Binnenland.
Mails- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Bij de behandeling van de begrooting van j
Koloniën
bespreekt de heer Schollen uitvoerig de ver-
bouuing van den Staal tegenover He Nederlandsche
Handeismaatscbappy in zake de koffieveilingen.
lie behandeling van de koffie in lumë vervoer,
opslag, verkoop enz. moet niet langer geschieden
door tusschenkomst van de Hanuelmaatschappy,
maar voor rekening van den staat.
lie minister van Koloniën sluit zich
aan bij bet oordeel van den oud-minister van
Dedem, dat het geen zaak is voor den Staat om
zelf den verkoop der koffie ter hand te nemen.
Ma repliek werd hoofdstuk Koloniën goedgekeurd.
Hierna kwam de
Marinebegrooting
aan de orde, die, gelijk vroeger gemeld, verdedigd
wordt door den munster van Oorlog, wegens het
ongeval, den minister van Marine overkomen.
lie eerste spreker, de heer van Wassen aer
van Rosa n de, acht zich de tolk van de geUeele
Kamer by het uitspreken van den wensch tot een
spoedig, algeheel herstel van den minister van
Manne. Met het vlootpian van den minister kan
spreker zich vereenigen, uaar er meer materieel
wordt aangeviaagd, maar betreurt dat de afwer
king van het plan zou lang zal duren.
De heer van Houteu duet uitkumen, dat de
kwestie van het schip voor Indië de Eerste Kamer
met behoeft te brengen tot afstemming van de
begroot mg, omdat toch dat schip met kan ge
bouwd worden alvorens de geinen worden toege
staan voor verbreeding van ue Uosterdoksluis.
Munster Staal verdedigt uitvoerig het in aan
bouw komende schip.
Na replieken werd de Marinebegrooting goed
gekeurd zonder stemming.
Om halt 4 vindt onder buitengewone belang
stelling de behandeling van de
Ooriogsbegrooting
aan, met gelyktydige behaudeling van de vesting-
begroot ing en een suppletoue begrouiing van Oor
log voor 19U6.
De heer Reekers gelooft dat wij veel nutte
loos werk doen, wanneer we alle zorgen besteden
aan onze delensie, maar hvi acht hei toch phent,
dat de weinige middelen, die ons ten dienste staan,
in goeden siaat worden gehouden. Daarom juicui
spreker het toe dat deze minister zico net lot
aantrekt van de stelling van Amsteidaiu. Spi. be
toogt verder dat onze legeroigannatie op lu.-se
scmoeven wordt gezet door inaauegelen on zuilen
leiden tut aforukkeluig van bel tegenwouiuige
stelsel.
lu 's ministers voornemen tot vermeerdering
van het contingent met 4U00 matt, ziet spreker
Voorts geen vooideet voor onze weerbaarheid en
geen vermindering van militaire lasten.
Als het blyvend gedeelte eens een enkel maal
Wordt weggezonden, is dit zoo erg met, maar als
oie loeshtiio^eenige jaren heelt vuoi igeuuurd, zal
het voor een eveuuieelen opvoiger van den minister
hoogst moeilik zijn op oen maai regel leiug te
komen.
Aangenomen dat het blijvend gedeelte ihais
met nuttig gebruikt kan worden, dan behoeft dn
nog niet ie leiden tot het naar buis zenden.
De heer Vermeulen, besprekende de hou
ding van de rechterzijde tegenover de oegroonng
aan te nemen, betoogt dat de Eerste Kamer zich
liever het ongegrond verwyt mag getroosten van
het verwerpen van een begrooting om politieke
redenen, dan dat zy zich het zelfverwyt zou
moeten maken, een catastrofe voor onze lands-
weeroaai beid niet ie hebben voorkomen. De strijd
gaat nier niet tegen oen persoon des munsters,
doch tegen het stelsel, dat spreker afkeurt,
i Voor het bewaren van de binnenlandsche rust
moeten we op een vaste troepenmacht Kunnen
rekenen en in de residentie moet, uit deferentie voor
de Kroon, een flinke troepenmacht aanwezig zyu.
Heden voortzetting.
Naar aanleiding daarvan bevat „Ons Noorden"
een artikel waaraan wij het volgende ontleenen
Jaren zijn er voorbijgegaan, dat de Katholieken
in Friesland, een geheel protestantsche provincie,
weinig of geen werk maakten van hun kiesrecht.
Zij waren er mede tevreden niet in de uitoefening
hunner godsdienstplichten bemoeilijkt te worden,
maar meenden geen kracht genoeg te bezitten,
om eenigen invloed op de politiek, door het deel
nemen aan de verkiezingen, te kunnen uitoefenen.
