Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
30ste Jaargang
Dinsdag 12 Februari 1907
No. 8732.
Buitenlandsch Nieuws.
derd- 1 j !ilk
Verspreide berichten.
Sfcaten-Üeiierüai.
Binnenland.
PARIJSCHE KRONIEK.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor her h aaldel ij k adverteereu worden uiterst bil-
e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
RUSLAND.
Ce Riga zijn eergisteren de politie en een
sterk detachement van de Duitsche zelfverdediging
doorgedrongen in het bal van de club der cycho-
ten. Zij hebben er een veertig-tal personen gear
resteerd, waaronder twee officieren.
Te St. Petersburg is de doodstraf uitgespro
ken tegen twee vrouwen die hadden deelgeno
men aan den aanslag tegen de villa van graaf
Stolypine, in levenslangen dwangarbeid veran-
Maandag-ochtend bracht een beambte van
het gouvernements-alcohol-debiet te Moscou in
rijtuig een zekere geldsom naar de Staatsbank,
toen hij werd aangevallen door tien gewapende
personen, die 51000 roebel roofden en daarna op
de vlucht sloegen. De boosdoeners, op den voet
gevolgd, lieten een zak inhoudende 7000 roebel
vallen en wisten daarop met het resteerende te
ontsnappen.
FRANKRIJK.
(Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 25 Jan.8 Febr. 1907.
Nadat de Fransche bisschoppen uit Rome de
machtiging ontvingen om met de wereldlijke en
civiele machten in onderhandelingen te treden be
treffende de uitoefening van den openbaren eere-
dienst in de kerken, deden zij eene verklaring
verschijnen waarin zij de conditiën bloot leg
den, waarop dit zoude kunnen geschieden om
een proef met deze regeling van den openbaren
eeredienst te nemen. Hoe gematigd ook opge
maakt, werd deze verklaring door de bladen van
het bloc al dadelijk voor onbeschaamd uitge
scholden en in de beruchte Kamerzitting van 30
Januari kwam zij meermalen ter sprake. In deze
half bespottelijke en half dramatische zitting was
de dictator Clemenceau eensklaps tot een ge
wonen revolutionairen clubredenaar afgedaald en
zijn manie van aanvallen en afbreken had hun
eensklaps zóo bevangen, dat hij op het punt
stond, zijn eigen ministerie ten val te brengen
en zoo de tweede minister-president te worden
Rouvièr was de eerste welke door de schei-
dingswet onverwacht werd weggezonden. Den
30sten werd Clemenceau op de lijst der veroor
deelden opgeschreven. De godsdienst-politiek, uit
gevonden om den godsdienst uit te roeien, bewijst
eiken dag meer en meer, voor iedereen noodlot
tig te zijn en niet het minst voor hen die haar
in het leven riepen.
Combes zeide vroeger reeds, dat de onwetend
heid betreffende de Kerk de onoverkomelijkste
moeielijkheden ten gevolge hebben moest en nu
verklaarde Clemenceau met een zekere bravour
en op .spottenden, sarrenden toon: „Nous som-
nies dans rinaöhérencenous y sommes en
plein. De bekentenis dat een regeering en de
meerderheid in volle verwarring verkeeren en
dat alle samenhang ontbreekt, is zeker zelden
voorgekomen en wat Clemenceau, er op liet
volgen, was nog verschrikkelijker door de on
verbiddelijke wreedheid van dezen polemist die
alle schuld op een ander werpt. Hij zeide name
lijk „Ik heb er mij zelf niet in gebracht. Men
heeft er mij in geplaatst. Ik ben er nu in en
blijf er in." 'j
Om zich een juist begrip van deze onverklaar
bare lichtzinnige woorden te kunnen maken, moet
men weten, dat bij de voortzetting der behandeling
der nieuwe wet op de vrijheid van vereeniging
de socialist Paul Meunier, teneinde te voorkomen
dat het land zoude kunnen denken dat deze wet
op de sommatie van Rome aangenomen werd,
het volgende conditionneele artikel voorstelde:
„Deze wet zal niet van kracht worden dan een
maand na haar afkondiging." Niemand is du
pe van deze ploertige manoeuvre en de minister
Briand zegt hein dit rondwegIndien de heer
Meunier den katholieken priester wil aanvallen
en hein de toelating ontnemen, laat hij het dan
onomwonden verklaren en er tegenover de Ka
mer, de verantwoordelijkheid van dragen." Briand
wii dat de Kamer duidelijk zegge wat zij hierin
verlangt. Hij heeft nooit getracht haar eene staat
kunde te doen volgen, waarmede zij niet instem
de en daarom vreest hij de discussie niet. „Men
„beweert, zoo gaat hij steeds meer opgewonden
„voort, dat wij voor de Kerk capituleeren. Maar
„waar dan? Dat zij die zich in staat achten
„daarvan het bewijs te 'leveren, opstaan en ons
„beschuldigen. Ik heb noch de bedoeling, noch
„deal lust, tegen den wil der Kamer in aan het
„bewind te blijven. Dat zij openhartig en vier
kant weg verklare of zij met of tegen ons is.'''
