daily
Telegraph seint breedvoerig over het standpunt
dat Rusland en Japan iDnemen bij de onderhan
delingen over de uitvoering van het traktaat van
Portsmouth. Hjj komt daarbjj tot de slotsom dat
de inzichten van Japan en Rusland niet met el
kaar te vereenigen zijn en dat de zaak van den
vrede in Europa en Azië bedenkelijk zal lijden,
tenzij Japan zjjne aanspraken inkrimpt, want wan
neer het Rusland nu vernederende voorwaarden
af mocht dwingen, kan Rusland vroeg of laat
trachten, zich daarvan vrjj te maken.
Admiraal Rozjestwenski heeft, naar de Times
uit Petersburg verneemt, een uiteenzetting open
baar gemaakt waarin bjj het noodeloos noemt om
nieuwe oorlogsschepen te bouwen, zoo lang er
geen goede Russische zeeofficieren zjjn. Rusland
kan die nog in geen tien jaar hebben. De admi
raal raadt daarom aan, voorsbands liever koop
vaardijschepen op stapel te zetten.
ZWEDEN.
De Kroonprins is uit Berlijn te Stockholm aan
gekomen en heeft, wegens de ziekte van den Ko
ning, het regentschap aanvaard.
ENGELAND.
Het Hoogerhuis heeft de ongevallenwet gister
in tweede lezing en de wet op de koopvaardijvloot,
alsmede die betreflende arbeidsgeschillen, in derde
lezing
Door het Heerenhuis is gister in hoogste
ressort met algemeene stemmen het arrest van
het Hof van appél vernietigd, waarbij was uitge
maakt, dat de plaatselijke schoolbesturen niet
gehouien zijn op kosten der burgerij godsdienst
onderwijs te verschaffen aan bijzondere sekte
scholen.
Het Hoogerhuis maakte gister uit, dat de plaat
selijke schoolbesturen krachtens de onderwijswet
van 1902 gehouden zijn er voor te zorgen dat
zulk godsdienstonderwijs zoowel op openbare als
op bijzondere sektescholen plaats heeft.
Deze uitspraak van bet Hoogerhuis werd alge
meen verwacht, zoodat daardoor weinig motie
werd verwekt. De ondervraagde opvoedkundigen
van de ministerieele partij, zijn echter van oordeel
dat de bedoelde uitspraak er toe zal bijdragen, dat
de regeering besluit Birrel's schoolwet door te
zetten. Deze wet lost juist de kwestie van gods
dienstonderwijs in niet sectarischen zin op.
De partij van Balfour verzekert daarentegen,
dat de uitspraak van het Hoogerhuis aan alle
hoop den bodem inslaat, dat er in zake het
geschil tusschen bet Lagerhuis en het Hoogerhuis
over de onderwijswet nog een vredelievende oplos
sing mogelijk zou zjjn.
DUITSCHLAND,
De verkiezingen voor den Duitschen Rijksdag
zullen reeds in het laatste gedeelte van Januari
plaats hebben.
By het sluiten van den Rijksdag heeft de
Voorzitter Ballestrem met bet woord voor altijd
afscheid genomen. De 72 jarige grijsaard, die een
hoogst verdienstelijk politiek leven achter zich heeft,
zal beslist geen candidatuur meer aanvaarden.
De Duitsche pers is nog lang niet uitge
praat over de Rijksdagontbinding.
In verschillende organen wordt de meening
uitgesproken, dat hel besluit tot de onbinding op
uitdrukkelijk verlangen van den Keizer genomen is.
De journalistieke schildknapen van Bülow zwe
ren echter bij kris en bjj kras, dat hun meester
zonder eenigen druk van den Keizer, uit eigen
besluit tot de ontbinding is gekomen.