Sneek, onder leiding van de hoeren Rooswinkel en
Alexander Brenninkmeijer, was een der eerste
plaatsen, waar men begreep, als burger en belas
tingbetaler, het recht te bezitten om bij de ver
kiezing voor zijne belangen op te komen, maar
was tevens er levendig van doordrongen, dat,
om werkelijk eenig gewicht in de schaal te leg
gen, alle Katholieken in het geheele district moes
ten te samen werken en krachtig aaneengeslo
ten aan de verkiezing deelnemen.
Sneek kreeg de eerste kiesvereeniging en spoe
dig volgden Leeuwarden, Bolsward, Harlingen,
Wonseradeel, Wijwbritseradeel, St. Nicolaasgacn
andere plaatsen.
Deze allen moesten onder één dak gebracht,
leden van één huisgezin worden, en daarvoor
werd een poging gedaan door de heeren J. F.
H. Bekhuis, Alex. Brenninkmeijer en P. de Boer,
die in onderling overleg, na den steun van dr.
H. J. A. M. Schaepman te hebben verworven,
een bijeenkomst uitgeschreven van Katholieke
Friezen op 5 Febr. 1882.
De agenda was niet groot en bevatte slechts
twee punten: de stichting van den Frieschen
Katholieken Bond en de overname van het door
een vijftal Bolswardsche heeren opgerichte blad
„Ons Noorden", om dat te stempelen tot orgaan
van den Bond, want gelijk de heer Bekhuis zei-
de „een Bond zonder orgaan heeft geen kracht
naar buiten."
Beide onderwerpen werden door dr. Schaep
man ingeleid, aanbevolen en in bespreking ge
bracht en bij opstaan en zitten met algemcene
stemmen aangenomen. Om een en ander te re
gelen werd staande de vergadering een voorloopig
bestuur benoemd, waarin, behalve de stichters,
nog plaats namen de heeren P. H. Rouing, van
Dokkum; H. Berndes, van Franekeren H. D.
v. d. Werf van Workum.
Het doel van den bond werd aldus omschreven:
„het bevorderen van politieke en maatschappelijke
belangen der Katholieken in Friesland." En tot
lieden heeft men het doel steeds voor oogen
gehad en ernaar gestreefd het te bereiken en
wel met volharding, daar zonder volharding geen
arbeid baat.
Politiek debat.
Mr. Tideman uit Bloemendaal, bij de jongste
verkiezingen in het district Ede candidaat der
vrijzinnigen, heeft den heer J. van der Waals,
christelijk onderwijzer te Nykerk, tot een vrij
debat uitgenoodigd (onderwerp door den heer v.d.
W. te bepalen). De beer v. d. W. heeft dat aan
genomen. Hy zal de stelling verdedigen dat de
politiek der vrijzinnigen tot ongodisterij voert en
dat daarmee geenerlei oordeel over de personen
der vrijzinnigen wordt uitgesproken.
Officieel» berichten.
Bij Kon. besl. van 4 dezer is de heer J. G.
Carlander, op zijn verzoek, eervol ontslagen als
vice-consul der Nederlanden te Sundsvall.
Bij Kon. besl. van 6 dezer is aan den heer
C'. A. Eckstein, directeur der Topographische In
richting, de titel verleend van administrateur-
directeur der Topographische Inrichting.
Personalia.
In den toestand van den beer mr P. C. J.
Heimqnm. lid der Tweede Kamer voor het
districi Orenburg, is een zeer langzame beter
schap te bespeuren.
De toestand van den burgemeester van Til
burg blyft zorge ijk de krachten nemen af.
D - Riiyter-herdeukïng.
Naar wij vernemen, beett het boofdcomité
voor de he'd»nking van den 300jirigen geboorte
dag van Mich el Adnaan-z. rie Buyer (Zaterdag
23 Maait 190~>, de tu->cbetikomst der Regeering
gevraagd om de schoolj ugd dien dag vrij te stellen
van bet bezoeken der school' en haar zoodoende
in de gelegd heid te stelten, deel te nempn aan
de door plaatselijke Cumité's te orgamseeren op-
toch'en, spelen en of andere feestelijkheden.
Mr- S. van llou'cn.
Volgens de »N. (iron. Ct." zal a m mr. S. Van
Houten, die 17 dezer zeventig ja r wordt, by deze
geli genheid door zijn vrienden een diner wordeD
«tang bo-ten in het Restaurant R yal in Den Haag.
FfOVinc'a'e StUenv rki r.ing'n.