Een groote meerderheid schonk hem haar ver
trouwen en de nieuwe redder van het bloc. Jau-
res, kwam hem nog op solemneelen toon zijn stem
geven en hem aanraden het ultimatum door de
bisschoppen gesteld, wat een uitdaging in zijn
bloemrijke taal heet, der democratie en de ge
meenteraden. Ook deze veelprater werd buiten
gewoon toegejuicht wat Clemenceau's ijverzucht
nog meer aanwakkerde en hem er toe bracht,
zich zoo ver te buiten te gaan en zijn medewerker
Briand zulke onaangenaamheden te zeggen, dat
deze de ministersbank en de Kamer verliet.
„Toen ik aan het bewind gekomen ben, zoo ving
„hij aan, vond ik een wet die ik moest ten
„uitvoer leggen. Alleen hadden de heeren Briand
„en Jaurès niet voorzien dat de Paus," deze
wet waarin alles voorzien was, behal
ve wat gebeuren moest, zoude verwerpen.
Hierop volgde de hierboven aangehaalde uitval
van dat men in vollen onsamenhang verkeerde
en na deze dolle onberedeneerde verklaring der
waarheid, kan men alleen verstomd staan, dat
niet een enkel Katholiek of lid der minderheid
van dit eenige oogenblik gebruik heeft gemaakt
om hem daarop naar behooren te bedienen. Op
deze Heftige en iiaff 'spottende manier zegt hij
de gewone les op van vrede in de vrijheid te
willen, doch indien de Kerk hem er toe dwingt,
zal hij zich weten te verdedigen. Dat is zijn
politiek. Hij verwerpt het dubbelzinnige amen
dementMeunier en zoo dit mocht worden aan
genomen, dan zal het huidige ministerie deze wet
niet naar den Senaat brengen. Intusschen was het
vertrek van Briand algemeen bekend geworden
en zelf de gecuirasseerde Clemenceau was er
zichtbaar door getroffen, verbleekte en ging met
gebogen rug naar zijn plaats terug. Zonder Jau
rès, die nu voor de derde maal de regeering te
hulp snelt, was de aartskabinetten-afbreker zelfs
ter aarde gestort. „De algemeene staatkunde der
regcering en der republikeinsche partij mag niet
van een zittings-incident afhangen, verkondigt de
ze collectivist-eigenaar en hij hoopt dat alles nog
terecht moge komen. En dat kwam het ook.
Clemenceau, als door een tooverslag even beleefd
als hij insolent was geworden, maakt zijn excu
ses. Hij heeft in volle vrijheid gesproken, doch
kon niet vermoeden dat zijn woorden zijn hono-
rabelen vriend Briand zouden kwetsen. Indien
dit het geval is, spreekt hij er openlijk zijn spijt
over uit en hij gaat Mr. Briand in naam der ge-
heele republikeinsche meerderheid verzoeken aan
de regeering zijne medewerking te blijven schen
ken.
Dooi' den minister van Marine Thomson wordt
Eriand weder in de Kamer geloodst, waarna
de leden der meerderheid zijn opgestaan en hem
toejuichen, terwijl Clemenceau hem met teeder-
heid de handen drukt. Zulk een scène mag voor
enkele heel aandoenlijk schijnen, doch de zaak
zelf is van waarde en daarom beschreven wij
haar breedvoeriger dan dit in de liberale bla
den van hier en het buitenland gedaan is. Het
amendementMeunier werd ingetrokken en de
wet op de vrijheid van vereeniging met 550 stem
men tegen 5 aangenomen.
De „Republiquc Francaise," schrijft aangaan
de deze dwaze zitting: „De koude douche door
„Clemenceau de Kamer toegediend is ais een
„ijskorst op het parket blijven leggen. Hij brak
er reeds zelf een been op, wat hem dusdanig ver
zwakt. heeft, dat de minste tweede onhandigheid
„hem geheel van de been zal helpen, zoodat wij
„een ministerieele crisis binnen eenige dagen niet
„onmogelijk achten." „Dat kan dan een bizon-
„der nummer op het programma der vermake
lijkheden van Koning Eduard VII van Engeland
„worden, om zijn bezoek aan Parijs wat op te
„vroolijken."