Het centrums-lid Erzberger heeft zich in een
interview als volgt uitgelaten
Wij leden van het centrum, gaan niet naar
Bückeburg (de Keizer verblijft h ier en neemt er
deel aan jachtpartijen). Deze verbitterde strijd over
het feit of de ontbinding door persoonlijk toedoen
van den Keizer geschiedde of niet, heeft met het
oog op de verkiezingen daarom zooveel beteekems,
omdat daaruit, by de bekende algemeene ontstem
ming over zekere dingen, plotseling de voor de
regeering hoogst onaangename algemeene verkie
zingsleus Weg met het persoonlijk stelsel 1 zou
kunnen ontstaan.
BELGIë.
De Kongostaat logenstraft het bericht omtrent
onderhandelingen, die gevoerd zouden worden om
een strook grondgebied van den Kongo aan En
geland af te staan, ten einde daar den spoorweg
van de Kaap naar Kairo door te leggen.
Met toestemming van den Koning zullen de rechten
van België nauwkeurig worden vastgesteld. De
beteekenis van den brief des Konings zal worden
teruggebracht tot de afmetingen, welke de brief
volgens de bedoeling van den Koning moest heb
ben en België zal van den Kongostaat alle inlich
tingen ontvangen, die het eischt om de voorwaar
den van overneming te bepalen. Een motie in
dien geest zal in de Kamer worden ingediend.
FRANKRIJK.
In den Franschen Senaat verklaarde d'Estournel-
les de Constant gisteren dat het Fransche vloot-
program overhaasten oppervlakkig was opgemaakt.
De regeering kon zich met andere landen verstaan
over beperking van de oorlogstoerustingen. Duitsch-
land kon zich niet tegen een afspraak van de
heele wereld verzetten. Overigens mocht de lands
verdediging niet door een buitensporige versmp
pering van krachten benadeeld worden.
ITALIë.
In de Kamer zegt de minister van Marine, dat
er haast gemaakt moet worden met den aanbouw
van schepen bij vraagt voor het aanstaande be-
grootingsjaar den aanbouw van een groot pantser
schip van 10.000 (18.000?) ton. De sterkte der
vloot kan onmogelijk verminderd worden, want
zeide de minister wij moeten de belangen ter
zee beschermen.
De minister van oorlog kondigde aan, dat hij
om op de critiek te antwoorden, met name de
vervroegde oproeping van de recruten heeft gelast.
ZUID-AFRIKA.
Reuter seint uit Johannesburg dat daar alge
meene ontevredenheid heerscht over de bepalingen
in de nieuwe grondwet over de Chineezen. Men
voorziet een krachtig verzet.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 14 December,
's avonds 8 uur.
Bij de voortzetting van de beraadslaging over
hoofdstuk VIIB (Financiën) der staatsbegroo-
ting besprak de heer N o l..t in g de arbeids
voorwaarden van de werklieden bij 's Rijks Munt.
Hij dankte den minister voor diens persoonlijk
onderzoek, ook bij de werklieden zelf. De in
richting van privaten en schaftlokaal noemde
spr. onvoldoende. De voornemens tot vaststel
ling van een minimum-loon toejuichende, be
treurde hij evenwel, dat de minister weinig ge
voelt voor een maximum daarnaast. Voorts zijn
er te veel losse arbeiders en dit terwijl er te
weinig vaste arbeiders zijn aan de muntfabriek.
Er is dus geen reden om zoovele arbeiders in
lossen dienst te houden. Ook zijn de loonen
van de arbeiders onvoldoende, in tegenstelling
met dat van den muntmeester. Spr. hoopt, dat
de minister zich bij de te nemen maatregelen
alleen door eigen oordeel zal laten leiden.
De heer Patijn zeide, dat vele voorstellin
gen van den heer Nolting in stryd zijn met de
waarheid. Alleen was juist de mededeeling, dat
de localiteiten ondeugdelijk zijn.
De loonfen van de werklieden -zijn'bijna ver
dubbeld; het inkomen van den muntmeester
die vroeger al uit eigen zak een loonsverhoo-
ging had gegeven werd door ,de regie gehal
veerd'. Spr. verzekert, dat de loonen der arbei
ders bepaald hoog zijn te noemen in verhouding
tot de arbeidssoort. Eenige uitbreiding van het
korps vaste arbeiders moge wenschelijk zijn, de
aard van het muntwerk zal steeds een groot
contingent losse werklieden noodig maken.