Naar aanleiding van bet bericht van de »Msb."
over het voornemen der Katholieken te Dordrecht
by de a.s. verkiezingen, meldt de ïDordtsche Cr."
van de meest bevoegde zjj <e, dat dn bericht ge-
h-e| o juist L. Bij d n heer V\ jj-rs was van een
aanbieding der candida'cur ook niets bekend.
Pe Fri"«eh" Kaïlm't-ke Poi-d.
Dinsdag 5 Februari was het een kwart eeuw
geleden, dat de Friescbe Katholieke Bond werd
opgericht-
Geprotesteerd.
De atdeeling St. Janssteen (district Hulst) van
det Kath. kiesvereeniging, heeft met algemeene
stemmen een motie aangenomen, waarin gepro
testeerd wordt tegen de door de Kath. kiesver
eeniging te Stoppeldijk aangenomen motie, om
het aftredend ant. rev. lid der Prov. Staten, den
heer P. Moes, niet rnepr te steunen. De afdeeiing
Si Janssteen noemt de motie van de zustervere
niging een zeer gevaarlijke, waardoor de Kath.
partij bovendien verzwakt wordt.
Schip aan den grond geraakt.
Eergister-nacht 'is in de Maas nabij Pernis aan
de overzijde van onze gemeente de Duitrehe stoom
boot »Arcadia", kapt. G. Koopman, van de Levant
naar Rotterdam, aan den grond gevaren. Gister
morgen heeft men getracht de boot vlot te sleepen,
maar zonder succes. Om 4£ uur is men daarop
aangevangen met de lossing van een gedeelte der
lading in lichters. Met vier sleepbooten trachtte
men riu in den afgeloopen nacht het schip at te
brengen, maar ook dit had geen gunstig gevolg.
Na in het verdere gedeelte van den nacht en heden
morgen met veel werkvolk nog een deel der lading
(totaal 500 ton) in lichters te hebben gelost, heeft
meri heden-morgen om Hij uur met behulp van 3
sleepbooten bet schip vlotgekregen. De «Arcadia"
is daarop opgestoomd naar Rotterdam, waar
zy in de Binnenhaven gemeerd werd.
De lading bestond uit 3400 kisten sinaasappels,
500 balen maltha-aardappelen en 50 vaten wyn*
Nationale Militie.
Naar wij vernemen, zal vermoedelijk het hoogste
nummer dat voor de lichting van dit jaar der
nationale militie opgeroepen zal worden, no.
158 zijn.
M.chten na de inlyving nog personen worden
afgekeurd, dan wordt dit natuurlijk hooger.
Door Burgemeesteren Wethouders
is aan A. D. Scholte en M. Sluiters alhier het
verven en vernissen van 252 stuks schoolbanken,
benevens het verven der in de schoollokalen aan
wezige en bjj de banken behoorende ijzeren rails
voor de nieuwe school aan de Prins-Mauritsstraat,
gegund voor f590.—
B ij d e n winkelier H. B aan de 11 o o g-
straat is een heeren regenjas ontvreemd.
Gistermiddag omstreeks half vier
is het 15-jarig meisje C. van Rhijn op het ijs van
de sloot aan de Warande uitgegleden en gevallen,
waar zjj bewusteloos bleef liggen.
In de Broedersschoo! aan de Warande binnen
gebracht, werd haar daar door den geneesheer
Ris de eerste hulp verleend. Daarna naar dr. de
Bruijn gebracht, kon zij een poosje later, oogen-
schjjnlijk geheel hersteld, alleen meenend zich
inwendig bezeerd te hebben, met den patroon
waar zij dient, medegaan.
De brandersknecht D. Peek, wonen
de St. Annazusterstraat no. 5, heeft op de binnen
plaats van de branderij van den heer W. A. J.
Wittkampf, aan de L. Haven no. 29, brandwonden
aan zijn rechtervoet bekomen, doordat bij heet
water morstp.
UIT ROTTERDAM.
Monumentale fontein.
Men schrijft uit Rotterdam, dato 7 Febr.
Het voorstel tot aanvaarding van het door den
heer F. B. s' Jacob, oud-burgemeester, gedane aan
bod tot het stichten van een monumentale fon
tein op het Van Hogendorpsplein, alhier, als
mede tot het toestaan van het voor het maken
van den daarvoor vereischten grondslag en de
aansluiting aan de waterleiding geraamde cre-
diet, werd door den Raad met luid applaus aan
genomen.