De eerste schismatieke godsdienstoefening is
Zondag den 3den Februari in de aan de Paters
Rainabieten ontstolen Kapel in de Rue Legendre,
thans de Kerk der Apostelen genoemd, gehouden.
Over deze heiligschennende nabootsing onzer ker
kelijke diensten hier verder uit te weiden, vin
den wij te pijnlijk voor onze katholieke lezers
en zullen alleen nog vermelden dat de driemaal
geëxcommuniceerde zoogenaamde aartsbis
schop Vilatte en de afgezette katholieke
priester Roussin door slechts twintig a dertig vol
gelingen omgeven waren, wat echter niet be
lette dat hun kapel vol met nieuwsgierigen was.
Dat er echter onder die ongeloovigen ook Katho
lieken waren daar gekomen, om te protesteeren,
moeten wij ten zeerste betreuren. De Roomsch-
Katliolieken behooren en mogen daar niet ko
men. De eenige die daar protesteeren kunnen
zijn de Bamabieten en dat hebben zij ook bij het
gerecht gedaan.
Den 29sten Januari werden de Parijzenaars 's
avonds tegen 11 ure 20 m. eensklaps door een
zware donderslag, welke door een schelle blik
semstraal was vooraf gegaan opgeschrikt. Naar
builen gesneld zagen zij dikke sneeuwvlokken
statig neerdwarlen, nog bij tusschenpoozen door
weerlicht beschenen. Deze donderslag had in het
Theatre Frangais een kleine paniek doen ontstaan,
gelukkig zonder gevolgen. Het tweede theatre
Francais, het théatre de l'Odéon, wat onder den
nieuwen directeur, de bekende acteur Antoine, een
groole verbetering onderging, verkeert thans in
een bloeienden toestand. Het heeft vroeger harde
dagen doorleeft, waarvan ons een kroniekschrij
ver dier tijden het volgende voorbeeld aanhaalt.
Op een avond dat men de „Barbier van Sevilla"
gaf was er slechts een toeschouwer in de zaal
toen het scherm opgehaald werd. De tooneelspe-
ler die Figaro voorstelde, de bekende Thiron,
vond het wel wat erg om zijn rol voor dien eeni
ge n bezoeker te spelen. Hij schreedt naar voren
van 't tooneel, keek toen zijn beide handen, als
om goed in de zaal te zien, boven zijn oogen
houdende, den ©enigen aanwezigen persoon vrien
delijk aan, maakte de drie gebruikelijke buigin
gen, en vroeg: „Mijnheer staat U er bepaald op
dat wij voor U de „Barbier" zullen spelen?"
De mijnheer ziende, dat men tot hem het woord
richtte, beantwoordde den groet en zeide: Mijn
hemel, neen, ik sta er niet op en zoo ik U
pleizier kan doen laten wij het er dan bij laten.
Dank u wel, mijnheer, voor uwe welwillendheid.
Indien U maar naar de controle wilt gaan, dan
zal men U daar den prijs uwer plaats terug
betalen.
Neen, mijnheer, dat zal ik niet doen 1
Waarom niet 't is toch billijk en
Neen, dat doe ik niet.
Ik gegrijp niet goed uw bezwaar?
Ik wil me niet laten betalenomdat ik met
een vrijbiljet gekomen ben,
Fidelius.
TURKIJE.
Eene keizerlijke Turksche iradé had eene
commissie belast een onderzoek in te stellen naar
de wijze van oplevering van het gepanserde schip
„Assar-I-Tewfik," te Kiel gebouwd. De vice-ad
miral Haire-Pacha was benoemd tot president van
die commissie. Weinig tijds was van de zijde
van het paleis pressie uitgeoefend om den vice-
admiraal van zijne functiën te ontheffen, hetgeen
deze hardnekkig weigerde. Welnu denzelfden dag
(4 dezer) eenige uren later stierf Haire-Pacha plot
seling, hoewel hij oogenschijnlijk goed gezond was.
Hij was slechts 60 jaren oud.
AMTT.RTKA.
De „Tribune"-correspondent, te Washington,
meldt, dat president Roosevelt tot een vergelijk
is gekomen met den burgemeester van San Fran
cisco, Schmitz, bij hetwelk een bevredigende op
lossing van de schoolkwestie practisch verzekerd
is. Een tweede conferentie zou gister plaats
vinden. i i i
De Kaapsche spoorwegen leden gedurende
de jongste overstroomingen aldaar een verlies
dat op 150.000 geschat is.
Ex-Koningin Nathalie van Servië, haar zus
ter en haar neef prins George Ghyka zijn te
Biarritz aan een groot gevaar ontsnapt. Hun auto
botste bij Marbella in een bocht in volle vaart
tegen een andere auto aan, die van de zijde
van St. Jean de Lux afkwam.