De heer T r o e 1 s t r a meende, dat de heer
Patijn er niet in geslaagd is te betwisten, dat
er meer vaste werklieden moeten worden aan
gesteld. In hoofdzaak ondersteunde spr. het be
toog van den heer Nolting.
De Minister van Financien verklaar
de, dat hij de voortreffelijke eigenschappen van
Jen muntmeester door lange ervaring heeft
leeren waar dee ren, en dat hij de werklieden vrij
uit heeft laten spreken.
Spr. heeft er met nadruk op gewezen, dat
dwang door hem niet zou worden geduld, en
straffe van verbod van het spaarsysteem. De
arbeiders wisten, dat het spaarstelsel geen
dwangstelsel was, er zijn zaken, die te wen
schen overlaten, maar hoofdoorzaak is de
slechte localiteit en daarom hoopt spr. op het
gevraagde crediet voor een buitenlandsch on
derzoek naar moderne munt-inrichtingen, en
dat 't hem gegeven moge zijn, een flink hygië
nisch muntgebouw te stichten. Spr. hoopt ook
tot meer vastheid in 't werk te komen en dan
ook tot vaste aanstelling ,van losse werklieden.
Een bepaald systeem bij de aanstelling zal wor
den overwogen maai1 gevolg zou niet moeten
zijn een abnormaal groote vacantie in tijden
van slapte, iets waarvan de heer Troelstra het
bezwaar ten onrechte niet inzag.
De heer P i e r s o n achtte in t algemeen de
toestanden na de regie veel verbeterd, en de
muntmeester, die met groote opoffering de tot
standkoming van de regie heeft bevorderd, ter
wille van de werklieden, verdient groote hulde.
Herinnerd werd door spr., dat de minister niet
naar de munt had behoeven te gaan, om te
weten hoeveel er gewerkt en hoeveel er aan
loon genoten wordt.
Do Minister herinnerde daarna, dat zijn
onderzoek had aangetoond, dat onjuist warenl
„Handelsblad" geuite grieven overl
visitaties van reizigers, die met de „Willem'
II" te lJmuiden waren binnengevallen.
In het „Hbl." werd 's ministers verklaring
weer tegengesproken. Spr. zal de zaak nog eens
onderzoeken. i i
Do heer Van Vliet vroeg billijker rege-
ling der toelagen voor de belastingcommiezen,
beperking van den Zondagsdienst, en gelegen
heid voor de lagere ambtenaren om zich voor
de hoogere rangen te bekwamen; inzonder
heid vroeg hij verbetering in de onprac-
tische en daardoor voor 't personeel zware re
geling van dep commiezendienst, te Rotterdam.
De heer T r o e 1 s t r a .dankte den minister
voor do verhooging van 't aanvangstraktement
der belastingcommiezeu. Hij hoopte op gunstige
overweging van nog andere wenschen van den
Commiezenbond.
De heer Plate wil hetzelfde als de heer
Troelstra: verbetering van don dienst te
Rotterdam. Spr. verklaart zich na de mede-
deelingen van den heer Troelstra voor 't
optreden tegen de commiezen en wacht te dien
aanzien 'g ministers inlichtingen af.