De voorzitter zeide overtuigd te zijn, dat de
Raad met evenveel ingenomenheid als het col
lege van B. en W. van het voornemen van den
heer s' Jacob zou kennis nemen, om een monu
ment op te richten voor P. Caland. Spr. is
overtuigd, dat, terwijl de burgerij reeds hoogen
prijs zal stellen op het geschenk als monument
voor den stichter van den Nieuwen Waterweg,
de waarde ervan voor haar dubbel verhoogd
zal worden, doordat het een nieuw blijk is van
de groote liefde van haren oud-burgemeester voor
Rotterdam.
Hij hoopte, dat de heer s' Jacob in de wijze
van aanneming van dit voorstel door den Raad
de ingenomenheid zal zien, waarmede de bur
gerij het geschenk heeft aanvaard.
Op 's voorzitters rede volgde applaus.
Tnunkwi stie.
Zooals men zich herinnert, kwam in de vo
rige vergadering van den Rotterdamschen ge
meenteraad een schrijven in van mr. B. Do
riekamp, waarin op (le daarin angevoerik I
gronden werd aangetoond, dat de gemeente'
het recht had de concessie der R. E. T. M.
in te trekken, indien de door de R. T. M.
hij de Belgische maatschappij beleende aand ce
len niet in haar bezit terugkwamen en tot het
eind der concessie bleven.
De voorzitter meende toen, dat de tramkwes
tie in een vorige vergadering voldoende bespro-
kon was en geen aanleiding voor den Raad be
stond, daarop terug te komen.
Daarentegen werd toen op voorstel van mr.
Van Aalten, b«sloten, de zaak aan te houden
en de stukken ter visie te leggen.
In de zitting van Donderdag stelde nu de heer
Van Aalten voor de zaak in handen van B. en
W. to stellen, met verzoek daarop nader prae-
advies uit te brengen, omdat hij de lezing der
stukken gebleken is, dat verschillende punten na
der licht vereischten, vooral in zake de helee-
ning en het stemrecht.
Dit gaf aanleiding tot een langdurig, vrij vruch
teloos debat. De voorzitter handhaafde zijn stand
punt, en zag er geen nut in, nog nadere inlichtin
gen te vragen, terwijl het debat zelf geen meer
licht in de bedoelde kwestie ontstak.
Ten slotte werd het voorstel van den heer
Van Aalten met 26 tegen 8 stemmen verworpen.
Ongelukken. Woensdag-avond is de 28-ja-
rige ongehuwde machinist Snepvanger uit Ven-
lo op de Waal bij Nijmegen van een sleepboot
gevallen en verdronken. Het lijk is gevonden.
Sedert 11. Dinsdag wordt te Haarlem ver
mist de Iste-luitenant der infanterie Nix, in bur
ger gekleed. Hij heeft zijne woning verlaten met
medeneming van een paar schaatsen. Men ver
moedt, dat hem een ongeluk is overkomen. Zijne
opsporing wordt verzocht.
Handelsboot „Ho 11 and De heeren H.
F. Seibell, koopman, en II. W. Duijkers, direc
teur der Maatschappij voor Motoren W. Rem
mers en Co., gesteund door het „Bureau voor
Handelsinlichtingen," het „Accountants- en Ad
ministratiekantoor onder directie van den heer
A. Kijlewer", te Amsterdam, en autoriteiten op
handels- en industrieel gebied zijn voornemens
voor rekening eener op te richten naamlooze
vennootschap elk jaar per motorboot een reclame-
tocht naar het buitenland te maken met monster
collecties van de voornaamste Nederlandsche hui
zen. 1
Het doel van dien tocht is: de monsters te
i toonen, ten einde de fabrikaten beter bekend
1 te maken, orders op te nemen en daardoor reeds
bestaande relatiën te bevestigen en nieuwe aan
tc knoopen.
Daartoe wordt een motorboot aangeschaft, ge
naamd „Holland," welke van monsterkasten voor
zien wordt.
De leiding van den tocht is opgedragen aan
den lieer II. F. Seibell.
De eerste reis, op 230250 dagen geraamd,
zal bij voldoende deelneming einde Maart of be
gin April aanvangen. Waarschijnlijk zullen 90
groote steden, westelijk van de lijn Berlijn-Dresden
worden bezocht.
Gestoorde pret. Men meldt uit Utrecht:
Een gister-, Woensdag-avond, op de banen va*t
het Wilhelminapark door de Utrechtsche IJsclub
georganiseerd ijsfeest, zou bijna een tragisch einde
genomen hebben.
Besloten was om na afloop in optocht dooi
de stad te trekken en den avond met een ge
zellig samenzijn in het Hotel de l'Europc te
besluiten.