De auto van Koningin Nathalie werd erg geha
vend, maar de inzittenden kwamen er met lichte
kwetsuren af.
Te Parijs zijn twee personen van naam
overleden nl. de schilder Monchablon en de inge
nieur Serpollet.
De schilder Monchablon, in 1835 te Avillers
in de Vogeezen geboren, verwierf in 1863 den
grooten prijs van Rome.
De ingenieur Serpollet, die op 48-jarigen leef
tijd overleed, had een groot aandeel in de ont
wikkeling van de industrie der automobielen.
EERSTE KAMER.
Zitting van Maandag 11 Februari.
Behandeld wordt de begrooting van Landbouw,
waarbjj de heer Michiels van van ne s «-
n i c h de oppositie öestreed tegen het blijven suo-
sidieeren van de boeren-leenbanken, uie een
onmisbaren steun zijn zoowel voor den kleinen
geërfden boer als voor den huurboer.
ai,De heer Doj es vraagt meer spoed roet instel-
stelling van het hooger ïandbouwouderwerp.
^De heer Laan acmte enkele wijzigingen van
de Hinderwet weuscneiyk, waaroy tekening ge-
houdeu moet worden niet den vooiuiigaLg op
tecunisch gebied.
Voorts kritiseerde hij de werking der Onge
vallenverzekering en waarscuuwue regen de toe
nemende administratiekosten vau ue rijksverze
keringsbank. In l9Uo bearuegen die 1 y73.UOO over
een uitkeenugstptaal van ruim ai d- iu.ui miiliuen.
Spreker sloot zich vooris o.u. ny oen neer
Dojes aan in diens aandrang naai ue bespoediging
van het heoger latidouuwonuei wyi,
j^De heer Sork zal later lot ue Regeenug eeni
ge vragen richten over de Ryk^verzcKenngi-bauk,
en bepaalde zich thans tot be.-pieking van de v,er
gevallen van ontduiking van ue Ongevallen «vet,
in het verslag der Rijksverzekeringsbank genoemd.
Uit het feit dat die vier gevallen één tabiiek
betreffen, blykt wel dat de Bank bezwaariyk veie
andere gevallen van ontduiking kan aanwyzen.
De heer Woltjer vroeg eenige ïnlicntiugen
over de bedoeling van het doen ressortceren van
het hooger landbouw- en ander ouderwys onder
dit departement, waarna de heer Üuvy nel be
stuur der Rijksverzekeringsbank' prees om zyn
ijver en toewijding
Nadat de heer Sc hol ten zijn instemming
had betuigd met de voornemens der Regeermg in
zake de paardenfokkerij, beantwoordde de m u s-
ter van Landbouw de verschillende sprekers,
verklarende het gewicht van het hooger landbouw
onderwijs niet uit het oog te zuilen verhezen.
Een beslissing over de vraag, of een noogere land
bouwschool in een universiteitsstad zai worden
gevestigd, is op dit oogenblik nog met te nemen.
De begrooting werd zonder stemming goedge
keurd.
De heer Stork kreeg verlof, zijn hiervoren
aangekondigde vragen te ricbien tot oen minister
Veegens.
De vergadering is tot nadere bijeenroeping ge
scheiden.
Officieel» berichten.
Bij Kon. besluit is de heer W. L. F. C. ridder
Van Rappard, gezantschapsraad by Hr. Ms. gezant
schap te Berlijn, benoemd tot zaakgelastigde met
den persoonlijken titel van buitengewoon gezant
en gevolmachtigd Minister, tevens consul-generaal
te Tandzjer, en is jonkheer mr. A. van der Goes,
gezantschapisecretaris der le klasse bij Hr. Ms.
gezantschap te Petersburg, in gelyke hoedanigheid
overgeplaatst naar dat te Berlijn, terwyl de heer
E. Rey benoemd is tot tolk bjj dat te Tandzj-r.
Bij Kon. besluit zjjn met ingang van 11 Februari
1907 bij het Departement van Financiën bevorderd
tot administrateur mr. H. E. E. Lagerwey. tbans
referendaris, en benoemd tot hoofdinsprecteur der
directe belastingen, invoerrechten en accynzen da
Referendaris bij genoemd Departement jor. M. de
Jonge en C. F. L. Mirandolle.
Onze gezant in Marokko.
De »Kö!n. Ztg." verneemt uit Tandzjer, dat
Torres, de vertegenwoordiger van den Sulun, zyn
groote voldoening heeft uitge-proken over de be
noeming van ridder Van Rappard iot Neder'andsch
gezant te Tandzjer. Hij woidt daar op 2J dezer
met zyn gezin verwacht.