De M i n i s t e r van Financiën zal de,
omtrent de standplaats-toelagen (ook door be
langhebbenden) geuite, niet geringe wenschen
overwegen. Geheele inwilliging zou veel geld
kosten, maar de zaak heeft sprekers volle be
langstelling. Beperking van den Zondagsdienst
geschiedt reeds en moet geschieden voor zoo
ver de dienst dat toelaat. Het toelagestelsel in
't algemeen is bezwaarlijk principieel te wijzigen,
zonder dat groote ontevredenheid veroorzaakt
zou worden. De gebreken zijn ook niet ernstig;
de opleiding van lagere ambtenaren kan slechts
worden toegelaten voor zoover de dienst er
niet door wordt geschaad. Klachten over - te
genwerking kwamen niet in. De ontvangersrang
is voor alle kommiezen bereikbaar; verder te
gaan, is niet wenschelijk. Studie in vrijen tijd
door lagere ambtenaren zal bij spr. op grooten
steun kunnen rekenen. Gursussen door hoogere
ambtenaren te geven, acht spr. gewenscht, maar
de behoefte er aan blijkt niet te bestaan.
Daarna bespreekt de minister de Rotterdam-
sche commiezenkwestie.
Bij de replieken merkt de heer Van Vliet
op, dat de ervaring met dit Rotterdamsche geval
den minister wat nader zal gebracht hebben
tot sprekers standpunt en dat van zijne geest
verwanten ten opzichte van de ambtenaars-vak-
vereeniging.
De stemming over het amendement-Troel-
s tra wordt, zegt de Voorzitter, aangehou
den tot heden i 't js één uur in den nacht
onmiddellijk voor de pauze.
De heer v. d. Velde bepleit de belangen
der rijksklerken en vast dienstverband voor dè
particuliere klerken, die thans naar believen
kunnen wegloopen.
Ook de heer TerLaan beveelt de belangen
der rijksklerken bij den minister aan.
De Minister van Financien belooft
overweging van 't ingekomen adres der rijks
klerken.
De heer Treub vraagt bij de regeling van
rijksklerken bij de registratie eenvormigheid met
die van rijksklerken van de directe belastingen.
Ook de heer Ter Laan bepleit de belangen
van deze klerken-categorie.
De minister zegt ook hier overweging toe.
Bijzonder lacht spr. het advies van den heer
Treub toe.
De heer Troelstra klaagt over de abnor
male toeneming van het getal ambtenaren bjj
den burgerlijken pensioenraadin zes jaar steeg
het getal van 15 op 38, niettegenstaande de
werkzaamheden in veel geringer mate zijn toege
nomen.
Spr. verwacht dan ook een onverbiddelijk on
derzoek zonder aanzien des persoons.
De Minister van Financien belooft
dit onderzoek en dan zonder aanzien des per
soons. Spr. hoorde den heer T r o e 1 s t r a met
veel belangstelling; hij onthoudt zich thans van
ontijdige inededeelingen, daar de zaak nog al
delicaat is.
Audiëntie ten Ilove.
Naar men meldt, zullen de heeren uit 's-Gra-
venhage en omstreken, die verzocht hebben aan
H. M. de Koningin en ,aan Z. K. H. den Prins
der Nederlanden te worden voorgesteld of voor
eenige bevordering of onderscheiding dank te
mogen betuigen, ontvangen worden op Zaterdag
22 December.
Prof. dr J. A. C. Oudemans. f
Uit Utrecht wordt gemeld
Alhier is gisternacht in den ouderdom van
78 jaar overleden de oud-hoogleeraar in de sterren
kunde aan de Utrechtsche hoogeschool dr. J. A.
C. Oudemans.
Gedurende tal van jaren bekleedde de overledene
het hoogleeraarsambt, gedurende 15 jaar onder
broken door zijn optreden als hoofdingenieur van
den geograpbischen dienst in Nederlandsch-Indië.
Bekend is zjjn werk »Die Triangulation von
Java" en de bewerking van Kaiser's sterrenhemel.
De overledene was ridder in de orde van den
Ned. Leeuw, fn 1898 werd hjj wegens het bereiken
van den 70-jarigen leeftjjd opgevolgd door den
hoogleeraar dr. A. A. Njjland.
Prof. Oudemans was ruim 40 jaar lid der Ko»
ninkljjke Academie van Wetenschappen, oud"
bestuurslid der Astronomische Geselischaft en
buitenlandsch lid van de British Royal Astronomical
Socity en van de Fransche Academie, etc,