Alles ging goed tot aan het oogenhlik, waar
op de muzikanten en de fakkeldragers het ijs
vei lieten en honderden zich daarachter verdron
gen, om cjen uitgang te bereiken.
Het niet sterke ijs boog, kraakte en knapte
en plotseling vlogen allen als hazen uiteen. Voor
enkelen was het echter reeds te laat. Circa 15
personen lagen in het water te spartelen en klem
den zich onder hevig gegil aan elkaar vast. Ge
lukkig, dat er geen dames en kinderen onder
waren, anders zouden de gevolgen niet te over
zien zijn geweest. Eén voor één werden de dren
kelingen op het droge gebracht. Onder een alge
meene zucht van verlichting slaagde men er ten
slotte is, ook den laatsten man behouden op
den kant te brengen. Een gerucht dat er iemand
geheel onder het ijs verdwenen was, bleek on
waar te zijn.
De gebeurtenis wierp wel eenigszins een scha
duw op den overigens zeer geanimeerden avond.
A angehouden. Aan het postkantoor te Rot
terdam is op verzoek der Duitsche politie aange
houden de 35-jarige H. K., geboren te Wiillen.
Hij wordt beschouwd de hoofddader te zijn van een
gepleegden moord te Aarhuis. Hij zou daar nl.
zijn meisje, die op het punt stond moeder te
worden, geworgd hebben, daarna het lijk in een
zak gedaan en op tien minuten afstand van de
woning harer ouders in het land nedergelegd
hebben. Hij is nu op het hoofdbureau van poli
tie te Rotterdam tot de formaliteiten der uitleve
ring zijn afgeloopen.
Dooreen twist. De 21-jarige J. S., te Olden-
zijl (Gr.), kreeg bij een woordenwisseling te On-
derdendam een slag met een schaats op het hoofd,
hetgeen een onbeduidende wonde veroorzaakte,
die in de eerste dagen niet het minst hinderde.
Later zette het hoofd echter op en thans ligt S.
reeds enkele dagen bewusteloos, zoodat men
vreest voor zijn leven.
De goede oude t ij d. Men schrijft uit Ge
neert aan „De Zuid-Willemsvaart"
Het gild „St. Georgius" te Gemert herdenkt
dit jaar zijn 600-jarig bestaan. Oorkonden en
schilden, gedagteekend uit het begin der 14e eeuw,
in wier bezit het gilde zich mag verheugen, ge
ven hiervan blijk.
Wanneer het reeds te verwonderen is, dat de
ze zaken tot op den huidigen dag zijn bewaard
gebleven en niet allang een prooi zijn gewor
den der vlammen, of op andere wijze zijn zoek
geraakt, veel meer nog moet het ons verbazen,
dat het gilde zelf zich, door eeuwen heen, lieeft
weten in stand te houden. En dit nog te meer,
omdat het wezen der gilden verbasterd is in den
loop der tijden en zij van nuttige instellingen lang
zamerhand zijn geworden merkwaardigheden zon
der eenig bijzonder doel.
Zeker hebben de onvervreemdbare vaste goe
deren, in vroegere jaren door vurige vereerders
aan het gilde geschonken, het hunne daartoe
bijgedragen.
Reeds ontelbare malen hebben Gemert's inwo
ners den optocht van St. Jorisschut gezien, want
telken jare trekt hij door de lange rechte straat
van het dorp. Doch de belangstelling verflauwt
niet en het tromgeroffel lokt telkens en telkens
weer de ingezetenen uit hun huizen, om zich
te vermeien in den aanblik van het bontkleurige
schouwspel, dat die optocht der gildebroeders in
hun middeleeuwsche kleedij, voorafgegaan door
standaard en vaandel, te zien geeft.
Ook van nabij mogen de verschillende equipe-
mentstukken gerust worden gezien, want scha
brak, standaard en vaandel zijn ware kunststuk
ken van borduurwerk.
Dat dit zesvoudig eeuwfeest niet onopgemerkt
mag voorbijgaan, spreekt wel vanzelf, en voor
cenige dagen heeft het gilde het plan opgevat, dit
te vieren door het geven van een nationaal gil
denconcours, waarbij, zoo mogelijk, alle nog be
staande gilden in ons vaderland zullen worden
uitgenoodigd.
Een kleine commissie uit de burgerij is reeds
gevormd om dit feest op touw te zetten en bin
nenkort zullen nog meerderen worden aangezocht
om hun medewerking te verleenen. Zooals hij
alle dergelijke feesten, zal ook hierbij een schiet
wedstrijd met den „snaphaan" plaats hebben.
Feesten, van welken aard ook, slagen in Ge
mert altijd. Ook van dit koesteren wij heel wat
